به گزارش نماینده، انوش اسفندیاری در گفتوگو با فارس در پاسخ به این سوال که تا چه حد بحران آب را ناشی از سوء مدیریت می دانید، گفت: در کنار بحث مدیریت، یک فضای فعالیت را نیز میتوان به دلایل بحران آب اضافه کرد یعنی مبانی که مدیریت بر اساس آن فعالیت خود را میتواند ساماندهی کند که اصطلاحاً به آن حکمرانی میگویند.
وی ادامه داد: حکمرانی شامل قوانین، سیاستها و سازماندهی اقدامات است و ریشه بسیاری از سوءمدیریتها در ساختار و نهاد حکمرانی آب است.
*سوءمدیریتها در نهاد آب جنبه نهادی و ساختاری دارد
وی با تاکید بر اینکه سوءمدیریتها باعث شده تا بحران آب ایجاد شود گفت: این سوءمدیریتها در نهاد آب است که جنبههای نهادی و ساختاری دارد نه به عنوان عامل موقت و مزمن بلکه یک عامل ریشهدار که در جامعه ما به صورت ساختاری درآمده است.
*برای حل بحران آب مسائل و اطلاعات را به صورت شفاف مطرح کنیم
اسفندیاری در پاسخ به این سوال که حال به هر دلیلی دچار بحران آب شدهایم، چه باید کرد که کشور از این مرحله عبور کند، گفت: کاستیهایی که در این زمینه است را باید تشخیص دهیم و برطرف کنیم و برای اینکه این موضوع از طریق گفتوگو حل شود بهتر است پیشداوری زیادی نداشته باشیم و سعی کنیم مسائل و اطلاعات را به صورت شفاف مطرح کنیم.
*نقش وزارت نیرو در بحران آب
رئیس اندیشکده تدبیر آب ایران در پاسخ به این سوال که نقش وزارت نیرو در بحران آب چقدر است، گفت: نقش وزارت نیرو در این وضعیت به وجود آمده زیاد است چرا که نهاد اصلی مدیریت آب در کشور وزارت نیرو است.
وی ادامه داد: در کشور ۹ تا ۱۰ نهاد مسئول جنبههای مختلف مدیریت آب هستند که نهاد اصلی آن در وزارت نیرو متمرکز است اما به هر صورت در کل نقش سه قوه در این مسأله بسیار پررنگ است.
اسفندیاری اضافه کرد: قوه مقننه از طریق تصویب احکام قانونی و بودجهای که سالانه مشخص میشود، می تواند تأثیر زیادی بر روی نحوه هزینه کردن اعتبارات از سوی وزارت نیرو داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه سه قوه نقش زیادی در مسأله آب دارند خاطر نشان کرد: قوه قضائیه نیز در مناقشاتی که در بخش آب ایجاد میشود میتواند تأثیرگذار باشد.
*نمیتوان گفت که سدسازی خوب نیست و یا سدسازی خوب است
اسفندیاری در پاسخ به این سوال که سالهاست دولتهای قبلی به سدسازی افتخار میکنند آیا در حال حاضر متمرکز شدن در بحث سدسازی در این شرایط مفید یا مضّر است، گفت: یکی از مسائلی که مشکلات متعددی را برای ما ایجاد کرده قضاوت سیاه و سفید و صدور حکمها است.
وی افزود:بنابراین به طور کلی نمیتوان گفت که سدسازی خوب نیست و یا سدسازی خوب است چرا که برخی از سدها برای کنترل سیلاب و تولید انرژی است.
وی با اشاره به اینکه نمیتوان به طور مطلق گفت که سدسازی خوب یا بد است ادامه داد: باید دید که چه اشتباهاتی را مرتکب شدهایم چرا که برای هر کدام از این سدها سرمایهگذاری زیادی شده و یک انتخاب استراتژیک صورت گرفته است که برگشت ناپذیر است.
به گفته وی، به طور مطلق نمیتوان گفت که سدسازی را تعطیل کنیم و یا اینکه سدسازی را حتما باید ادامه دهیم.
اسفندیاری در پاسخ به این سوال که کانالهای یک و دو آبرسانی کشاورزی ۳۵ درصد پرت آب دارند که کاهش این پرت آب نیز بر عهده وزارت نیرو بوده و بسیار مهم است، گفت: یکی از نگاههای اشتباهی که در گذشته بوده این است که تقسیم کارها و وظایف روشن نبوده است و وقتی که اقدام به سدسازی میشود کارها به طور مشخص تقسیم نمی شود.
رئیس اندیشکده تدبیر آب ایران افزود: طبیعتاً وقتی به صورت متمرکز آب را فراهم میکنیم این آب باید با یک سیستمهایی توزیع شود اما متاسفانه بصورت سنتی از این سیستمها بهره برداری می شود.
وی ادامه داد: در انتقال توزیع آب با مسائل اجتماعی متعددی مواجه هستیم و این در حالی است که این موضوع در سدسازی دیده نمی شود.
اسفندیاری گفت: یک سد در یک نقطه محدود جغرافیایی احداث می شود و دارای مشکلات خاص به خود است اما این مشکلات به گستردگی تأسیسات توزیع آب نیست.
وی افزود: وقتی که شبکه آبرسانی در مناطق مختلف جغرافیایی گسترش پیدا کند و آبرسانی صورت گیرد طبیعتاً با مشکلات خرید اراضی و یکپارچه نبودن اراضی مواجه است در این صورت است که باید نهادهای مختلف با هم همکاری داشته باشند تا بدون هیچ مشکلی انتقال و توزیع آب صورت گیرد.
*دولت باید همکاری میان وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو را به وجود بیاورد
وی ادامه داد: دولت باید همکاری میان وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو را به وجود بیاورد تا در توزیع آب و کاهش پرت آب مشکلی نداشته باشیم.
اسفندیاری گفت: یکی از مشکلات موجود در توزیع کارآمد آب این آبی است که در آب سطحی تامین میشود و تلفات در اثر این موضوع به وجود میآید.
*تلفات ۳۰ درصدی آب بخاطر کامل نشدن تاسیسات است
وی ادامه داد: چون تاسیسات به صورت کامل احداث نمیشود بخشهایی از آن به صورت سنتی بهرهبرداری میشود و تلفات آب بالا میرود.
اسفندیاری گفت: در مورد شبکههای توزیع آب داخل شهرها نیز بخشی انشعابات غیر مجاز و یک بخش هم تلفات غیر فیزیکی است که آن تلفات فیزیکی شاید حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد باشد که به دلیل مستهلکشدن و گذشتن از عمر مفید آن باشد.
وی افزود: چون شرکتهای آبفا به لحاظ مالی در مضیقه هستند و مدیریت مالی آنها به گونهای است که نمیتوانند این تاسیسات را به موقع بازسازی کنند با این تلفات فیزیکی بالای آب مواجه میشویم که نیاز به سرمایهگذاری بالا برای بازسازی تأسیسات است.