«استان سمنان در شمال کشور به دلیل همجواری با استان‌های تهران، مازندران، گلستان، خراسان شمالی، جنوبی و رضوی، یزد و اصفهان و قم دارای موقعیت خاصی است. این استان جزو استان‌های پهناور محسوب می‌شود به طوری که بیش از ۹۰ هزار کیلومتر وسعت دارد. شهرستان‌های گرمسار، آرادان، سرخه، مهدیشهر، سمنان، دامغان، شاهرود و میامی را در این استان داریم.»

این مقدمه گفت‌وگوی ما با «سیدحسن حسینی» نماینده شاهرود بود. طی این مصاحبه به شناختی در مورد شرایط ویژه استان سمنان دست پیدا کردیم. او که دبیر اول کمیسیون اقتصادی مجلس است، مسئله اساسی در سمنان را رشد نامتوازنی می‌داند که مرهون سرریز شدن صنایع در تهران می‌باشد و این امر موجب شده سمنان به شکل موجود ناقص‌الخلقه‌ای درآید.

مشروح این مصاحبه را در زیر می‌خوانید...

* معرفی مختصری از استان داشته باشید و اینکه مشکل اصلی در سمنان چیست؟

استان سمنان بزرگانی در عرصه‌های مختلف تقدیم جامعه کرده است که تنها به‌عنوان مثال می‌توان به سه دوره ریاست جمهوری اشاره کرد که از این استان برخاسته‌اند. پتانسیل بسیار بالایی در این استان نهفته است که متأسفانه به جهت سوء مدیریتی که سالیان دراز بر استان حاکم بوده نتوانسته از این ظرفیت‌ها به نحوه احسنت استفاده کند.

* به نظر می‌رسد استان سمنان در بحث صنعت پیشرفت خوبی داشته، در این خصوص توضیح بفرمایید.

در سال‌های اخیر به دلیل مصوبه ممنوعیت ۱۰۰ کیلومتری در مباحث صنعتی باعث شد سرریز صنعتی استان تهران صرفاً به شهرهای گرمسار و سمنان وارد شود. شهرهای شرقی استان جزو شهرهای توسعه نیافته به شمار می‌آیند.

شهرهای شرقی استان در قریب بیش از ۳۰ سال گذشته مغفول افتاده و کمترین توجه را کسب کرده است. فرار جمعیت و مهاجرت بسیار زیادی را از روستاها به شهر و از شهر به سایر شهرها داریم. جمعیت شرق و غرب استان قابل قیاس نیست. افزایش جمعیت در کشور به‌طور میانگین ۱۸۰ درصد است و این درحالی‌است که در ۴۰ سال گذشته افزایش جمعیت در شرق استان نرخ ۹۰ (شاهرود) و ۴۰ (میامی) درصدی بوده اما در سمنان و گرمسار رشد بالای ۳۰۰ درصد را تجربه کردیم. این آمارها گویای مبحث سرریز صنعت به غرب استان است که موجب شده انباشت جمعیت را از اقصی نقاط در این مناطق داشته باشیم. این امر را نمی‌توان به حساب توانمندی مسئولان منطقه گذاشت.

* یعنی به دلیل رشد صنعت در مناطقی خاص، در سایر حوزه‌ها پیشرفتی نداشته‌اید؟ در چه بخش‌هایی امکان توسعه وجود دارد؟

ما در حوزه معدن، گردشگری، کشاورزی و صنایع تبدیلی پتانسیل بسیار بالایی داریم که در کل استان مغفول مانده است. این استان معادن غنی مس، روی، پتاس، کرومیت و سایر کانی‌های معدنی را دارد که حتی هنوز مورد استفاده قرار نگرفته‌اند. اگر می‌توانستیم تنها حوزه معدن را در استان فعال کنیم این امکان وجود داشت جمعیت را در استان (خصوصاً شرق استان) حفظ کنیم و صنایع تبدیلی زیادی را برای جلوگیری از خام فروشی ایجاد کنیم اما این اتفاق نیفتاد.

با توجه به اینکه سمنان در صلیب کریدوری شمال به جنوب و شرق به غرب قرار دارد می‌توانست در امر تجارت و بازرگانی رونق وسیعی ایجاد شود. دارا بودن این ظرفیت در حالی است که شهرهای شاهرود و میامی با داشتن بیش از ۲۰ درصد بالاترین نرخ بیکاری را دارند.

مناطق گردشگری نمونه از قبیل جنگل ابر (تشکیل شده از درختان هیرکانی چندین هزارساله) را داریم که برای همه ایرانیان و غیرایرانی‌ها شناخته شده است.

شرق استان علاوه بر ظرفیت‌های طبیعی در حوزه گردشگری، در حوزه علم و ادب و عرفان نیز میزبان قبور شخصیت‌هایی همچون بایزید بسطامی و ... است که می‌تواند گردشگران علاقمند را جذب کند. همچنین کویر بین‌المللی توران را داریم که خاستگاه گورخر بدون خط که در دنیا منحصربه فرد است و یوزپلنگ آسیایی در این منطقه قرار دارد.

توضیحی که لازم به ذکر است اینکه هیچ یک از شهرهای استان سمنان محروم نیستند چون هرجایی قدم بگذارید پتانسیل‌های خوبی وجود دارد. شهرهای شمالی استان و شاهرود به‌عنوان قاره کوچک از آن یاد می‌شود. در شاهرود و میامی مناطق جنگلی، مرتفع و کشاورزی و مناطق کویری را به‌صورت یکجا مشاهده می‌کنید. یعنی در فاصله کمتر از یک ساعت می‌توان از جنگل به کویر رسید.

* چه مشکلاتی در ارتباط با رشد نامتوازن در استان ایجاد شده است؟

من استان سمنان را به یک انسان ناقص الخلقه تشبیه می‌کنم که بعضی از اعضای بدنش به‌صورت نامتعادل بزرگ شده است. همه جای استان در حوزه‌های مختلف به این مشکل دچار هستند. در حال حاضر گرمسار و سمنان به واسطه انباشت صنایع و هجوم جمعیت بالایی که به آنجا وارد شده بافت فرهنگی این مناطق را برهم زده و آن بافت قدیمی و سنتی زیبایی که وجود داشته از بین رفته است و در مقابل رونق اقتصادی در ۲۰ سال گذشته در این مناطق موجب شده کمتر شاهد مشکل بیکاری باشیم. هر چه به شرق استان نزدیک می‌شویم صنعت افول می‌کند. حتی در بحث کشاورزی که به دلیل حاصلخیزی منطقه و میزان بارندگی بالا به‌طور طبیعی باید رشد کرده باشد، این اتفاق نیفتاده است.

* در ابتدای صحبت به سوء مدیریت اشاره داشتید که موجب رشد نامتوازن در استان شده، در این خصوص توضیح بیشتری بدهید.

در ۳۷ سال گذشته مدیریت کلان استان با مشکل مواجه بوده است. سوء‌مدیریت برخی افراد موجب شده تا به حساسیت‌هایی که بین شرق و غرب استان وجود داشته دامن زده شود و توان مسئولین و مردم صرف مباحث بیهوده و عبث شود. به‌جای اینکه مسئولین منطقه در جهت وفاق و توسعه متوازن در سطح استان تلاش کنند با تصمیمات نابجا و حرکات ناشایستی که داشته‌اند موجب شده‌اند تا استان رشد قارچ گونه‌ای داشته باشد.

رشد نامتوازن موجب شده که یک سمت استان رشد یافته و سمت دیگر آن در محرومیت به سر می‌برد. این رشد نامتوازن در استان را به دلیل سوء مدیریت در مدیریت کلان استان در گذشته می‌دانم و اگر این روند ادامه پیدا کند، اوضاع وخیم‌تر می‌شود. این امکان وجود داشت که با تصمیمات درست و استفاده از پتانسیل تمامی شهرستان‌های استان، توسعه متوازن را به دست آورد.

* اگر سخن پایانی دارید، بفرمایید.

من همه را به وفاق و تعامل دعوت می‌کنم، هم در سطح کشور و هم در استان. ما فقط با تعامل و وفاق است که می‌توانیم رشد متوازن را در حوزه‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی داشته باشیم. اگر بخواهیم اقتصاد مقاومتی را به منصه ظهور برسانیم، بدون تدبر و عقلانیت همراه با وفاق و تعامل نخواهیم توانست به این مهم دست پیدا کنیم. با وجود حساسیت‌های قومی، قبیله‌ای، منطقه‌ای موفق نخواهیم بود و تنها شعار توسعه را داده‌ایم. تفکر انقلابی و مدیریت جهادی را برای تمامی مدیران توصیه می‌کنم.