به گزارش نماینده به نقل از فارس، سید عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای شب گذشته در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به تشریح آنچه این ۹ روز در لوزان گذشت پرداخت و درباره راه‌حل‌هایی که به دست آمد سخن گفت.
وی عنوان کرد که اگر امکان نقض توافق برای طرف مقابل وجود داشته باشد برای ماه هم وجود دارد.
عراقچی بیانیه لوزان را قابل تغییر خواند.
وی در خصوص نطنز عنوان کرد: نطنز تنها مرکز غنی سازی ما خواهد بود و برای سال‌های متمادی جوابگوی ما خواهد بود.
*غنی سازی ما حتما به صورت کاملا علمی و مشخصی ادامه خواهد یافت
وی درباره بحث تحقیق و توسعه با بیان اینکه ماشین‌های سانتریفیوژ IR-۸ که الان در حال کار است و فعلا یک نمونه آن تولید شده است، گفت: این برای طرف‌های ما ابراز نگرانی می‌کرد و این یکی از موضوعات سخت ما بود و قاطعا اعلام کردیم اجازه نمی‌دهیم علم و تکنولوژی ما پیشرفت نکند.
معاون وزیر خارجه خاطرنشان کرد: در مذاکرات لوزان قبول کردند که ایران به تحقیق و توسعه روی ماشین‌های IR-۴ و IR-۵ و IR-۶ و IR-۸ ادامه دهد و دو ماشین ما IR-۶ و IR-۸ در طول زمان مراحل تحقیق و توسعه را طی خواهد کرد و در یک زمان مشخصی به مرحله‌ای خواهد رسید که آماده تولید است.
وی گفت: غنی سازی ما حتما به صورت کاملا علمی و مشخصی ادامه خواهد یافت. ماشین‌های جدید در پروسه تحقیق و توسعه و بعد تولید قرار خواهند گرفت و بعد از یک دوره ۱۰ ساله به حرکت خود به سمت غنی سازی صنعتی ادامه خواهیم داد و به آن خواهیم رسید.
عراقچی درباره فردو با بیان اینکه تاسیسات فردو یک ارزش راهبردی برای ما دارد، گفت: فردو زمانی ایجاد شد که نگرانی از حمله به تاسیسات هسته‌ای ما وجود داشت و برای اینکه ما به کسانی که تهدید می‌کردند این پیام را بدهیم که حتی با تهدید و حمله نظامی نمی‌توانند برنامه غنی سازی ما را متوقف کنند، تاسیساتی در فردو در مقیاس کوچک ایجاد شد، با این عنایت که به نوعی بیمه و تضمینی باشد برای تاسیسات هسته‌ای ما.
* بیش از هزار ماشین سانتریفیوژ کاملا آماده با همه زیرساخت‌ها همه دست نخورده خواهد بود
وی اضافه کرد: آنچه در فردو برای ما اهمیت دارد این است که فردو کماکان یک مرکز هسته‌ای باشد، فارغ از اینکه غنی سازی در آن انجام می‌شود یا نمی‌شود ولی ظرفیت غنی سازی خود را حفظ کند. بیش از هزار ماشین سانتریفیوژ کاملا آماده با همه زیرساخت‌ها و تاسیسات، سیستم برق، گازدهی، سیستم‌های انتقال مواد همه دست نخورده قرار خواهد داشت، بدون اینکه عملا غنی سازی کند.
معاون وزیر خارجه افزود: هر لحظه احساس کنیم نیاز است به فعال کردن فردو و هر لحظه طرفمان به تعهداتش عمل نکند کل فردو و این هزار ماشین فعال خواهد شد. در نقاط دیگر هم به همین ترتیب
وی همچنین عنوان کرد: یک دانه ماشین سانتریفیوژ ما از بین نخواهد رفت. ممکن است برخی از اینها را برای ایجاد اعتماد جمع آوری کنیم، ولی اینهایی که جمع آوری می‌شود همه سالم در انبارهای داخل نطنز نگهداری خواهد شد. هم خود ماشین هم زیرساخت‌های آن.
عراقچی خاطرنشان کرد: برنامه تحقیق و توسعه ما بدون هیچ وقفه‌ای ادامه می‌یابد.
* تصویب پروتکل الحاقی در اختیار مجلس است
معاون وزیر خارجه درباره پروتکل الحاقی گفت: یکی از چیزهایی که در سطح بین‌المللی برای شفاف سازی نسبت به برنامه هسته‌ای کشورها اهمیت دارد پروتکل الحاقی است. این پروتکل در مجلس تصویب نشده و این اختیار متعلق به مجلس است. این بسته به تصمیم مجلس است. ما در مذاکرات گفتیم به عنوان دولت می‌توانیم قول دهیم مفاد پروتکل را به صورت داوطلبانه و موقت اجرا کنیم تا زمانی که مجلس آماده تصویب آن باشد.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای درباره تحریم‌ها گفت: تحریم‌های اعمال شده از سوی آمریکا که مرتبط با هسته‌ای است، برداشته شده و تحریم‌های دیگر کماکان به جای خود باقی است و موضوع مذاکره ما نبوده است. آمریکا بعد از انقلاب ایران را تحریم کرده است. یکی از تحریم‌های آمریکا این است که هیچ یک از اتباع آمریکایی حق ندارد کار اقتصادی با ایران کند که اینها قبل از بحث هسته‌ای است که اینها تحریم‌های اولیه است. در جریان هسته‌ای یک اقدام غیرقانونی که آمریکا انجام داد این بود که تحریم‌های غیرقانونی خود را به کشورهای دیگر تسری داد و به کشورهای دیگر گفت که شما حق ندارید با ایران کار کنید که اینها تحریم‌های ثانویه است و این تحریم‌ها در جریان هسته‌ای ایجاد شده و آنچه برداشته خواهد شد تحریم‌های ثانویه است.
* راکتور اراک آب سنگین باقی می‌ماند
وی درباره راکتور آب سنگین اراک نیز خاطرنشان کرد: کل دعوای ما با طرف مقابل درباره این بوده که هویت راکتور اراک آب سنگین باشذ یا آب سبک؟ از ابتدای مذاکرات آنها خواستار راکتور آب سبک بودند و یکی از چالش‌ها و جنگ‌های ما اراک بوده و ما به هیچ وجه از اینکه این راکتور ماهیت خود را از دست ندهد، کوتاه نیامدیم.
عراقچی اضافه کرد: دانشمندان هسته‌ای ما توانستند مدلی را برای اراک معرفی و در شاید صدها ساعت بحث و جدل علمی با کارشناسان اروپایی و آمریکایی نشان دادند که مدل ما قابل اجراست. مقامات غربی گفته بودند هرگز به راکتور آب سنگین اجازه نخواهند داد. این راکتور مدرنیزه می‌شود و همکاری بین‌المللی هم خواهد بود و یک راکتور آب سنگین خواهیم داشت که از راکتور فعلی پیشرفته‌تر است.
معاون وزیر خارجه درباره بیانیه مطبوعاتی مشترک که در لوزان قرائت شد، گفت: هیچ بار حقوقی ندارد ولی بار سیاسی دارد. در بیانیه مطبوعاتی که ظریف و موگرینی خواندند این بود که در مذاکرات به کجا رسیدیم. در مذاکرات ۱۶ ماه گذشته چیزی که به دست آوردیم مجموعهای است از راه‌حل‌های مختلف درباره موضوعات مورد اختلاف.
*پیش نویسی از راه‌حل‌ها را روی کاغذ آوردیم/هنوز هیچ توافقی در عمل نداریم
وی گفت: الان پیش نویسی یا چرک نویس از این راه‌حل‌ها روی کاغذ آوردیم. ولی این کاغذ مرتب بالا و پایین می‌شود، خط زده می‌شود اضافه می‌شود بعضی جاهای آن در پرانتز قرار می‌گیرد. ما هیچ سند مکتوبی نداریم یک سند مکتوب داریم که روی آن کار می‌کنیم. با اینکه پیش نویس است، ولی بالای آن نوشتیم این سندی است که فقط یک سند کاری بین ما و طرف مقابل است و هیچ بار حقوقی و هیچ ارزشی ندارد؛ ممکن است دیدگاه‌ها بالا و پایین شود تا ما به یک توافق برسیم.
معاون ظریف اضافه کرد: ما هنوز هیچ توافقی در عمل نداریم. مجموعهای از راه‌حل‌ها داریم که در طول مذاکره در ذهن‌های ما به وجود آمده و بعد روی کاغذ آمده و به صورت پیش نویس روی آن کار می‌کنیم و تا وقتی که این پیش نویس‌ها آنقدر کم و زیاد شود و مطالبش جابه‌جا شود تا به متن قابل قبول برای همه برسیم.
وی افزود: ما نه الان چیزی به نام پیش توافق داریم و نه متن مکتوب تفاهم داریم. چیزی به نام چارچوب و کلیات نداریم، ما مجموعهای از راه‌حل‌ها داریم که هیچ توافقی به دست نیامده ولی راه‌حل به دست آمده است.
عراقچی گفت: آنچه دستاورد ما در ۱۶ ماه مذاکره بود. ۱۶ ماه در این مذاکرات ایستادگی کردیم در مقابل همه زیاده‌خواهی‌های طرف مقابل و از حقوق خود دفاع کردیم. خطوط قرمز اصلی ما همه رعایت شده، غنی سازی خط قرمز ما بوده ادامه می‌یابد، تحقیق و توسعه خط قرمز ما بوده ادامه می‌یابد. حفظ فردو، لغو ۶ قطعنامه شورای امنیت و برداشته شدن همه تحریم‌های اقتصادی و مالی بلافاصله در روز اول بعد از توافقنامه جامع اینها خط قرمزهای ما بوده است که همه رعایت شده است.
وی افزود: مردم ما ایستادگی کردند و در مقابل فشارها و تحریم‌ها ایستادند و ما مدیون مردم و رهبری‌های حکیمانه و مدبرانه مقام معظم رهبری هستیم. مدیون ایشان هستیم و از ایشان صمیمانه قدردانی می‌کنیم و همچنین از هدایت‌های رئیس جمهور تشکر می‌کنیم.
عراقچی خاطرنشان کرد: توافق شدنی است. اما در عالم سیاست کسانی که دنبال تخریب مذاکرات هستند، ممکن است ترفندهای آنها کارگر بیفتند، گردنه را رد کردیم.
وی درباره دور بعدی مذاکرات عنوان کرد: قرار است حدود ۱۰ روز تا دو هفته به هیأت‌ها استراحت بدهیم و بعد کار را شروع کنیم. محلش در یکی از شهرهای اروپایی که مقر سازمان ملل باشد، برگزار شود. تا ۱۰ تیر وقت داریم توافق را به سرانجام برسانیم امیدواریم زودتر از آن به نتیجه برسیم.
عضو ارشد تیم مذاکره کننده گفت: اگر به توافق برسیم حتما شورای امنیت یک قطعنامه صادر و قطعنامه‌های قبلی را لغو خواهد کرد.