به گزارش «نماینده»؛ روابط ایران و کانادا در طول تاریخ جمهوری اسلامی بیشتر از اینکه مبتنی بر منافع دو طرف باشد، تابعی از عملکرد کشورهای اروپایی و به خصوص انگلیس در برخورد با ایران و نظام جمهوری اسلامی بوده است. در طول دوره تحریم‌ها و همچنین بسته شدن سفارت انگلیس در تهران نیز «انتاریو» که در آن زمان توسط دولت محافظه‌کاران اداره می‌شد، تندترین موضع ممکن را گرفت و به رابطه با تهران پایان داد. هفته گذشته اما درحالی‌که کم‌کم در حال تبدیل‌شدن به نقطه عطفی در طول تاریخ دو کشور بود، به‌یک‌باره با جهشی رو به عقب مواجه شد. در شرایطی که دولت «جاستین ترودو»، نخست‌وزیر میانه‌روی کانادا تلاش داشت روابط خود با تهران را بهبود بخشد، سیستم قضایی این کشور رأی به مصادره اموال ایران به دلیل آنچه آنها «حمایت از تروریسم» می‌خواندند، داد. این مسئله باعث شد که تلاش‌های دوطرفه در جهت برقراری رابطه جدید و مبتنی بر منافع مشترک، دوباره دستخوش تغییرات منفی شود و این بار نه انگلستان بلکه، تابعیت از رویکرد آمریکا در قبال ایران بود که این روابط را دچار چالش جدّی کرد.

خبرگزاری روسی «اسپوتنیک» دراین‌باره نوشت: «ایران در حال برداشتن گام‌های سریع در جهت برقراری رابطه و تجارت بین‌المللی با شرکت‌های اروپایی و آمریکایی است و توافق تاریخی در خصوص برنامه هسته‌ای این کشور، توانسته روند این اقدامات را سرعت ببخشد. در ماه فوریه سال جاری میلادی (بهمن ماه) کانادا اعلام کرد که تحریم‌ها علیه ایران را لغو خواهد کرد. این حرکت در راستای قطعنامه شورای امنیت و توافق هسته‌ای صورت گرفته با اعضای گروه ۱+۵ با ایران صورت گرفت. روابط اقتصادی دو کشور اما طی سال‌های جاری با فراز و نشیب‌های زیادی همراه بوده و در شرایطی که در دهه ۹۰ و به خصوص سال ۱۹۹۷م.، این روابط باعث صادرات ۷۷۲ میلیون دلاری محصولات کانادایی به ایران شده بود، در سال ۲۰۱۴م. اعلام شد که این روابط به پایین‌ترین میزان خود رسیده و سالیانه تنها با گردش مالی ۶۷ میلیون دلاری همراه است که آن‌ هم صادرات برخی مواد غذایی به ایران است و صادرات دیگری وجود ندارد.

به نوشته اسپوتنیک، وزرای خارجه دو کشور در نیویورک، درباره بازگشایی دوباره سفارت‌ها به توافق رسیدند و «استفان دیون» وزیر خارجه کانادا در مورد محل بعدی مذاکرات دراین‌باره مطلبی بیان نکرده اما اعلام کرده است که گفت‌وگوها به طور رسمی آغاز شده و دو کشور تمایل زیادی برای برقراری رابطه مجدد دارند. با این حال به نظر می‌رسد این گفت‌وگوها با شرایط سختی همراه باشد چرا که بعد از مصادره اموال ایران به دلیل آنچه قاضی کانادا حمایت ایران از تروریسم خوانده است، وزیر خارجه این کشور نیز اعلام کرده است که این کشور قصد ندارد نام ایران را از لیست کشورهای حامی تروریسم بردارد و ایران باید «تبدیل به دموکراسی‌ای شود که قابل احترام باشد» این تمایل شدید به تغییر ایران آن هم در جهت خواسته‌های غربی به احتمال زیاد به مانعی جدی و بزرگ در مسیر رابطه دو کشور تبدیل می‌شود. به همین دلیل است که روزنامه «گاردین» نیز در گزارشی نوشت که با این شروع نه چندان جذاب برای احیای روابط دو کشور، احتمالاً تبادل سفیر و برقراری رابطه دوباره و بازگشایی سفارت‌ها سال‌ها به طول انجامد.

تاکنون علل بسیاری درباره قطع روابط دو کشور در رسانه‌ها مطرح شده، حمایت از تروریسم گرفته تا مسئله حقوق بشر و برنامه هسته‌ای ایران اما دلیل اصلی این اقدامات، حمایت بی‌چون و چرا و سرسختانه دولت محافظه‌کار قبلی کانادا از رژیم صهیونیستی بوده است.

«استفان هارپر»، نخست‌وزیر كانادا در همان زمان ایران را «تهدیدی آشکار» خوانده بود. البته اینکه این تهدید تا چه حد در قبال کانادا بوده و یا رژیم صهیونیستی جای بحث فراوانی داشته است. با این حال با برداشته شدن تحریم‌ها علیه ایران، کانادا نیز احساس کرد که از غافله کشورهای اروپایی که برای گرفتن موقعیت‌های تجاری به ایران سفر می‌کردند، باز مانده است و نمایندگان این کشور در توصیه‌ها و تذکرهای جدّی به دولت خود از مسئولان دولت محافظه‌کار و بعد دولت لیبرال جاستین ترودو خواستند که رابطه با ایران را دوباره برقرار سازد. البته به نظر می‌رسد کانادا برای اینکه از جاذبه‌های مالی ایران دور افتاده بود، تصمیم به غارت اموال ایرانی گرفت! به همین دلیل هم دادگاه کانادایی رأی به مصادره در حدود ۱۳ میلیارد دلار از اموال ایران را داد. دادگاه کانادایی البته این اقدام را در راستای منافع این کشور یا شهروندانش انجام نداد و برای حمایت از خانواده‌های قربانیان آمریکایی که ادعا می‌شود در عملیات‌های مورد حمایت ایران در بین سال‌های ۱۹۸۳ تا ۲۰۰۲م. انجام شده است، انجام داد.

وب‌سایت «نشنال پست» نیز در گزارشی دراین‌باره نوشت: «رأی دادگاه در انتاریو، می‌تواند تلاش نخست‌وزیر کانادا برای بهبود روابط را زیر سؤال برده و روابط دو کشور را با خطر از بین رفتن کامل روبه‌رو سازد. با این حال مشخص نیست این تلاش‌ها در چه مسیری بوده که به مصادره اموال ایران ختم شده است!»