شناسهٔ خبر: 142069 - سرویس مجلس
نسخه قابل چاپ منبع: ماهنامه نماینده

شاخصه‌های اصلی نمایندگی مردم در مجلس شورای اسلامی

نماینده مردم چگونه باید باشد؟

مدرس یکی از اصلی‌ترین شاخصه‌های بارز نمایندگی مجلس، وجود تخصص در حوزه‌ای است که پیرامون آن به برنامه‌ریزی یا قانون‌گذاری می‌پردازند.

ماهنامه «نماینده» / هر ساله به‌مناسبت شهادت «مدرس» که روز مجلس نیز نام‌گذاری شده، شاهد حجمی از مصاحبه‌ها و اظهارنظرهای متعدد پیرامون ابعاد شخصیتی این شهید وارسته و لزوم الگوگیری عموم نمایندگان مجلس از ایشان هستیم، به‌نحوی که فضای مجازی و مکتوب با انفجاری از مطالب در این زمینه مواجه می‌شود. آنچه در این بین کمتر مورد توجه قرار گرفته، چرایی عدم تأثیرپذیری نمایندگان یا عدم تغییر عملکردی آنها می‌باشد. گویی این چرخۀ تکرار مکررات از شاخصه‌های شهید مدرس صرفاً به‌منظور پرکردن خلأ رسانه‌ای بوده و پس از چند روز نیز به فراموشی سپرده می‌شود. اما به‌راستی آیا نمایندگان فعلی یا پیشین مجلس، رفتاری در تراز نظامی همچون نظام جمهوری اسلامی از خود نشان داده‌اند!؟ ترجیح منافع حزبی و فردی بر مطالبات عمومی مردم، همگی نشان دهندۀ عدم تغییر در نمایندگان بوده که گویی رسانه‌ها بر عبث می‌پایند. شاید خالی از لطف نباشد که در این گفتار صرفاً به شاخصه‌هایی از نمایندگان مجلس بپردازیم که بیشترین مبتلابه را در میان نمایندگان ادوار مختلف مجلس داشته و شاید بیشترین اختلاف‌ها وتنش‌ها نیز به دلیل عدم وجود چنین ویژگی‌هایی در میان نمایندگان باشد.

*تخصص‌گرایی:

یکی از اصلی‌ترین شاخصه‌های بارز نمایندگی مجلس، وجود تخصص در حوزه‌ای است که پیرامون آن به برنامه‌ریزی یا قانون‌گذاری می‌پردازند. شهید «چمران» پیرامون لزوم تخصص‌گرایی در هر حوزه می‌گوید: «می‌گویند تقوا از تخصص لازم‌تر است. آن را می‌پذیرم. اما می‌گویم آن کس که تخصص ندارد و کاری را می‌پذیرد، بی‌تقواست.» این جمله به‌خوبی نشان می‌دهد که عدم سطح تحصیلات لازم برخی از نمایندگان مجلس و حضورشان در کمیسیون‌هایی که تخصصی در آن ندارند نه تنها بی‌تقوایی است بلکه طبیعتاً در شیوۀ قانون‌گذاری صحیح نیز به مشکل برخورد می‌کنند.

*استقلال فکری:

وقتی نمایندگان مجلس وامدار اشخاص حقیقی و حقوقی باشند، طبیعتاً در راستای تحقق خواسته‌ها و مطالبات آن افراد در مجلس قدم برداشته و مطالبات مردمی در بهترین حالت در اولویت‌های بعدی نمایندگان قرار گرفته یا به‌طورکلی فراموش می‌شوند. بسیاری از کانون‌های قدرت با سرمایه‌گذاری بر روی افراد در جهت ورودشان به مجلس سعی داشته‌اند تا نمایندگان را وامدار خود ساخته و طرح‌ها و برنامه‌هایشان را پس از ورود این افراد به مجلس پیاده نمایند؛ بنابراین وجود استقلال فکری و عملکردی یکی از لازمه‌های نماینده‌ای در تراز جمهوری اسلامی می‌باشد.

*عدالت‌خواهی:

وقتی دادخواهی و عدالت‌خواهی به‌عنوان یکی از مشخصات شخصیتی نمایندگان بروز پیدا کند، به‌طور طبیعی در برابر هرگونه فساد مقابله نموده و نسبت به ظلمی که طبقۀ محروم و مستضعف جامعه را درگیر خود کرده، حساسیت نشان می‌دهد.

*قانون‌گرایی:

تبعیت از مُر قانون و عدم توجه به هرگونه فشارهای بیرونی در راستای نقض قوانین موجود از جمله مواردی بوده که متأسفانه گاهی نمایندگان مجلس در ادوار مختلف نسبت بدان غفلت می‌ورزیدند. یکی از بیانات آتشین شهید مدرس در زمان مشروطه نیز در حوزۀ همین قانون‌گرایی بوده که وی در این باره می‌گوید: «هر جایی که قانون اسلام است، باید دقت نمود که سر مویی برخلاف آن نشود.» وابستگی‌های حزبی و جناحی یا تعاملات صورت گرفته با دولت‌ها یکی از دلایلی بوده که نمایندگان قانون را زیرپا گذاشته یا با تفاسیر شخصی از آن بهره‌برداری جناحی می‌کردند.

*دشمن شناسی:

انقلاب شکوهمند اسلامی از ابتدای پیروزی تا به امروز شاهد فتنه‌ها و توطئه‌های فراوانی از سوی نظام سلطه بوده به‌نحوی که در هر برهۀ تاریخی سعی شده تا با کارشکنی‌های مختلف، هزینه‌های سنگینی بر دوش نظام و انقلاب بیفتد. در همین راستا یکی از وظایف نمایندگان شناخت صحیح ابزارها و تفکرات دشمنان اصلی کشورمان بوده که به تعبیر مقام معظم رهبری همان بصیرت افزایی نام دارد. شناخت جریان‌های انحرافی در ساختار قدرت، هوشیاری نسبت به عواقب طرح‌های ارائه شده توسط کشورهای دیگر و شناخت توطئه‌های بیگانگان در روابط بین‌المللی بخشی از ملزومات هر یک از نمایندگان بوده که عدم توجه بدان طبیعتاً عواقب ناگواری را برای آیندۀ کشور و نظام خواهد داشت.

*مردم‌گرایی:

اگرچه فاصلۀ میان کاندیداتوری تا نمایندگی مجلس بیش از چند روز به طول نمی‌انجامد ولی در همین فاصلۀ کوتاه شاهد تغییرات متعددی در رفتار و گفتار نمایندگان هستیم به‌نحوی که انگار نه انگار شعارهایی و وعده‌هایی داده که مردم به‌واسطۀ همین وعده‌ها، به وی رأی داده‌اند. یکی از شاخصه‌های اصلی هر یک از نماینده‌ها، مردم‌گرایی است، یعنی هر نماینده خود را بخشی از مردم دانسته و پس از جلوس بر صندلی وکالت؛ پشتوانۀ رأی‌های پشت سر خود را فراموش نکند.

مسئلۀ مردمی بودن و ساده زیستی به قدری اهمیت داشته که مقام معظم رهبری فارغ از تذکرات پراکندۀ خود در دیدار با نمایندگان مجلس هشتم مستقیماً بدان اشاره نمودند. معظم‌له در این باره می‌گویند: «مردمی بودن فقط این نیست که انسان هر گاهی یک بار به محل انتخابات سر بزند. البته آن خیلی لازم است، باید رفت، سر زد، با مردم ملاقات کرد، منقطع از مردم نباید شد؛ در این شکی نیست؛ اما فقط این نیست! نباید ما در جمهوری اسلامی کمک کنیم به ایجاد یک طبقۀ جدید، یک طبقۀ برخوردارِ اشرافی جدید. نباید بگذاریم این کار انجام بگیرد.» ضمن تأکید بر حضور در میان آحاد مردم ایشان به عدم نمایش اشرافیت توسط نمایندگان تأکید داشتند.

با توجه به تمامی مطالب گفته شده می‌توان به‌خوبی دریافت که چرا در برخی مواقع مجلس فعلی کشور با مجلس آرمانی و انقلابی مدنظر مردم و مقام معظم رهبری فاصله داشته، به‌طور طبیعی دلیل اصلی این فاصلۀ معنادار عدم بروز شاخصه‌های تراز انقلاب اسلامی در میان رفتار و گفتار نمایندگان می‌باشد.

نظر شما