شناسهٔ خبر: 60099 - سرویس تاریخ
نسخه قابل چاپ

بحران کردستان از آغاز تا فرجام - ۱۲

وقتی دولت به دنبال فرمولی برای خودمختاری همه قومیت ها بود !

مهندس بازرگان

نماینده تلاش دارد که تحولات پس از انقلاب شکوهمند اسلامی را در حوزه های گوناگون سیاسی و امنیتی به بحث بنشیند . در اولین گام می کوشیم تا رخداد ها و تحولات کردستان پس از انقلاب اسلامی را به صورت روزانه و از روزی که این بحران آغاز شد ، ادامه یافت و به پایان رسید بررسی کنیم .

امیدواریم بتوانیم گامی هر چند کوچک در بازخوانی تاریخ انقلاب و اثبات مظلومیت انقلاب شکوهمند اسلامی که از اولین روز پیروزی گرفتار جدایی طلبان و حمایت های بین المللی ابرقدرت ها از آنان شد برداشته باشیم .

شاید برای تعدادی از دوستان و مخاطبان بزرگوار این نوشتار سوال باشد که در شرایط کنونی چه الزام ونیازی به پرداختن به تاریخ کردستان احساس می شود ؟ که این سوال را می توان از منظرهای مختلفی به بررسی نشست و به آن پاسخ گفت . 

آن چه که در این مجال ضروری است بدان پرداخته شود ضرورت بازخوانی تاریخ انقلاب اسلامی است . رهبر معظم انقلاب ۶ خرداد ماه سال گذشته طی سخنانی در دانشگاه امام حسین (ع) اظهار داشتند : تاریخ انقلاب را بدانید. این انقلاب مثل خیلی از حرفهای دیگری که در دنیا معمول است، صِرف ادعا نیست؛ یک دامنه‌ی وسیعی از تجربه و عمل در مقابل آن است. این انقلاب آزموده است، تجربه‌شده است. این حرفها، حرفهائی است که در میدان عمل، صدق خود را ثابت کرده است. اگر امام عزیز ما به ما یاد میداد که به خدا توکل کنیم، اعتماد کنیم، حسن ظن داشته باشیم، تلاش کنیم، و میگفت اگر این کار را بکنید، پیروز خواهید شد، این اتفاق افتاد؛ همچنان که در صدر اسلام اتفاق افتاد؛ که امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام) در نهج‌البلاغه فرمود: «فلمّا رأی اللّه صدقنا انزل بعدوّنا الکبت و انزل علینا النّصر». این ملت صدق خود را نشان داد، راستگوئی خود را نشان داد؛ وارد میدان شد و در میدان عمل، این فکر و این اندیشه و این مبانی نظری تجربه شد. این را باید شما در تاریخ انقلاب ببینید.

آن چه از فرمایشات آیت الله خامنه ای می توان استنباط کرد این واقعیت بسیار مهم است که باید برای فهم داشته ها به تاریخ انقلاب مراجعه کرد تاریخی که پر است از نشانه ها ؛ از نشانه های مظلومیت تا نمادهای اقتدار و عظمت یک ملت در برابر دشمنان .

کردستان را شاید بتوان نقطه عزیمتی دانست برای دو مقوله ای که ذکر آن رفت . جمهوری اسلامی هم در کردستان مظلوم واقع شد و هم اقتدار و قدرت خود را به جهانیان نشان داد. امروز با گذشت بیش از سه دهه از پیروزی انقلاب تاریخ کردستان پس از انقلاب مرور نشده است . کسی نمی داند که در آن برهه تاریخی و در آن خطه از سرزمین کهن ایران چه گذشت و این ندانستن زمینه ساز آن شده که دشمنان انقلاب و ایران برای ما تاریخ سازی کنند ...روزی به بهانه قومیت ها و روزی دیگر به بهانه مذاهب و ...

اگر ما تاریخ مظلومیت و اقتدار خود را در کردستان سرافراز مرور نکنیم و نگوئیم که فرزندان معنوی حضرت روح الله برای آزادی و سرافرازی این خطه چه ها که نکشیدند فردا روزی شرمنده تاریخ خواهیم شد ...شرمنده از آن روی که قلم به دستان مزدور اجانب تاریخ را خواهند نوشت و به دربار افاعنه تقدیم خواهند نمود و بسیار سخت است تاریخی که نوشته شده است را تغییر داد مگر آن که واقعیت ها و حقیقت ها را آن گونه که هست مرور و به مردم ارائه کرد تا کسی را یارای تحریف نباشد ...

از این رو است که ما ضرورت مرور تاریخ انقلاب به صورت عام و تاریخ کردستان پس از انقلاب به صورت خاص را احساس کرده و بر آن استمرار داریم و امیدواریم که این تلاش مختصر مورد رضایت حضرت حق قرار گرفته و روح ملکوتی امام خمینی را شاد نماید ...انشاء الله 

۱۳ فروردین ۱۳۵۹

غنی بلوریان خواستار حمایت از خودمختاری کردستان شد

غنی بلوریان یکی از اعضای کادر رهبری حزب دمکرات کردستان ضمن پیامی خواستار حمایت از خودمختاری کردستان شد .

وی در پیام خود تاکید کرد : شعار ما دموکراسی برای ایران و خودمختاری برای کردستان است . این دو قسمت از هم جدایی ناپذیر است و ما معتقدیم تمام کسانی که به دمکراسی ایران اعتقاد دارند بایستی از شعار خودمختاری کردستان حمایت کنند . [۱]

۱۵ فروردین ۱۳۵۸

بازرگان : برای خودمختاری دنبال یافتن فرمول واحدی هستیم

نخست‌وزیر دولت موقت گفت: اگر خودمختاری یعنی در اختیار داشتن و مسوول بودن و مدیریت امور محلی را داشتن، دولت از آن استقبال می‌کند.

بازرگان در پاسخ به این سوال که «چرا در مورد خودمختاری کردستان و گنبد سیاست دولت را مشخص نمی‌کنید؟ آیا فکر نمی‌کنید با روشن شدن وضع از زد و خورد و جنگ داخلی جلوگیری می‌کنید؟»، گفت: «ما به طریق دیگری به این قضایا نگاه می‌کنیم، حرف‌ها و صحبت‌ها در گنبد و کردستان از خودمختاری، اگر منظور تجزیه‌طلبی و از بین رفتن وحدت کشور است به هیچ وجه قابل قبول نیست ولی اگر خودمختاری داشتن اختیار و مسوول بودن در امور محلی است حتی پیش از قانون اساسی قدیم ایالتی و ولایتی که منظور گردیده مورد قبول و پذیرش است، البته این خودمختاری اختصاص به یک محل نخواهد داشت و برای همه نقاط کشور مورد نظر است. حال چه کار‌ها باید با حکومت مرکزی باشد و چه امور با مسوولان محلی، ما خواسته‌ایم که مردم نقاط مختلف نظرشان را بدهند، همان طور که مردم کردستان نظریاتشان را به مردم داده‌اند. با رسیدن این پیشنهادات فرمول مزبور تهیه و قبل از انتخابات مجلس موسسان منتشر خواهد شد تا مردم نظرات خود را در این مورد اظهار دارند و یا به نمایندگان خود بگویند که آن‌ها اعلام کنند.»

دیدار هیئت نمایندگی کرد ها با بازرگان / رادیو و تلویزیون در مورد خودمختاری آگاهی دهند

هیات نمایندگی حزب دموکرات کردستان ایران به دنبال ملاقات با امام خمینی، با مهندس بازرگان نیز ملاقات کرد و در مورد مسایل جاری مملکت به ویژه مساله کردستان اطلاعیه‌ای منتشر کرد.

در این ملاقات ریاست هیات نمایندگی کرد‌ها را دکتر عبدالرحمن قاسملو به عهده داشت و در آن غنی بلوریان و محمد امین سراجی و امیر قاضی اعضای دفتر سیاسی حزب عضویت داشتند.

بازرگان در این دیدار اظهار داشت آنچه از طرف دولت او انجام گرفته و اظهارات حضرت آیت‌الله خمینی، آیت‌الله شریعتمداری، آیت‌الله طالقانی که درباره تساوی حقوق اهل تشیع و تسنن و کرد و فارس و ترکمن و دیگران صورت گرفته، نشانه حسن نیت و علاقه دولت و روحانیت نسبت به مساله بوده است.

نخست‌وزیر دولت موقت در مورد خواست‌های مردم کردستان و مساله خودمختاری اظهار داشت که طرح پیشنهادی را مورد مطالعه قرار خواهد داد و اطلاع داد که کمیسیونی از وزیران دفاع، کشور و کار تشکیل شده تا با نمایندگان واقعی مردم کردستان مسایل را بررسی کند.

وی اصل خودمختاری را تا حدی که مربوط به امور داخلی باشد چیز مطلوب و قابل قبولی خواند و اضافه کرد که این تغییرات اساسی باید در قانون اساسی گنجانده شود و به مرحله اجرا درآید. در ضمن اشاره نمود که دولت او موقت است و فقط می‌تواند مقدمه تغییرات اساسی را فراهم کند.

نخست‌وزیر در مورد استفاده از رادیو و تلویزیون به منظور روشن ساختن افکار عمومی درباره مفهوم خودمختاری که هیات نمایندگی کرد‌ها از وی درخواست کرده بود، گفت خودتان مراجعه کنید، مانعی در بین نیست.[۲]

توطئه ایجاد اغتشاش در مناطق کردنشین

برادران و اعضای خانواده سالارجاف نماینده معدوم مجلس منحله شورای ملی از طریق مهاباد به مرز عراق رفتند ، برای ایجاد اغتشاش در غرب کشور برادران سالارجاف چریک استخدام می کنند .

در مرز عراق زنان و دختران خانواده جاف با ۲فروند هلی کوپتر عراقی به منطقه «کلار» زادگاه اصلی خانواده جاف واقع در شهرستان حلبچه انتقال داده شدند .

گفته می شود چند تن از افراد ساواک و عده ای از ارتشیان تحت تعقیب نیز برای ایجاد آشوب در غرب کشور به برادران جاف پیوسته اند . [۳]

۲۰ فروردین ۱۳۵۸

سرلشکر قره نی توضیح داد ؛ چرا از ریاست ستاد ارتش کنار رفتم

سرلشکر قره نی در پاسخ به سوالی در زمینه نحوه مداخله ارتش ملي ايران در حوادث و اتفاقات اخير كردستان و در مورد تماس تلفني دكتر حاج سيد جوادي وزير كشور با خود گفت :  آنچه محقق است مردم كردستان خود را از مردم ايران جدا نمي‎خواهند و به قولي اگر دولت با حفر كانالي، مرزي بين كردستان و ايران جدايي افكند،  مردم كردستان خود اين نهر را پر مي‌كنند كه از پيكره ايران جدا نباشد ولي بدبختانه عوامل شناخته شده كه موجوديت خودرا در ناامني و بي ثباتي كردستان مي‎دانند به دنبال فرصت هستند تا هر زمان كه مساعد شد،  شورشي و بلوايي ايجاد كنند.

وی ادامه داد :  پس از انقلاب ملت،  ارتش ملي اسلامي ايران خود را موظف به حفظ تماميت و حدود  و ثغور كشوري مي‎داند و بديهي است اين ارتش، در سربازخانه‎ها زندگي مي‎كند و همچنان كه شما در خانه خود بايد تأمين داشته باشيد و از تجاوز مصون بمانيد و در صورت مزاحمت از خارج وظيفه داريد كه با استفاده از همه امكانات براي حفظ خود و خانه خود حراست كنيد،  ارتش نيز بايد مجاز به چنين تكليف و حقي باشد.  ولي ديديم كه در نتيجه تحريك افراد ضد انقلابي، عده‎اي به درون سربازخانه مهاباد ريختند و مقداري از موجودي سلاح و مهمات و تجهيزات پادگان را غارت كردند تا با استفاده از آن و غارت و خلع سلاح ساير پادگانهاي ژاندار مري،  بقيه پادگانها را نيز به سرنوشت مهاباد دچار سازند و ديديم كه به فرماندة پادگان نيز تيراندازي و او را شديداً مجروح كردند و با توجه به اعلاميه مكرر رهبر انقلاب و همچنين اعلاميه اخير ۲۸ اسفند كه مقرر فرموده بودند هر كس به سربازخانه‏ها حمله كند عاري از دين شناخته مي‌شود و ارتش بايستي از خانه خود دفاع كند و دولت نيز چنين وظيفه‎اي را كتباً تأييد و ابلاغ نمود،  ارتش نيز در پادگانهاي كردستان و حمله به سنندج،  فقط به دفاع از خانه خود پرداخت و توقعات هيأت اعزامي به كردستان و مذاكرات آقاي وزير كشور،  مطلب پوشيده‎اي نيست،  بجز آنچه در تلگراف ايشان و پاسخ ستاد كل ارتش منعكس است كه از قرار، در اختيار جرايد نيز مي‎باشد و متأسفانه روزنامه‎هايي كه آنرا منتشر كرده بودند،  همچنانكه در بالا گفته شد از موضع بيطرفي خارج و دخل و تصرف مغرضانه كردند.

وی در مورد حکم برکناری خود از سوی بازرگان نیز گفت : چون از شروع به ثمر رسيدن  انقلاب،  ارتش دائماً از طرف  مقامات مسئول  و غير مسئول و وجاهت طلب مورد اتهام و تحقير قرار گرفت،  و اينجانب ادامه موضوع را منصفانه و بحق تشخيص نمي‎دانم و همچنين با توجه به ساير موضوعاتي كه در استعفانامه تقديمي به حضور امام و آقاي نخست وزير ذكر شد ذكر شده است،  ادامه خدمت را به صلاح ارتش و خود تشخيص ندادم و استعفا كردم.[۴]

پی نوشت ها

[۱] کیهان ، ۱۳ فروردین ۱۳۵۸

[۲] اطلاعات ، ۱۵فروردین ۱۳۵۸، صفحه ۷

[۳] اطلاعات ، ۱۵فروردین ۱۳۵۸، صفحه ۱

[۴] آیندگان ، ۲۰ فروردین ۱۳۵۸

نظر شما