ماهنامه «نماینده» / چندی قبل بود که سازمان ثبت احوال از پیش‌نویس طرحی خبر داد که براساس آن واژۀ طلاق از شناسنامۀ زنان مطلقه حذف می‌شد اما این رویداد در آرشیو این سازمان باقی می‌ماند. مخالفان این طرح عقیده داشتند که چنانچه این اقدام ثبت احوال رنگ‌وبوی قانونی به‌خود بگیرد درصورتی‌که ازدواج اول توسط زوجه مخفی شود و زوج نیز درصدد استعلام گرفتن از ثبت احوال نباشد، بعد از شروع زندگی مشترک و مشخص شدن ازدواج قبلی زوجه، این ازدواج نیز با مشکلاتی مواجه شده و حتی آمار طلاق نیز در کشور زیادتر می‌شود. در این باره «سیف‌الله ابوترابی»، سخنگوی سازمان ثبت احوال نیز معتقد است: «اصلاحات قانونی اجرای طرح حذف ثبت طلاق از شناسنامه باید در خانۀ ملت انجام گیرد. چرا که موضوع حذف طلاق، برای خانم‌های مطلقه در جامعه، معضلی است.»
وی در ادامه توضیح داد: «سازمان ثبت احوال نه طرحی در این زمینه مطرح کرده و نه به آن ورود پیدا کرده است. برای گرامی‌داشت روز خبرنگار، در جمعی که آقای «درخشان‌نیا» نیز حضور داشتند، خانمی در مورد آن پرسیدند، در جواب گفتیم مجلس طرح آن را مطرح کرده که مخالفین و موافقین زیادی دارد. چند مرحله مخالفین این طرح در صداوسیما صحبت کرده‌اند. نمی‌توانم به نمایندگی از دولت صحبت کنم، زیرا دولت در این مورد ورود پیدا نکرده است. اما به استناد مادۀ ۳۳ ثبت احوال، ما مکلف هستیم آخرین واقعۀ ازدواج و طلاق را در پشت شناسنامۀ زوجین ثبت کنیم (عین قانون است).»
ابوترابی تصریح کرد: «هنگامی که این کار را انجام می‌دهیم اگر منجر به طلاق شود، دو مورد را ثبت نمی‌کنیم. تعداد وقایع طلاق و ازدواج هر فرد را در سند و آخرین آن را در شناسنامه ثبت می‌کنیم. زیرا احتمال دارد یک فرد چند مرتبه ازدواج کرده باشد و چند مرتبه طلاق گرفته باشد. لکن آخرین واقعۀ ازدواج و طلاق را در شناسنامه ثبت می‌کنیم. یعنی اگر کسی دو مرتبه ازدواج کرده و منجر به طلاق شده باشد، حذف می‌شود و آخرین ازدواج یا طلاق او ثبت می‌شود.»
وی افزود: «هم اکنون، در ۲ مورد، طلاق را ثبت نمی‌کنیم، یک کسی که طلاق او از نوع بائن و غیر مدخوله باشد، یعنی خانم هنگام طلاق دوشیزه باشد و دیگر کسی که ازدواج مجدد انجام می‌دهد.»
سخنگوی سازمان ثبت احوال با بیان اینکه موضوع مطرح شده در خصوص افرادی که طلاق گرفته‌اند و بچه ندارند به میان آمده است، تأکید کرد: «کسی که بچه دارد مشخص است که ازدواج کرده پس سوءاستفاده‌هایی مطرح نمی‌شود. در دغدغه‌هایی که وجود داشته مطرح شده که مجلس، کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و فراکسیون بانوان ورود پیدا کنند. از آنجایی که ما مکلف هستیم قانون را اجرا کنیم، هر وقت مجلس تصویب کند، ما مکلف به اجرا می‌شویم.»
ابوترابی با اشاره به موضوعات مطرح شده از سوی مخالفان این طرح گفت: «بعضی از مخالفان این طرح نگران بودند که ممکن است احتمال سوءاستفاده وجود داشته باشد. مطرح کردیم که یک بحث اظهار فرد است و اینکه باید مبنای زندگی براساس صداقت باشد و دیگر اینکه می‌توان در سامانه استعلام تکلیفی را مشخص کرد و بتوانند استعلام کنند که آیا این فرد در گذشته ازدواج داشته یا خیر!»
وی با اشاره به اینکه برخی خانواده‌ها نگران احتمال سوءاستفاده از این موضوع هستند، گفت: «درصورتی که بانک اطلاعات ثبت احوال که هم‌اکنون در ۲۰۰هزار نقطه از کشور فعال است و دفاتر ثبت احوال با این پایگاه در ارتباط بوده و استعلام‌های لازم را می‌توانند بگیرند، در این طرح تقویت شود، شاید دغدغۀ بسیاری از خانواده‌ها برطرف شود.»
سخنگوی سازمان ثبت احوال در ادامه افزود: «این استعلام توسط مراجع رسمی صورت می‌پذیرد. از طرفی هم محدودیت وجود دارد؛ براساس مادۀ ۳۴ قانون، نباید اطلاعات هویتی فرد را افشا کنیم، مگر به مراجع ذی‌صلاح.»
ابوترابی گفت: «باید سازوکار استعلام هویتی(طلاق و ازدواج) و احراز درستی اظهارات افراد شدنی شود، تا این طرح اجرا شود.»
وی ادامه داد: «هم‌اکنون پایگاه اطلاعات ثبت احوال فعال است و چنانچه این طرح اجرا شود، خانواده‌ها می‌توانند از طریق این پایگاه و دفاتر ثبت احوال، استعلام لازم را دریافت کنند. اگر از دورترین نقطۀ روستایی نیز اقدام کنید، مشکلی برای استعلام وجود ندارد. مگر برای انتخابات استعلام نمی‌کنند؟ انتخابات در جاهایی که کمترین جمعیت را دارد نیز برگزار می‌شود.»
سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور در پایان تصریح کرد: «این طرح ۲ بُعد دارد، چرا که بسیاری از جوانان و افراد هستند که برای ازدواج مجدد خود یا از اینکه در سطح جامعه با عنوان مطلقه زندگی کنند، نگرانی‌هایی دارند که باید به دغدغۀ این افراد هم توجه کرد.»
نظر شما