به گزارش نماینده به نقل از «نسیم»، آیت الله صادق آملی لاریجانی رئیس قوه قضائیه در اختتامیه پنجمین جشنواره علامه حلی استان تهران که در مجتمع فرهنگی شهید بهشتی برگزار شد با بیان اینکه حوزه‌های علمیه سه وظیفه اصلی دارند گفت: وظیفه اصلی اجتهاد دین است و چون امروز ما از عالم وحی به شکل مستقیم که پیامبر ارائه کننده آن بود دور افتاده ایم باید نیاز به استفاده از معارف داریم و بدون فهم کتاب و سنت استفاده از معارف ممکن نیست و کاری که همه علماء انجام می‌دهند در جهت سهم کتاب و سنت است.
وی وظیفه بعدی حوزه‌های علمیه را موضوع تبلیغ دانست و خاطرنشان کرد: زمانی که کتاب و سنت فهم شد باید تبلیغ شود که تبلیغ نیز در زمان خود اقتضائاتی دارد و اگر این تبلیغ درست انجام نشود آن چیزی که فهم شده نیز بی اثر می‌ماند.
رئیس قوه قضائیه در خصوص وظیفه سوم حوزه‌های علمیه خاطرنشان کرد: این وظیفه در زمان فعلیت حکومت‌های دینی به وجود آمده که نمونه آن در جمهوری اسلامی است که برای اجرای احکام دینی در این دوره وظایفی بر عهده حوزه‌ها است که بدیلی ندارد.
وی با بیان اینکه درجمهوری اسلامی که نظام سیاسی مبتنی بر ولی فقیه است کسی جز مجهتد نمی‌تواند عهده‌دار آن باشد و در مناصب دیگر نیز مانند شورای نگهبان، مجلس خبرگان دادستانی و دیوان عالی کشور باید مجتهد باشد و موضوعاتی باید به متون دینی آشنا باشند تا بتوانند متون فقهی و فتاوای فقها را متوجه شوند.
آیت الله آملی لاریجانی با تأکید بر اینکه ما در سطوح مختلف در مقام اجرای احکام اسلامی نیازمند مناصبی هستیم که از حوزه‌های علمیه منبعث می‌شوند گفت: حوزه‌های علمیه در این زمینه بدون رقیب هستند.
وی با اشاره به شبهات فراوان ایجاد شده در زمان حاضر اظهار داشت: من از فضلا وطلاب درخواست دارم که فرزند زمان خود باشند و در خصوص انواع شبهاتی که در زمینه معارف دینی وجود دارد کار شود.
رئیس قوه قضائیه خاطرنشان کرد: در زمان حاضر به شکلی شبهات را مطرح می‌کنند که انگار معارف حوزوی تنها مبتنی بر علوم اصلی و هیچ منبع وحیی ندارد و علوم حوزوی را مصرف کننده نشان می‌دهند و در نتیجه می‌گویند اجتهاد حوزوی شما نیز باطل است و حتی سعی دارند این حرف‌ها را به خورد حوزویان نیز بدهند که در نتیجه آن شاهدیم بعضی از مواقع این حرف‌ها توسط فضلایی نقل می‌شود که نمی‌دانند این حرف‌ها از چه منابعی نقل شده و چه تبعاتی دارد و به همین دلیل نمی‌توان این مطالب را بی پاسخ گذاشت و باید به این شبهات پاسخ داده شود.
وی با اشاره به اینکه برخی معتقدند حوزه‌های علمیه علمای سابق را پرورش نمی‌دهند اظهار داشت: نظر من بر خلاف این است و بر اساس آن چیزی که من در حوزه‌های علمیه مخصوصاً در حوزه علمیه قم دیده‌ام انسان‌های فاضل و عالم بسیاری هستند که حتی حاضر نیستند برای هر چیزی سر پایین آورند و لازم است از این فرصت‌ها استفاده شود.
آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینکه اولین وظیفه مدیران حوزه‌ها یافتن استعدادها است گفت: استعدادهای بسیار متفاوتی وجود دارد و ما نمی‌توانیم همه استعدادها را به یک شکل مدیریت کنیم به همین دلیل یافتن و تشخیص نوع استعدادها بسیار مهم است.
وی با بیان اینکه شناخت استعدادهای کار مدیریتی و مقدمه کار پژوهشی است گفت: روزگار ما روزگار کار تخصصی است و هرچند کار تخصصی فرد را از دیگر حوزه‌ها جدا می‌کند اما به نظر می‌رسد در این زمینه چاره دیگری وجود ندارد.
رئیس قوه قضائیه با اشاره به اینکه به ضرس قاطع عرض می‌کنم در بسیاری از کتاب‌هایی که نوشته می‌شود چیزی در خود ندارد گفت: ما نیاز به کسانی داریم که به خوبی تولید کنند همچنین استادانی که خوب تقریر و مبلغانی که خوب تبلیغ کنند.
وی خاطرنشان کرد: من معتقدم فقه امروز نیز نیاز به کار تخصصی دارد.
آیت الله آملی لاریجانی با تأکید بر نیاز استفاده از ابزار در موضوع پژوهش گفت: به نظر می‌رسد استفاده از کامپیوتر و نرم افزار کلید پژوهش است که تا انسان گرفتار تتبّع نشود متوجه اهمیت آن نمی‌شود.
وی با اشاره به اهمیت مدیریت پژوهشی گفت: ما اکنون طلاب خوبی دارم که تعداد آنها محدود است و به همین دلیل نباید سرمایه های خود را هدر دهیم و اینکه بعضی اوقات دیده می‌شود کارهای پژوهشی به شکل مکرر انجام می‌شود باید مدیریت شود ود ر این زمینه اولویت‌بندی انجام شود.
رئیس قوه قضائیه افزود: ما مطالب مهمی در فلسفه سیاسی و حکومت اسلامی داریم که پرسش‌های زیادی را در نسل جوان ایجاد کرده که باید پاسخ داده شود و باید مبنای حکومت اسلامی را مشخص کند.
وی با اشاره به اختلاف نظرها در میان مراجع در خصوص مسائل پولی و بانکی اظهار داشت: بسیاری از مراجع بودند ه شخصیت حقوقی را قبول نداشتند و بر مبنای فتاوای آنها بسیاری از وام‌ها و امور بانکی حرام بود و در نتیجه راه حل‌های عجیبی را پیدا می‌کردند که اکنون من قصد پرداختن به آنها را ندارم
آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینکه باید در مورد دلیل الزام انسان‌ها به پذیرفتن احکام حکومت پاسخ دهیم گفت: در این زمینه غربی‌ها و لیبرال‌ها پاسخ‌هایی دارند و باید ما نیز پاسخ خود را داشته باشیم.
وی افزود: در خصوص موضوع حقوق بشر ما باید سئوال کنیم مبنای حقوق بشیری که همجنس‌بازی را حقوق بشر در آن آمده را از کجا آورده‌اید یا حتی در خصوص اعلامیه حقوق بشر نیز ما معتقدیم که پر از ابهام است و باید پاسخ داده شود کرامت ذاتی انسان که در بند اول اعلامیه حقوق بشر آمده به چه معناست یا منظور از انسانی که آنها مطرح می‌کنند چیست، یا همینطور در موضوع حقوق زنان که به وسیله آن به جمهوری اسلامی ایران حمله می‌شود باید پاسخ داده شود آیا در اسلام است که حقوق زنان پایمال شده است.
رئیس قوه قضائیه در ادامه تأکید کرد: لازم است پژوهش‌هایی در مورد حوزه‌های نوین یا حتی بحث رسانه‌ها انجام شود و مسائل رسانه و فقه رسانه باید مورد توجه باشد.
وی با تأکید بر اینکه ممکن است یک موضوع پژوهشی در مورد نقش فلان شهر در حکومت اسلامی حضرت علی (ع) اهمیت پژوهشی داشته باشد اظهار داشت:با این حال باید به اولویت‌ها نظر داشته باشیم و در مورد آن چیزهایی که اولویت‌های روز است پژوهش شود.
آیت الله آملی لاریجانی از مباحث دیگر مورد توجه را فلسفه دین دانست و خاطرنشان کرد که به این موضوع از قرن ۱۸ به بعد در غرب پرداخته شده است که لازم است در این زمینه کارهای اسلامی انجام شده نیز مد نظر باشد.
وی اظهار داشت: ما در مورد فقه و اجتهاد کار می‌کنیم اما اینکه این اجتهاد به چه چیزی مقوّم می‌شود نیز باید روی آن کار شود و اینها نیز در پیشرفت علم مؤثر هستند.
رئیس قوه قضائیه اظهار داشت: فلسفه علم باید در حوزه‌ها جدی گرفته شود چون شبهات نیز از این سنخ هستند.
وی از دیگر نکات مورد اهمیت را موضوع تراث دانست و خاطرنشان کرد: در ۱۴۰۰ سال گذشته کارهای عظیم پژوهشی در حوزه‌های علمیه انجام شده است و حیف است که این تراث باقیمانده خاک بخورد.
آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینکه استادان گرانبهایی در طول تاریخ در حوزه‌های علمیه برای پژوهش وقت گذاشته‌اند خاطرنشان کرد: حداقل اکنون باید نگاهی به این پژوهش‌ها انداخت و انسان حسرت می‌خورد در حالی که عالمانی وقت گذاشته و کتاب‌هایی را ایجاد کرده‌اند ما اکنون در طبع آن خساست می‌کنیم.
وی تأکید کرد: تراز علمی هویت ما است و چیزی که یک ملت را با دیگران فرق می‌دهد همین هویت است.
رئیس قوه قضائیه موضوع مورد اهمیت دیگر را بیرون دادن کارهای پژوهشی انجام شده توسط حوزه‌های علمیه دانست و گفت: اکنون حوزه‌ها مانند پادگان‌هایی هستند که کارهای انجام شده در درون آنها باقی می‌ماند.
وی با تأکید بر اینکه بعضی از حرف‌های علمای ما در ۱۰۰ یا ۲۰۰ سال گذشته از حرف‌هایی که امروز توسط برخی غربی‌ها گفته می‌شود بسیار جلوتر است گفت: این موارد در لا به لای حرف‌های علمای ما باقی مانده و سئوال این است که اکنون چه کسی این حرف‌ها را در بیرون حوزه خواهد فهمید در حالی که در برخی مواقع در داخل حوزه نیز فهمیده نمی‌شود.
آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینکه یکی از کارهای مهم خط شکن بودن و انجام کارهای نو است گفت: کار دیگر این است که حرف‌های گذشته را پیدا کرده و نشان داد.
وی در پایان با بیان اینکه ما اکنون در سفره‌ای گرانبها از معارف نشسته‌ایم و قدر آن را نمی‌دانیم خاطرنشان کرد: با این حال من معتقدم باید از معارف بیرون از حوزه نیز استفاده شود که این فهم هم برای فهمیدن حرف‌های خوبی که در بیرون از حوزه است لازم است و هم برای انتشار مباحثی که در داخل حوزه انجام شده است.