متأسفانه در کشور ما در حوزه‌های مختلف صنعت به‌ویژه موضوع شهرک‌سازی یک استراتژی واحد یا نقشة راه مشخص، وجود ندارد. همین امر باعث گرديده بسیاری از شاخص‌ها نادیده گرفته شده و کشور با مشکلات عدیده‌ای مواجه شود. یکی از این مشکلات نیز مسائل زیست‌محیطی است. برخی شهرک‌های صنعتی در نزدیکی کلان‌شهرها و شهرهای بزرگ بنا شده که در زمان احداث بسیاری از عوامل مغفول‌مانده است. یکی از این عوامل، موقعیت جغرافیایی و آب‌وهوایی است.
به گزارش «هفته نامه نماینده» «محمداسماعیل سعیدی»، نماینده مجلس درخصوص این مشکل شهر حوزة انتخابیه خود را مثال زده و گفت: «در شهر تبریز واحدهای صنعتی که به لحاظ زیست‌محیطی آلایندگی دارند، در غرب و جنوب غرب تبریز واقع شده‌اند.» وی از این جهت به شهر تبریز اشاره کرد که معمولاً وزش باد تبریز روزها از جنوب غرب به شمال شرق است و شب‌ها جهت باد برعکس است. سعیدی در این خصوص توضیح داد: «اتفاقی که در این وضعیت رخ می‌دهد این است که تمام آلودگی واحدهای صنعتی در روز توسط وزش باد به سمت شهر می‌آید. این موضوع باعث شده مشکلاتی برای شهر تبریز به وجود آید که البته ممکن است این مشکل در سایر کلان‌شهرها هم وجود داشته باشد.»
سعیدی معتقد است مسئلة دیگری نیز در ساخت شهرک‌های صنعتی لحاظ نشده و آن نیازسنجی است. این عضو کمیسیون اجتماعی مجلس توضیح داد: «اینکه ما در بخش صنعت، مواد غذایی، قطعه‌سازی، تولید خودرو، تولید پلاستیک و ... نیازمندی‌های کشور چه اندازه است؟ و دسترسی به منابع و مواد اولیه در کدام مناطق امکان‌پذیر است؟ نیازهای منطقه چیست؟ توجه نكرده‌ايم.»
این نماینده مجلس اظهار داشت: «به‌طور مثال یک شهرک صنعتی در نزدیکی معادن بسیار غنی سنگ احداث شد. سنگ‌ها از آن معادن استخراج می‌شود و به شهرهای دیگر و یا خارج از کشور ارسال می‌شود. درحالی‌که این امکان وجود داشت که در کنار این معادن، شهرک صنعتی سنگ احداث کنیم که هزینه‌های اضافی مربوط به حمل‌ونقل و مشکلات جاده‌ای و ... تحمیل نشود. ما باید در ایجاد و احداث شهرک‌ها این مسائل را لحاظ می‌کردیم.»
تفکیک کارخانه‌ها مرتبط در شهرک‌های صنعتی موضوع مهم دیگری است که باید به آن توجه شود. این نماینده مردم تبریز معتقد است: «باید از ابتدا، شهرک‌های صنعتی مختلف در مکان‌های متفاوتی احداث شود. به این معنا که واحدهای تولیدی مواد غذایی را در منطقه‌ای که از نظر آب‌وهوایی مساعد است و برای شهر آلودگی ایجاد نمی‌کند راه‌اندازی شده و واحدهای تولیدی مرتبط با محصولاتی غیر مواد غذایی در قسمت دیگری از منطقه احداث شود.» سعیدی در توضیح این مشکل خاطر نشان کرد: «در حال حاضر وضعیت بدی در تبریز به وجود آمده است، به دلیل اینکه واحدهای تولیدی مختلف در کنار هم ساخته شده‌اند، برخی اوقات سرمایه‌گذاران با مشکل جدّی مواجه می‌شوند. مثلاً یک سرمایه‌گذار واحد تولیدی بهداشتی را خریداری کرده است، اما به دلیل هم‌جواری‌اش با واحد تولیدی آهن‌آلات مجوز فعالیت به وی داده نمی‌شود. این موضوع باعث ایجاد اصطکاک شدیدی شده است.»
نماینده مردم تبریز درخصوص شهرک‌های صنعتی به مجوزهای داده شده به واحدهای تولیدی که بیش از ظرفیت استان و حتی کشور است، اشاره کرد. وی توضیح داد: «به عنوان مثال تعداد واحدهای تولیدی رب گوجه‌فرنگی که مجوز گرفته‌اند چند برابر مجوز کل کشور است. این واحدها زمین را اشغال کرده‌اند درحالی‌که بازدهی لازم را نیز ندارند. باید این موارد در برنامه‌ریزی‌های کشوری لحاظ می‌شد.»
سعیدی به ظرفیت‌هایی که به‌کار گرفته نشده‌اند نیز اشاره کرد و گفت: «الآن بخش قابل‌توجهی از واحدها فقط زمین را اشغال کرده‌اند، حصاری بر دور یک سوله کشیده‌اند و هیچ کاری انجام نمی‌دهند.» وی با انتقاد از مسئولین اجرایی کشور گفت: «چه کسانی مسئول نظارت بر این موضوعات هستند؟ باید از بیت‌المال و سرمایه‌های کشور حفاظت شود.»
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس یادآور شد: «مسائل دیگری نیز وجود دارد که فرصت پرداختن به آنها نیست؛ از جمله اینکه افرادی با مجوز واحد تولیدی ارز و وام گرفته‌اند و از پس دادن آنها سر باز می‌زنند. در یکی از استان‌ها آماری گرفته شده مبنی بر اینکه از ۸ هزار واحد صنعتی مجوزدار که ملکی نیز تملک کرده‌اند، حدود ۳ هزار واحد فعالیت داشتند. ديگر واحدها یا راکد بودند و یا اینکه اساساً اقدامی برای فعالیت نکرده‌اند.»
این نماینده استان آذربایجان شرقی در پایان گفت: «انتظار می‌رود مسئولین به این مسائل توجه جدّی داشته باشند. این اقدامات باعث شده که برای زیرساخت‌ها هزینه شود، تسهیلات و وام و امکاناتی در اختیار متقاضیان قرار داده شده است، این واحدها جزو آمار تولید کشور محسوب می‌شوند، ولی زمانی که مورد بررسی قرار گرفته‌اند، مشخص شده که فعالیتی در این واحدها انجام نمی‌گیرد.»
نظر شما