نماینده؛ دوره جوانی دوره شور و شعور است، دوره ای که هر فردی آن را طی می کند و در مدتی از زندگی اش این درّ ناب را نگهداری می کند. این عطیه ای است که خدا بر ثروتمند و فقیر بخشیده است؛ این درّ گرانبها اما چگونه مصرف می شود. چطور باید دوران خوش جوانی را گذراند تا در دوره کهولت حسرت آن برجای نماند؟!

«دوره جوانى، دوره توانايى است. اين توانايى در چه چيزهايى بايد به كار برود؟ به اعتقاد من، بايد عمدتاً در تحصيل علم، در ايجاد صفاى نفس و روحيه تقوا در خود و ايجاد نيروى جسمانى در خود - كه ورزش باشد - به كار رود. اين سه مورد، عمده است. يعنى اگر در يك جمله كوتاه از من بپرسند كه شما از جوان چه مى‌خواهيد؟ خواهم گفت: تحصيل، تهذيب و ورزش. من فكر مى‌كنم كه جوانان بايد اين سه خصوصيت را دنبال كنند. تحصيل، اعم از تحقيق و كارهاى علمى هم هست. چون اين نيرو در جوانان هست، بايستى در كار تحصيل علم خيلى تلاش كنند. امروزه آن‌طور كه شنيده‌ام، در دانشگاه ها جوانان خيلى گُرده زير بار كار علمى سخت نمى‌دهند؛ اين چيز خيلى خوبى نيست. چطور ما به جوانى كه تحصيل علم نمى‌كند، دوره دبيرستان را متوقّف گذاشته و به دانشگاه نمى‌رود، توصيه مى‌كنيم كه برو درس بخوان؛ اما به آن دانشجويى كه در دانشگاه كار علمى سخت نمى‌كند، توصيه نكنيم كه كار علمى بكن؟ واقعاً بيايد دانشگاه چه كند؟ بايد به دانشگاه بيايد كه علم پيشرفت كند. به نظرم مى‌رسد كه جوانان بايستى در كار تحصيل علم، حقيقتاً از نيروى جوانيشان مايه بگذارند.

كارى كه ما بايد به عنوان مسؤولان كشور بكنيم و نيز همه كسانى كه مى‌توانند و به كشور علاقه‌مندند - اعم از دولت و غير دولت و بخشهاى مخصوص جوانان - اين است كه ميدان براى فعاليت صحيح و سالم جوانان باز شود. حالا مثلاً جوانى به مقوله ادبيّات علاقه‌مند است، يا جوانى به مقوله اقتصاد علاقه‌مند است. طبيعتاً اقتصاد آزمايشگاه ندارد؛ اما ناگهان اعلام مى‌شود كه فلان اقتصاددان كشور يا خارج از كشور، در فلان جا جلسه درس يا سمينار دارد و مى‌خواهد سخنرانى ايراد كند. اين براى جوانى كه به اين مقوله علاقه دارد، خيلى معنا دارد. بليط بگيرد، فوراً برود خودش را برساند و از استاد سؤال كند. اينها همه‌اش هيجان است. يعنى اگر به توفيق الهى، با همين روندى كه از اوّل انقلاب هم پيش رفته، ميدان كار و فعّاليت در مقابل جوانان گشوده شود، جوانان خواهند توانست آن هيجان جوانى را كه جزو بركات جوانى است، ارضاء كنند." (بیانات مقام معظم رهبری در جمع جوانان ۷۷/۲/۷)

بخش اعظمی از زندگی یک جوان که باید در تحصیل و تهذیب و ورزش باشد در سیستم آموزشی می گذرد؛ که این مهمترین بخش زندگی و دوره شکل گیری بنیادهای فکری اوست. شور و شعور، هیجان و احساسات، تخیل و اندیشه او در این محیط ها پرورش پیدا می کند. اما نحوه پرورش آن اهمیت زیادی دارد.

جوانان دهه سوم و چهارم بعد از انقلاب بیشتر آمال و آرزویشان را در ورود به دانشگاه می بینند. اما این دانشگاه که مرکز آرزوی این نسل است چه ویژگی دارد و چه نسبتی با آرمان های انقلاب دارد؟! بعد از انقلاب فرهنگی در سال ۵۹ برنامه ریزی برای تاسیس دانشگاه اسلامی پایه ریزی شد. اما متاسفانه تا به امروز شاهد چنین دانشگاهی نبوده ایم و برخلاف آن بوی سکولاریسم و اومانیسم فضای دانشگاه های ما را آلوده کرده است. اما دانشگاه اسلامی باید چه ویژگی هایی داشته باشد. مقام معظم رهبری سال هاست که از فضای دانشگاهی مطالبه اسلامی شدن دارند.

ایشان در مورد ویژگی دانشگاه اسلامی بیان کرده اند:

- از دانشگاه همیشه و در همه جا این انتظار هست که محل جوشش و اوج دو جریان حیاتی در کشور باشد اول جریان علم و تحقیق دوم جریان آرمان گرایی و آرمان خواهی و هدف گذاری های سیاسی و اجتماعی. کمتر محیطی را (شاید محیط دیگری را نشود پیدا کرد) می توان پیدا کرد که مثل دانشگاه این دو جریان در آن به طور موازی همواره جوشش داشته باشد، هم جریان علم و تحقیق که مایه حیات جامعه و عزت جامعه است و عزت علمی به دنبال خود عزت اقتصادی، عزت سیاسی، عزت بین المللی را می آورد در دانشگاه هاست و هم آن مساله ی آرمان گرایی که به ظاهر به مساله علم ارتباطی ندارد اما در همه جای دنیا انتظار از دانشگاه ها به خاطر حضور دانشجو این است که در زمینه ترسیم آرمان ها و گرایش به تحصیل این آرمان ها و رسیدن به این آرمان ها دانشگاه فعال باشد. (۲۴/۹/۸۷)

- اگر بخواهید دانشگاه علمی هم بشود باید اسلامی بشود از شاخصه های اسلامی شدن علمی شدن و عمیق شدن است خودباور بودن استاد و دانشجوست اتکا به نفس داشتن استاد و دانشجوست . همه مساله این است که حالا یکی با پیراهن آستین کوتاه بیاید یکی با چهارتار موی پیدا بیاید مسائل اسلامی کردن که این نیست البته یکی از خصوصیات دانشگاه اسلامی این است که تدین در آن وجه غالب است. (۶/۱۲/۷۶)

- اسلامی بودن دانشگاه یعنی دانشگاهی که بتواند علم را در خود بجوشاند همچنان که یک روز در بین مردم این حالت را به وجود آورد در حالی که با علم هیچ رابطه ای نداشت. (۶/۱۲/۷۶)

- دانشگاه اسلامی دانشگاهی شکوفا و پر نشاط است دانشگاهی است که در آن علم عزیز است و عالم عزیز است استاد کرامت دارد و دانشجویی عبادت است. (۶/۱۲/۷۶)

شروع سال تحصیلی جدید فرصت مناسبی است تا هم دانشجویان و هم اساتید بار دیگر نگاهی به دانشگاه و فاصله آن با دانشگاه اسلامی داشته باشند.

پرونده وضعیت آموزش مجالی شد تا پایگاه اطلاع رسانی «نماینده» اوضاع آموزشی را زیر ذره بین قرار دهد و توجه دوباره ای به این موضوع داشته باشد.

این پرونده شامل: مصاحبه با محمد مهدی زاهدی رئیس کمیسیون آموزش ، گزارشی از وضعیت آموزش در ایران، مصاحبه با دکتر علی احمدی وزیر سابق آموزش و پرورش و استاد دانشگاه علم و صنعت، همراه با یادداشت یکی از دانشجویان دکتری مدیریت آموزشی است که با نگاه جدیدی به سیستم آموزشی ایران خواهد پرداخت.

ادامه دارد ...