به گزارش «نماینده»، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان پنجشنبه شب در برنامه تلویزیونی دیروز، امروز، فردا در شبکه سوم به تشریح برنامه‌های دستگاه دیپلماسی در دولت یازدهم پرداخت و به سؤالات مطرح شده پاسخ گفت.

زبان صحبت با دنیا را عوض میکنیم

ما با زبانی با دنیا صحبت خواهیم کرد که دنیا آن زبان را متوجه شود و بتواند منطق جمهوری اسلامی را درک کند. قدرت گفتمانی و توان معنایی که جمهوری اسلامی از ابتدای انقلاب اسلامی داشته توان بسیار مهمی است که این دولت قصد دارد با استفاده از این توان و با حضور فعال و تاثیرگذار در صحنه بین‌المللی بتواند سیاست‌های جمهوری اسلامی را به پیش ببرد و منافع کشور را به سامان برساند و وضع معیشتی مردم را به کمک سیاست خارجی بهبود ببخشد.

هیچ گاه جنگ طلب نبوده‌ایم

هیچ گاه جمهوری اسلامی به دنبال جنگ طلبی نبوده و ایران نسبت به سرزمین و وضعیت ژئوپولتیکی خود راضی است و نیاز ندارد با کشورگشایی تلاش کند نیازهایش را رفع کند.

جمهوری اسلامی ایران به دلیل انقلاب حرف برای گفتن دارد. ما با خیلی از کشورهای دیگر از این جهت تفاوت داریم. استقلال ما با قیمت بسیار بالایی فراهم شده و این استقلال ما قدرت ویژه‌ای به ما داده که حرفی برای گفتن داشته باشیم.

ضرورت دیپلماسی یکپارچه

نمی‌شود دیپلماسی رسمی شما با دیپلماسی عمومی متناقض باشد. هر دولتی مجبور است که همه اینها را به عنوان مجموعه به هم پیوسته ببیند و منافع کشور را به پیش ببرد. در جهان امروز به بحث‌های گفتمانی و نظام معنایی اهمیت زیادی داده می‌شود و به همین جهت جمهوری اسلامی در شرایط کنونی باید از انواع دیپلماسی به شکل متوازن و یکپارچه استفاده کند.

تحریم‌های شورای امنیت مبنای حقوقی ندارد

در ابتدا از مکانیسم شورای امنیت برای بحث فنی و تکنیکی که جایگاهش در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود، سوء استفاده شد. از همان مرحله، تحریم‌ها مبنای قانونی درستی نداشت و بر مبنای حقوق بین‌الملل نبود و یک اقدام سیاسی بود که بر محمل حقوقی قرار گرفت. بر اساس اصول مسلم حقوق بین‌الملل که مداخله در امور داخلی کشورها غیرقانونی است، تحریم‌های آمریکا بر ضد کشورهایی که با ایران معاملات پولی دارند، قانونی نیست.

دنیا هنوز فهم درستی از ایران و انتخابات ایران ندارد

پیام‌هایی که ارسال شد چه علنی و چه خصوصی، نشانگر آن است که دنیا نیاز دارد روابطش را با ایران تسهیل کند و می‌خواهد از انتخابات استفاده کرده و این روابط را تسهیل کند و ما از این استقبال می‌کنیم.

فکر می‌کنم دنیا هنوز فهم درستی از ایران و انتخابات ایران ندارد و این در برخی پیام‌ها و در اظهارات شفاهی مقامات غربی روشن است. فکر می‌کنند بعد از انتخابات دولت آماده است از حقوق مردم صرفنظر کند، یا اینکه انتخابات را زمینه‌ای برای فشار و تاثیر فشار می‌دانند. این نشان می‌دهد که اینها یک بار دیگر جمهوری اسلامی را اشتباه فهمیدند.

ما سلاح هسته‌ای و کشتار جمعی را در جهت امنیت کشور نمی‌دانیم و وجود این سلاح‌ها را تهدید امنیت می‌دانیم. این در دیدگاه‌های مقام معظم رهبری همواره متبلور بوده است و فتوای ایشان حرفی غیر قابل تردید است.

 آن کسی که قدرت دارد اعتماد به نفس دارد، آن کسی که ضعف دارد، تندروی می‌کند. تندروهای آمریکا و رژیم افراطی صهیونیستی نگران هستند که گفتمان دولت جدید باعث کاهش تنش و تشنج شود. آن هاهنوز احساس دارند باید در دعوا منافعشان را تامین و برای خود کسب مقبولیت کنند؛

در داخل دولت آمریکا این گرایش وجود دارد که از یک طرف فشار بیاورند و از طرف دیگر مذاکره کنند که این سیاست به جایی نمی‌رسد.

باید جامعه آمریکا را مجموعه پیچیده‌ای ببینید و این مجموعه پیچیده همانطور که جای بازی برای رژیم صهیونیستی فراهم کرده، باید امکان حضور فعال برای ایران را فراهم کند.

دوستان گرفتار هیجان شده‌اند

ما نیاز داریم با همسایگانمان به یک فهم مشترکی برسیم که منافعمان کجاست. احساس می‌کنم دوستان ما در منطقه گرفتار برخی هیجانات شده‌اند و آینده را نمی‌بینند.

آیا اینها فراموش کرده‌اند برای مقابله با ایران یک بار صدام را قدرتمند کردند و نتیجه‌اش را دیدند، یک بار طالبان و القاعده را قوی کردند و چگونه علیه منافع آنها تهییج شدند؟ دوستان ما در منطقه باید این را درک کنند و باید این بحث را به طور جدی با آنها پیش ببریم که جمهوری اسلامی به دنبال آرامش و ثبات در منطقه است. اما افرادی که آنها از آنها حمایت می‌کنند دنبال افراط هستند و تندروی را سرمنشا اقدامات خود قرار داده‌اند.

در نشان دادن واقعیت تعلل کردیم

ما بزرگ‌ترین و قدرتمندترین کشور منطقه هستیم. همیشه کشور قدرتمند و بزرگ باید به دیگران این آرامش را بدهد که دیگران با فهم درست، بدون شتاب، نگرانی و ترس که به افراط و به اقدامات نسنجیده می‌انجامد، اقدام کنند. دیپلماسی ما در نشان دادن این واقعیت به کشورهای منطقه یک مقدار تعلل کردیم و خوب نشان ندادیم.

تهدید در منطقه‌‌ ما اعم از تهدید هسته‌ای، نقض حقوق بشر، تجاوز و توسعه طلبی؛ رژیم صهیونیستی است. این تهدیدات باید برای مردم منطقه روشن باشد نه اینکه تهدید موهومی به اسم جمهوری اسلامی را برای مردم منطقه القا و براساس آن سیاست های خود را به پیش ببرند.

منافع ملی جمهوری اسلامی بسیار ارزشمندتر از این است که در دعوای سیاسی داخلی خرج کنیم.

با فشار، تغییر سیاست حاصل نمی‌شود

وزیر خارجه گفت: تحریم‌ها بر مردم فشار ایجاد می‌کنند، اما باعث تغییر سیاست نمی‌شوند. غربی‌ها باید این را بفهمند که با فشار، تغییر سیاست حاصل نمی‌شود؛ اگر نیاز است به فهمی برسند این روش راه آن نیست.این فشار نه به تغییر سیاست انجامیده و نه خواهد انجامید.

وی خاطرنشان کرد: بعید می‌دانم هنوز اراده سیاسی در غرب شکل گرفته باشد ولی اگر اراده سیاسی در غرب شکل بگیرد، راه‌حل دم دست است؛ اما اگر فکر کنند با فشار و تحریم می‌توانند کار را پیش ببرند ما باید نشان دهیم این راه جواب نمی‌دهد.

از تمام امکانات برای رسیدن به راه‌حل در مذاکرات استفاده نکردیم

رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سؤال که اگر مدیریت هسته‌ای را برعهده گرفتید و همه تلاش را کردید ولی طرف مقابل همچنان بر مواضع خود پافشاری کرد، چه می‌کنید؟ گفت: امیدوارم به این وضعیت نکشد. معتقدم طرف مقابل خیلی برای رسیدن به راه‌حل وارد مذاکره نشده است؛ ولی از طرف دیگر فکر می‌کنم ما هم از تمام امکانات برای رسیدن به راه‌حل در مذاکرات استفاده نکردیم.

ظریف خاطرنشان کرد: اگر آنها عقب نروند اشتباه بزرگی مرتکب شده‌اند جمهوری اسلامی متناسب با آن اقدام خواهد کرد. جمهوری اسلامی از حقوق مردم کوتاه نخواهد آمد و بر حقوق مردم ایستادگی خواهد کرد و هیچ دولتی در ایران نمی‌تواند این کار را بکند.

وی خاطرنشان کرد: بعضی وقت‌ها از عباراتی استفاده کردیم که مفاهیم و معانی بین‌المللی آن را نمی‌دانستیم. نمی‌دانستیم وقتی می‌گوییم ایران هسته‌ای برای خارجی‌ها یک تصور دیگری ایجاد می‌شود. عبارات در دنیا مفهوم دارد، دشمنان ایران از آن مفاهیم استفاده و تبلیغات کردند. الان یکی از گروه‌های فعال علیه ایران کمپین علیه ایران هسته‌ای است. اسم لایحه‌ای که در مجلس آمریکا تصویب شد لایحه مبارزه با ایران هسته‌ای است. از یک واژه غلطی که دوستان ما استفاده کردند، برای پیشبرد یک سیاست تهاجمی رژیم صهیونیستی استفاده شده است. باید مراقبت کنیم.

وی گفت: منظور ما از ایران هسته‌ای، ایران مجهز به فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای بوده، ولی متوجه نبوده‌ایم این عبارت در دنیا معنی دیگری می‌دهد و از این معنی سوء استفاده شده است و باید مواظب باشیم.

ظریف تصریح کرد: سیاست خارجی نه حوزه آزمون و نه خطاست، حوزه‌ای تخصصی است. واژه‌ها در سیاست خارجی معنا می‌دهند و از همه دوستان تقاضا می‌کنم مواظب واژه‌ها باشند، برخی از این واژه‌ها برای پیشبرد اهداف غلط استفاده می‌کنند.

خیلی مرسوم نیست همه ساله همه روسای جمهور در اجلاس‌های مجمع عمومی شرکت کنند

خیلی مرسوم نیست همه ساله همه روسای جمهور در اجلاس‌های مجمع عمومی شرکت کنند. آقای روحانی اصرار دارد سفرهایش محتوایی باشد و برای شکل سفر نمی‌کند. می‌خواهد سفر دستاورد داشته باشد و کار اساسی، مذاکرات جدی دوجانبه و حضور فعال در مجمع عمومی داشته باشد

این که سلطان قابوس پیامی از جایی برای جمهوری اسلامی داشته باشد باید صبر کنیم در سفر ایشان مشخص شود؛ من نمی‌توانم پیش‌بینی کنم.

خشونت و نسخه‌های بیگانه مشکلات منطقه را حل نمی‌کند

راهبرد جمهوری اسلامی در همه موارد احترام به حقوق مردم است. ما معتقدیم خشونت و مداخله خارجی و نسخه‌های بیگانه نمی‌تواند مشکلات این منطقه را حل کند.

استفاده از نیروهای غیر زبده را متوقف می‌کنم

اصلاح ساختار به معنای استفاده از نیروهای زبده و متخصص است که ما نیروی زبده و متخصص بسیاری داریم. استفاده از نیروهای غیر زبده را به یاری خدا متوقف می‌کنم. نباید از کسانی که با اتوبوس و بدون بلیط آمده‌اند زیاد استفاده کنیم.