شناسهٔ خبر: 108973 - سرویس سیاست
نسخه قابل چاپ

چگونه رآکتور آب سنگین اراک تبدیل به رآکتور تحقیقاتی شد؟

متن بیش از ۱۵۰ صفحه ای برجام که در وین منتشر شد، به جهت کثرت مطالب و پیچیدگی آنها، به احتمال فراوان باعث شده تا بخش قابل توجهی از مردم کشورمان از مطالعه آن صرفنظر کرده و تنها به تحلیل افراد و رسانه های مختلف بسنده کنند.

به گزارش «نماینده»، با توجه به اهمیت "متن وین" و توجه به این مساله که خواندن حداقل یکبار آن برای هر ایرانی پیگیر استقلال و پیشرفت کشور در حال و آینده، ضرورتی انکارناپذیر است، بنای آن داریم تا متن کامل آن را به صورت سریالی و طی چند شماره با مخاطبان گرانقدر مورد بازخوانی قرار دهیم.
امید آن داریم تا با همراهی یکایک شما عزیزان در مطالعه این متن، بدون کمترین تحلیلی، اطلاعات خام اولیه درباره آنچه که به نام کشورمان با گروه ۱+۵ جمعبندی شده، را به دست آوریم. گفتنی است این متن براساس ترجمه وزارت خارجه بازنشر داده می شود. برای مطالعه قسمت های قبلی به لینک های انتهای همین صفحه مراجعه نمایید.
کارخانه تولید آب سنگین
۱۴- به مدت ۱۵ سال تمامی آب سنگین مازاد بر نیاز راکتور مدرن اراك، راکتور آب سنگین صفر قدرت به همراه مقداري که براي تحقیقات دارویی مورد نیاز است، مقداري که براي تولید محلولهاي دوتره و ترکیبات شیمیایی مورد نیاز است، از جمله شامل حداقل ذخیره احتیاطی لازم براي آنها، براي صادرات به بازارهاي بین المللی آماده شده و براساس قیمت بین المللی به خریداران بین المللی تحویل می گردد. نیازهاي ایران، مطابق با پارامترهایی که در بالا مطرح گردید، مقدار ۱۳۰ تن آب سنگین با خلوص هسته اي یا معادل آن در غناي دیگر قبل از راه اندازي راکتور اراك، و مقدار ۹۰ تن پس از راه اندازي راکتور با احتساب مقدار آب سنگین داخل راکتور مدرن اراك تخمین زده می شود.
۱۵- ایران آژانس را در مورد موجودي آب سنگین و تولید کارخانه تولید آب سنگین آگاه می سازد و به آژانس اجازه خواهد داد تا بر مقادیر آب سنگین ذخیره شده و مقدار آب سنگین تولید شده، نظارت داشته باشد، که از جمله، در صورت درخواست، از طریق بازدید از کارخانه تولید آب سنگین صورت می گیرد.
راکتور هاي دیگر
۱۶- ایران مطابق با برنامه خود، توسعه راکتورهاي آینده تحقیقاتی و تولید برق خود را با پیشرفت تکنولوژي در سطح بین المللی با تکیه بر استفاده از راکتورهاي آب سبک، همراه با بهره مندي از همکاري هاي بین المللی شامل تضمین تأمین سوخت لازم، همگام خواهد کرد.
۱۷- ایران تمایل دارد تمامی سوخت مصرف شده براي تمام نیروگاه هاي تولید برق و تحقیقاتی کنونی و آینده خود را، براي نگهداري یا فرآیندهاي بعدي، آنگونه که در قرارداد مربوطه اي که به موقع خود با کشور دریافت کننده، مطابق با قوانین و قواعد ملی، منعقد خواهد شد، به خارج از کشور ارسال کند.
فعالیت هاي بازفرآوري سوخت مصرف شده
۱۸- ایران به مدت ۱۵ سال، و بدون داشتن قصدي براي بعد از آن، وارد فعالیت هاي مربوط به بازفرآوري سوخت مصرف شده یا فعالیت هاي مربوط به تحقیق و توسعه بازفرآوري سوخت مصرف شده نخواهد شد. مقصود از سوخت مصرف شده در این پیوست شامل تمام انواع سوختهایی است که تابش داده شده اند.
۱۹- ایران به مدت ۱۵ سال، و بدون داشتن قصدي براي بعد از آن، سوختهاي مصرف شده را به جز آنهایی که مربوط به نمونه هاي اورانیوم غنی شده تابش داده براي تولید رادیوایزوتوپ هاي پزشکی و اهداف صنعتی صلح آمیز است، بازفرآوري نخواهد کرد.
۲۰- ایران به مدت ۱۵ سال، و بدون داشتن قصدي براي بعد از آن، هیچ تاسیساتی که قادر به جداسازي باشد، به (fertile targets) پلوتونیوم، اورانیوم، نپتونیم از سوختهاي مصرف شده یا نمونههاي شکافت پذیر غیر از آنهایی که براي تولید رادیوایزوتوپ براي مقاصد پزشکی و مقاصد صنعتی صلح آمیز است، را تکمیل، احداث، و یا تامین نخواهد کرد.
۲۱- ایران به مدت ۱۵ سال فقط سلولهاي داغ (شامل یک یا چند سلول به هم متصل)، سلول هاي حفاظ دار یا گلاوباکسهاي حفاظداري را توسعه، تامین، ساخت یا به کارگیري خواهد کرد که ابعاد آن کمتر از ۶ متر مکعب و مشخصاتی مطابق با آنچه که در پیوست ۱ پروتکل الحاقی آمده است، باشد. این سلولها در کنار راکتور مدرن شده اراك، راکتور تحقیقاتی تهران و مجتمع هاي تولید رادیوداروها قرار خواهد گرفت و فقط قادر به جداسازي و تولید ایزوتوپ هاي صنعتی و پزشکی و انجام آزمایشات غیرمخرب آزمایشهاي بعد از تابش دهی خواهند بود. تجهیزات و لوازم مورد نیاز از طریق مکانیزم تامین ایجادشده در برجام، به دست خواهد آمد. ایران به مدت ۱۵ سال تنها بعد از تایید کمیسیون مشترك به تکمیل، احداث، و یا تصاحب سلولهاي داغ (شامل یک یا چند سلول به هم متصل)، سلولهاي حفاظدار یا گلاوباکس هاي حفاظداري که ابعاد آن بیش از ۶ متر مکعب و مشخصات پیوست یک پروتکل الحاقی است، خواهد پرداخت.
۲۲- کشورهاي ۱+۵ آماده اند تمام آزمایشات مخرب و غیرمخرب مربوط به نمونه هاي میله سوخت و یا مجتمع سوخت از جمله انجام آزمایشهاي بعد از تابش دهی را براي همه سوختهاي ساخته شده در داخل و یا خارج از ایران و یا تابش داده شده در داخل ایران، با استفاده از تاسیسات موجود در خارج از ایران را تسهیل نمایند. به جز براي مجتمع راکتور تحقیقاتی اراك، ایران به مدت ۱۵ سال به تکمیل، احداث و یا تامین سلولهاي داغ قادر به انجام آزمایشهاي بعد از تابش دهی و یا تامین تجهیزاتی که امکان توسعه و ساخت آن را فراهم کند، نخواهد پرداخت.
۲۳- علاوه بر ادامه انجام آزمایشات جاري آزمایش سوخت در راکتور تهران، ایران به مدت ۱۵ سال آزمونهاي غیرمخرب بعد از تابش دهی را بر روي میله هاي سوخت، نمونه هاي مجتمع سوخت و مواد ساختاري انجام خواهد داد. این آزمایشات صرفا در مجتمع راکتور تحقیقاتی اراك انجام خواهد گرفت. در عین حال، کشورهاي ۵+۱ تأسیسات خود را براي انجام آزمایشهاي مخرب با متخصصان ایرانی، آنگون‌هاي که توافق می شود، در دسترس قرار خواهند داد. سلولهاي داغی که در راکتور اراك براي اجراي آزمایش هاي بعد از تابش دهی به کار گرفته خواهند شد به طور فیزیکی به سلولهایی که در آن رادیوایزوتوپ هاي دارویی وصنعتی تولید می شوند، متصل نخواهد شد.
۲۴- براي ۱۵ سال، ایران درگیر تولید یا دستیابی به فلز پلوتونیوم ویا اورانیوم یا آلیاژ آنها، و یا تحقیق و توسعه درخصوص فلزکاري (متالورژي) پلوتونیم یا اورانیوم (یا آلیاژ آنها) و یا قالب گیري، فرم دهی یا ماشین کاري پلوتونیم یا فلز اورانیوم را نخواهد شد.
۲۵- به مدت ۱۵ سال ایران تولید، جستجو یا دستیابی به پلوتونیوم جداشده، اورانیم با غناي بالا (غناي بیشتر از ۲۰ % اورانیوم ۲۳۵)، یا اورانیوم ۲۳۳، یا نپتونیوم ۲۳۷ (به جز مواردي که به عنوان استانداردهاي آزمایشگاهی و یا در دستگاههایی که در آنها نپتونیوم ۲۳۷ به کار برده شده است) را نخواهد داشت.
۲۶- اگر ایران به دنبال شروع تحقیق و توسعه بر روي سوخت بر پایه فلز اورانیوم براي راکتور تحقیقاتی تهران در مقدار کم بعد از ۱۰ سال و قبل از ۱۵ سال باشد، برنامه خود را در کمیسیون مشترك ارایه و تصویب این کمیسیون را دنبال خواهد کرد.

نظر شما