به گزارش نماینده به نقل از مهر، با "نه" مجلس به عملکرد وزیر علوم در ۲۹ مردادماه اولین وزیر کابینه یازدهم استیضاح شد و فرجی دانا با ۱۴۵ رأی موافق، ۱۱۰ رأی مخالف و ۱۵ رأی ممتنع از مجموع ۲۷۰ نماینده حاضر در صحن، رای «عدم‌اعتماد» گرفت و از ادامه همکاری با دولت بازماند. با این حساب دولت حدود دوماه دیگر فرصت دارد تا وزیر پیشنهادی علوم را به مجلس شورای اسلامی معرفی کند.
حالا بعد از گذشت نزدیک به یک ماه از برکناری فرجی دانا چهره‌های مختلفی برای تصدی این وزارتخانه مطرح می‌شوند که در بین آنها می‌توان به علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی، سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیس جمهور، حسن صدوق نماینده اسبق ایران در یونسکو و علی عباسپور نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی اشاره کرد. رسانه های اصلاح طلب که طبق روال همیشه برای کسب مناصب دولتی گزینه هایی را در آستین دارند چهره‌هایی همچون محمد فرهادی رئیس جمعیت هلال احمر ایران، مصطفی کواکبیان رئیس حزب مردمسالاری، محمدرضا عارف و مصطفی معین را به عنوان گزینه پیشنهادی برای تصدی وزارت علوم معرفی می‌کنند.
همه می‌دانند محمدعلی نجفی که این روزها سرپرستی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را بر عهده دارد بدلیل آنکه "نه" مجلس را در کارنامه خود دارد، نمی‌تواند شانسی برای ماندن در این وزارت خانه داشته باشد. نجفی در حاشیه پنجاه و چهارمین همایش معاونان دانشجویی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سوال که گزینه دولت برای وزارت علوم چه زمانی به مجلس معرفی خواهد شد؟ گفت: "ان‌شاالله این گزینه خودم خواهم بود. " سخنی که حتی خود نجفی آنرا باور نداشت و بلافاصله در گفتگویی دیگر گفت:" شوخی کردم. "
اما کلید ساختمان شهرک غرب به چه کسی می‌رسد؟ چه کسی می‌تواند رای اعتماد نمایندگان مجلس را کسب کند؟ این روزها حسام الدین آشنا برای رسیدن به این جواب در صفحه اجتماعی خود برای انتخاب وزیر علوم تحقیقات و فناوری یک نظرسنجی به راه انداخته است.
نظرسنجی برای انتخاب یک وزیر
مشاور رئیس جمهور از کاربران مجازی خواسته تا گزینه مورد نظر خود را برای پر کردن جای فرجی دانا در وزارت علوم بیان کنند. آشنا از کاربران پرسیده اگر قرار باشد شما وزیر علوم، تحقیقات و فناوری را به رئیس جمهور پیشنهاد دهید، چه کسی را معرفی می‌کنید؟ سپس ۳ شرط کلی را برای چنین فردی مطرح کرده است: ۱ - کسی که مقبول دانشگاهیان باشد. ۲- کسی که بتواند رأی مجلس را بدست آورد. -۳ کسی که توسعه علمی و فرهنگی دانشگاهها را با قدرت دنبال کند.
گزینه های نظرسنجی
در گزینه های پیشنهادی کاربران چهره هایی همچون سعید مهدوی کنی، عباسپور، ستاری، عارف، معین، پزشکیان، طه هاشمی، سید ضیاء هاشمی و رضا منصوری به چشم می‌خورد.
اما نمایندگان مجلس به چه کسی رای اعتماد خواهند داد؟ نمایندگان خانه ملت منتظرند که دولت این بار فردی متفاوت از فرجی دانا را به مجلس معرفی کند.
معیار نمایندگان
قاسم جعفری سخنگوی کمیسیون آموزش در گفتگو با مهر در این راستا می‌گوید: وزیر علوم باید به جای حاشیه به اصل توجه کند و در بزنگاه های اساسی در کنار ملت و نظام بوده باشد و قدرت تعامل خوبی با مجلس داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه دانشگاه رسالتش آموزش، پرورش و تربیت است، افزود: باید فردی معرفی شود که سوابق علمی در کارنامه خود داشته باشد و مسلط به حوزه کاری‌اش باشد.
جعفری با بیان اینکه رسالت دانشگاهها بر اساس اساسنامه و آئین‌نامه وزارت علوم حرکت در راستای دانش، پژوهش و فرهنگ است، اظهار داشت: با وجود این مباحث شاهدیم که در یک سال گذشته در این وزارتخانه حاشیه‌ها بر متن غلبه داشته است.
سخنگوی کمیسیون آموزش همچنین با اشاره به معیارهای مطرح شده از سوی حسام الدین آشنا برای انتخاب وزیر علوم اشاره کرد و گفت: ما با معیارهای مطرح شده توسط آشنا موافق هستیم و وزیر معرفی شده باید یک شخصیت علمی در داخل و خارج از کشور و نماد شخصیتی‌اش موجب آرامش در دانشگاهها باشد.
غلامعلی حدادعادل رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس نیز با بیان اینکه مجلس معیارهایی برای انتخاب وزیر علوم دارد و به آن عمل می‌کند، گفت: البته معیارهای مجلس برای رای اعتماد به وزیر علوم از طریق استیضاح قبلی معلوم شده که ملاک انتخاب چیست. انشاءالله در این قدم دوم هم مجلس و دولت بتوانند به وظیفه خودشان عمل کنند.
حدادعادل که در حاشیه مراسم ختم پدر وزیر اطلاعات دولت دهم سخن می گفت در مورد احتمال انتخاب نجفی به عنوان وزیر پیشنهادی علوم از سوی دولت به مجلس ادامه داد: آقای نجفی خودش نیز گفته که شوخی کرده است. به هر حال مجلس منتظر است دولت گزینه پیشنهادی را معرفی کند.
همچنین علیرضا سلیمی در گفتگو با مهر، با اشاره به معیارهای مجلس برای رای اعتماد به وزیر پیشنهادی علوم، گفت: وزیر پیشنهادی باید فردی باشد که برای پیشرفت علمی کشور برنامه داشته باشد و با سیاسی کاری به توسعه علمی در دانشگاهها آسیب نبیند.
عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه خط قرمزهای مجلس در رای اعتماد به وزیر تغییر نکرده است، گفت: اگر کار به گونه‌ای باشد که وزیر بعدی وزارت علوم نیز مسیر وزیر پیشین را در این وزارتخانه ادامه دهد، نمایندگان نیز به مسیر قبلی خود در رعایت خطوط قرمز ادامه داده و رأی اعتماد خود را از وی پس خواهند گرفت.
وی در واکنش به اقدام مشاور رئیس جمهور در انجام نظرسنجی برای تعیین وزیر علوم این کار را سیاسی خواند و گفت: انتخاب وزیر حق رئیس جمهور است و ما نیز امیدواریم آقای روحانی با توجه به معیارها و شاخص‌های مجلس و همچنین شعار اعتدال وزیر علوم را انتخاب کند.
معیار دولت
این گفته‌های نمایندگان مجلس درحالی است که رئیس جمهور علی رغم اینکه بعد از استیضاح فرجی دانا توصیه کرد که همه باید به رای مجلس احترام بگذارند بارها در سخنرانی‌ها خود تاکید کرده است که: "همه بدانند با تغییر یک نفر، مسیر دولت عوض نمی‌شود و این دولت همان مسیر را که مردم و آرای مردم برای آن مشخص کرده‌اند ادامه خواهد داد. "
همچنین رئیس جمهور که آن روزها در هفتمین سفر استانی خود در استان اردبیل به سر می‌برد، در جمع علما، فضلا و روحانیون استان اردبیل گفت که از محمدعلی نجفی می‌خواهد راه فرجی دانا را در وزارت علوم ادامه دهد.
روحانی در آن جلسه در توصیف فرجی دانا گفت: در دوران مدیریت فرجی دانا در وزارت علوم، ایشان تلاش فراوانی برای گسترش علم و ایجاد فضای آرام در سطح دانشگاه ها کرد.
رئیس دولت یازدهم، افزود: بنده از دکتر نجفی که امروز او را به عنوان سرپرست وزارت علوم منصوب کردم می خواهم که این مسیر را ادامه دهند. این راه، راه بالا بردن کیفیت در دانشگاه ها، توسعه مسائل فرهنگی و اخلاقی و همچنین حفظ آرامش در سطح دانشگاه های کشور است.
وی در ادامه گفت: من از دکتر فرجی دانا تشکر می‌کنم، چراکه ایشان جزو وزرایی بود که با اصرار من وزارت را قبول کرد.
همچنین رئیس جمهوری در بخش دیگری از سخنانش بیان داشت: همه باید به رای مجلس درباره استیضاح وزیر علوم احترام بگذارند.
روزنامه کیهان، آن روزها در واکنش به انتصاب نجفی، این انتصاب را ناقض این سخن رئیس‌جمهور که گفته بود "به رأی مجلس درباره استیضاح احترام می‌گذاریم. " دانست و آن را یک نوع دهن کجی تلقی کرد.
بنابراین گزارش، وزیر علوم بیشتر از اینکه یک شخص سیاسی و سیاست زده باشد باید نگاه بالادستی و تاریخی به مساله علم و پژوهش و دانشگاه داشته باشد. وزیر علوم در عین هماهنگی با دولت نباید خیلی متعهد به جناح سیاسی خاصی باشد. علیرغم اطلاع دولت از حساسیت های مجلس، گزینه های معرفی شده بیشتر سیاسی بودند. از انتخاب توفيقی برای سرپرستی گرفته تا معرفی ميلی منفرد و در نهايت سکانداری فرجی دانا بر این وزرات خانه که این اتفاق ها در یکسال گذشته برای وزارت علوم حاشیه هایی را ایجاد کرده است. وزیر رای اعتماد گرفته بدلیل عملکردش و همچنین به واسطه انتصاباتی که در برخی از آنها حتی استعلام وزارت اطلاعات درباره آنها منفی بود نزدیک به ده بار به مجلس فراخوانده شد. بنابراین وزیر پیشنهادی باید در حد ممکن مورد اجماع جریان های عمده سیاسی باشد تا فضای کار و پژوهش و آرامش به دانشگاهها باز گردد. موضوعی که مورد تاکید رهبری نیز بوده است.
توصیه های رهبری
در ۱۵ توصیه ای که مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای هیات دولت در ۵ شهریور ماه ۱۳۹۳ داشتند، ایشان بر ادامه پرشتاب رشد علمی کشور تاکید و تصریح داشتند: علایق اعضای دولت به برخی از جناح های سیاسی اشکال ندارد اما دولت و اعضای آن نباید اسیر جناح بندی‌ها شوند. مسئله فتنه و فتنه گران از خطوط قرمز است که آقایان وزرا همانگونه که در جلسه رای اعتماد خود بر فاصله گذاری با آن تاکید کردند، همچنان بر آن پایبند باشند.
همچنین حضرت آیت الله خامنه ای در جمع اساتید دانشگاه ۱۳۹۳/۴/۱۱ بیان داشتند : سمّ مهلک حرکت علمى این است که دانشگاهها تبدیل بشوند به باشگاه‌هاى سیاسى؛ کارى که در یک دوره‌اى انجام گرفت. این به‌معناى نفى حرکت سیاسى در بین دانشجویان دانشگاهها نیست؛ بنده همیشه مدافع و منادى کار سیاسى دانشجوها و دانشگاهیان بوده‌ام و هستم - الان هم معتقدم - منتها نگاه سیاسى، مَشرب سیاسى، فهم سیاسى و فعّالیّت سیاسى داشتن، یک حرف است و دانشگاه را و کلاس درس را و محیط علمى را جولانگاه کار سیاسى قرار دادن، یک حرف دیگرى است؛ اینها با همدیگر تفاوت دارد. آرامش دانشگاه کمک‌کننده‌ى به این است که دانشگاه بتواند در زمینه‌ى مسائل علم - که این‌همه اهمّیّت دارد - کار خودش را انجام بدهد، وظیفه‌ى خودش را انجام بدهد، و اگر خداى نکرده عکس این بشود، اوّلین ضربه‌اى که خواهیم خورد، این است که حرکت علمى در دانشگاه و به تبع آن در کشور متوقّف خواهد شد، یا کند خواهد شد.