به گزارش نماینده، بانک مرکزی گزارش داد، بر اساس محاسبات مقدماتی و اولیه اداره حساب های اقتصادی این بانک، تولید ناخالص داخلی کشور به‌قیمت پایه و به‌قیمت‌های ثابت سال ۱۳۸۳ در فصل اول سال ۱۳۹۳ به ۴۸۰۴۹۱ میلیارد ریال رسید که نسبت به رقم مشابه فصل اول سال ۱۳۹۲ به‌میزان ۴.۶ درصد رشد نشان می‌دهد.
لازم به ذکر است که تولید ناخالص داخلی در فصل اول سال ۱۳۹۲ نسبت به رقم مشابه سال ۱۳۹۱، معادل ۴.۱ درصد کاهش یافته بود. بر این اساس می‌توان گفت که اقتصاد ایران پس از یک دوره رکود طولانی، در فصل اول سال ۱۳۹۳ بهبود معنی‌داری را تجربه نموده است. در بررسی رشد ارزش افزوده بخشهای مختلف این نکته حائز اهمیت است که تمامی گروه‌های عمده اقتصادی (اعم از کشاورزی، نفت، صنایع و معادن و خدمات) در سه‌ماهه اول سال جاری از رشد مثبت برخوردار بوده‌اند. این در حالی است که در فصل اول سال ۱۳۹۲، به‌جز گروه کشاورزی، سایر گروه‌های عمده با رشد منفی ارزش افزوده مواجه بودند.
لازم به ذکر است حسب روال معمول داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز جهت محاسبه رشد اقتصادی از منابع آماری رسمی مربوطه از قبیل وزارت جهاد کشاورزی، وزارت نفت، طرح آماری کارگاه‌های بزرگ صنعتی (اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی)، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، وزارت نیرو و طرح آماری فعالیت‌های بخش ساختمانی (اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی) دریافت گردیده است.
همچنین در گروه خدمات نیز متناسب با هریک از فعالیت‌ها، از منابع آماری و شاخص‌های قیمت مرتبط با موضوع استفاده شده است.
همان‌گونه که اشاره گردید، اطلاعات رشد ارزش افزوده بخشهای مختلف اقتصادی حاکی از آغاز روند بهبود و رونق نسبی در مقایسه با دوره مشابه سال قبل می‌باشد.
بررسی سهم فعالیت‌های مختلف اقتصادی در رشد تولید ناخالص داخلی نشان می‌دهد که ارزش افزوده زیرگروه "صنعت" و "بازرگانی، رستوران و هتلداری" به‌ترتیب با سهمی معادل ۱.۵ و ۱ واحد درصد، نقش عمده‌ای (۲.۵ واحد درصد) را در رشد ۴.۶ درصدی تولید ناخالص داخلی به‌قیمت‌های ثابت سال ۱۳۸۳ در فصل اول سال ۱۳۹۳ ایفا نموده‌اند.
لازم به ذکر است، شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی (که حدود ۷۰ درصد ارزش افزوده بخش صنعت را پوشش می‌دهد) در سه‌ماهه اول سال ۱۳۹۳ نسبت به رقم مشابه سال قبل ۱۰ درصد رشد داشته است. میان ۲۲ گروه عمده صنعتی، شاخص ۱۳ گروه که در مجموع ۸۷ درصد از وزن شاخص را به خود اختصاص می‌دهند، در فصل اول سال ۱۳۹۳ نسبت به فصل اول سال ۱۳۹۲ رشد مثبت داشته‌اند.
نگاهی به ارقام اجزای هزینه نهایی (طرف تقاضای اقتصاد) به‌قیمت‌های ثابت سال ۱۳۸۳ در فصل اول سال ۱۳۹۳ نیز نشان می‌دهد که اقلام مصرف خصوصی، مصرف دولتی، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص، صادرات و واردات کالاها و خدمات به‌ترتیب از رشدهایی معادل ۲.۵، ۵.۷، ۸.۳، ۶.۱ و ۴.۳ درصد برخوردار بوده‌اند که در سازگاری با تحولات بخش عرضه اقتصاد قرار دارند.
نکته لازم به ذکر آن است که در تشکیل سرمایه ثابت ناخالص واقعی، در فصل اول سال ۱۳۹۳ بخش ماشین‌آلات با ۱۷.۷ درصد رشد مواجه بوده است؛ در حالی که بخش ساختمان در این فصل رشد ۱.۱ــ‌درصدی را تجربه نموده است.
عمده‌ترین منابع آماری به‌منظور محاسبه اقلام هزینه ناخالص داخلی را منابعی نظیر طرح آماری بودجه خانوار در مناطق شهری ایران (اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی)، پرداختی‌های خزانه داری کل کشور (وزارت امور اقتصادی و دارایی)، آمار صادرات و واردات گمرک جمهوری اسلامی ایران و آمار تراز پرداخت‌های خارجی کشور (بانک مرکزی) تشکیل می‌دهند.
لازم است به این نکته توجه گردد که اقتصاد ایران در طول ۲ سال گذشته با نرخ رشد منفی مستمر مواجه بوده است، لذا رشد مثبت ایجاد شده که جای خوشحالی و امیدواری دارد، علاوه بر دلالت بر شروع دوره رونق نسبی، بدین معنی است که اقتصاد ایران مسیر بهبود و بازیابی توان از دست رفته خویش را می‌پیماید. مقایسه ارقام تولید ناخالص داخلی به‌قیمت پایه (۱۳۸۳=۱۰۰) در فصل اول سالهای ۹۱ (۴۷۸۷۳۹ میلیارد ریال)، ۱۳۹۲ (۴۵۹۲۵۲ میلیارد ریال) و ۹۳ (۴۸۰۴۹۱ میلیارد ریال) نشان می‌دهند که در فصل اول سال ۱۳۹۳ تولید ناخالص داخلی کشور به‌قیمت پایه (۱۳۸۳=۱۰۰) توانسته است افت صورت گرفته طی دو سال اخیر را جبران نماید.
ضمناً مقایسه آمار تولید ناخالص داخلی بدون نفت (به‌قیمت پایه ۱۳۸۳=۱۰۰) نشان می‌دهد تولید ناخالص داخلی بدون نفت که از ۴۱۵۴۳۸ میلیارد ریال در سه‌ماهه اول سال ۱۳۹۱ به ۴۰۹۸۱۱ میلیارد ریال در سه‌ماهه اول سال ۱۳۹۲ کاهش یافته بود، در سه‌ماهه اول سال ۱۳۹۳ به ۴۲۸۰۱۴ میلیارد ریال افزایش یافته که در مقایسه با رقم مشابه در سال ۱۳۹۲ و ۱۳۹۱ به‌ترتیب ۴.۴ و ۳ درصد افزایش نشان می‌دهد، لذا می‌توان گفت که بخش غیرنفتی اقتصاد از بهبود بیشتری برخوردار گردیده و سهم بخش غیرنفتی اقتصاد افزایش یافته است.
در عین حال باید توجه داشت که علی‌رغم رشد ۴.۶درصدی تولید ناخالص داخلی در فصل اول سال ۱۳۹۳ نسبت به رقم مشابه سال قبل و ورود اقتصاد کشور به مرحله رونق اقتصادی، سطح تولید در فصل اول سال ۱۳۹۳ به‌میزان ۸.۷ درصد پایین‌تر از رقم مشابه در فصل اول سال ۱۳۹۰ بوده و کماکان ظرفیت فعال نشده (خالی) قابل توجهی در اقتصاد وجود دارد.
با این وجود، شروع رشد مثبت اقتصادی کنار کاهش قابل ملاحظه تورم نشان می‌دهد که اقتصاد ایران طی یک سال گذشته در جهت صحیح گام برداشته است و این امیدواری وجود دارد که با استمرار سیاست‌های صحیح و ثبات‌بخش اقتصادی و بهبود فضای کلی اقتصاد و کسب و کار، شاهد تداوم و تقویت این روند و بهبود هرچه بیشتر عملکرد فعالیت‌های اقتصاد کشور باشیم.
برای دریافت خلاصه گزارش تحولات اقتصادی ایران در بخش واقعی در سه‌ماهه اول سال ۱۳۹۳ اینجا را کلیک کنید.
برای دریافت گزارش نکاتی در خصوص رشد اقتصادی در فصل اول سال ۱۳۹۳ اینجا را کلیک کنید.