به گزارش «نماینده» هانس بلیکس، دیپلمات سوئدی و رئیس سابق بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی که پیش از حمله آمریکا به عراق، سالها به دنبال تسلیحات کشتار جمعی در این کشور بود، در گفتگو با شبکه خبری اماسانبیسی از توافق ایران و 1+5 استقبال و حمایت کرده است که گزیده آن را در ادامه می خوانید:
* چنین توافقی دور از دسترس مینمود و با داشتن جزئیات کافی، توان ایجاد صلح و ثبات در خاورمیانه را خواهد داشت. برخلاف ادعای برخی ها به نظرم ایران به همه آن چه می خواسته دست نیافته است. از ابتدا ایران پذیرفته است که تعداد سانتریفیوژهایش را به پنج یا شش هزار کاهش دهد، متعهد شده غنی سازی پلوتونیوم نداشته باشد، راکتور تحقیقاتی اراک را بازطراحی کند، ذخایر اورانیوم غنی سازی شده را کاهش دهد و تنها اورانیوم را تا سطح 3.67 درصد غنی سازی کند. در ازای این اقدامات، مجازات هایی که ایران می شد کاهش می یابد.
* توانایی آژانس برای بازرسی از سال 1991 به شدت افزایش یافته است. ما متوجه شدیم صدام تخلف کرده است و در آن زمان ما برنامه 93 به اضافه 2 را اغاز کردیم و در نهایت به به کارگیری پروتکل الحاقی انجام شد که به آژانس اختیارات زیادی می دهد، اختیاراتی فراتر از آنچه در عراق داشت.
تکنیک های زیادی وجود دارد و زمانی که چیزی در بازرسی ها مشخص نشود احتمال ان بالاست که واقعا چیزی وجود نداشته است اما این که با قاطعیت بتوان گفت تخلفی وحود ندارد، خیلی سخت است. حتی اگر عراق یا ایران را اشغال کنید، نمی توانید مطمئن باشید. اثبات منفی (نبودن تخلفات هسته ای) امکان پذیر نیست.
در مساله عراق هم مواردی وجود داشت که در آن زمان "موجود نیست. " در عراق با قطعیت نسبی برخی موارد را می دانستیم اما موراد زیادی بود که به دنبال آن بودیم و اصطلاحا مفقود بود (unaccounted for). به شورای امنیت گفتم که موجود نبودن و مفقود بودن، به معنای این نیست که این موارد حتما در عراق وجود دارد، شاید باشد شاید نباشد.
دسترسی های ما در عراق بی محدودیت بود. یادم می یابد که مردم آن زمان می گفتند آژانس نمی تواند به سرویس بهداشتی صدام دسترسی داشته باشد، خب واقعیت این است که ما چندین بار به سرویس بهداشتی صدام هم سرکشی کردیم و چیزی غیر از مارمالاد پرتقال پیدا نکردیم.
افراد بسیاری میخواهند این توافق هسته ای را خراب کنند و با اتهامات پیش بروند. اما همان طور که در مورد عراق فهمیدیم، اطلاعات غلط و ناصحیح زیادی وجود دارد و باید مراقب تلاش ها برای اسنادسازی بود.
در خصوص عراق، تنها سند ما مدارکی بود که بوش به کنگره ارائه کرد و ان هم توافقی بین عراق و نیجریه برای واردات اروانیوم یا کیک زرد بود. بعدتر مشخص شد که این نامه تقلبی بوده است.
اوباما می گوید که تنها گزینه این توافق جنگ است. اما بمباران تاسیسات هسته ای ایران از سوی آمریکا و اسرائیل یا هر دوشان، نقض قوانین سازمان ملل است. این عمل تخلف از تعهدات ماده 2 در بند 4 است، چنین اقدامی با مجوز شورای امنیت و همراهی چین و روسیه نخواهد بود. و واکنش سازمان ملل به چنین اقدامی قطعا سنگین است.
فکر نمی کنم حتی اکثریت شورای امنیت و یا مجمع عمومی سازمان ملل چنین اقدام یک جانبه ای را بپذیرند. فکر می کنم خود اوباما دلایل خود را برای دوری از جنگ دارد.