به گزارش نماینده به نقل از تسنیم، برنامه "دیروز، امروز، فردا"، شب گذشته با محوریت وظایف و عملکرد نمایندگان مجلس نهم و با اجرای محمدحسین رنجبران و با حضور حسین مظفر نماینده مردم تهران و معاون نظارت مجلس و ایرج ندیمی نماینده مردم لاهیجان در مجلس شورای اسلامی از شبکه سوم سیما پخش شد.
در ابتدای این برنامه حسین مظفر معاون نظارت مجلس شورای اسلامی در سخنانی، گفت: تصمیم‌گیری در مورد وزرا طبق قانون به عهده وزراست. این کار جزو تصمیمات مجلس است. کسی که می‌خواهد در حکومت مسئول شود و برای جامعه تصمیم‌گیری کند، حساسیت برای انتخابش از مسائل مربوط به حقوق شهروندی جداست. برای شهروندان عادی یک جامعه طبق حقوق شهروندی نباید حساسیت به خرج داد و تجسس کرد و این مسائل مربوط به حریم شخصی فرد می‌شود.
وی با بیان اینکه وقتی بحث وزارت یا وکالت به میان می‌آید، اصل بر احراز صلاحیت است، افزود: نمایندگان مجلس شورای اسلامی باید به یقین برسند که کسی که قرار است در مورد جمهوری اسلامی ایران تصمیم‌گیری کند، صلاحیت دارد. در کشوری که سیاست‌زده است و با بحران‌های مختلف مواجه است، فرد مسئول باید شایستگی مدیریت جامعه شهید پرور را داشته باشد، پس نه تنها این کار نمایندگان مجلس، زشتی ندارد بلکه باید جست‌وجوی بیشتری نیز انجام شود.
معاون نظارت مجلس در بخش دیگری از سخنانش، تصریح کرد: وزیر علوم، مسئولی است که با قشر جوان جامعه که موتور محرک جامعه هستند، سر و کار دارد، به همین دلیل حساسیت بیشتری در این مورد وجود دارد. در مورد اتفاقات اخیر، فقط عدم اطمینان در مورد گذشته‌ها وجود داشت و نمایندگان باید مطمئن می‌شدند که افراد صلاحیت وزارت را دارند.
همچنین ایرج ندیمی نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در ادامه با تأکید بر اینکه استقلال سه قوه مطلق نیست، بلکه نسبی است، گفت: نمایندگان مجلس و رئیس‌جمهور در انتخاب وزرا مسئولیت مشترک دارند. اینگونه نیست که این دو بدون هم بر سر انتخاب وزیری توافق کنند، ما قبل از این دوره ریاست‌جمهوری مسئله‌ای به نام فتنه نداشتیم و نمایندگان هم نسبت به آن حساس نبودند.
وی ادامه داد: ما یک حکومت هستیم و نمی‌توانیم بگوییم که تصمیمات ما بر جامعه اثری ندارد، پس اگر تنویر افکار عمومی صورت نگیرد، مردم فکر می‌کنند مسائل اخیر یک دعوای سیاسی بود.
این نماینده مجلس در ادامه تأکید کرد: در انتخاب وزرا زیاده‌روی‌هایی در گفتار داشتیم. برخی حرف‌ها نباید در صحن علنی مجلس گفته می‌شد. این‌ها حرف‌هایی بود که براساس اسناد گفته نمی‌شد. ما می‌توانستیم بر روی برخی نکات در مورد فرهادی و نیلی‌منفرد توافق کنیم و به برخی از موضوعات وارد نشویم. در هر مجموعه‌ای نامه‌هایی به صورت جمعی صادر می‌شود که ممکن است افراد از آن اطلاع نداشته باشند، این مسئله در صحن علنی مجلس مطرح و فرد مجبور می‌شود که بگوید از امضای نامه اطلاع نداشته است.
ندیمی اضافه کرد: در هر صورت نمایندگان مجلس قائم به فرد هستند و ممکن است اشتباه کنند، ولی این مهم است که تصمیمات آنها براساس اغراض و امراض نباشد. مجلس شورای اسلامی حزبی نیست، البته گروه‌هایی هم در آن هستند.
همچنین در ادامه این برنامه، حسین مظفر هم با اشاره به اینکه فرآیندهای مجلس در هر دوره، پارلمان را قوی‌تر می‌کند، افزود: ایران از لحاظ قانون‌گذاری به سه دوره قبل از مشروطه، بعد از مشروطه و بعد از انقلاب اسلامی تقسیم می‌شود. قبل از مشروطه، قانون‌گذاری در انحصار پادشاهان بود، پس از مشروطه هم مجلس نمایندگان تشکیل شد و ۲۴ دوره در مورد قانون تصمیم‌گیری کرد، البته قانون‌گذاری در این دوره تحت تأثیر مسائلی مانند نظام سلطه بود؛ بعد از انقلاب هم تاکنون ۹ دوره مجلس برگزار شده است.
وی با بیان اینکه در مجالس دوره‌های اول، فرزندان نسل اول انقلاب حضور داشتند و از هویتی انقلابی برخوردار بودند، اظهار داشت: در دوره‌های جدید، مسائل پیچیده‌تر شده است و نگاه نمایندگان برای تصمیم‌گیری هم به داخل و هم به خارج کشور است، در هر دوره تجربه مجلس بیشتر می‌شود، اما همواره مشکلاتی هم بر سر راه نمایندگان وجود داشته است.
معاون نظارت مجلس در ادامه تصریح کرد: مشکل این است که مجلس براساس تقنین کار می‌کند، نه نظارت، ما بیشتر وقت مجلس را برای قانون‌گذاری صرف می‌کنیم، اما هیچ نظارتی بر نوشته شدن و اجرایی شدن آئین‌نامه‌های مربوط به آن نداریم و حتی مفید بودن این قوانین را برای جامعه بررسی نمی‌کنیم، نمایندگان مجلس سازوکار صحیحی برای نظارت ندارند، البته این مشکل نمایندگان نیست.
مظفر تصریح کرد: نمایندگان باید ۹۰ درصد وقتشان را در حوزه‌های انتخابی خود بگذرانند و نیرو و افراد کافی برای این کار در اختیار ندارند که به همین دلیل از نگاه کلی و ملی نمایندگان کاسته می‌شود. همچنین ناظرانی که مجلس به حوزه‌های اجرایی می‌فرستد یا اصلا عضویتی در آنجا ندارند که دیگران با آنها همراهی کنند و یا رأی ندارند و نمی‌توانند در امور اجرایی اعمال نظر کنند.
وی در ادامه با بیان اینکه مجلس به صورت حزبی اداره نمی‌شود، افزود: دیگر نمی‌توان مرزبندی درستی در مورد احزاب انجام داد، مرزهای حزبی فروریخته است، مگر می‌شود فردی هم اصولگرا و هم اصلاح‌طلب نباشد. از لحاظ مفهومی این دو با هم فرق زیادی ندارند، اما از لحاظ سیاسی دارای آفت‌هایی هستند.
حجت‌الاسلام حمید رسایی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی نیز در ادامه این برنامه در ارتباط تلفنی، گفت: دو واژه اصولگرایی و اصلاحطلبی اینگونه نیستند که عقلا خوب یا بد باشند، این دو واژه مثل عدل و ظلم نیستند، اصول شاید برای رد منافع شخصی یا تابلویی سیاسی در مقطع زمانی شود تا فرد بتواند راه خود را ادامه دهد، اما ما در مجلس افرادی را داریم که گاهی اصولگرا هستند و گاهی اصلاح‌طلب. البته افرادی هم هستند که روی مبانی خود ثابت باشند.
وی ادامه داد: البته گاهی مفاهیم هم تغییر پیدا می‌کند، به عنوان مثال، برخی از چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب به قدری رفتارهای غلط داشتند که خودِ افراد سالمی که در جریان اصلاح‌طلبان هستند، این رفتارها را اصلاح می‌کنند. اخیرا یکی از آقایان گفته است که در جریان اصلاحطلبی کسانی هستند که به امام خمینی(ره) اعتقادی ندارند، این افراد را باید دور کرد تا کلمه اصلاحطلبی به دلیل کثرت استفاده در جایگاه نامناسب، دچار بدفهمی نشود.
نماینده مردم تهران در مجلس اضافه کرد: آن چیزی که برای مردم مهم است، خدمت‌رسانی است، زیرا این مردم برای ایران خون داده‌اند و برایشان این مهم است که ما وظایف خود را به درستی انجام می‌دهیم یا نه. ما در مجلس نه با بیل سروکار داریم و نه با کُلنگ، ما برای رأی دادن تنها انگشت خود را تکان می‌دهیم و چیز سنگینی بلند نمی‌کنیم، اما پشت همین رأی، مسئولیت سنگینی وجود دارد.
حجت‌الاسلام رسایی با تأکید بر اینکه وقتی ما می‌خواهیم عملکرد شخصی را بررسی کنیم باید ببینیم که در بزنگاه‌ها چه کار کرده است، افزود: انتخاب وزرا مسئله مهمی است. بسیاری اخیرا این مسئله را تخطئه کرده‌اند، اما این در حالی است که مجلس نهم در تعداد رأی به وزرا جایگاه دوم را در اختیار دارد، مجلس پنجم با میانگین ۲۰۷ رأی به وزرای دوره خاتمی در جایگاه اول و پس از آن مجلس نهم با میانگین ۲۰۴ رأی به وزرای دولت روحانی، قرار دارد.
همچنین در ادامه ایرج ندیمی در سخنانی، گفت: نمایندگان مجلس در هنگام تحلیف قسم می‌خورند که برای حفظ مصالح، منافع و حقوق ملت ایران تلاش کنند. ما در همه مسائل و حتی سیاسی‌ترین آنها هم دارای نظرهای مختلفی در مجلس هستیم، اینگونه نیست که مجلس اساسا نگاه سیاسی نداشته باشد، اما اینکه همه رفتارها براساس یک توافق سیاسی صورت بگیرد، اینطور نیست.
وی با بیان اینکه در انتخاب وزرا حرف از این بود که به ۶ وزیر رأی اعتماد داده نشود، اما دیدیم که تنها ۳ وزیر نتوانستند از مجلس رأی اعتماد بگیرند، تصریح کرد: ما دیدیم که فرجی‌دانا رأی آورد اما در اجرا از افرادی استفاده شد و بحث‌هایی پیش آمد که به استیضاح وی منجر شد؛ ما در مجلس می‌بینیم که دیدگاه‌های اشخاص بیش از دیدگاه‌های حزبی تأثیرگذار است، واقعا نمی‌توان گفت که ما در جریان‌های سیاسی مجلس یک جریان سیاسی حاکم داریم، متأسفانه در ایران احزاب ما برابر با اشخاص است.
حسین مظفر معاون نظارت مجلس در ادامه با بیان اینکه عملکرد حزبی و فردی نمایندگان هریک فواید و معایب خاص خود را دارد، افزود: آزاداندیشی، استقلال نسبی می‌آورد و تصمیمات حزبی کاری تشکیلاتی است، البته در آزاداندیشی هم گاهی تصمیمات براساس کارشناسی صورت نمی‌گیرد که در مورد کارهای حزبی هم، اینگونه است.
وی افزود: در مجلس اصل بر مشارکت و حضور مردم و اختیار داشتن در جامعه مدیریتی و سیاسی کشور است. اگر ما جامعه را به نحوی جلو ببریم که کسانی که دل در گرو نظام دارند و سلایق مختلف دارند، نظراتشان را متمرکز کنند، حتما عملکرد خوبی خواهیم داشت، در جامعه ما احزاب نقش خودشان را درست نکردند و این به دلیل این است که سابقه تاریخی است، جامعه ما باید به آن سو برود و در چارچوب حزبی هم نباید اینگونه باشد که فرد نظر خود را فدای کار حزبی کند؛ باید در فضای بینابینی بین حزب و آزاداندیشی عمل شود.
حجت‌الاسلام حمید رسایی نیز در ادامه با بیان اینکه براساس مبانی دینی ما، کار حزبی و قابل پیش‌بینی بودن درست نیست، گفت: جامعه ما مانند جوامع غربی نیست، ما در قالب حزبی کار می‌کنیم ولی پابندی حزبی نداریم، تمامی ائمه ما براساس مصلحت‌اندیشی در مورد امور تصمیم‌گیری می‌کردند، اما این مصلحت برای اسلام و دین خدا بود، نه منافع خودشان.
وی با تأکید بر اینکه ما باید براساس مبانی و اصول تصمیم‌گیری کنیم، اظهار داشت: همه دولت‌ها می‌خواهند قدرت بیشتری داشته باشند و برای همین نظارت را بر نمی‌تابند، لزوما هم نمی‌خواهند دزدی کنند و دنبال خدمت هستند، اما به دلیل اینکه درگیر مسائل اجرایی هستند، می‌خواهند راه فراری پیدا کنند. روحانی در سخنرانی اخیرش گفته بود که در آخرین انتخابات به کسی رأی داده‌اند که ۱۳ میلیون اختلاف رأی با نفر بعدی داشت، برای همین نمایندگان همراهی بیشتری داشته باشند.
نماینده مردم تهران در مجلس تصریح کرد: احمدی‌نژاد هم با همین استدلال که من ۲۵ میلیون رأی آورده‌ام و نمایندگان هرکدام چه مقدار رأی آورده‌اند، می‌گفت که دولت در رأس امور است و مجلس در رأس امور نیست، هر دوی این استدلال‌ها غلط است، زیرا ماهیت دو چیز است و دولت کارش اجراست و مجلس وظیفه‌اش نظارت است. رئیس‌جمهور فکر می‌کند چون وزیری را معرفی کرده است، ما حتما باید به او رأی بدهیم، این در حالی است که ما هم وظیفه‌ای داریم.
حسین مظفر هم نماینده مردم تهران در مجلس در ادامه در مورد امور نظارتی مجلس، تأکید کرد: غیر از اینکه نمایندگان مجلس بر امور اجرایی نظارت می‌کنند، شورای نظارتی هم در مجلس وجود دارد که بر نمایندگان نظارت می‌کند که مدیریتش بر عهده حجت‌الاسلام ابوترابی‌فرد، نایب رئیس مجلس است و وی یکی از اعضای هیئت‌رئیسه مجلس نیز هست. اگر شکایتی در مورد نمایندگان مطرح شود در آنجا مورد بررسی قرار می‌گیرد. تاکنون ظهور و بروز این شورا در اطلاع‌رسانی کم بوده است، البته لزومی ندارد که کار این شورا علنی شود، اما قطعا باید کار جدی انجام دهد.
همچنین ایرج ندیمی هم در ادامه گفت که امام راحل فرموده‌اند، در مجلس مشورت صورت می‌گیرد و برای همین نباید تصمیم‌گیری از خارج مجلس صورت بگیرد و تنها در صحن علنی مجلس اعلام شود، با این شکل قانون نمی‌شود گفت ما حزب‌هایی داشته باشیم که تصمیمات را دسته‌بندی کنیم و نمایندگان آن را اعلام کنند.
وی در مورد چگونگی بحث نظارت در مجلس، افزود: ورود ما به بحث نظارت باعث شده که خیلی از خطاها صورت نگیرد، در شورای نظارت افراد از گروه‌های مختلف عضو هستند. در حرف‌هایی که با اعضای این کمیسیون داشتند، می‌گفتند تا شکایتی می‌آید سریعا شورا تشکیل می‌شود، البته در مجلس هشتم در قانونی که تصویب شد، نحوه گزارش این شورا را براساس برملا شدن نتایج نگذاشته و تنها اقدام قضایی صورت می‌گیرد.
مظفر نیز در ادامه با بیان اینکه دندان نظارت مجلس لق می‌زند و باید اصلاحاتی انجام شود، گفت: این نظارت متناسب با شأن نظارتی مجلس نیست.
وی درباره رابطه دولت و مجلس نیز تصریح کرد: استقلال مطلق قوا از هم باعث پاشیده شدن شاکله مملکت می‌شود، پس باید استقلال نسبی و ساختار قوا جدا باشد، اما تعامل و نظارت بر یکدیگر وجود داشته باشد، البته در اختلافات هم یک نیروی تعادل‌بخش وجود دارد که رهبر معظم انقلاب است. اگر تعامل نداشته باشد یک دیکتاتوری مطلق صورت می‌گیرد.
وی با بیان اینکه رأی نمایندگان به وزیر علوم نشان داد که تعامل و ارتباط مجلس و دولت خوب است، تأکید کرد: در موارد قبلی هم فرد مناسبی که باید در این سمت مشغول به فعالیت می‌شد، معرفی نمی‌نشد تا اطمینان قلبی برای نمایندگان مجلس به وجود بیاید.
علیرضا محجوب یکی دیگر از نمایندگان مردم تهران در مجلس نیز در تماس تلفنی روی خط این برنامه، گفت: تلاش نمایندگان از مجلس اول در راستای صیانت از ساده‌زیستی بوده است، اما همه افراد مثل هم نیستند. وقتی ما از مجلس ششم و هفتم به بعد مدرک تحصیلی را بالا بردیم، افرادی که وارد مجلس شدند، برداشت دیگری از وضعیت رفاه داشتند و آنچه که امام و مقام معظم رهبری بر آن تأکید داشتند، تضعیف شد.
وی با بیان اینکه ما باید مجلس را آنگونه ببینیم که از صدر مشروطیت بود، تصریح کرد: اینگونه هم نیست که بگوییم چون همه افراد دارای تحصیلات بالایی هستند، ساده‌زیست نیستند، قاطبه مجلس ما به این مفهوم نگاه درستی دارند.
همچنین ندیمی در ادامه، افزود: در بحث نظارت، به دلیل اینکه علاوه بر خودِ نظارت، مسئله دیگر نظارتی هم وجود دارد، ما توانسته‌ایم به حد مطلوبی برسیم. شأنی که برای ساده‌زیستی تعریف شده است، شباهت با زندگی مردم کوچه و بازار است، بنده حدود ۳ هزار جلسه با مردم داشته‌ام و برای همین سعی کرده‌ایم خود را مثل آنها کنیم. اما اینکه در همه طبقات جامعه، زندگی افراد مانند هم باشد، اینگونه نیست. ما در جامعه افرادی را داریم که از شدت پرخوری مسئله دارند و افرادی داریم که گرسنه هستند.
وی اضافه کرد: نمایندگان مجلس بارها فیلتر می‌شوند، فیلتر اول مردمی هستند که به آنها رأی می‌دهند، در شهرهای غیر از کلانشهرها مردم افراد را به صورت ارتباط مستقیم انتخاب می‌کنند. فیلتر دوم شورای نگهبان است و فیلتر سوم خودِ نمایندگان مجلس هستند. البته در هزینه‌ها و در نتیجه حقوق نمایندگان تفاوت‌هایی وجود دارد.
محجوب در ادامه اظهار داشت: به طور قطع رئیس‌جمهور که سال‌ها در مجلس بوده است، کردار مجلس را می‌داند، اما مجلس می‌تواند رفتار بهتری با دولت داشته باشد. در همین رأی‌گیری اخیر، نمایندگان به وظیفه خود عمل کردند اما مردم برداشت‌شان متفاوت از آن چیزی است که ما در مجلس داشتیم. اما مردم از ما توقع همراهی بیشتری با رئیس‌جمهور دارند. مدرس که اسوه سیاسی نمایندگان است بیش از منتقد، حامی دولت بود. همراهی با دولت به معنای انتقاد نکردن به دولت نیست، اما نباید منیّت‌های شخصی را در کار دخالت داد.
مظفر نیز درباره انتخابات سال آینده مجلس، تصریح کرد: این انتخابات در کنار محاسن، معایبی هم دارد. انتخابات اگر به صورت استانی انجام شود، شناسایی نخبگان بهتر انجام می‌شود و تحت تأثیر حرکت‌های پوپولیستی صورت نمی‌گیرد، اگر احزاب درستی هم شکل گیرد به این کار کمک می‌کند. یکی از آسیب‌های رقابت‌های انتخاباتی در ایران این است که رقابت‌ها براساس عملکردها نیست، بلکه براساس اتصال به قدرت است، احزاب هم اینگونه هستند.
وی ادامه داد: کمونیست که در برابر لیبرالیسم تشکیل شد نیز براساس این اشکال بود. لیبرالیسم می‌گوید هر کس که بخواهد می‌تواند در امور مشارکت کند، اما کمونیسم می‌گوید که افراد باید دارای شرایط برابر و مساوی باشند، بنابرایم عدالت را به جای آزادی قرار داد، اما نه به عدالت عمل کرد و نه آزادی.
معاون نظارت مجلس با بیان اینکه ما باید سازوکارهای درستی در ایران به کار بگیریم تا قدرت و ثروت، تأثیری در انتخاب نداشته باشند، تأکید کرد: به دلیل اینکه این مسائل وجود ندارد، افراد زود وارد انتخابات می‌شوند و باعث آسیب‌هایی می‌شود.
ندیمی در ادامه افزود: البته طبیعی است که باید بهترین ها انتخاب شوند. واقعیت این است که کار حزبی خوب است ولی ما یک حزب درست در کشور نداریم. در مجموع باید قبول کرد که رابطه مجلس و دولت به دلیل شرایط خاص ما باید به گونه‌ای باشد که دشمنان فکر نکنند ما جنگ قدرت داریم، البته در لوایح این اختلافات کم است و بیشتر در عزل و نصب‌ها وجود دارد. دولت جدای مملکت، ملت و مجلس نیست و ما باید به آنها کمک کنیم، دولت هم باید کارهای اساسی بکند.
وی در ادامه با بیان اینکه دولت باید جسارت داشته باشد و ۱۰، ۲۰ میلیون نفری که نباید یارانه بگیرند را جدا کند و این پول را در اختیار باقی مردم بگذارد، گفت: دولت باید در مورد طرح‌ها براساس منافع و ضرورت‌های ملی تصمیم‌گیری کند، همچنین انتخابات باید به صورت استانی برگزار شود.
نماینده مردم لاهیجان در مجلس در همین زمینه افزود: ما طرحی در این مورد داده‌‌ایم، اما موانعی داشته که در حال درست شدن است، البته در مجلس تشخیص مصلحت هم در حال بررسی است، اینکه همواره به دنبال مسائل جزئی باشیم و قول‌های غیر قانونی بدهیم، درست نیست.
در ادامه حسین مظفر درباره نظرسنجی برنامه که ۹۲ درصد مردم رابطه نمایندگان با مردم را مناسب ندانسته‌اند، گفت: بنده معتقدم که وظایف نمایندگی باید باز تعریف شود و مردم درک درستی در این باره داشته باشند. در حال حاضر مردم فکر می‌کنند که وظیفه نماینده، حل مشکلات منطقه‌ای است.
وی با اشاره به اینکه اصل وظیفه نماینده حل مشکلات ملی است، تأکید کرد: این که نماینده‌ای وزیر را مجبور کند که در منطقه‌اش کار عمرانی انجام دهد، لزوما درست نیست.
ایرج ندیمی نیز در این باره و در پایان برنامه خاطر نشان کرد: نمایندگان باید زبان مردم باشند و به مشکلات جزئی نیز بپردازد، اما در مورد رابطه نمایندگان با مردم حرف‌هایی هست، نباید فکر کنیم که ارتباط نمایندگان لزوما خانه به خانه و محله به محله باشد، در مجموع اینکه نمایندگان باید با ارباب رجوع ارتباط داشته باشند، شکی نیست، اما اینکه بخواهیم نماینده روزی هزار تماس را پاسخ دهد، درست نیست. اینگونه هم نباید فکر کنیم که فقط باید به مسائل ملی بپردازیم و به دیگر مسائل نپردازیم، در حال حاضر پس از ۳۶ سال، روستایی داریم هنوز از مشکل بی آبی رنج می‌برد و این باید اصلاح شود.