به گزارش هفته نامه «نماینده» اگرچه سال گذشته کرسی ریاستِ ۹ ساله‌اش در شورای عالی استان‌ها را به منتقدش واگذار کرد، اما این واگذاری دوامی بیش از یک‌سال نداشت و چمران توانست در انتخاباتِ ۱۷ دی ماهِ هیئت رئیسه، با رأی اکثریت قاطع نمایندگان به کرسی ریاست بازگردد.

برای شنیدن برنامه‌ها و اهداف شورای عالی استان‌ها در سال سوم، با مهندس «مهدی چمران» به گفت‌وگو نشستیم.

* برنامه‌های اصلی دوره چهارم شورای عالی استان‌ها در سال سوم چیست؟

برنامه اصلی ما ارتقاي جایگاه شوراها و مدیریت شهری است. تا شوراها بتوانند بر کار شهرداری به خوبی نظارت کنند و شهرداری‌ها هم بتوانند خدمت واقعی خود را عملی کنند.

یکی از مهمترین مسائلی که در کل شوراهای کشور داریم، بحث مدیریت یکپارچه شهری است. این بحث خیلی ضرورت دارد. متأسفانه در برنامه ششم اشاره مختصری به آن شده بود. من شنیدم همان هم در دولت حذف شده است. ما سریعاً در حال پیگیری این مسئله هستیم، حتی نامه‌ای هم فرستادیم تا جلوی حذف ماده ۳۹ را بگیریم. در این ماده به بحث مدیریت شهری اشاره شده بود. البته ما به این ماده انتقاد هم داشتیم. موضوع اصلی ما همین است که می‌تواند به شوراها جایگاه واقعی را ببخشد.

موضوع دوم درآمدهای پایدار برای شهر و روستاست. قانونی در سال ۶۱ تصویب شد که شهرداری‌ها خودکفا و مستقل باشند. این قانون ۲ بند دارد. در بند دوم به این اشاره شده که شهرداری‌ها از کجا این درآمد را کسب کنند تا مستقل باشند. برای شهرداری‌ها در بودجه عمومی دولت، اعتباری پیش‌بینی نشده است. عوارضی هم که دولت به شهرداری می‌دهد در واقع برای خود شهرداری است که به صورت مالیات بر ارزش افزوده، وزارت دارایی وصول می‌کند و یکجا به حساب شهرداری‌ها ریخته می‌شود. به همین دلیل به‌خصوص شهرداری‌های کوچک بسیار بسیار مشکل دارند. خصوصاً اینکه در دوران رکود هستیم، فشار زیادی را تحمل می‌کنند. قانون مالیۀ شهرداری‌ها ابتدا باید در دولت تصویب شود و بعد به مجلس برود.

در حال حاضر شوراهای شهرستان، استان و شورای عالی استان‌ها در وضعیت خوبی نیستند. شورای شهرستان بودجه‌ای ندارد. شورای عالی استان‌ها اعتبار اندکی به شورای استان می‌دهد. خود شورای عالی استان‌ها هم بودجه درستی ندارد. سال گذشته ۸ میلیارد، امسال هم ۹ میلیارد و دویست ميليون پیش‌بینی شده که هیچ وقت صددرصد پرداخت نمی‌شود. اداره کردن شورای عالی استان‌ها و ۳۱ شورای استان و ۳۰۰ شورای شهرستان با این بودجه عملی نیست. متأسفانه شوراهای بخش و روستا هم هیچ اعتباری ندارند. ما باید تلاش کنیم امکانات را در اختیار اینها قرار دهیم تا بتوانند وظایفی که بر عهده‌شان قرار داده شده، انجام دهند.

در شورای استان‌ها و شورای عالی استان‌ها افراد فکور و توانمند زیادی هستند. باید زمینه استفاده از این استعدادها و ظرفیت‌ها را فراهم کنیم. در دوره‌های گذشته به شكل‌هاي مختلف این کار را می‌کردیم. نشست‌های ۳ ماهه برای استان‌ها و مراکز استان‌ها داشتیم تا هم از مشکلاتشان مطلع شویم و هم از امکانات، توانمندی‌ها و استعداهایشان بتوانیم استفاده کنیم. ان‌شاءالله در این سال هم این برنامه‌ها را به صورت جامع پیگیر خواهیم شد.

* اکثریت معتقد هستند سال گذشته آن‌گونه که باید تعامل بین دولت و مجلس اتفاق نیفتاد؛ در خصوص تعامل بیشتر با دولت و مجلس چه برنامه‌هایی دارید؟

تجربه ۹ ساله شورای عالی استان‌ها پیش روی ماست. در عمل، آن برنامه اثبات کرده که می‌توان شورای عالی استان‌ها را از صفر به اینجا رساند. تلاش من این است که با هماهنگی همه اعضای شورا و به ویژه هیئت رئیسه، برنامه‌ریزی انجام دهیم و اهدافمان را دنبال کنیم. به زودی با استناد به عدد و رقم کارهایی که در دولت و مجلس در دوره ۹ ساله پیشین شورا شده و بسیار بسیار کارهای خوبی هم بوده را ارائه می‌دهم. البته در این مسیر توقفی یک‌ساله پیش آمد و همه هم به این نتیجه رسیدندکه این توقف به جایگاه شوراها آسیب رساند. امیدواریم با همان خیز و حتی با سرعت بیشتر- من از آن سرعت هم راضی نیستم- به سوی تکامل حرکت کنیم و پیش برویم. مجلس فعلی هماهنگی خوبی تا به حال با ما داشته است. البته در سال گذشته به دلیل عدم حضور شورای عالی استان‌ها و عدم هماهنگی لازم با نمایندگان، چند قانون تصویب شد که ما با آن موافق نبودیم. ما به عنوان شورای تهران سعی کردیم این هماهنگی را به وجود آوریم و توانستیم تا حدی این را تعدیل کنیم وگرنه بیش از اینها تصویب می‌شد.

* مثلاً چه قوانینی؟

قانونی که درمورد تعداد اعضای شورا تصویب شد. قوانینی که در مورد حکم عزل شهرداران توسط استانداران بود و ... ما باید تلاش کنیم با تعامل صمیمانه و ارتباط نزدیک با مجلس و درعین حال با منطق و قانونی، مواردی که در قانون شوراها و شهرداری به اصلاحات نیاز دارد را اصلاح کنیم. قبلاً هم این کار را کردیم. متأسفانه در دوره‌ای وقفه ایجاد شد و شورای عالی هیچ مصوبه‌ای در مجلس نداشت. نه تنها مصوبه‌ای نداشت، بلکه طرح‌هایی را هم که داد هیچ کدام اعلام وصول نشد. بعضی از این طرح‌ها برای اعلام وصول پذیرفته نشد و بعضی دیگر در نوبت ماند. چون اصلاً کسی پیگیری نمی‌کرد که اعلام وصول شود! ما باید فعال شویم و اینها را در مجلس پیگیری کنیم.

* یکی از انتقادهايي که به مدیریت سال گذشته وارد شد، تغییراتی بود که در دبیرخانه شورای عالی رخ داد. اعضای دبیرخانه از بین اعضای شورا انتخاب شدند و خیلی‌ها معتقد بودند که با عملکرد اصلی اعضای شورا تناقض دارد. در این مورد چه تصمیمی گرفته‌اید؟

با توجه به اطلاعات اندکی که دارم این موضوع قانونی نیست. گویا سازمان بازرسی هم اعلام کرده که این خلاف قانون است و به اصل موضوع ایراد گرفته است. البته دقیقاً مطلع نیستم و باید نامه‌های آن را ببینم. کسی که هم دبیرخانه فعالیت می‌کند هم عضو شورای شهری است باید هفته‌ای چند روز در تهران باشد و چند روز در شهرستان خودش، پس نمی‌تواند وظایف نمایندگی خود را انجام دهد. چون باید در تمام جلسات شورای شهرشان حضور داشته باشد. به تهران که بیاید مجبور می‌شوند برایش خانه بگیرند و مستقر شود. علاوه بر اینکه ممکن است بین نمایندگان تبعیض قائل شود، به نظر من از لحاظ قانونی مشکل دارد. لذا افرادی با تجربه و توانمند باید به صورت تمام وقت در معاونت باشند.

* اگر نکته خاصی هست، بفرمایید.

چیزی که ضرورت دارد بگویم این است که شوراها قدر خود را بدانند و اعتبار و منزلت خود را بشناسند. شوراها باید به کمک خودشان بتوانند به جایگاه خود دست یابند. کس نخارد پشت من جز ناخن انگشت من. به امید کسی نباید بنشینیم. طبق فرمایش مقام معظم رهبری، اگر از درون خود را قوی نکنیم کسی به فکر ما نخواهد بود. شوراها تنها نمونه منتخب مردم هستند که ۱۱۷ هزار عضو دارند. با این کثرت جمعیت، می‌توانند در شهرها تأثیرگذار باشند.