سیدمحمد مجابی، معاون توسعه مدیریت حقوقی و امور مجلس سازمان محیط زیست کشور، در هفته نامه «نماینده» نوشت:

منابع طبیعی و مناطق حفاظت شده محیط زیستی در ایران، مناطق محدودی است. از سوی دیگر با توجه به اینکه کشور در ۵۰سال گذشته، نیمی از جنگل‌های خود را از دست داده، لازم است از منابع طبیعی موجود نهایت حفاظت را داشته باشیم. این در حالی است که در قانون، موارد گوناگونی وجود داد که اثر بخشی برای جلوگیری از اقدامات تخریبی و آلودگی محیط زیستی را دارد. مهمترین آنها قانون جلوگیری از آلودگی هوا و حفاظت و بهسازی، همچنین شکار و صید است. در آنها برای تک‌تک مواردی که تخریب یا آلودگی ایجاد می‌کند، مجازات‌هایی در نظر گرفته شده است.

اما به طور مشخص در ماده ۶۷۵ قانون مجازات اسلامی اگر فردی مرتکب آتش‌زدن جنگل شود، مجازات حبس از ۲ تا ۵ سال برای وی در نظر گرفته شده است و اگر شهود به جرم کند، ۶ ماه تا ۲ سال محکومیت برای وی در نظر گرفته خواهد شد. همین طور در ماده ۶۸۶ برای قطع درخت، حبس تعزیری از ۶ ماه تا ۳ سال اعمال شده و براساس ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی، تخریب و تصرف مراتع  می‌تواند مجازات حبس از یک ماه تا یک سال را برای فرد به همراه داشته باشد. با این وجود بسیاری از موارد مطرح شده اثر بازدارندگی از خود برجا نگذاشته است.

به طور نمونه در کشور سلاح‌های مجاز و غیرمجاز زیادی در اختیار افراد بوده، در حالی که از مسائلی که موجب می‌شود، تجری متخلفان بیشتر شود این است که بعد از ارتکاب تخلف پروانه حمل سلاح و مجوز سلاح آنها باطل نمی‌شود. براین اساس یکی از درخواست‌هایی که ما از مراجع قضایی داریم این است که افرادی که تخلف می‌کنند، پروانه حمل سلاح آنها باطل شود. همچنین از موارد دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد؛ این است که ما امکانات مختلفی که باید برای جلوگیری از وقوع جرم و تخلف در اختیار داشته باشیم، در اختیار نداریم. به طور مثال امروزه استفاده از دوربین‌ها می‌تواند نظارت را افزایش داده تا فرد متخلف به راحتی اقدام به تخلف نکند، اما این تجهیزات را در اختیار نداریم.

آن هم در شرایطی که حدود ۱۷ میلیون هکتار در کشور داریم که در قالب مناطق چهارگانه شامل اثر طبیعی ملی، پارک ملی، منطقه حفاظت و... است. علاوه براین مناطق شکار ممنوع ما ۵ میلیون هکتار را در بر می‌گیرد. آنچه اهمیت دارد، ما برای حفاظت از این عرصه‌ها تعداد نیروهای کمی داریم. تعداد محیط بانان ما ۲۶۰۰ نفر است که باید از ۲۲ میلیون هکتار محافظت کنند‌. بنابراین آنچه که در آستانه شروع به کار مجلس دهم مدنظر قرار دارد، این است که در وهله اول لوایحی که ما تقدیم مجلس نهم کرده بودیم، اما هنوز به نتیجه نرسیده است، در اولویت قرار دهند. لوایح هوای پاک، حفاظت از تالاب‌ها که اثر مهمی روی کنترل آلودگی هوا همچنین جلوگیری از تخریب تالاب‌ها دارد، از جمله این موارد است.

در این میان با توجه به ابلاغ سیاست‌های کلی محیط زیست توسط مقام معظم رهبری که برآمده از اصل ۱۱۰ قانون اساسی است، باید سیاست‌های زیست محیطی در برنامه ششم جایگاه خود را پیدا کند. مقام معظم رهبری در ابلاغ سیاست‌های نظام که در ۱۵ ماده ابلاغ شد؛ موارد بسیار مهمی را مطرح کرده‌اند، همچنین در سخنرانی ۱۷ اسفندماه سال ۱۳۹۳منویات خود را بیان کرده‌اند که باید در برنامه ششم به طور جدّی مورد توجه قرار گیرد. درحال حاضر آسیب‌پذیری ظرفیت اکوسیستمی ما بسیار بالا رفته است، از لحاظ ردپای اکولوژیست در شرایط خوبی نیستیم و کشور باید با جدّیت به حل مشکلات محیط زیست بپردازد. همچنین یکی از مسائل مهم که سازمان محیط زیست دنبال می‌کند، ممنوعیت بهره‌برداری از جنگل‌های نوار ساحلی کشور است که در موقعیت بحرانی قرار دارند و ما باید مدتی به طور کامل فقط از آنها حفاظت کنیم. بحث آتش‌سوزی‌هایی که به طور مرتب اتفاق می‌افتد و منشأ اصلی آنها عامل انسانی (۹۵درصد) است و ما باید تدابیر لازم را در این زمینه بیاندیشیم. البته بسیار خوشحال هستیم که رئیس قوه قضائیه در ابلاغی که به دادستان‌های استان‌ها داشته‌ است، ورود به پرونده‌های محیط زیست را برعهده دادستان‌ها گذاشته تا بدون شکایت نیز بتوانند آن را مطرح کنند. ضمن اینکه دستور داده‌اند؛ شعب ویژه محیط زیست ایجاد شود تا پرونده‌های محیط زیستی با سرعت بیشتر مورد پیگرد قانونی قرار گیرد.