«نماینده»؛ ابوالفضل ابوترابی*/ یکی از الزامات اجرای صحیح سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و از ضرورت‌های پیش روی آن، بهره‌گیری مناسب از امکانات و منابع محدود موجود است. همانطور که تاکنون بارها بر آن تاکید شده است در کشور ما تحریم شرایطی را ایجاد کرده که علیرغم خواست تحریم‌کنندگان منجر به ایجاد شکوفایی و خلاقیت شده و پیشرفتهای زیادی را برای ما به ارمغان آورده است.

با توجه به شرایط فعلی، باید یکی از ویژگیهای ذاتی همه مدیران سطوح مختلف در جمهوری اسلامی، داشتن خلاقیت برای دست یافتن به اهداف بزرگی باشد که با وجود منابع محدود امکان‌پذیر نیست. وجود این ویژگی در مدیران یکی از خواسته‌های اولیه مردم است و در واقع این مردم هستند که عملکرد ضعیف برخی دستگاه‌های اجرایی را با توجیه نبود بودجه کافی نمی‌پذیرند.

در سال جاری که شرایط بودجه‌ای کشور سخت‌تر خواهد شد، مردم انتظار دارند مدیران اجرایی با بهره‌گیری از خلاقیت و ابتکار بر تنگناهای موجود غلبه کنند. بر همین اساس باقی ماندن یک مسئول در هر جایگاهی ـ اگر حائز این خصلت نباشد ـ مصداق واقعی خیانت در حق مردم محسوب خواهد شد.

در شرایط سخت کنونی تنها مدیران خلاق، مبتکر و جهادی شایستگی باقی ماندن در جایگاه خود را دارند و کسانی که هنوز با بهانۀ بی‌پولی، ضعف‌های مدیریتی خود را توجیه می‌کنند بهتر است ضمن ملاحظه آخرت خود با استعفا از سمت اشغال‌شده، زمینه را برای ورود افراد شایسته‌تر فراهم کنند.

البته قوانین خشک اداری و مدیریت‌های جزیره‌ای نیز دیگر عوامل تداوم مشکلات مردم است؛ بدون داشتن نگاه ملی و آینده‌نگر در تمامی بخش‌های مدیریتی هیچگاه نمی‌توان منتظر شکوفایی پتانسیل‌های بی‌شمار داخلی بود و همین امر متأسفانه باعث شده که در شرایط سخت کنونی، کمتر مجموعه اداری پیشنهادات خود را برای استفاده از ظرفیت‌های مردمی در مسیر رفع معضلات جامعه ارائه کند.

در راستای اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و ایجاد خلاقیت در حوزه انتخابیه نجف‌آباد به عنوان نمونه می‌توان چندین اقدام عملیاتی شده را برشمرد که با چشم‌انتظاری و توقع داشتن از دولت هیچ نتیجه‌ای حاصل نمی‌شد. از جمله طرح ریل‌باس نجف‌آباد – اصفهان که این طرح برای اولین بار در کشور با مشارکت دولت، شهرداری‌های مسیر طرح و بخش خصوصی اجرا خواهد شد.

در این خصوص لازم به یادآوری است با توجه به اینکه اجرای پروژه‌های مترو و قطارشهری کشور درگذشته تنها توسط دولت انجام می‌شد، به دلیل شرایط بد اقتصادی و متکی بودن به بودجه‌های دولتی با کندی صورت می‌گرفت؛ در‌صورتی‌که پروژه ریل‌باس نجف‌آباد به اصفهان چون به صورت مشارکتی است با سرعت اجرا خواهد شد.

نمونه‌ای دیگر، پروژه فاضلاب نجف‌آباد است که در سال‌های طلایی بودجه علیرغم قدرت بالای لابی‌گری برخی نمایندگان قبلی و تلاش‌های صورت گرفته با استفاده از بودجه‌های دولتی کمتر از ۲۳ کیلومتر پیشرفت داشت. اما در شرایط سخت کنونی که دولت در پرداخت قبوض ادارات خود نیز با مشکل مواجه شده است، تنها چاره اجرای ۵۰۰ کیلومتر باقیمانده (با برآورد هزینه ۱۳۰ میلیارد تومانی)، مشارکت مستقیم مردم به‌عنوان سهامداران پروژه بر اساس طرح ارائه شده توسط نماینده مردم در مجلس بود.

در روش اندیشیده‌شده، هر شهروند با پرداخت حق انشعاب، در کل پروژه فاضلاب سهامدار خواهد شد که سود آن از قبوض آب و فاضلاب کسر می شود. بدون چنین طرحی، اجرای شبکه فاضلاب نجف‌آباد نزدیک به ۱۰۰ سال طول می‌کشید که این کار علاوه بر هدر دادن هزینه‌های میلیاردی صورت‌گرفته برای ساخت تصفیه‌خانه و بخشی از شبکه، مردم را از داشتن یکی از زیرساخت‌های ضروری، برای سال‌ها محروم می‌کرد.

این شکل کار در حال حاضر به عنوان الگویی موفق در سطح کشور مطرح شده و مورد تجلیل مدیران ارشد کشور نیز قرار گرفته است. در شهرهایی که پیش از این پروژه فاضلاب آنها اجرایی شده، بودجه موردنیاز یا از طریق دولت تأمین گردیده و یا کارخانجات بزرگ صنعتی و تولیدی با سرمایه‌گذاری در این بخش، کار را به ثمر رسانده و در نهایت از امتیاز پسآب فاضلاب استفاده کرده‌اند ولی در سال‌های اخیر با محدود شدن بودجه‌های دولتی، عملاً امکان مشارکت دولت به تنهایی از بین رفته است.

البته یکی از موانعی که مانع بروز خلاقیت مدیران جوان و خلاق میشود، سال‌ها حاکمیت تفکر دولتی است که قدرت ابتکار مدیران مختلف را به میزان قابل‌توجهی کاهش داده که برای عبور از چنین معضلی می‌بایست در کنار استفاده از ظرفیت‌های پیش‌بینی‌شده برای اصلاح قوانین دست‌و‌پا‌گیر و از بین بردن تفکر خشک جزیره‌ای، حل مشکلات موجود را با افق دیدی فراتر از حیطه وظایف اداره متبوع خود دنبال کرد.

*نماینده مردم نجف‌آباد و عضو کمیسیون حقوقی مجلس