هفته نامه «نماینده» / «ضیاءالله اعزازیملکی» نمایندۀ اصولگرایی است که در یک خانۀ اجارهای و از طریق قالیبافی تشکیل خانواده داده و پس از حضور چندباره در جبهه و کسب مقام جانبازی، در مسئولیتهای مختلفی در تبریز و مراغه مشغول خدمترسانی شده است. وی سال ۱۳۸۷ از طرف مردم شهرستان بناب راهی مجلس هشتم شد و پس از ناکامی در انتخابات مجلس نهم، توانست رأی دوبارهای از مردم همان حوزۀ انتخابیه برای ورود به مجلس دهم کسب نماید. آنچه میخوانید مشروح گفتوگو با این عضو کمیسیون آموزش مجلس است که در حاشیۀ بازدید از تحریریۀ «نماینده» صورت گرفت.
* گزارش مرکز پژوهشها از لایحۀ بودجۀ نشان میدهد میزان مورد نیاز اشتغال سال آیندۀ کشور با این بودجه تأمین نخواهد شد. شما هم چنین اعتقادی دارید؟
بودجۀ سال ۹۵ را هم که ملاحظه میکنید دولت فقط حقوق داده و اتفاق دیگری نیفتاده است. معمولاً من این اطلاعات را از مدیرانی که با آنها صحبت میکنم به دست میآورم؛ بر همین اساس معتقدم سال ۹۶ هم اتفاق خاصی رخ نخواهد داد. در رابطه با موضوعات ایجاد اشتغال نیز تغییری حاصل نشده است. البته بهصورت جستهگریخته وامهایی برای اشتغالزایی پرداخت شده است؛ اما خیلی کم است.
* نظرتان دربارۀ بودجۀ ۹۶ آموزشوپرورش چیست؟
در بودجۀ پیشنهادی سال آینده واقعاً به آموزشوپرورش ظلم شده است. من مخالف کلیات بودجه هم بودم، زیرا آموزشوپرورش را تقریباً نادیده گرفتهاند. اشتغالزایی یک بعد موضوع بودجۀ ۹۶ است، از طرفی آموزشوپرورش در حال نابودی است. در طول ۳۰ سال گذشته به این بخش در تمامی دولتها کمتوجهی شده است، اما دیگر به آخر خط رسیدهاند.
در کمیسیون هم با کارشناسان بودجه خیلی کلنجار رفتیم، اما متأسفانه برخوردشان با آموزشوپرورش، جفا به این قشر است. کملطفی به آموزشوپرورش به اوج رسیده است. حتی از حوادث غیرمترقبه هم هرگونه اتفاقی رخ دهد یکی از آسیبپذیرترین بخشها، ساختمانهای آموزشوپرورش است. نظامی که بر مبنای اسلام شکل گرفته است، خیلی بد است که به بخش آموزشوپرورش بیتوجهی کند.
* ظاهراً یکسوم مدارس کشور که حدود ۶ میلیون مترمربع میشود تخریبی و دارای فضای کهنه و فرسوده هستند. تلاش و تعاملی از جانب مسئولان برای مرمت و بهسازی میبینید؟
هیچ توجهی به این حوزه نشده است و نمیشود. بگذار اینها را بگویم که یکبار در تاریخ نوشته شود؛ متأسفانه در مورد آموزشوپرورش همان تفکر جهانسومی بر ما حاکم است و واقعاً نتوانستهایم تحولی ایجاد نماییم.
دلیل اینکه من خیلی مسائل آموزشوپرورش را دنبال میکنم این است که هر وقت بتوانیم آموزشوپرورش را به جایی برسانیم که دارای اولویت ویژه و امکانات خوب باشد، آن موقع کشور درست خواهد شد. الآن مردم به هر نحوی برای کسب درآمد تلاش میکنند، اما مشکل ما مشکل فرهنگی است. نمایندگان مجالس ما چرا اینقدر بیتوجه هستند؟ اینها کجا تربیت میشوند؟ من در جلسهای که با معلمان داشتم وقتی خیلی انتقاد کردند، گفتم مقصر خودتان هستید که ما را خوب تربیت نکردید. اگر خوب تربیت میکردید ما هم خوب کار میکردیم. واقعاً آموزشوپرورش نقش اساسی در کشور دارد، ولی ما کمتوجه هستیم.
معلمی که تنها به فکر تهیه نان شبش است، کی میتواند به آموزشوپرورش دانشآموزان فکر کند؟ رسانهها باید به موضوع آموزش، فرهنگ، تربیت و پرورش توجه کرده و آن را برجسته و مطرح کنند. این نقیصه باید توسط رسانهها برجسته شود تا ضعفها بر سر مسئولان کوبیده شود و بیدار شوند.
* عملکرد وزیر جدید آموزشوپرورش را چطور ارزیابی میکنید؟ اخیراً اعلام شد کارگروهی برای رسیدگی به معیشت معلمان تشکیل دادهاند.
انتقادی که من به وزیر جدید آموزشوپرورش دارم این است که خودش را اصلاً در فصل بودجه نشان نداد. باید در مراحل تصویب برنامه ششم حضور مییافت، اما درگیر جابجایی و تغییر تحول بود. نقش وزیر درخصوص تأمین معیشت معلمان برجسته نبود و درحالیکه باید با نمایندگان رایزنی میکرد، اما در فصل بودجه هم من وزیر را ندیدم و از وی خبری نشد. در مورد کارگروهی که میگویید تشکیل دادهاند شاید برای انتخابات تشکیل دادهاند.
* این کمتوجهی بودجهای که میگویید مربوط به کدام بخش است؟
درواقع مطالبات آموزشوپرورش در تمامی زمینهها نادیده گرفته شده است؛ بازنشستهها، حقالتدریسها، سرانۀ مدارس. اخیراً در تذکری هم گفتم که یکی از دغدغههای مدیران مدارس شده است پول گاز و برق و آب مدارس. درحالیکه باید به فکر تربیت و آموزش دانشآموزها باشد. افزایشی هم که در بودجه پیشبینی شده در حد ۷ درصد است که خیلی ناچیز است. مقاومسازی مدارس خودش بحث مجزایی است که هیچ اعتباری برای آن در نظر نگرفتهاند؛ البته حتی اگر در نظر بگیرند هم مبلغی تخصیص نمیدهند.
میگویند پول نداریم و بودجه نیست؛ آرزو میکنیم آقای روحانی دورۀ بعد هم انتخاب شود و آن موقع دیگر نمیتوانند برچسبی بزنند که بگویند منتقدان قصد تخریب دارند. انشاءالله کار اصلی ما بعد از انتخابات است و بهطورجدی مطالبه خواهیم کرد.
* نمایندگان مجلس قبل بهشدت پیگیر اجرای طرحی برای رتبهبندی معلمان بودند. اهتمامی برای این کار مشاهده کردهاید؟
طوری رتبهبندی کردند که به ضرر معلمان شد؛ به نظر من نظام باید یک تحولی را انجام بدهد و مثلاً بگوید حقوق معلمان از فردایش در حد اساتید دانشگاه خواهد بود. با وجود اینکه نقش معلمان برای تربیت نسلهای آینده مهمتر است، اما راه را اشتباه رفتهایم؛ باید معلم را در حد استاد دانشگاه ببینیم.
درست است که تعداد مقالاتمان بالا رفته است و نخبگان در مسائل علمی و پژوهشی کارهای جدی کردهاند اما تعارف که نداریم، باید حجم مدرکسازیهایی هم که صورت گرفته است را در نظر داشته باشیم. معتقدم مدارس خاص که با عناوین تیزهوشان، نمونه دولتی و شاهد هستند را باید به هم بزنیم، زیرا این تقسیمبندی موجب ناعدالتی آموزشی شده است. اگر همه دانشآموزان با هم بودند وضع بهتر بود.
* در بودجۀ سال ۹۶ بودجههای پژوهشی مراکز علمی و دانشگاهها چگونه تعیین شده است؟
بودجههای مراکز پژوهشی نسبت به وضعیت کلی بودجه بد نیست، اما به نسبت اینکه بعد از آموزشوپرورش باید خیلی به آن توجه شود میتوان گفت ایدهآل نیست. ما در دانشگاهها حتماً باید به سمت پژوهشمحور بودن حرکت کنیم. برای حل مشکلات کشورمان باید راهکار پیدا کنیم، این راهکارها باید توسط پژوهشگران و دانشمندان خودمان پیدا شود. دانشگاههای ما تبدیل شده است به کلاسهایی که افراد بیایند درس بخوانند، امتحان بدهند، مدرک بگیرند و بروند. این همه لیسانس، فوقلیسانس و دکترا که خروجی دانشگاههاست توقع دارند استاد دانشگاه بشوند یا یک میز در دولت بگیرند. اینقدر میز را از کجا بیاوریم!
باید تحولی ایجاد شود. اینقدر رقابت گذاشتیم، نمایندهها برای بردن دانشگاهها به حوزههای انتخابیهشان تلاش کردند، فکر نکردند باید با فارغالتحصیلان این دانشگاهها چه کنند! ایران با وجود این همه بیکار، با یک تهدید جدی روبروست. اگر پژوهشمحور بودیم و از خروجی دانشگاهها تولید علم، تولید سرمایه و اشتغالزایی پایدار ایجاد میکردیم، این معضل کلی دامنگیر کشور نبود.
چه در دانشگاه، چه در آموزشوپرورش اگر مردم به سمت مهارت سوق پیدا نکنند و برای ایجاد اشتغال برای خودش فکری نداشته باشد، موفق نخواهیم شد. در مجلس هشتم که به چین رفتم، با ذهنیتی که از دانشگاه تهران، دانشگاه تبریز و دانشگاه آزاد بناب داشتم که میروم میبینم حیاط دانشگاه پرجمعیت است، وقتی به دانشگاه پکن رفتیم فکر میکردیم تعطیل است؛ از بس خلوت بود واقعاً تعجب کردیم.
* دربارۀ استیضاح وزرای علوم و آموزش که مطرح است؛ اولاً کار در چه حدی است، دوماً نظر شخصیتان دراینباره چیست؟
قرار است جلسهای با حضور متقاضیان استیضاح وزیر علوم و رئیس کمیسیون با وزیر تشکیل شود تا ببینند چقدر نظر نمایندگان استیضاحکننده جلب میشود. در خصوص وزیر آموزشوپرورش هم فعلاً چیزی در کمیسیون مطرح نشده است. نوعاً استیضاحها در این فصل مناسب نیست چون چیزی از عمر دولت نمانده است. اگر فردا یک وزیر برکنار شود ۳ ماه با سرپرست اداره میشود و ۲ ماه باقیمانده از عمر دولت فقط به تبریک و دیدوبازدید سپری میشود. از وزرا میخواهم طوری رفتار کنند که نمایندگان ناچار به دست گرفتن سلاح استیضاح نشوند، از نمایندگان هم میخواهم به گونهای عمل کنند تا ببینیم عمر دولت سپری شود و ببینیم تقدیر الهی چه خواهد بود.