به گزارش «نماینده»، رهبر معظم انقلاب در دیدار سالانه با نمایندگان مجلس، درباره اهمیت و ملاحظه‌هاي بررسی برنامه ششم در مجلس به نمایندگان تذکراتی دادند. اهمیت برنامه توسعه بر هیچ‌کس پوشیده نبود، اما همزمانی سال بررسی لایحه برنامه ششم با پایان این دوره مجلس و انتخاباتی شدن فضای کشور، ضرورت توجه دادن نمایندگان به آن را ایجاب می‌کرد. علی‌رغم پیگیری‌های متمادی نمایندگان و هیئت‌رئیسه مجلس از دولت یازدهم، هنوز مشخص نیست چه زمان این لوایح به مجلس خواهد آمد.

انتقادهاي چندباره «محمدرضا پورابراهیمی» در صحن علنی مجلس و عضویت وی در کمیسیون‌های مختلف اقتصادی مجلس باعث شد این دکترای مدیریت مالی و عضو هیئت علمی دانشگاه را برای گفت‌وگو انتخاب کنیم و در خصوص دغدغه‌های برنامه ششمی و بودجه‌ای‌ ايشان سؤالاتی را از وی بپرسیم. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه بخوانید:

* خبری از اینکه لوایح بودجه و برنامه ششم چه موقع به مجلس تقدیم خواهد شد، دارید؟

خیر، برای نمایندگان واقعاً جای تعجب است که دولت با وجود 2 سال تقدیم منظم لایحه بودجه، امسال نه‌تنها بودجه را به‌موقع ارائه نکرد، بلکه برنامه ششم را نیز هنوز تقدیم نکرده است و این هم جای تعجب دارد و هم جای گلایه که دولت به تکالیف قانونی‌اش عمل نکرده است.

* اینکه کدام یک از لوایح زودتر باید بررسی شوند مهم است یا هر کدام زودتر به مجلس آمد می‌تواند بررسی آن آغاز شود؟

در خصوص چگونگی تقدم و تأخر بررسی لوایح قاعدتاً ابتدا باید برنامه ششم تصویب شود. روال همیشگی همین است و آخرین چیزی که تصمیم‌گیری می‌شود باید بودجه سالانه باشد. برنامه توسعه یک برنامه 5 ‌ساله و بودجه یک برنامه یک‌ساله است. وقتی می‌خواهیم بودجه را ببندیم باید شاخص‌ها و مؤلفه‌های برنامه توسعه را ببینیم و براساس آن اقدام کنیم. پس حتماً تقدم با بسته شدن برنامه توسعه است و پس از آن باید بودجه تصویب شود. از ابتدا هم نمایندگان همین بحث را مطرح کرده‌اند.

* به نظر شما چرا دولت در تقدیم لایحه برنامه ششم، تا اين حد تأخیر کرده است؟

دولت خیلی مایل نیست برنامه ششم توسط این مجلس تصویب شود؛ شاید پیش‌بینی می‌کند مجلس همسوتری برای تصویب برنامه 5 ساله داشته باشد؛ شاید بخواهد که بررسی این برنامه به سال بعد موکول شود. البته ما به روش نوبت قبل ـ که یک‌سال در تصویب برنامه پنجم وقفه افتاد ـ حاضر شدیم تمایلی که دولت داشت را به‌صورت پیشنهاد مطرح کنیم. بعد از طرح موضوع حتی بدهکار شدیم! دولت مخالفت کرد و گفت اول برنامه را می‌آورد، در صورتی که تا امروز چیزی به مجلس تقدیم نشده است.

* اگر دولت هر دو لایحه را با هم به مجلس بیاورد، مجلس برای بررسی این لوایح چگونه عمل خواهد کرد؟

از لحاظ کارشناسی و فارغ از این نگاه که دولت چه شرایطی دارد و به چه صورت عمل خواهد کرد، ما باید زمینه کارشناسی را مبنا قرار دهیم و بر آن اساس کار کنیم. در رویه کارشناسی، تصویب برنامه بر بودجه مقدم است. ازاين‌رو اگر دولت این دو لایحه را با هم ارائه کند، پیش‌بینی می‌کنم به دلیل تأخیری که در بودجه صورت گرفته است، برای سال بعد تنخواه در نظر می‌گیریم و به روال دولت قبل که چند دوازدهم تصویب می‌شد، عمل می‌کنیم تا بودجه را در سال 95 با داشتن فرصت کافی بررسی کنیم. در ماه‌های باقی‌مانده از امسال نیز به بررسی برنامه ششم خواهیم پرداخت تا احکام آن را استخراج کنیم که وقتی بودجه سال 95 بخواهد تنظیم شود، حکم‌های بالادستی وجود داشته باشد.

* موضوع لایحه احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور چیست؟ تعارضی با لایحه برنامه ششم ندارد؟

این هم کار عجیب و غریبي بود که صورت گرفت. دولت چند حکم را از برنامه استخراج کرد و گفت می‌خواهیم آن را دائمی کنیم. این هم کاری عجیب است، احکام دائمی باید در سرفصل خودش قرار بگیرد، اصلاً طرح یا لایحه‌ای نداریم که انواع و اقسام احکام در آن وجود داشته باشد. از فرکانس حوزه مخابرات تا صندوق توسعه ملی و از طرفی موضوع اختلاف‌هاي هیئت امنای دانشگاه‌ها و خرید و فروش تضمینی محصولات! اصلاً انجام چنین چیزی جزو عجایب خلقت است. دولت این را به عنوان لایحه ارائه کرده و اسم آن را احکام دائمی برنامه‌های توسعه گذاشته است.

* به هر حال دولت نیاز به تصویب این مواد دارد، باید چه کاری می‌کرد؟

احکام دائمی قانون جداگانه‌ای دارد و اگر دولت مثلاً می‌خواهد 5 ماده به قانون وزارت ارتباطات اضافه کند، باید در قانون مربوط به خودش این مواد را ببیند تا بشود در کنار سایر احکام آن وزارتخانه نظر خوب و کارشناسی شده‌ای را تصویب کرد. به نظر می‌رسد این کار فعلی منطقی نیست.

* تصویب این لایحه در مجلس، قبل از آغاز کار برنامه ششم تمام خواهد شد؟

من فکر می‌کنم این کار به امسال نخواهد رسید، علی‌رغم اینکه زحمت زیادی برایش کشیده شده است و چندین جلسه براي آن وقت گذاشته‌اند، تا الان تقریباً به اتفاق سایر همکارانم که عضو کمیسیون مشترک تدوین احکام دائمی هستند از 6 صبح می‌آییم و تا ساعت 17 به‌جز صحن علنی، بقیه وقت را در کمیسیون هستیم. ولی بعید می‌دانم به صحن علنی امسال برسد. سال گذشته همین موقع ما قانون رفع موانع تولید و قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت را در دستور کار داشتیم. اگر دولت خیلی اصرار داشت می‌توانست در همان قانون اصلاحات مد نظرش را اعمال کند و این لایحه عجیب را نیاورد.

* با این اوصاف دلیل ارائه این لایحه به مجلس چه می‌تواند باشد؟

احتمالاً دولت چون نمی‌خواست برنامه ششم را بدهد، وقتی تحت فشار قرار گرفت، این لایحه را ارائه کرد تا حداقل کاری از نماینده‌ها خواسته باشد و نمایندگان را مشغول کرده باشد تا بعد از آن قانون برنامه ششم را با تأخیر بدهد. اگر تصور من در مورد این موضوع درست باشد، دولت کار اشتباهی را مرتکب شده است.

* چند روز قبل معاون اول رئیس‌جمهور بر لزوم بازبینی برنامه ششم بر اساس اقتصاد مقاومتی تأکید کرد. اگر این بازبینی انجام نشود، چه مشکلی پیش می‌آید؟

اگر قرار باشد سازمان برنامه، لایحه برنامه ششم را بر اساس اقتصاد مقاومتی بازبینی نکند، اصلاً این لایحه خاصیتی نخواهد داشت. بنابراین باید اقتصاد مقاومتی را به‌عنوان رکن و ستون اصلی این لایحه قرار دهد تا به وضوح این سیاست‌ها در آن دیده شود.

* اگر دولت این وظیفه را انجام ندهد، واکنش مجلس چیست؟

اگر احساس کنیم در این زمینه کوتاهی صورت گرفته است، ناچاریم خودمان وقت بیشتری بگذاریم تا ماده به ماده آن بر اساس اقتصاد مقاومتی تنظیم شود و محورهای این سیاست‌ها را احصا کنیم.

* آمادگی مجلس برای بررسی لوایح در چه سطحی است؟

برخی کمیسیون‌ها حتی اعضای خود برای عضویت در کمیسیون‌های تلفیق را نیز انتخاب کرده‌اند، اما به نظر می‌رسد با وجود فضای انتخاباتی موجود در کشور، امسال از کمیسیون‌های تلفیق این دو لایحه مهم، قوانین با کیفیتی خارج نخواهد شد. علاوه بر این فضا اینکه دولت نیز تأخیر داشته است، اوضاع خیلی بدتر نیز هست.