به گزارش «نماینده» سیامک ره پیک قائم مقام دبیر شورای نگهبان عصر امروز (۲۶ تیر ۱۴۰۰) طی سخنانی در گفتگوی زنده تلویزیونی با شبکه خبر، گفت: بقای هر نظام سیاسی منوط به وجود ارزشهاست و لذا باید سازوکاری برای حفاظت از آن ارزشها پیش بینی شود که یکی از این سازوکارها، پیش بینی نهادهایی است که آن نهادها از این ارزشها حفاظت کنند.
وی افزود: در جمهوری اسلامی ایران بعد از پیروز انقلاب اسلامی، قانون اساسی ارزشهایی را بیان کرده که این ارزشها به عنوان ارزشهای اساسی تلقی میشود، یعنی بودن آنها به منزله وجود نظام و نبودنش به معنای نبودن نظام است. جمهوریت و اسلامیت نظام دو ارزش اساسی است که در جمهوری اسلامی هم متبلور است و در جای جای اصول قانون اساسی هم دیده میشود.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان تصریح کرد: سازوکارهای مختلفی در قانون اساسی پیش بینی شده تا از این دو ارزش اساسی مراقبت شود؛ تاسیس شورای نگهبان هم فلسفهاش این است که یک نهادی بتواند از طریق مراقبت و نظارت بر قانون گذاری، مراقبت از انتخاب کسانی که وظیفه مدیریت کلان کشور را برعهده دارند و . . . از جمله جمهوریت و اسلامیت نظام، مراقبت کند و در واقع این چیزی است که در تمام نظامها با عناوین مختلفی وجود دارد.
دکتر ره پیک در پاسخ به سوالی درباره شیوه رای گیری در جلسات شورای نگهبان، گفت: ما در شورای نگهبان هر موضوعی که منجر به تصمیم گیری شورای نگهبان شود را از طریق رای گیری در جلسات شورای نگهبان اتخاذ میکنیم؛ مثلا برای مصوبات به ۷ رای نیاز است یعنی حداقل ۷ نفر از اعضای شورای نگهبان باید درباره موضوع نظر مثبت بدهند البته در تفسیر قانون اساسی نصاب رای های موافق، ۹ نفر است.
وی درخصوص نحوه انتخاب اعضای هیات رئیسه شورای نگهبان خاطر نشان کرد: براساس آئین نامه داخلی شورای نگهبان، هیات رئیسه شورای نگهبان متشکل از دبیر، قائم مقام و سخنگوی شورای نگهبان است که در هر سال بایستی این هیات رئیسه از طریق رای اعضای شورای نگهبان تعیین شده و به مدت یک سال این مسئولیت را عهده دار شوند و هر سال این انتخابات برگزار میشود، امسال هم همین انتخاب انجام شد و طبق یک رایگیری، اعضای هیات رئیسه انتخاب شدند.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان خاطر نشان کرد: شورای نگهبان وظایف مختلفی از جمله تفسیر قانون اساسی را برعهده دارد و در طول حیات شورا، اصول مختلفی مورد تفسیر قرار گرفته است و طبق قانون، مقامات عالی میتوانند درخواست تفسیر انجام دهند و در واقع تفاسیر شورای نگهبان در حکم اصول قانون اساسی هستند.
دکتر ره پیک در پاسخ به سوالی درباره نحوه ارجاع مصوبات مجلس به مجمع تشخیص نیز اظهار داشت: مجلس حق تصویب مصوبات قانونی را دارد و طبق قانون اساسی مجلس میتواند در کلیه امور کشور قانون گذاری کند لذا مجلس حق دارد مصوبهای را گذرانده و مصوبه را به شورای نگهبان ارسال کرده و شورا از نظر مغایریت با شرع و قانون آن را بررسی کند و اگر مصوبه مورد ایراد واقع نشود، تشریفات آن جهت اجرا طی میشود ولی اگر مغایرتی وجود داشته باشد، مجلس میتواند آن مغایرت را بررسی کرده و رفع کند و مجددا به شورای نگهبان ارسال کند؛ اگر شورای نگهبان آن مغایرت را رفع شده دانسته و اشکال جدیدی هم نبیند، مسئله مرتفع میشود ولی مجلس این اختیار را دارد که اگر شورای نگهبان مغایرت اعلام کرد، بنابر مصلحتی که خودش میداند، موضوع را به مجمع تشخیص ارسال کند و مجمع بررسی کرده و نظر شورا را تایید و یا اینکه مصحلتی را ببیند و نظر مجلس را تایید کند.
وی درباره عملکرد شورای نکهبان در انتخابات نیز تاکید کرد: حتما یکی از بحثهایی که در انتخابات مطرح است، بحثهای مربوط به قوانین انتخاباتی است؛ ما در قوانین انتخابات مجلس و ریاست جمهوری ایرادهایی را دیدهایم که پیشنهادهایی در دورههای گذشته داده شده تا این ایرادات برطرف شود و برخی از آنها مرتفع شده و برخی دیگر باید در آینده مرتفع شوند.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان اضافه کرد: شورای نگهبان تلاش خودش را در تمام انتخاباتها انجام داده و با وجود ایراداتی که در قوانین انتخاباتی وجود داشته، وظایف دینی و قانونی خودش را انجام داده است.
دکتر ره پیک درخصوص نقاط قوت و ضعف شورای نگهبان نیز تصریح کرد: نقطه قوت مهم شورای نگهبان این است که این شورا براساس اصول قانون اساسی و براساس قوانین عادی، تلاشهای زیادی را انجام داده که وظایف خودش را به طور دقیق انجام دهد ولی ممکن است در برخی فرایندها به دلایل نقایص قانونی، اشکالاتی هم وجود داشته باشد.
وی در بخش پایانی سخنانش درخصوص اینکه آیا درباره نقایص انتخابات اخیر جمعبندی شده یا خیر، پاسخ داد: ما در روز برگزاری انتخابات، مسائل و گزارشهایی داشتیم لذا الان، هم دوستان وزارت کشور و هم کارشناسان شورای نگهبان نسبت به این موضوعات در حال بررسی هستند و باید موضوعات جمع بندی شده و برخی روندها اصلاح شود و آسیبهایی که شناسایی میشود، برای انتخابات آینده رفع شود.