نماینده تلاش دارد که تحولات پس از انقلاب شکوهمند اسلامی را در حوزه های گوناگون سیاسی و امنیتی به بحث بنشیند . در اولین گام می کوشیم تا رخداد ها و تحولات کردستان پس از انقلاب اسلامی را به صورت روزانه و از روزی که این بحران آغاز شد ، ادامه یافت و به پایان رسید بررسی کنیم .

امیدواریم بتوانیم گامی هر چند کوچک در بازخوانی تاریخ انقلاب و اثبات مظلومیت انقلاب شکوهمند اسلامی که از اولین روز پیروزی گرفتار جدایی طلبان و حمایت های بین المللی ابرقدرت ها از آنان شد برداشته باشیم .

شاید برای تعدادی از دوستان و مخاطبان بزرگوار این نوشتار سوال باشد که در شرایط کنونی چه الزام ونیازی به پرداختن به تاریخ کردستان احساس می شود ؟ که این سوال را می توان از منظرهای مختلفی به بررسی نشست و به آن پاسخ گفت . 

آن چه که در این مجال ضروری است بدان پرداخته شود ضرورت بازخوانی تاریخ انقلاب اسلامی است . رهبر معظم انقلاب 6 خرداد ماه سال گذشته طی سخنانی در دانشگاه امام حسین (ع) اظهار داشتند : تاریخ انقلاب را بدانید. این انقلاب مثل خیلی از حرفهای دیگری که در دنیا معمول است، صِرف ادعا نیست؛ یک دامنه‌ی وسیعی از تجربه و عمل در مقابل آن است. این انقلاب آزموده است، تجربه‌شده است. این حرفها، حرفهائی است که در میدان عمل، صدق خود را ثابت کرده است. اگر امام عزیز ما به ما یاد میداد که به خدا توکل کنیم، اعتماد کنیم، حسن ظن داشته باشیم، تلاش کنیم، و میگفت اگر این کار را بکنید، پیروز خواهید شد، این اتفاق افتاد؛ همچنان که در صدر اسلام اتفاق افتاد؛ که امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام) در نهج‌البلاغه فرمود: «فلمّا رأی اللّه صدقنا انزل بعدوّنا الکبت و انزل علینا النّصر». این ملت صدق خود را نشان داد، راستگوئی خود را نشان داد؛ وارد میدان شد و در میدان عمل، این فکر و این اندیشه و این مبانی نظری تجربه شد. این را باید شما در تاریخ انقلاب ببینید.

آن چه از فرمایشات آیت الله خامنه ای می توان استنباط کرد این واقعیت بسیار مهم است که باید برای فهم داشته ها به تاریخ انقلاب مراجعه کرد تاریخی که پر است از نشانه ها ؛ از نشانه های مظلومیت تا نمادهای اقتدار و عظمت یک ملت در برابر دشمنان .

کردستان را شاید بتوان نقطه عزیمتی دانست برای دو مقوله ای که ذکر آن رفت . جمهوری اسلامی هم در کردستان مظلوم واقع شد و هم اقتدار و قدرت خود را به جهانیان نشان داد. امروز با گذشت بیش از سه دهه از پیروزی انقلاب تاریخ کردستان پس از انقلاب مرور نشده است . کسی نمی داند که در آن برهه تاریخی و در آن خطه از سرزمین کهن ایران چه گذشت و این ندانستن زمینه ساز آن شده که دشمنان انقلاب و ایران برای ما تاریخ سازی کنند ...روزی به بهانه قومیت ها و روزی دیگر به بهانه مذاهب و ...

اگر ما تاریخ مظلومیت و اقتدار خود را در کردستان سرافراز مرور نکنیم و نگوئیم که فرزندان معنوی حضرت روح الله برای آزادی و سرافرازی این خطه چه ها که نکشیدند فردا روزی شرمنده تاریخ خواهیم شد ...شرمنده از آن روی که قلم به دستان مزدور اجانب تاریخ را خواهند نوشت و به دربار افاعنه تقدیم خواهند نمود و بسیار سخت است تاریخی که نوشته شده است را تغییر داد مگر آن که واقعیت ها و حقیقت ها را آن گونه که هست مرور و به مردم ارائه کرد تا کسی را یارای تحریف نباشد ...

از این رو است که ما ضرورت مرور تاریخ انقلاب به صورت عام و تاریخ کردستان پس از انقلاب به صورت خاص را احساس کرده و بر آن استمرار داریم و امیدواریم که این تلاش مختصر مورد رضایت حضرت حق قرار گرفته و روح ملکوتی امام خمینی را شاد نماید ...انشاء الله 

۹ اسفند ۱۳۵۷ 

انتصاب ها را نمی پذیریم

گروهی از نظامیان لشکر ۲۸ سنندج با اجتماع در مسجد جامع، تحصن کرده‏اند. این گروه که خواست های خود را به صورت قطعنامه‏ای به کمیته امام خمینی در سنندج داده‏اند، به انتصابات ارتش اعتراض کرده‏اند.

در میان متحصنین، اکثریت با سربازان، درجه داران و افسران جزء است. آنها از دولت موقت انقلاب خواسته‏اند با تشکیل شوراهای موقت موافقت کرده و گزینش فرماندهان را به این شوراها واگذارکنند . نظامیان اعتصابی می‏گویند: هیچ نوع انتصاب را از بالا نمی‏پذیرند.

نماینده کمیته امام خمینی که زیر نظر مفتی زاده انجام وظیفه می‏کند در محل تحصن نظامیان معترض حاضر شد و با آنها به گفتگو پرداخت.

ازسوی دیگر مفتی زاده گزارش مشروحی از حوادث کردستان را برای رهبری انقلاب و دولت فرستاده است . وی که به دفعات تجزیه طلبی و جدایی از ایران را محکوم کرده و در گزارش خود فشرده‏ای از خواست های اهالی کردستان را بازگو نموده است .

ما هرگز از ایران جدا نبوده ایم

گروه کثیری از اکراد مقیم مرکز که به تازگی جمعیتی تاسیس کرده اند ، ضمن ارسال تلگرامی برای کمیته امام خمینی در کردستان، مطالب مغرضانه‏ای را که پیرامون شورش کردها برای بدست آوردن استقلال منتشر شده است را محکوم کردند. سخنگوی این گروه در تهران گفت: ما هرگز از ایران جدا نبوده‏ایم، حتی سایر برادران کرد ما در آن سوی مرزهای ایران بارها ایرانی بودن خود را به اثبات رسانده‏اند.

وی ضمن اعتراض به برنامه‏ای که درتلویزیون به عنوان دیدار با نمایندگان اکراد پخش شد گفت: این روزها همه خود را سخنگوی خلق کرد می‏دانند. این گروهها باید بدانند مردم کردستان در بطن انقلابی ایران به رهبری امام خمینی همیشه حضور داشته‏اند ولی ظلم هایی که به ما مردم غرب ایران در طول سلطنت شاه و پدرش شده آنقدر زیاد است که امروز اگر واکنشهای انفرادی نامطلوبی ظهور می‏کند، چندان نباید براین افراد خرده گرفت.

بارزانی خود را از انقلاب ایران جدا نمی داند

در ژنو یکی از سخنگویان رزمندگان بارزانی، خبر دخالت نیروهای بارزانی را در حرکت تجزیه طلبی کردستان بی اساس دانست و گفت: ما خود را از انقلاب ایران جدا نمی‏دانیم و همانطور که رهبر ما در تلگرام به امام خمینی متذکر شده همواره در خدمت انقلاب مردم ایران خواهیم بود. شبیه به این گفته بنقل از سخنگوی حزب دموکرات پارت که رهبر آن جلال طالبانی است در جراید بیروت به چاپ رسیده است. سخنگوی طالبانی گفت: ما هرگز به ایران که تحت اداره یک نظام اسلامی است حمله نمی‏کنیم و مطابق خواست برادران کرد خود در ایران، از این انقلاب دفاع می‏کنیم.

در حال حاضر به نظر می‏رسد که خواستهای مردم کردستان کاملاً طبقه بندی شده و به شکل خود مختاری در امور داخلی، گزینش رهبران کردستان توسط انجمنهای ایالتی و ولایتی، انتخاب فرماندهان ارتش از میان افسران محلی و ضمیمه کردن بعضی از مناطق در حوزه استانهای مجاور است که در طول سلطنت رضا شاه و شاه سابق ، از کردستان جدا شده است.[۱]

تبریک حزب دموکرات کردستان عراق

کمیته تدارکات حزب دموکرات کردستان عراق، در تلگرامی خطاب به کمیته انقلاب اسلامی امام خمینی، پیروزی انقلاب ملت مبارز ایران را بردیکتاتوری تبریک گفت. این تلگرام که به امضای «محمود علی عثمان» رسیده است .

تجزیه طلبی سرکوب خواهد شد

از پاوه نیز خبر می رسد اعلامیه ‏ای در ۴ ماده توسط هلی کوپتر کمیته نظامی اسلامی «قهرمانشهر» در منطقه «اورامانات» پخش شد و نارضایتی مردم این منطقه را برانگیخت. در این اعلامیه آمده است: مردم اورامانات! هر نوع زمزمه تجزیه طلبی، توسط ارتش ملی ایران با کمال قدرت سرکوب خواهد شد.

کمیته انقلاب اسلامی پاوه نیز خبر روزنامه‏ها مبنی برزدوخورد در پاوه را تکذیب کرد و متذکر شد که مردم پاوه از ۶ ماه پیش با انقلاب ایران به رهبری امام خمینی، اعلام همبستگی کرده‏اند.[۲]

پرواز فانتوم ها در آسمان کردستان قطع شد

امروز همچنین خبر رسید پرواز هواپیماهای جنگنده فانتوم بر فراز شهرهای کردستان که در هفته گذشته مرتب صورت می گرفت از دیروز متوقف شده و کنترل سه پادگان مهم در آذربایجان غربی به دست چریک های مسلح کرد و نظامیان انقلابی افتاده است . [۳]

خودمختاری کردها رابطه ای با تجزیه طلبی ندارد

داریوش فروهر وزیر کاروامور اجتماعی امروز ضمن یک مصاحبه مطبوعاتی تاکید کرد که در گفتگوهای خود با مردم کردستان به این نتیجه رسیده است که خودمختاری مورد نظر آنها دقیقاً ناظر بر مجموعه اختیارات، امکانات و آزادیهائی است که می‏توان به ایالت‏ها و ولایات ایران داد و این مسئله به هیچ وجه ربطی با تجزیه طلبی ندارد.

فروهر : خودمختاری و حقوق مردم کرد مسئله تازه ای نیست

نماینده اعزامی دولت موقت به کردستان که به تهران بازگشته است گفت :  مسئله«خودمختاری» و «حقوق مردم کرد» مسئله تازه ای نیست و مسئله ای نیست که در متن انقلاب اسلامی ملت ایران، ابداع و اختراع شده باشدبلکه انقلاب ایران،امکان طرح مسائل با صدای بلند را فراهم آورده و آزادی‏های لازم را برای بیان خواسته‏ها و نظرات به همه افراد ملت ایران داده است. بنابراین تاکنون حرفی از هرج و مرج طلبی کردها و سوءاستفاده از موقعیت حساس کنونی و فرصت طلبی‏های ضد انقلابی در میان نیست،حرف از یک دشواری قدیمی است که اکنون فقط شرایط مناسب برای بیان آن و گفت و گو درباره حدود آن بوجود آمده است.

نیروهای ضعیف و مخربی در کردستان دیدم

فروهر ادامه داد : انکار نمی‏کنم که من نیروهای ضعیف و مخربی هم در کردستان دیدم که به هیچ وجه مورد تائید مردم نیستند و متشابه این نیروها، درزمان کنونی، در سراسر مناطق ایران – و حتی در خود تهران هم- وجود دارد.[۴]

بايد به كردها خود مختاري داد

امروز داريوش فروهر وزير كار و امور اجتماعي و عضو هیئت اعزامي دولت به كردستان، گزارش ويژه این هیئت را در يك ديدار عمومي با خبرنگاران داخلي و خارجي قرائت كرد.

در بخشی از اين گزارش آمده است :  مسأله كردستان كه بعضي‏ها دانسته يا ندانسته، آن را بيش از اندازه بزرگ كرده‏اند در حقيت و به تقريب، مسأله سراسر ايران است و آن نياز به لمس كردن و حس كردن بيشترين آزادي‏هاي ممكن است در چارچوب اصول و قوانيني كه حاكم بر تماميت ارضي ووحدت سراسري مردم ايران باشد.

در ادامه این گزارش تاکید شده است : بديهي است پس از تشكيل مجلس موسسان و طرح و تصويب نهايي قانون اساسي و اصول انقلاب، براي مردم ايران تا حد زيادي مشكل حل خواهد شد كه باز هم خواست‏ هاي خود را كه مي ‏بايست در قانون اساسي مورد توجه خاص واقع شود، به آساني بيان كنند و خواهان دگر گوني و تغيير دائمي قانون اساسي شوند بنابراين طبيعي است كه در زمان حاضر و پيش از تشكيل مجلس موسسان و تدوين قوانين بنيادي و قطعي، مردم سراسر ايران، خواسته‏ها و نظر اتشان را به آگاهي رهبري انقلاب، دولت موقت و ديگر مردم ايران برسانند و اين، همان كاري است كه هم مردم كردستان مي‏كنند، هم مردم زنجان و اصفهان.

فروهر سپس با اشاره به خواست هاي مردم كردستان كه سال ها مورد ظلم قرار گرفته‏ اند گفت: مردم ستم كشيده همه جاي ايران در خواست هاي برحقي دارند كه با يد مورد توجه قرار گيرد و اين امكان به آنها داده شود كه خواست هاي خود را به گوش همگان برسانند و آزادي‏هاي مورد نياز را كسب كنند. كردها از اين اصل كلي بركنار نيستند و در تلاش كسب حقوق خود در چارچوب قوانين و اصول انقلاب ملي ايران هستند. بنابراين تا كنون حرفي از هرج و مرج طلبي كردها و سوء استفاده از موقعيت حساس كنوني فرصت طلبي‏هاي انقلابي در ميان نيست. حرف از يك دشواري قديمي است كه اكنون فقط شرايط مناسب براي آن و گفتگو در باره حدود آن بوجود آمده است

نظر فروهر درباره خودمختاری

داريوش فروهر وزير كار ادامه داد : اما در مورد واژه «خودمختاري» بايد بگويم من در گفتگوهاي خود با كردها به اين نتيجه رسيده ام كه اين واژه، آن چنان كه طرح شده هيچ رابطه ‏اي با «تجزيه طلبي»ندارد. اين واژه دقيقا ناظر است بر جميع اختيارات امكانات و آزادي‏هايي كه مي‏توان به منطقه يا ايالتي از ايران داد تا در راه پاسداري از آداب و رسوم خود و پيشبرد اقتصاد خود، قدم‏هاي سريع و سازنده‏اي بردارد و براي آباداني ايالت خود حق نظارت كافي و اختيارات لازم را در خود منطقه داشته باشد.

تکیه به اسلحه برای حل مسئله کردستان به شکست منجر می شود

وی ادامه داد : برداشت من از كلمه خود مختاري، دادن حقوق خاصي است به مردم ايالت ها و ولايت هاي ايران، نه چيزي بيشتر، اما در برابر گرايش بعضي‏ها به داشتن اسلحه، گوشزد كردم كه مسأله حقوق مردم كردستان بارها به شكل غلط و با تكيه به اسلحه طرح شده و هر بار شكست خورده و بي شك اگر اين بار هم به شكل غلط و با تكيه به اسلحه طرح شود، شكست خواهد خورد. به برادران كرد توصيه كردم بياييد يك بار براي تحقق خواسته هايتان طرح سياسي داشته باشيد و به دور از هرگونه اجبار و فشار، خواسته هاي خود را با مردم ساير گوشه‏هاي ايران در ميان بگذاريد تا اين دشواري كهنه، يكبار براي هميشه حل شود.

تلاش ضد انقلاب برای تحریک و ایجاد آشوب

فروهر سپس به اقدامات ضد انقلاب و نيروهاي بيگانه اشاره كرد و گفت: «آنها كوشش مي‏كنند با تحريك و ايجاد آشوب، از آزردگي برادران كرد سوء استفاده كنند ولي من مطئنم كه در اين كار موفق نخواهند شد».

سپس داريوش فروهر به سوالات خبرنگاران پاسخ داد.

وی در پاسخ به سوالی در زمینه خودمختاری اظهار داشت :‌ خواست و طرح مسأله خود مختاري و تعيين حدودي كه براي آن مي‏شناسم، از مسائلي است كه بايد مجلس موسسان آينده تصميم بگيرد و چگونگي آن را در قانون اساسي آينده روشن كند.

فروهر در پاسخ به سوال دیگری در باره تماس دولت موقت با دولت عراق در زمینه اکراد نیز گفت : تا آنجا كه من مي‏دانم دولت موقت انقلاب، هيچگونه تماسي با دولت عراق نداشته است و من بعنوان يك ايراني، اميدوارم هرگز تماسي درباره مسأله كردستان با دولتي كه بزرگترين دشمني‏ها را با مردم كرد كرده است برقرار نشود.

فروهر در باره ادعای یکی از خبرنگاران در زمینه بمباران موردی چند شهر در کردستان گفت : در مدتي كه دركردستان بودم نيروي هوايي ايران براي نشان دادن حضور قدرت دفاعي از مرزهاي كشور در آن منطقه، هر روز پروازهايي داشت و چند با نيز ديدم ديوار صوتي شكسته شد و بلافاصله برخي از مردم، صحبت از بمباران آوردند. در مورد پرتاب دو بمب در مناطق مرزي، تاكنون دولت هيچ گزارشي از انداختن بمب بوسيله هواپيماهاي عراقي نداشته است و خبرها هم حكايت از هواپيماهاي عراقي كرد كه نمي‏توانم صحت آنرا تاييد كنم.

جمعیت کردهای ایران با احتساب لرها و بختیاری ها !

وی در مورد جمعیت کردها در ایران نیز گفت : بيش از ۴ ميليون كرد در ايران وجود دارد و اگر لرها و بختياري‏ها را جزو كردها حساب كنيم جمعيت كردها در ايران بيش از ۶ ميليون نفر خواهد بود.

فروهر در پاسخ به این سوال که اگر مجلس موسسان با خودمختاری مخالفت کند کردهای مسلح چه خواهند کرد اظهار داشت : من فكر نمي‏كنم مردم كردستان هرگز در برابر تصميماتي كه نمايندگان گرفته‏اند، ايستادگي كنند.

نقش بارزانی و طالبانی در کردستان

فروهر در باره نقش بارزانی و طالبانی در کردستان گفت : من فكر نمي‏كنم آقاي جلال طالباني در صدد دخالتي در امور كردستان باشد و نيز بارزاني (ملا مصطفي). من يكبار در روزنامه‏ها بعد از بازگشت او به ايران خواندم كه گفته بود كار من تمام شده است، ديگر اميدي به من نداشته باشيد به سبب اشتباهاتي كه داشته است. اميدوارم آقاي بارزاني برسر اين گفته خود پابرجا بماند. امروز فقط عده‏اي از هوادارن او تشكيلات موقتي دارند كه بيشتر در داخل خاك عراق و بخشي از تركيه در حفظ موجوديت خود عملياتي مي‏كند و دسته‏هاي پراكنده‏اي هم از آنها در ايران ديده شده‏اند. اطلاعات من نشان مي‏دهد كه آنها چندان در ميان ۳۵ هزار كرد آن سوي مرز كه اكنون در ايران پناهنده هستند نفوذي ندارند.

اختلافات مذهبی و نقش آن در مسئله کردستان

وی در مورد اختلافات مذهبی و نقش آن در مسئله کردستان نیز گفت : كردهاي ايران در يك بخش سني و در بخش ديگر شيعه هستند. من احساس برخوردي در ميان سني و سيعه و نه ميان روحانيون اين دو گروه نكرده ام. هر دو گروه به انقلاب اسلامي ملت ايران وفادارند و بي شك هشياري انقلاب ايجاب مي‏كند كه هردو طرف از هرگونه دخالتي در امور خود باز بمانند.[۵]

پی نوشت ها

[۱] اطلاعات ، ۹اسفند ۱۳۵۷، صفحه ۲

[۲] اطلاعات ، ۹اسفند ۱۳۵۷، صفحه ۳

[۳] کیهان ، ۹اسفند ۱۳۵۷، صفحه ۳

[۴] کیهان ، ۱۰اسفند ۱۳۵۷، صفحه ۳

[۵] اطلاعات ، ۷ اسفند ۱۳۵۷ ، با گذشت چند روز از ادعای داریوش فروهر مبنی بر این که خودمختاری رابطه ای با تجزیه طلبی ندارد اشرار پناه گرفته در کردستان دست به اسلحه برده و با اشغال پادگان ها و قتل عام پاسداران و سربازان انقلاب خواسته اصلی و حقیقی خود را به فروهر و دیگر نمایندگان دولت موقت نشان دادند . در یک کلام می توان گفت «تهديدهاي تجزيه طلبانه بعضا با سوء عملكرد افراد اعزامي دولت موقت مهندس بازرگان به مناطق كردنشين شكل حادي به خود گرفته بود. يك هفته پس از پيروزي انقلاب هيئتي به سرپرستي داريوش فروهر و متشكل از افرادي مانند ابراهيم يونسي (داراي سابقه عضويت در احزاب كمونيستي و از مترجمان سكولار) و... به اين مناطق اعزام شد. ولي به جاي تدبيري براي اعمال حاكميت حكومت جديد، به گفته شهيد فضل الله محلاتي سلاح ها را در اختيار افراد ناصالح قرار مي داد. اين اقدام، دامنه تسلط گروه هاي چپ گرا و راست گراي ضد انقلاب را از رهگذر حمله اين تجزيه طلبان به مراكز نظامي و انتظامي توسعه مي بخشيد.» رک صفارهرندی ، مرتضی ، مطبوعات؛ سخنگوي تجزيه طلبان ، کیهان ، ۱۶ بهمن ۱۳۹۰، صفحه ۸