«نماینده» / وضعیت بودجه سالانه دانشگاه‌های مادر در لایحه دولت خوب نیست. در بودجه سال ۹۶ متوسط رشد اعتبارات آموزش عالی ۱۳.۶ درصد دیده شده که در دانشگاه‌های بزرگ این درصد افزایش زیر ۱۰ درصد که افتی را در حوزه علم و فناوری به همراه دارد. بعضی از دانشگاه‌های بزرگ در بودجه سال ۹۶ فقط ۶ درصد رشد بودجه دارند. سیدجواد ساداتی‌نژاد، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، با اشاره به وضعیت نامطلوب بودجه دانشگاه‌ها در لایحه برنامه ششم توسعه، به خبرنگار ما می‌گوید: حوزه علم و فناوری حوزه بسیار مهمی است چون اقتدارآفرین و ثروت‌آفرین است. ضمناً بخش علم و فناوری یکی از بخش‌های مهم اقتصاد مقاومتی، است. بنابراین در لایحه ۹۶ درباره این بخش، قدرت و عنایت لازم دیده نشده است و امیدواریم مجلس کمک کند تا بخش علم و فناوری از نظر بودجه‌ای اصلاح شود. وی ادامه می‌دهد: دانشگاه‌های بزرگ که جایگاه مهم و مؤثری در حوزه علم و فناوری دارند، افزایش بودجه‌ای زیر ۱۰ درصد دارند و این نشان می‌دهد که این بخش در لایحه بودجه دچار ضعف است.
تلاش مجلس برای افزایش اعتبارات
قاسم احمدی لاشکی، عضو کمیسیون آموزش مجلس در کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۹۶، از تلاش مجلس برای افزایش اعتبارات حوزه آموزش عالی خبر داد و گفت: بودجه آموزش عالی در حوزه آموزش پزشکی حدود ۲۷ درصد رشد داشته که نسبتاً خوب است. اما میزان رشدی که بودجه آموزش عالی و وزارت علوم نسبت به سال گذشته داشتند، حدود ۱۳.۶ است.
او با تأکید بر اینکه رشد بودجه آموزش عالی در برخی از دانشگاه‌ها بیشتر و در برخی دانشگاه‌ها کمتر بوده است، یادآور می‌شود: در دانشگاه‌های مادر مثل شریف، دانشگاه تهران و... وضعیت خوبی را شاهد نیستیم و باید گفت که وضعیت حوزه آموزش عالی نسبت به پیشرفت کل بودجه، بدتر است. این در حالی است که میرحمایت میرزاده، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات، به خبرنگار ما می‌گوید: با توجه به امکانات دولت و وضعیت بودجه‌ای سایر دستگاه‌ها در برنامه بودجه، وضعیت بودجه دانشگاه‌ها چندان بد نیست. او ادامه می‌دهد: در لایحه برنامه ششم توسعه نکات و موضوعات خوبی برای دانشگاه‌ها دیده شده است و شرایط بودجه‌ای دانشگاه‌ها نسبت به برخی دستگاه‌های دیگر وضعیت بدی ندارد.
وضعیت نگران‌کننده‌ای نیست
میرزاده با بیان اینکه در برنامه ششم کلیات و اهداف مربوط به دانشگاه‌ها و حوزه علم و فناوری و پژوهش دیده شده است، خاطرنشان می‌کند: برای دانشگاه‌ها هم مصوبات خوبی داشتیم. البته لایحه برنامه ششم توسعه باید قبل از لایحه بودجه ۹۶ می‌آمد تا بتوان بر اساس برنامه ششم بودجه را مصوب کرد. اما مجموعاً مواردی که برای حوزه پژوهش، تحصیلات تکمیلی، خوابگاه‌ها، ارتقای اساتید و دیگر موضوعاتِ مرتبط با دانشگاه‌ها مصوب شده، از نظر بودجه نسبت به برخی دستگاه‌های دیگر وضعیت بهتری دارد. او با بیان اینکه تمام تلاش این بوده که با توجه به امکانات بودجه دانشگاه‌ها تنظیم شود، می‌گوید: کلیات لایحه در بحث بودجه وضعیت بدی ندارد و برخی از دستگاها وضعیت بدتری دارند. می‌توان گفت وضعیت بودجه‌ای دانشگاه‌ها برای سال آینده بر اساس کلیات برنامه ششم توسعه، وضعیت نگران‌کننده‌ای نیست.
مطمئناً در کار خود می‌مانند
احمدی لاشکی با بیان اینکه در حوزه آموزش، پژوهش و تحقیقات ۴۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شده که از این رقم ۳۳ هزار میلیارد تومان سهم آموزش و پرورش و مابقی آن برای کل حوزه‌های آموزش عالی در حوزه‌های مختلف فنی و حرفه‌ای و... است، می‌گوید: سهم پژوهش نیز قابل توجه نیست. البته در حوزه معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهور شاهد افزایش بودیم که وضعیت آن، وضعیت خوبی است. بودجه پارک‌های علم و فناوری هم پیشرفت کرده اما این پیشرفت قابل توجه نبوده است. بودجه سازمان امور دانشجویان هم پیشرفت قابل توجهی داشته است.
وی ادامه می‌دهد: ممکن است در مقایسه گفته شود که ۲۱۰ هزار میلیارد تومان بودجه ۹۲ به ۳۲۰ هزار میلیارد در سال ۹۶ رسیده و ۵۲ درصد رشد داشته است. ولی باید دانست که اگرچه در بودجه حوزه آموزش، عدد ۲۱هزار میلیارد تومان به ۴۷ هزار میلیارد رسیده و ۱۱۶درصد رشد داشته ولی سهم پژوهش از GDP (تولید ناخالص داخلی) بدون احتساب جدول ۱۴ معادل ۵۶ صدم درصد است که نشان می‌دهد وضعیت آموزش عالی در این حوزه‌ها خوب نیست. بنابراین از نظر کل بودجه، سهم آموزش‌عالی ۶ تا ۷ هزار میلیارد تومان است. آیا دانشگاه‌های کشور می‌توانند با این رقم دانشگاه خود را بگردانند؟ اگر غیر از بحث درآمدهای اختصاصی دانشگاه‌ها، به آنها کمک نشود، مطمئناً در کار خود می‌مانند.
این چند درصد مشکلی را حل نمی‌کند
دکتر رضا منصوری، استاد دانشگاه، درباره وضعیت بودجه‌ای دانشگاه‌ها معتقد است: تنزل جایگاه آموزش عالی بر وضعیت دانشگاه اثرگذار است اما مشکلات دانشگاه‌ها بیش از این چند درصد کاهش یا افزایش است و مشکلات عمیق‌تری در دانشگاه‌های ما وجود دارد.
او به خبرنگار ما می‌گوید: مشکلات و دردهای دانشگاه‌ها آن‌قدر زیاد است که صحبت از چند درصد افزایش و کاهش بودجه دولتی تأثیری در حل آنها ندارد. امیدوارم شرایطی که طی چند سال اخیر در دانشگاه‌ها پیش آمده است باعث بازنگری در علم و آموزش عالی کشور شود. به باور او، دانشگاه‌هایی در دهه‌های آینده موفق خواهند بود که بازنگری عمیقی در مأموریت‌های خود داشته باشند، در غیر این صورت با افزایش و کاهش چند درصدی بودجه، مشکلاتشان حل نمی‌شود یا افزایش نمی‌یابد. منصوری تأکید می‌کند: تحولات دنیا نشان می‌دهد که این سبک دانشگاه‌داری در کشور ما دیگر مؤثر نبوده و قابلیت اداره‌کردن مراکز آموزش عالی را ندارد. دانشگاه‌ها باید برای قرار گرفتن در مسیر مأموریت اصلی خود، یک فکر اساسی بکنند.
نظر شما