شناسهٔ خبر: 68404 - سرویس سیاست

سالگرد ورود شيردال تقلبی به ایران؛

از حسن نیت آمریکایی‌ها تا غارت به بهانه غرامت/ روز رسوايی ملی خوشبين‌ها

شیردال/1*

به گزارش نماینده، شیردال؛ موجودی است افسانه‌ای، به جای مانده از تمدن مصر باستان که می‌گویند نمونه‌هایی از آن در مدیترانه و یونان هم مشاهده شده، حتی وجودش را به تمدن عیلامیان نیز نسبت داده‌اند و همین حالا اگر به موزه هفت تپه در محوطه باستانی عیلامی خوزستان نیز سری بزنید نمونه بازسازی و مرمت شده آن را در این موزه خواهید دید.

شیردال؛ ترکیبی از شیر و عقاب، نگاهبان تاج و تخت و قدرت پادشاهان باستان است موجودی افسانه‌ای که پیکره‌اش دروازه‌های ورودی شهر‌ها بود تا حافظ قدرت و سلامت پادشاهان باستان و شهر‌هایشان شود.

افسانه شیردال هرچه باشد تا ششمین روز از مهرماه ۹۲کمتر کسی به جز باستان‌شناس‌ها و موزه دار‌ها با آن آشنا بود تا آنکه وزارت خارجه آمریکا در تماس تلفنی دقیقه ۹۰با هیأت ایرانی در نیویورک به گوش محمدعلی نجفی رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی که آن زمان همراه با رئیس جمهور به نیویورک رفته بود رساند که یک هدیه برای ایران دارد. این هدیه‌‌ همان جام شیردال مشهور بود که در یک صندوق کوچک چوبی قرار داشت و به هیأت ایرانی تحویل شد.

صبح ششم مهرماه در پاویون فرودگاه مهرآباد تهران، محمدعلی نجفی رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی در جمع خبرنگاران حوزه میراث فرهنگی رسانه‌ها حاضر شد تا از هدیه فرهنگی دولت آمریکا رونمایی کند.

این هدیه بدون انجام کار‌شناسی به عنوان یک شیء باستانی متعلق به ۷۰۰سال پیش از میلاد مسیح اعلام شد. صبح آنروز هیجان برای رونمایی از شیء اهدا شده به هیأت ایران از سوی دولت آمریکا چنان زیاد بود که حتی این جمله خبرنگار همشهری در پاویون دولت پیش از اظهارات رئیس سازمان میراث فرهنگی که خطاب به مسئولین سازمان میراث فرهنگی گفت این شیء به نظر یک شیء مرمت شده است نیز شنیده نشد و محمدعلی نجفی به خبرنگار همشهری گفت که این شیء را تمیز نگاه داشته‌اند.

شیردال اهدا شده به ایران یک شیء تقلبی بود که به گفته یکی از باستان‌شناس‌ها که همزمان با ورود شیردال به ایران با خبرنگار همشهری گفت‌و‌گو می‌کرد تصویری کاریکاتوری از شیردال واقعی بود که در دوره باستان وجود داشته است. کار به آنجا رسید که سازمان میراث فرهنگی در ‌‌نهایت شیء اهداشده را یک هدیه فرهنگی خواند و وزارت خارجه آمریکا نیز گفت که این شیء تنها به نشانه حسن نیت به ایران اهدا شده است. شیردال اهدا شده به ایران در سال ۱۹۹۹از یک فرد عرب تبار در فرودگاه آمریکا و توسط پلیس اف بی‌آی ضبط شده بود.

کار‌شناس پلیس آمریکا براساس اظهارات فرد بازداشت شده احتمال داده بود که این شیء متعلق به ایران است و آنرا در انبار پلیس آمریکا نگهداشته بود تا آنکه در سال ۲۰۱۳به بهانه نخستین ارتباط مستقیم ایران و آمریکا تحویل مقامات ایران شد. این شیردال اکنون در موزه ملی ایران نه به عنوان یک شیء باستانی که به عنوان نماد ارتباط فرهنگی ایران و آمریکا نگهداری می‌شود.

یک سال پس از ورود شیردال تقلبی

چند سال قبل از ماجرای شیردال، آمریکا به بهانه گرفتن غرامت از ایران الواح هخامنشی را به گروگان گرفته بود.

سال گذشته درست همین روز‌ها بود که در بازگشت رئیس جمهور و هیأت همراه از نخستین سفر خود به نیویورک و پس از ماجرای مکالمه تاریخی روحانی با همتای آمریکایی خود، محمدعلی نجفی معاون وقت رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در بدو ورود به تهران از جام اهدایی آمریکا به ایران به نام «شیردال» پرده برداری و آن را به عنوان نمادی از حسن نیت آمریکایی معرفی کرد. مسئولان دولت بازگرداندن این شیء را اقدامی نمادین برای آغاز همکاری‌های فرهنگی با آمریکا و تلاش مضاعف برای بازگرداندن الواح هخامنشی به ایران دانستند.

با این حال نماد حسن نیت آمریکایی خیلی زود تقلبی از آب درآمد. در‌‌ همان روز‌ها یک پایگاه آمریکایی با ارائه اسناد و مدارکی گزارش داد جام شیردال که از طرف آمریکا به ایران به نشانه حسن نیت اهدا شده و وزارت خارجه آمریکا مدعی قدمت ۲۷۰۰ساله آن است، کاملا تقلبی و مربوط به سال ۱۹۹۹ است. این پایگاه اینترنتی آمریکا در اینباره نوشت که «ما به ایران یک نشان باستانی دادیم که حسن نیت خود را نشان دهیم. اما فقط یک مشکل کوچک وجود دارد. اینکه این شیء تقلبی است و قدمت آن به سال۱۹۹۹ برمیگردد.»

غارت به بهانه غرامت

دغلکاری آمریکایی‌ها محدود به یکسال و چندسال اخیر نیست. چندسال قبل از ماجرای شیردال، کمیته‌ای در سنای آمریکا لایحه پیشنهادی را برای فروش و حراج آثار و اشیای باستانی ایران که در موزه‌ها یا دانشگاه‌های آن کشور نگهداری می‌شوند، تصویب کرد. الواح هخامنشی ایران بیش از ۷۰سال است که به بهانه ترجمه و پژوهش در مؤسسه شرق‌شناسی شیکاگو باقیمانده است.

این الواح به مؤسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو به مدت ۳سال امانت داده شده تا آن مؤسسه پژوهشهای گسترده‌ای درباره آن‌ها انجام دهد و پس از مستندسازی و انتشار نتیجه پژوهش‌های خود، الواح را به ایران بازپس دهد. اما وعده این مؤسسه مبنی بر استرداد همه الواح طی سال‌های سال به تأخیر افتاد به طوری که در سال ۱۳۲۷ (۱۹۴۸) تعداد ۱۷۹لوح به ایران باز پس داده شد و در سال۱۳۵۰ (۱۹۵۱) نیز تعداد ۳۷هزارو۷۴ خرده الواح مسترد شد.

پس از آن یکبار دیگر عملیات استرداد، متوقف شد، اما مطالعات آن مؤسسه درباره الواح در طول سالهای پس از ۱۳۵۰ ادامه داشت، تا اینکه سرانجام در سال۱۳۸۳ (۲۰۰۴) تعداد ۳۰۰لوح دیگر به موزه ملی ایران ارسال شد. در این میان چند خانواده یهودی با طرح اتهاماتی واهی علیه ایران، غرامت کشته شدن تعدادی از اعضای خانواده خود را در یک بمب گذاری در آمریکا از ایران طلب کردند و مدعی شدند که الواح هخامنشی باید حراج شده و غرامت آنان تأمین شود. اعتراض ایران باعث شد که رأی دادگاه بدوی در این باره لغو شود و دادگاه استیناف رأی به نفع ایران دهد.

مصادره ۴میلیاردی

بخشی از دارایی‌های ایران که بعد از انقلاب در آمریکا مصادره شد مربوط به پول‌هایی است که محمدرضا پهلوی بابت خرید اسلحه به آمریکا پرداخت کرده بود اما با وقوع انقلاب نه تنها این سلاح‌ها به ایران تحویل داده نشد بلکه پول پرداخت شده از سوی ایران هم مسترد نشد. این تجهیزات نظامی شامل زیردریایی، هواپیمای آواکس، هواپیمای اف۱۵ و... است که به روایتی هزینه آن‌ها بیش از یک میلیارد دلار بود. الان بعد از گذشت ۳۵سال ارزش دلاری این تجهیزات نزدیک به ۳ یا ۴میلیارد دلار شده است. آمریکا سالانه به بهانه‌های واهی بخشی از این دارایی‌های ایران را مصادره می‌کند.

وعده لغو تحریم

چندماه پس از ماجرای بازگرداندن شیردال؛ ایران و ۱+۵ توافقنامه‌ای را امضا کردند که به توافقنامه ژنو معروف شد؛ توافقنامه‌ای که براساس آن دولت آمریکا متعهد می‌شد با همکاری مستمر و ایفای نقش متناسب رئیس جمهور و کنگره، مانع اعمال تحریم‌های جدید علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران خواهد شد. همچنین در مقدمه توافق ژنو یا‌‌ همان برنامه اقدام مشترک نیز تصریح شده که «در طول این مدت همه طرف‌های ماجرا تلاش خواهند کرد تا فضای سازنده برای انجام مذاکرات با حسن نیت، پابرجا باقی بماند.» با این حال، عملکرد آمریکا طی ۸ماه سپری شده از توافق ژنو، نشان می‌دهد درعمل ماشین تحریم آمریکا علیه ایران متوقف نشده است. براساس بررسی‌های انجام شده به ویژه بر پایه گزارش وزارت خزانه داری آمریکا طی حدود ۸ماه پس از توافق ژنو بیش از ۵۵ مورد تحریم جدید از سوی آمریکا علیه شرکت‌ها، بانک‌ها و شخصیت‌های ایرانی اعمال شده است.

البته فریبکاری طرف آمریکایی از‌‌ همان روزهای نخست پس از امضای توافقنامه نیز مشخص بود؛ آنجایی که کاخ سفید ساعاتی پس از امضای توافقنامه اقدام به انتشار جزئیاتی از آن نمود که با متن اصلی توافقنامه تفاوت‌های فاحشی داشت. هرچند وزارت امور خارجه کشورمان بلافاصله پس از انتشار اطلاعات فکت شیت (برگه اطلاع رسانی) و بیانیه کاخ سفید درباره روند اجرایی توافق ژنو، با رد این دو منبع، آن‌ها را تفسیری یکسویه و ناصحیح از سوی آمریکا عنوان کرد، اما عدم صداقت آمریکایی‌ها کاملا در این اقدام غیراخلاقی دولتمردان آمریکا قابل مشاهده بود.

همچنین درحالیکه عباس عراقچی، مذاکره کننده ارشد کشورمان پیش از آن با اشاره به سری بودن مفاد توافقنامه ژنو گفته بود که اگرچه توافقات روی کاغذ آمده اما non-paper است و Non-paper قابل انتشار نیست و منظور از non-paper توافق نوشته شده و البته غیررسمی است که طرفین تمایلی به انتشار و رسمیت بخشی به آن ندارند، کاخ سفید تنها ۴روز پس از این اظهارات عراقچی، بندهای این توافقنامه non-paper را منتشر کرد، تا مشخص شود که علاقه‌ای به اجرای حتی جزئی‌ترین توافقات صورت گرفته با ایران را هم ندارد.

پیدا و پنهان

دروغگویی‌های مقامات کاخ سفید موضوعی نیست که به یکسال اخیر خلاصه شده باشد. حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب مدت‌ها در اولین روز از سال ۱۳۹۲ در جمع زائران و مجاوران حرم مطهر امام رضا (ع) در رواق امام خمینی (ره) به گوشه‌ای از این دروغگویی‌ها اشاره کرده بودند. ایشان در آن سخنرانی فرمودند: آمریکا مرتب پیغام می‌دهند که ما قصد تغییر نظام اسلامی را نداریم. جواب این است که ما نگران این نیستیم که شما قصد این را داشته باشید یا خیر. آنروز هم که قصدش را داشتید و به صراحت اعلام کردید، هیچ کاری نتوانستید انجام بدهید و بعد از این هم نخواهید توانست.

مقام معظم رهبری در ادامه خاطرنشان کردند: مرتب و پی درپی آمریکایی‌ها پیغام می‌دهند که ما در پیشنهاد مذاکره منطقی صادق هستیم. من در جواب می‌گویم ما به شما بار‌ها گفته‌ایم که ما در پی سلاح هسته‌ای نیستیم و شما باور نمی‌کنید، ما چرا باید حرف شما را بپذیریم؟ وقتی شما سخن منطقی و صادقانه ما را نمی‌پذیرید چرا باید حرف شما که بار‌ها خلافش ثابت شده است را بپذیریم؟ پیشنهاد مذاکره یک تاکتیک آمریکاییست برای فریب افکار عمومی دنیا. همین جا این را بگویم که از جمله تاکتیک‌های تبلیغاتی این‌ها این است که از طرف رهبری ایران، کسانی با آمریکایی‌ها مذاکره کردند این دروغ محض است. تاکنون از سوی رهبری ایران هیچکس با آن‌ها مذاکره نکرده است. بر اساس تجربه و کنجکاوی، برداشت ما این است که آمریکا مایل به اتمام مذاکرات هسته‌ای و پایان مناقشه هسته‌ای نیست. اگر آن‌ها مایل بودند، راه حل بسیار نزدیک و آسان بود.

ایشان اخیرا هم پس از مرخص شدن از بیمارستان در مصاحبه‌ای با واحد مرکزی خبر پرده از یک سند دیگر از دروغگویی‌های مقامات آمریکایی برداشتند و در حالی که آمریکا در تبلیغات خود مدعی عدم دعوت از ایران برای شرکت در ائتلاف ضد داعش شده بود، گفتند: در‌‌ همان روزهای سخت حمله داعش به عراق، سفیر آمریکا در عراق طی درخواستی از سفیر ما در عراق می‌خواهد که ایران و آمریکا جلسه‌ای برای مذاکره و هماهنگی در خصوص داعش داشته باشند. سفیر ما در عراق، این موضوع را به داخل کشور منعکس کرد که برخی مسئولان هم با این جلسه مخالفتی نداشتند اما من مخالفت کردم و گفتم، در این قضیه ما با آمریکایی‌ها همراهی نمی‌کنیم زیرا آن‌ها نیت و دست آلوده‌ای دارند و چگونه امکان دارد که در چنین شرایطی ما با آمریکایی‌ها همکاری کنیم.

حضرت آیت الله خامنه‌ای با اشاره به سخنان وزیر امور خارجه آمریکا و اعلام این موضوع که ما از ایران برای ائتلاف بر ضد داعش دعوت نمی‌کنیم، خاطرنشان کردند: همین وزیر امور خارجه آمریکا، شخصاً به آقای دکتر ظریف درخواست داده بود که بیایید در قضیه داعش با ما همکاری کنید اما دکتر ظریف درخواست او را رد کرده بود. رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به مخالفت صریح جمهوری اسلامی ایران برای همکاری با آمریکا در خصوص مبارزه با داعش، گفتند: اکنون آن‌ها به دروغ می‌گویند که ما ایران را در ائتلاف شرکت نخواهیم داد در حالی که ایران از ابتدا مخالفت خود را با حضور در چنین ائتلافی اعلام کرده بود.

این سخنان صریح مقام معظم رهبری موجب شد تا در ‌‌نهایت مقامات آمریکایی که سعی در وانمود کردن عدم دعوت از ایران را داشتند، موضوع دعوت از ایران و مخالفت کشورمان با حضور در این ائتلاف ضد داعش را تایید کنند. جن ساکی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در همین رابطه در توئی‌تر خود نوشت: این چیز پنهانی نیست که ما برای مبارزه علیه داعش در عراق با ایران گفتگو کردیم و این مسئله در حاشیه مذاکرات هسته‌ای صورت گرفته است. اما آیا مقامات کاخ سفید پس از این ماجرا‌ها که منجر به افشای دروغگویی‌ها و عدم صداقت آنان در مواجهه با ایران گردیده حاضر می‌شوند از سیاست‌های خصمانه و فریبکارانه خود در قبال ایران دست بردارند!؟

 

منبع: همشهری