توسل پُرحجم وشعاری به تبلیغات رسانه‌ای جهت اقناع مردم و استفاده‌ی حداکثری و گاهی با ادبیات زننده و شعاری از ظرفیت رسانه‌های گروهی، ابزار دیگر دولت است. اقدامی که می‌تواند مانند تیغ دولبه عمل کرده و هرچه بیشتر مردم را به عمل برخلاف خواست دولت وادار سازد. اساساً نقش رسانه وقتی واقعی و اعتمادساز است که مطابق با خواست افکار عمومی باشد و زمانی که رسانه ابزار تحکم یک جریان سیاسی باشد، امکان دارد باعث جریان‌سازی معکوس در جامعه باشد.

 

به بیان ژرژ بالاندیه، ماهیت رسانه باید افسون‌زدایی از حکومت و تسهیل دسترسی حکومت‌شوندگان به ابزارهای قدرت شود؛ در حالی که با تبلیغات کنونی رسانه‌ها گویی قرار است یک‌باره معجزه‌ای رخ دهد و با انصراف مردم از یارانه‌ی نقدی «بیکاری برطرف شود، همه‌ی افراد تحت پوشش بیمه‌ی تأمین اجتماعی روند، تولیدات داخلی افزایش یابد و...» در حالی که باید رسانه روشنگری کند. آیا قبل از سال ۸۹ که مردم یارانه‌ی نقدی دریافت نمی‌کردند، بیکاری نبود؟ بیمه‌ی اجتماعی مردم کامل بود؟ تولیدکنندگان مشکل نداشتند؟ اینجاست که گفته می‌شود زمانی که رسانه خود به ابزار دولت تبدیل شود، عملکردش می‌تواند منجر به نتیجه‌ی عکس خواست آن دولت گردد و تنها باعث جلب اعتماد عمومی نمی‌شود، بلکه ممکن است از تأثیرگذاری رسانه در آوردگاه‌هایی که رسانه می‌بایست در مقام بیان‌کننده‌ی حدود و ثغور منافع ملی ظاهر شود، بکاهد.

 

 

ابزار دیگر دولت، توسل به گروه نخبگان، مانند هنرمندان،ورزشکاران و مقامات دولتی، جهت الگوسازی برای عموم مردم جهت عمل مطابق میل دولت است؛ نخبگانی که می‌توان مدعی شد پایگاه اجتماعی، سبک زندگی و طبقه‌ی اقتصادی آن‌ها با عموم مردم تفاوت فاحش دارد.

 

*نویسنده: رز نواب؛ دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی