به گزارش نماینده به نقل از  ایرنا، از پایگاه اطلاع رسانی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، 'مهدی صفاری نیا' در گفت و گویی تفصیلی به اهداف و اهمیت این جایزه پرداخت که متن آن به شرح زیر است:

 ابتدا به صورت مختصر جایزه پیامبر اعظام (ص) را معرفی و نحوه شکل گیری آن را توضیح دهید؟

ج/ اگر نگاهی به برندگان جوایز علمی بین المللی بیندازیم متوجه می شویم که سهم دانشمندان مسلمان در این جوایز نسبت به جمعیت حال حاضر دنیای اسلام بسیار ناچیز وغیرقابل قبول است.

ما معتقدیم اگرچه سهم مسلمانان در پیشبرد علم و در جهان پس از قرون وسطی، با افول مواجه شده، اما وضعیت فعلی بیانگر عدم توازن بین ظرفیت های مسلمانان و جوامع اسلامی در حوزه علم و فناوری با غیرمسلمانان است.

به عبارت دیگر، سهم کشورهای اسلامی و نیز مسلمانان مقیم در کشورهای غیراسلامی، بسیار بالاتر از چیزی است که امروزه، نمود بیرونی یافته است.

یکی از اهداف اصلی و رویکردهای کلان جایزه که در بدو طراحی جایزه توسط پارک فناوری پردیس، مورد توجه و تأکید قرار گرفته ، شکست انحصارگرایی غرب در اعطای جوایز حوزه علم و فناوری، بویژه با تمرکز بر فناوری های جدید است.

با توجه به این موضوع، ایده اولیه برگزاری جایزه علمی فناوری پیامبر اعظم(ص) The Mustafa(pbuh) prize برای معرفی و شناسایی برترین های علم و فناوری جهان اسلام و اعطای جایزه به دانشمندان مسلمان و زمینه سازی برای تعامل و همکاری بیشتر در سال 1386 شکل گرفت.

پس از طراحی اولیه و جلسات کارشناسی فراوان در پارک فناوری پردیس و استفاده از نظرات خبرگان و ده ها مرکز معتبر علمی و فناوری داخلی و خارج از کشور، موضوع در قالب طرح مشخصی به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پیشنهاد شد.

در ادامه، طرح توسط معاونت به هیئت دولت پیشنهاد شد و پس از بررسی در چند جلسه کمیسیون فرهنگی دولت و سپس طرح موضوع در هیئت دولت، در نهایت تصمیم گرفته شد تا با توجه به جایگاه شورای عالی انقلاب فرهنگی و تناسب بیشتر این شورا، تصمیم نهایی درباره چگونگی اجرای این طرح توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی گرفته شود.

پس از بررسی طرح در چند جلسه کمیسیون تخصصی شورای عالی انقلاب فرهنگی، در نهایت طرح برگزاری جایزه علمی فناوری پیامبر اعظم (ص) در جلسه 714 دبیرخانه در تاریخ 31خردادماه 1391 مصادف با شب مبعث نبی مکرم اسلام (ص)، مطرح و اساسنامه جایزه به تصویب اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید و نهایتا در 14 بهمن ماه 1391توسط رییس جمهور محترم وقت برای اجرا ابلاغ شد.

 آثار مورد بررسی دریافت جایزه در چه حوزه های مطالعاتی باید ارائه شوند؟

ج / براساس اسناد مصوب جایزه، نامزدهای دریافت جایزه باید در 3 حوزه تخصصی علوم و فناوری زیستی و پزشکی، علوم و فناوری نانو، علوم و فناوری ارتباطات و اطلاعات و همچنین یک اثر در حوزه عمومی، آثار خود را از طریق مراکز علمی تحقیقاتی معتبر و رسمی به دبیرخانه ارسال نمایند.

 علت نامگذاری این جایزه چیست؟

ج/ همه مسلمانان حدیث «اطلب العلم من المهد الی اللحد» را شنیده اند، این حدیث، تاکیدات قرآن کریم و موارد مشابه متعدد دیگری که از حضرت رسول اکرم (ص) روایت شده، نشان دهنده آن است که آن حضرت در تمامی طول عمر با برکتشان نسبت به علم اندوزی و کسب دانش توصیه های اکید داشتند و سنت و سیرت ایشان در این باره به مانند چراغ راه دانشمندان مسلمان از صدر اسلام تاکنون روشنگر راه آنان است.

واقعیت این است که پیامبر گرامی اسلام (ص)، برای مسلمانان، نماد علم آموزی و مبارزه با جهالت محسوب می شوند. لذا با توجه به اینکه محدوه و مخاطبین دریافت این جایزه جهان اسلام و مسلمانان هستند، به احترام ساحت مقدس نبی اکرم (ص) نام این رویداد بین المللی، جایزه علمی فناوری پیامبر اعظم(ص) با عنوان انگلیسی priz Mustafa(pbuh) The انتخاب شد. مصطفی به عنوان برگزیده و لقب پیامبر گرامی اسلام (ص) است.

 هدف از اعطای این جایزه چیست؟

ج/ همانطور که می دانید تا پیش از قرن دهم هجری اکثر دانشمندان جهان، مسلمان بودند و پس از این قرن است که کم کم میدان داری علم به دست دانشمندان کشورهای غیر مسلمان می افتد.

همانطور که قبلا اشاره شد یکی از اهداف این جایزه تجدید شکوه تمدن نوین اسلامی برپایه توجه به آموزه ها و تعالیم دین مبین اسلام عزیز است. در این راستا دبیرخانه جایزه خواستار مشارکت حداکثری کشورهای اسلامی و مسلمانان با طراحی ساز و کاری تحت عنوان جشنواره فناوری کشورهای اسلامی در طول هفته وحدت است و دراین راستا برنامه هایی شامل نمایشگاه دستاورهای دانشمندان مسلمان در گذشته و حال ، بازدید های علمی فرهنگی، نشست های علمی فناوری و کارگاه های آموزشی را تدارک دیده است که در حقیقت بُعد فرهنگی موضوع را نیز تقویت می کنند.

 وضعیت جایزه از نظر کمیت و اعتبار در مقایسه با سایر جوایز بین المللی را بیان کند؟

ج/ مسلماٌ که جایزه علمی فناوری پیامبر اعظم (ص)، تلاش دارد تا برترین دانشمندان جهان اسلام را بر اساس ارزیابی منصفانه و دقیق به عنوان طلایه داران عرصه علم و فناوری به جهانیان معرفی نماید تا از این طریق، جایگاه دانشمندان اسلامی تقویت و زمینه برای ایجاد تمدن نوین اسلامی مهیا شود.

برای انجام این امر مهم، ناگزیر به رعایت استانداردها و اصول برگزاری برنامه های این چنینی در سطح دنیا هستیم. نوع جایزه، میزان جایزه، سطح برگزاری و ...، در حقیقت پیش نیاز ایجاد یک نام معتبر در عرصه علم و فناوری برای این جایزه در سطح جهان است که اهمیت زیادی برای نیل به اهداف آن دارند.

به طور مثال در مورد جایزه نوبل، این اعتبار در طول 110 سال برگزاری مستمر، کسب شده و امروزه حتی نامزدی دریافت جایزه نوبل، یک افتخار بزرگ برای دانشمندان به شمار می رود.

درمورد جایزه علمی فناوری پیامبر اعظم (ص)، رعایت شأنیت نبی مکرم اسلام نیز به حساسیت های برگزاری جایزه اضافه می شود.

لذا، ایجاد انگیزه برای حضور حداکثری دانشمندان مسلمان در جایزه در راستای ایجاد نماد برتری علمی مخاطبین جایزه امری است که جایزه علمی فناوری پیامبر اعظم (ص)، شبیه سایر جایزه های علمی معتبر دنیا، در پی آن است.

به لحاظ سطح مادی هم، این جایزه جزء جوایز بزرگ جهان به شمار می رود. البته تامین مالی جایزه از محل وقف و کمک افراد و موسسات در سطح جهان اسلام خواهد بود.

 شاخص و شروط نامزد شدن افراد و یا گروه ها برای دریافت جایزه را تشریح کنید؟

ج/ طی جلسات شورای علمی جایزه که اعضای آن از بین مجرب ترین اساتید دانشگاههای کشور در حوزه های جایزه انتخاب شده اند مباحث فراوانی درباره نحوه معرفی آثار از سوی نهادهای نامزد کننده به دبیرخانه مطرح شد و در نهایت شاخص های نامزدی دریافت جایزه با دقت نظر ویژه ای تصویب شد.

براین اساس نهادهای نامزدکننده در ارسال هر اثر باید به ویژگی اثر، نفوذ اثر و صاحب اثر که به تفصیل در فرم معرفی نامزد توضیح داده شده توجه داشته باشند.

 نهادهای تاثیرگذار در انتخاب نامزدهای دریافت جایزه را معرفی کنید؟

ج/ بعد از معرفی نامزدها توسط افراد و نهادهای علمی، در انتخاب نامزدها برای دریافت جایزه فقط گروه داوران هر حوزه نقش دارند. براین اساس در هر حوزه دو مرحله داوری اولیه و نهایی صورت می گیرد که در مرحله داوری اولیه اساتید ایرانی آثاری را که شایسته حضور در مرحله داوری نهایی هستند را به کارگروه علمی جایزه معرفی می نمایند و در مرحله داوری نهایی که ترکیبی 7 نفره از بین دانشمندان و اساتید برجسته بین المللی تشکیل شده اند آثار مورد بررسی قرار گرفته و برگزیدگان جایزه انتخاب خواهند شد.

 به نظر شما تاثیر اهدای این جایزه در جهان اسلام چه خواهد بود؟

ج/ آنچه مسلم است این جایزه در زمان محدود معرفی خود، باعث شعف و حرکت جدیدی در بین کشورهای اسلامی و مسلمانان شده است. تاکنون دهها دانشمند برجسته از بین حدود 20 کشور اسلامی و مراکز علمی معتبر در سراسر جهان به عنوان نامزد دریافت جایزه به دبیرخانه معرفی شده اند.

تصور ما این است که این حرکت به مروز تبدیل به یکی از بزرگترین رویدادهای بین المللی در سطح جهان بخصوص کشورهای اسلامی خواهد شد که شواهد استقبال صورت گرفته از آن، مشهود است.

یکی از اهداف جایزه، همین حرکت دانشمندان جهان اسلام، تلاش برای پیشتازی و پیشبرد علمی در سطح جهان و کمک به معرفی و تجدید تمدن بزرگ اسلامی در سطح جهان بوده است.

به نظر می رسد این جایزه می تواند فرصت جدیدی را برای شبکه سازی و همکاری بین دانشمندان جهان اسلام ایجاد کند.

 ارزیابی شما از اقدام شورای عالی انقلاب فرهنگی در تصمیم گیری برای اهدای این جایزه چیست؟

ج / رسیدن به مرجعیت علمی جمهوری اسلامی ایران که مورد تاکید مقام معظم رهبری است خود به خود اتفاق نمی افتد و نیازمند برنامه، تلاش و اقدام است. به نظر بنده یکی از اقدامات رسیدن به هدف فوق، جایزه مصطفی (ص) است.

تیزبینی و هوشیاری شورا در بررسی و تصویب مناسب این طرح، خود نشان از توجه و نگاه عمیق مدیران و اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی به مقوله علم و فناوری دارد.