زهرا موحدین/ از حوالی روزهای منتهی به آغاز نمایشگاه مطبوعات بود که نوید کاغذی شدن «نماینده» میان رسانه ها دست به دست شد. در همین راستا «نماینده» در گام نخست با دو ویژه نامه به نمایشگاه آمد. ویژه نامه دوم «نماینده» همانطور که در خبرها آمده بود، میزبان نقطه نظرات و تحلیل های چهره های شاخص همه جریان ها شد. گپ و گفت هایی صریح، که نشریه ای خواندنی را رقم زد.
قائم مقام حزب اعتماد ملی از جمله افرادی است که «نماینده» در ویژه نامه دوم به سراغش رفت و شیخوخیت و محوریت یک فرد بر اصلاح طلبان را مغایر توسعه سیاسی و دموکراسی می داند.
منتجب نیا که معتقد است ائتلاف با اصولگرایان معتدل به معنی نادیده گرفتن مواضع سیاسی شان است، تأکید دارد که بقای دولت به اصلاح طلبان است و از این رو دولتی ها نمی توانند از اصلاح طلب ها جدا شده و به طیف لاریجانی متکی شوند...
آنچه در پی می آید حاصل گپ و گفت صریح پیش شماره دوم هفته نامه «نماینده» با «رسول منتجب نیا» است...
** اگر اصلاح طلبان پشت دولت را خالی کنند معلوم نیست که دولت چگونه می تواند اداره شود و به کجا اتکا داشته باشد!
«نماینده»: از مدت ها قبل ایده ای برای سازوکار انتخاباتی اصلاح طلبان داشتید. تا چه اندازه شورای سیاستگذاری ایده شورای مرکزی شما را تأمین می کند؟
منتجب نیا: تا حد زیادی نظر من تأمین می شود. البته نه صد درصد. ایده اولیه این بود که یک هسته مرکزی هدایت اصلاح طلبان را به عهده بگیرد و کار به عهده احزاب و تشکل های سیاسی در سراسر کشور باشد. بعد از آنکه کمیته راهبردی –وابسته به شورای مشورتی- فعالیت خود را در استان ها آغاز کرد و توسعه داد، مقداری جلوی این نظریه گرفته شد و در واقع احزاب رقیب پیدا کردند و به بیانی یک تشکل موازی در کنار احزاب قرار گرفت و دیگر ظرفیت احزاب از انها گرفته شد. بنابراین برای اینکه اختلافی ایجاد نشود و بین تشکل های قانونمند اصلاح طلبان در سراسر کشور وحدت ایجاد شود، از آن ایده تنزل کردیم و چون نمی شد در کل کمیته راهبردی را حذف کنیم، پیشنهاد دادیم که یک شورای عالی سیاستگذاری باشد که همه به صورت منسجم عمل کنند. شاید ۶۰-۷۰ درصد نظر من تأمین شده است ولی نه صد درصد.
«نماینده»: شما جزو افرادی هستید که معتقدید آقای عارف پتانسیل این را دارد که به چهره محوری جریان اصلاح طلب تبدیل بشود و از طرف دیگر در جریان اصلاح طلب عده ای مخالف این نظر هستند و گرایش نسبت به اصولگرایانی چون آقای لاریجانی و ناطق دارند. تمایل نسبت به اصولگرایان معتدل را در حال حاضر مناسب اصلاح طلبی می دانید؟
منتجب نیا: من اساساً معتقد نیستم که در بین جناح های سیاسی یک فرد محوریت داشته باشد. محوریت فردی می تواند به حال تشکیلات ها مضر باشد. در عرصه سیاسی فردگرایی با توسعه سیاسی و دموکراسی کاملا مغایرت دارد. بنابراین من از ابتدا بر این عقیده بودم که یک مجموعه ای از افراد مقبول و محوری در اصلاح طلب ها بتوانند هدایت این جریان را برعهده بگیرند در واقع حالت پدری داشته باشند. نه اینکه نظراتشان را تحمیل کرده و شیخوخیت داشته باشند. بنابراین آقای دکتر عارف به عنوان یکی از آن هسته ها و حلقه هایی که آن مجموعه را تشکیل می دهد این ظرفیت را دارند و از ابتدا این نظر را داشتم که ایشان در کنار چند نفر دیگر این نقش را ایفا کنند. اما اینکه بتوانیم به لیست مشترکی با اصولگرایان معتدل برسیم را بسیار بعید می دانم. ممکن است یکی دو نفر از افراد شاخص اصولگرایان معتدل که مواضعشان به اصلاح طلب ها نزدیک باشد در تهران و یا شهرهای دیگر در لیست اصلاح طلبان قرار بگیرند. البته این احتمال هم ضعیف است. ائتلاف با اصولگرایان معتدل به معنی نادیده گرفتن مواضع سیاسی مان است چرا که هر دو جناح مدعی یکسری مواضع و دیدگاههای متفاوت هستند بنابراین لیست واحد به معنی نادیده گرفتن مواضع است.
ممکن است اقلیتی از هواداران دولت خارج از اصلاح طلبان باشند که آنها نیز چاره ای به جز ائتلاف با اصلاح طلبان ندارند. به این معنی که آنها برای پیروزیشان در مجلس و در نهایت تقویت دولت حتما باید این ائتلاف را داشته باشند و قاعدتاً هم این ائتلاف انجام خواهد شد.«نماینده»: با این وصف و با توجه به تفاوت دیدگاهها، به نظرتان با طیف نزدیک به دولت ائتلاف خواهید داشت؟
منتجب نیا: بخش عمده هواداران دولت در جناح اصلاح طلبان می گنجند. ممکن است اقلیتی از هواداران دولت خارج از اصلاح طلبان باشند که آنها نیز چاره ای به جز ائتلاف با اصلاح طلبان ندارند. به این معنی که آنها برای پیروزیشان در مجلس و در نهایت تقویت دولت حتما باید این ائتلاف را داشته باشند و قاعدتاً هم این ائتلاف انجام خواهد شد.
«نماینده»: به این ترتیب اگر طیف نزدیک به دولت بین ائتلاف با اصولگرایانی چون آقای لاریجانی و اصلاح طلبان مخیر باشد، گرایش به کدام سمت به صلاحش است؟
منتجب نیا: قطعاً وزنه جناح اصلاح طلب می چربد. زیرا هم آنها بودند که آقای روحانی را کاندیدا کردند و زمانی که هیچ یک از جناح ها از ایشان در انتخابات حمایت نمی کرد، تنها اصلاح طلبان از آقای روحانی حمایت کردند و اصولگرایان حامی ایشان انگشت شمار بودند. در این مدت نیز اصلاح طلبان بودند که به شدت از ایشان حمایت کردند. اگر اصلاح طلبان پشت دولت را خالی کنند معلوم نیست که دولت چگونه می تواند اداره شود و به کجا اتکا داشته باشد! البته هماهنگی با آقای لاریجانی و نزدیک بودن مواضع و اندیشه ها مسئله ایست که وجود دارد اما به معنای این نیست که دولتی ها می توانند از اصلاح طلب ها جدا شوند و به طیف آقای لاریجانی متکی شوند. هر چند طیف آقای لاریجانی هم در مجلس به دولت کمک کرده است ولی جبهه اصلاحات یک جبهه قدرتمند مردمی عظیم را در سطح کشور تشکیل می دهد که دولت نمی تواند به آن متکی نباشد.
** بقای دولت به اصلاح طلبان است
«نماینده»: با توجه از اشاره ای که داشتید شما نظری مقابل آقای یونسی دارید؟ چون ایشان معتقدند بقای اصلاح طلبان به دولت است.
منتجب نیا: بله بدون شک همینطور است. اصلاح طلبان زمانی بودند که دولت آقای روحانی نبود. دولت آقای روحانی را اصلاح طلبان به وجود آوردند. بنابراین کانون پیدایش و تفکر جریان دولت، اصلاح طلب ها بودند و دولت به اصلاح طلب ها متکی است. اصلاح طلبان یک تفکر قدرتمند در کشور هستند اما دولت یک مجموعه ای است که ۴ یا ۸ سال مدیریت اجرایی کشور را برعهده خواهد داشت.
«نماینده»: اصلاح طلبان در انتخابات با لیستی واحد حضور پیدا می کنند؟
منتجب نیا: هیچ تحمیلی بر هیچ فرد یا حزبی نیست که حتما با یک لیست موافقت کند ولی همه تلاش ها برای همگرایی و همفکری است. رمز موفقیت در انتخابات در وحدت و انسجام است بنابراین همه تلاش ها در این زمینه صورت می گیرد. بنابراین از همه گروهها و جریانهای اصلاطلب در شورای سیاستگذاری دعوت شده است. در این شورا احزاب، کیمتنه راهبردی، دکتر عارف و حتی گروههای جدید و در حال شکل گیری حضور دارند. مجموعه ای از احزاب به نام جبهه اصلاحات که متشکل از احزاب سراسری و منطقه ای هم هستند که نماینده آنها در شورا شرکت می کند. جبهه اصلاحات حقیر را به عنوان نمایندگی خودشان انتخاب کرده اند. بنابراین کسی بیرون از شورا نیست که بخواهد لیستی جدا بدهد.
** درست نیست هر شخص یا گروهی را که با ما ارتباط نداشت بدلی بنامیم
اگر اصلاح طلبان پشت دولت را خالی کنند معلوم نیست که دولت چگونه می تواند اداره شود و به کجا اتکا داشته باشد! البته هماهنگی با آقای لاریجانی و نزدیک بودن مواضع و اندیشه ها مسئله ایست که وجود دارد اما به معنای این نیست که دولتی ها می توانند از اصلاح طلب ها جدا شوند و به طیف آقای لاریجانی متکی شوند.
«نماینده»: همیشه شما و حزب اعتماد ملی نسبت به جوان گرایی بسیار تأکید داشتید. نظر و ارزیابی تان در خصوص احزاب تازه تأسیس اصلاح طلبان و عناوینی مثل نسل دوم اصلاح طلبان چیست؟
منتجب نیا: به عقیده من مقدم تمام تشکل های قدیم و جدید و در حال تأسیس مبارک و خیر است. حضور احزاب به اشکال مختلف به توسعه سیاسی کمک می کند به خصوص برخی از تشکل ها که با محوریت جوانگرایی کار می کنند. به نظرم باید روی محوریت جوانان و بانوان در انتخابات پیش رو بسیار توجه شود. هر چه بیشتر بانوان و جوانان در صحنه حضور داشته باشند به فعال کردن و حضور پرشورتر مردم در صحنه انتخابات کمک خواهد کرد. این حرف درستی نیست که هر شخص یا گروهی را که سلیقه متفاوت داشت و یا با ما ارتباط نداشت آن را بدلی و انحرافی بدانیم و آن را طرد کنیم. خوشبختانه شخصیت های محوری اصلاحات نیز چنین دیدگاهی را رد می کنند و تأکید دارند که اصلاح طلبی شمول داشته و همه افراد و سلایق را در برگیرد.
«نماینده»: با توجه به اینکه در طی سالهای پیش رویه اصلاح طلب ها با آقای هاشمی با امروز متفاوت بود. تا آنجا که می توان گفت مجلس ششم در مقابل آقای هاشمی تشکیل شد. به نظرتان این تغییر از ناحیه کدام سمت بوده است؟
منتجب نیا: بهرحال مسائل سیاسی مسائلی ثابت و لاتغیر نیست. گاهی تاکتیک ها و یا استراتژی ها تغییر پیدا می کند. دکترین و اهداف کلی ثابت هست ولی به تناسب شرایط مکانی و زمانی می توان در عرصه سیاست تغییر موضع داد. در حال حاضر در طرفین چنین تحولی ایجاد شده و خودشان را متناسب با شرایط زمانی تغییر داده اند. بنابراین نمی شود با مجلس ششم و یا قبل و بعد از آن مقایسه کرد. در حال حاضر طیف نزدیک به آقای هاشمی (کارگزاران) در درون جبهه اصلاحات هستند و در شورای سیاستگذاری و حتی شورای هماهنگی احزاب اصلاح طلب حضوری فعال دارند.
** تندروی ها در اصلاح طلبان فردی بوده است!
«نماینده»: می توانیم کارگزاران را به عنوان شاخص اعتدال در اصلاح طلبی بدانیم؟
منتجب نیا: نه من معتقد نیستم که یک حزب و فرد شاخص باشد. بهرحال یک روشی است که همه اصلاح طلب ها آن را پذیرفته اند. جریان اصلاحات از ابتدا یک جریان اعتدالگرا بوده است. اگر برخی افراد هم تندروی کرده اند به صورت فردی بوده است و به هیچ وجه این خط و مشی اصلاح طلب ها نبوده است. در حال حاضر نیز همه اصلاح طلب ها طرفدار روش معتدل هستند و از افراط و تفریط در مسائل به شدت بیزار هستند.
«نماینده»: در حال حاضر به نظرتان آرمان اصلاح طلبی مجلسی مانند مجلس ششم است
منتجب نیا: معتقدم مجلس آینده باید مجلسی معتدل باشد به این معنی که توازنی بین جناح ها به وجود بیاید. به شدت با اینکه یک جناح بر جناح دیگر غلبه داشته باشد، مخالفم. باید افراد باهم تعامل کنند. باید رقابت سالم باشد. هرکدام از مجالس گذاشته نقاط ضعف و قوتی داشتند و مجلس آینده باید مجلس رشد یافته تری باشد و همه مصالح و منافع همه کشور و جناح ها را در بربگیرد.
**خبرنگار از روی اشتباه و عصبانیت اعتماد ملی را وحدت شکن خواند/ اصلاح طلبان در تلاشند که خود را بار دیگر در درون نظام تعریف کنند
بدون شک بقای دولت به اصلاح طلبان است...کانون پیدایش و تفکر جریان دولت، اصلاح طلب ها بودند و دولت به اصلاح طلب ها متکی است.
«نماینده»: اتهامی که در بین اصلاح طلبان نسبت به اعتماد ملی وجود دارد و معتقدند این حزب در بزنگاهها وحدت شکن بوده است را تا چه حد می پذیرید؟
منتجب نیا: بین اصلاح طلب ها چنین چیزی نیست. اگر یک خبرنگاری چنین چیزی را نوشت و خودش اعتراف کرد که اشتباه کرده و از روی عصبانیت چیزی را نوشته، به معنی نظر اصلاح طلب ها نیست. در حال حاضر ملاحظه می کنید که به عنوان قائم مقام اعتماد ملی از ابتدا پرچم دار وحدت بوده ام. تأکیدات من موجب این شد که اختلاف نظر ها به حداقل برسد. بنابراین این حرف درستی نیست. البته اعتماد ملی مواضع معتدلی از ابتدا داشته و خواهد داشت و به هیچ وجه مسیر افراطی را نمی پسندد. اگر کسی و یا کسانی خواستند مسیر تندروی و ساختاشکنی را طی کنند قطعاً اعتماد ملی با آنها همگرا نخواهد بود. البته در حال حاضر در میان اصلاح طلبان همه پذیرفتن که بهترین راه اعتدال است و نباید سخن و یا عمل تندی انجام شود. همه تلاش دارند که خودشان را بار دیگر در درون نظام تعریف کنند و همه مصالح حاکمیت و نظام را بپذیرند.
** هیئت رئیسه شورای سیاستگذاری عمر کوتاهی دارد
«نماینده»: از ریاست شورای سیاستگذاری چه خبر؟
منتجب نیا: هنوز خبری نیست. آخرین تصمیم همان انتخاب هیئت رئیسه سه نفره بود. که خوشان بین خودشان آقای عارف را برای ریاست انتخاب کردند. البته هیئت رئیسه عمر کوتاهی دارد و تنها وظیفه اش تهیه و تدوین آیین نامه و ارائه به شورای عالی است و بعد از تصویب آیین نامه انتخاب هیئت رئیسه دائم برگزار و بر اساس آیین نامه رئیس را انتخاب خواهند کرد.
با تشکر از فرصتی که در اختیار هفته نامه «نماینده» قرار دادید.