هفته نامه «نماینده»؛ حجت الاسلام مهدی شیخ*/ در حال حاضر یکی از مهمترین موضوعات مطرح در کشورمان که در افراد حساس به سرنوشت کشور و انقلاب دغدغه و حساسیت ایجاد کرده است، مسئله «فرهنگ» است.
این دغدغه در حالی به وجود آمده است که ایران دارای فرهنگ و تمدنی بسیار غنی است تا جایی که میتوان همین فرهنگ غنی را بهعنوان نقطه قوت انقلاب اسلامی برخواسته از آن برشمرد؛ اما بههرحال آنچه موجب ایجاد این دغدغهها میشود، تهدیدهایی که امروز متوجه جامعه و فرهنگ ما شده است و باید به آنها توجه کافی داشته باشیم.
از سالهای اخیر تا امروز شاهد ورود فرهنگهای بیگانه به کشور بودیم؛ که در عین دارا بودن برخی جنبههای مثبت، متأسفانه بر فرهنگ بومی و ملی ما اثرات منفی نیز دارند. بدیهی است ما به گفتگو و مراوده بین فرهنگها معتقدیم و آن را ضروری نیز میدانیم، اما عموماً نمیتوان از اثرات سوء فرهنگهای وارداتی چشم پوشید.
سیطره علمی و فنّاورانه غرب باعث شده است آنها بتوانند فرهنگ خود را ـ هرچند منحط ـ بر جامعۀ ما تحمیل نمایند. غربیها با ابزارهای رسانهای که در اختیار دارند، توانستند فرهنگ خود را آموزش بدهند و به دلیل همین ابزارهای قدرتمندی که در زمینۀ فنّاوری در اختیار دارند، بهراحتی فرهنگ خود را به سایر کشورها معرفی نموده و نهادینه میکنند.
مسئله اصلی که امروزه مطرح است اینکه در این میان، اساساً گفتگوی فرهنگی از بین رفته و شاهد مونولوگ فرهنگ غرب در جامعه ایرانی هستیم. این امر باعث میشود ضرورت توجه به فرهنگ، بیشازپیش اهمیت یابد. در همین راستا از یکسو باید از باب گفتگو، مراوده و ارتباط فرهنگی با جهان ارتباط برقرار کنیم و از سوی دیگر برای تبیین و ترویج فرهنگ غنی و عالی خودمان تلاش کنیم. این تلاش باعث میشود ضمن غنا بخشیدن به فرهنگ والای ایرانی، در جهت حفظ و انتقال آن به نسل بعدی موفق عمل کنیم.
اصولاً آنچه یک جامعه را حفظ میکند، فرهنگ آن جامعه است که البته گاهی اوقات از تعبیر زبان نیز به جای فرهنگ استفاده میکنند، چرا که زبان وسیله انتقال فرهنگ است.
در پایان لازم است یادآور شوم آموزشوپرورش، صداوسیما، دانشگاهها، مساجد، مراکز فرهنگی، نویسندگان، هنرمندان، اندیشمندان و از همه مهمتر، خانوادهها در این زمینه نقش مهمی دارند که نباید از آن غافل شد؛ باید بدانیم که تمامی این عوامل در قبال فرهنگ غنی ایرانی مسئول هستند و باید برای حفظ و گسترش آن اهتمام ویژه بورزند.
*عضو کمیسیون فرهنگی مجلس و نماینده مردم تهران
نظر شما