با «حبیب‌الله دهمرده» نماینده مردم سیستان‌وبلوچستان در مجلس دهم به گفت‌وگو نشستیم. وی علاوه بر مسئولیت‌های اجرایی گوناگون از جمله استانداری استان‌های لرستان، کرمان و سیستان، دارای سوابق متعدد علمی و دانشگاهی است. دهمرده معتقد است مسائل و مشکلات امروز کشور در حوزه محیط زیست همچون کم‌آبی و ریزگردها توسط روش‌های علمی قابل حل می‌باشد. شاهد این مطلب را نمونه‌هایی از تجارب خود در این خصوص بیان می‌کند. مصاحبه هفته‌نامه «نماینده» با دکتر «دهمرده» را در زیر می‌خوانید:
«بسیاری از تهدیدهای زیست محیطی موجود در کشور که مشابه آن در دنیا نیز وجود دارد میتواند به فرصت تبدیل شود، مشروط بر اینکه یک اراده علمی وجود داشته باشد. در خصوص مشکل ریزگردها که به مسئله شوم بسیاری از استان‌ها تبدیل شده راه‌حل این است که از دانش کشورمان و سایر کشورها برای ایجاد طرح‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت برای بهبود و تثبیت وضعیت کانون‌های ریزگردها –که شناخته شده است- استفاده کنیم.» دهمرده با بیان این مطالب افزود: «البته متأسفانه تا امروز نتوانستیم با مشکلات به‌صورت علمی و کارشناسی مواجه شویم.»
این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات نکاتی را در مورد مشکلات آب حوزه سیستان یادآور میشود و می‌گوید: «اول اینکه باید با افغان‌ها قراردادی در حوزه استفاده از آب‌ها بسته شود به‌طوری‌که مجلس افغانستان آن را مصوب کند و الزام‌آور باشد، این امر مقدور است و افغان‌ها هم استقبال خواهند کرد همانطور که در خشکسالی سال ۱۳۵۰، دولت وقت قراردادی با افغان‌ها امضا کرد (البته قرارداد منطقی نبود اما به هرحال قرار گذاشته شد). چنانچه این امر محقق شود بسیاری از مشکلات مردم برطرف میشود. دوم اینکه حق‌آبه دریاچه هامون مطالبه شود. این تالاب بین‌المللی است و متعلق به هر دو کشور ایران و افغانستان که تا کنون مسئله حق‌آبه در عمل پیگیری نشده است. سومین موضوع گودال‌هایی هستند در زابل که منبع ذخیره آب و مایه حیات مردم شده‌اند و اگر اینها نبودند به دلیل خشکسالی پیوسته در این استان تا امروز کسی در سیستان باقی نمی‌ماند.»
وی عوامل تهدیدکننده این منابع آبی را اینطور بیان کرد: «اول تبخیر؛ سالانه ۲۵۰ میلیون متر مکعب آب در استان تبخیر میشود که آمار بسیار بالایی است. راهکارهای زیادی در دنیا و کشورمان وجود دارد که امر تبخیر به حداقل برسد. دوم رسوب؛ سالانه به دلیل تجمع رسوب در این گودال‌ها از حجم مفید منبع کم میشود که لازم است در خصوص رسوب‌زدایی این منابع تدبیری علمی اندیشیده شود. سوم حق‌آبه این دریاچه‌هاست که باید تحقق پیدا کند.» و خاطرنشان کرد: «باید حجم آب ورودی به استان مشخص باشد تا بتوان بر روی آن برنامه‌ریزی کرد تا با اتخاذ تدابیر و اولویت سنجی آب موجود را به مصارف تعیین شده برسانیم.»
نماینده زابل در بهارستان تجارب خود در حوزه تأمین آب را تشریح کرد و گفت: «در زمانی که استاندار سیستان‌وبلوچستان بودم، آب شیرین کن، کنارک راه اندازی و آب شرب مردم کنارک و چابهار از دریا تأمین شد. در زمان استانداری کرمان نیز برای تأمین آب مورد نیاز بخش صنعت طرحی ارائه کردیم تا از بندرعباس لوله‌ای با قطر ۳۰۰ میلیون متر مکعب در سال برای گل گهر سیرجان انتقال آب صورت بگیرد و این طرح در حال انجام است. این دو مورد نشان داد که می‌توانیم از دریای عمان برای تأمین آب شرب زاهدان و زابل استفاده کرد. اینها مواردی است که به تجربه ثابت کرده قابل انجام است پس چرا برای استان سیستان چنین اقداماتی صورت نمی‌گیرد؟»
وی با ابراز تأسف از اینکه «تنها استانی که در این کشور گازرسانی نشده سیستان‌وبلوچستان است.» افزود: «یکی از افتخارات پروژه‌های انجام شده در کشورمان این بوده که در سال ۸۴ پروژه‌ای برای انتقال گاز از عسلویه به ایرانشهر با لوله‌هایی به قطر ۵۶ اینچ استفاده شد که منحصر به فرد است اما متأسفانه این طرح متوقف شده است.»
دهمرده در پایان برای حل مسئله اشتغال در منطقه نیز چند راهکار ارائه کرد و گفت: «درصدی از مردم که در حوزه کشاورزی و دامپروری مشغول بوده‌اند به مدد تسهیلاتی می‌توانند آن را به‌صورت علمی و مکانیزه از سر بگیرند. در بخش صنعت بازار فروش در داخل و افغانستان به وفور وجود دارد. تجارت حوزه دیگری است که به واسطه وجود مرز می‌توان نهایت استفاده را از آن داشت. افغانستان به‌عنوان کشور همسایه، ۸۰ درصد محصولات ما را خریدار است. اینجا تنها نقطه‌ای است که می‌توانیم تا این اندازه از امکان صادرات سود ببریم. علاوه بر اینکه به دلیل قرار گیری در مسیر جاده ابریشم ترانزیت میتواند جان تازه‌ای به تجارت استان ببخشد. در حوزه گردشگری هم سیستان از نظر فرهنگ و تمدن در دنیا شناخته شده است که شهر سوخته یکی از جلوه‌های آن است اما متأسفانه از این ظرفت هیچ بهره‌ای نبردیم. نهایتاً هم بخش خدمات میتواند درصدی از اشتغال را تأمین نماید. بعه‌نوان مثال در دانشگاهای استان بیش از ۵۰۰۰ نفر استخدام شدند.»
نظر شما