به گزارش نماینده، فهمی هویدی اندیشمند و نویسنده سرشناس مصری در مصاحبه با شبکه خبری دویچه‌وله به نکات جالبی درباره طرح پیشنهادی مصر درباره برقراری آتس بس در نوار غزه اشاره کرده است.
در حالی که رهبران حماس بارها اعلام کردند که طرح پیشنهادی حماس بدون مشورت و رایزنی با آنها صورت گرفته است، این نویسنده سرشناس مصری با نظر رهبران فلسطینی در این باره هم‌عقیده است.
هویدی بستن گذرگاه رفح در نوار غزه را اقدامی ننگین خوانده است و عدم رایزنی مصر با مقامات فلسطینی درباره آتش بس و جلوگیری قاهره از ورود کاروان حامل کمک‌های بشردوستانه از طریق گذرگاه رفح را دو اشتباه بزرگ مقامات مصری دانست که به این مسئله دامن زد که مصر میانجیگیری بیطرف در حل این بحران نیست.
وی اقدامات مصر را در راستای تامین منافع رژیم صهیونیستی دانست و می گوید که جانبداری از اسرائیل در دوره مبارک خیلی مخفی‌تر از اکنون بود. حاکمان مصر با حماس دشمنی دارند. این مصر است که تلاش کرد حماس را در تنگنا قرار دهد، مصر در طول سالیان گذشته همواره تلاش کرده بود تا تصویری مخدوش از جنبش مقاومت اسلامی حماس را به جهانیان نشان دهد، حتی اتهام دست داشتن حماس در انقلاب ۲۵ ژوئن را مطرح کرد.
این نویسنده سرشناس مصری معقتد است که نقش مصر در این سال های اخیر در خصوص مساله فلسطین تنها به موضوع گذرگاه رفح خلاصه شده است. آن چه اکنون می بینیم این است که مصر جانبداری خود را از اسرائیل بیشتر کرده است و اگر هم قاهره فشاری وارد می آورد این فشار با هدف تامین منافع اسرائیل است.
***متن کامل این مصاحبه در اختیار کاربران قرار می گیرد***
مصر طرح آتش بس را بدون مشورت با طرف‌های فلسطینی ارائه کرد/ بستن گذرگاه رفح در نوار غزه اقدامی ننگین است
DW عربی: ارزشیابی شما در خصوص موضع مصر از ابتدای عملیات نظامی اسرائیل در غزه چیست؟
فهمی هویدی: موضع مصر از ابتدای عملیات نظامی که به صورت بیانیه های رسمی اعلام شد و در خصوص اقدام نظامی اسرائیل ضد نوارغزه بعد از گذشت ۲۴ ساعت از آغاز این تجاوز بیان شد، در این بیانیه مقامات رسمی مصری از خشونت متقابل میان گروه های فلسطینی و اسرائیل سخن گفتند، مقامات مصری به گونه ای در این خصوص اظهار نظر کردند که گویی اسرائیلی ها و گروه های مبارز فلسطینی از نظر توان رزمی و دفاعی یکی هستند، از این رو در توصیف آن چه در غزه و فلسطین اشغالی در جریان بود مقامات مصری اقدامات صورت گرفته از جانب دو طرف درگیری را همسان توصیف می کردند، تنها موضع مصر به این مسائل خلاصه نمی شود، بلکه زمانی که قرار شد مصر طرحی را برای آتش بس بین فلسطینیان و اسرائیلی ها مطرح سازد ابتدا این طرح را با طرف اسرائیلی مورد ارزیابی و بررسی قرار داد، و هرگز با مقاومت فلسطینی مشورتی هم نداشته و این یک اشتباه پروتکلی بسیار واضح و آشکار از سوی مقامات اسرائیلی به شمار می آید، چرا که لااقل در پیشنهاد دادن یک طرح باید نظر دو طرف مورد بررسی قرار می گرفت، تا اگر یکی از دو طرف ملاحظاتی در خصوص برخی از مفاد آن داشتند نظر خود را مطرح سازند، دیگر اقدام نظام مصری در این بین ممانعت مصر از ورود کاروان حامل کمک های بشر دوستانه از طریق گذرگاه رفح به نوار غزه بود، اما به نظر می رسد درحالی که مسیرها بین قاهره و تل آویو باز و روان است مسیر بین رفح و نوارغزه مسدود و قطع شده است، همین مساله باعث شد تا برخی این تصور را داشته باشند که گویی مصر و اسرائیل به مثابه دست واحدی هستند که می خواهند با فلسطینیان مقابله کنند، این مساله در چنین شرایطی از نظر تاریخی هم ننگین است، همچنین باید توجه داشته باشیم که برخی کشورهای عرب حوزه خلیج فارس هم موضع جانبدارانه ای از اسرائیل یافته اند، کشورهایی نظیر عربستان سعودی و امارات متحده عربی که بدون این که حتی از مفاد آن مطلع باشند از همان ابتدا از حامیان این طرح بودند و عبدالله بن زیاد وزیر خارجه امارات متحده عربی از این موافقت خبر داده بود.
جانبداری از اسرائیل در دوره مبارک خیلی مخفی‌تر از اکنون بود/ حاکمان مصر با حماس دشمنی دارند
DW عربی: آیا دشمنی بین حماس و مصر باعث این موضع گیری قاهره شده است؟
فهمی هویدی: نظام مصر با جنبش مقاومت اسلامی حماس دشمنی دارد، اما همواره این نظام می‌گفته که حماس غزه نیست، اما همین که مانع از عبور کاروان حامل کمک های بشر دوستانه به اهالی نوار غزه از طریق گذرگاه رفح شد بهانه ای دست مخالفان داد تا این اقدام مصری ها هم در قالب جانبداری های مصر از اسرائیل ثبت شود، این جانبداری مصر از اسرائیل حتی در دوره حسنی مبارک دیکتاتور مخلوع مصر هم وجود داشت اما هرگز به این گستاخی و ننگی نبوده است، جانبداری در دوره مبارک خیلی پوشیده تر بود، از این رو می توان گفت اگر در آن دوره میان قاهره و تل آویو نامزدی حاصل شده بود، اکنون باید گفت اسرائیل و مصر اکنون باهم رسماً ازدواج کرده اند، بخصوص زمانی این مساله را بیشتر ملاحظه می کنیم که ببینیم مصر برای بهبود چهره اسرائیل در منطقه و توجیه جنایات اکنون تل آویو در غزه این دست آویز را مطرح کرده که اسرائیل ناگزیر به دفاع از خود شده است! .
پذیرش طرح آتش بس برای مقاومت فلسطین ناممکن بود
DW عربی: نظر شما در خصوص متن طرح اتش بس مصری چیست؟
فهمی هویدی: این طرح برای مقاومت فلسطینی طرحی سنگین بود و قبول آن ناممکن به نظر می رسید، و این مساله باعث ایجاد این سوء برداشت می شد که گویی شما طرحی را که می دانید مورد قبول واقع نخواهد شد را به کسی پیشنهاد داده باشید، از این رو وقتی با مخالفت مقاومت روبه رو شود، اگر اسرائیل در حملات خود ضد فلسطینیان شدت و حدت عمل بیشتری نشان دهد این امر باعث می شود تا اسرائیل در این بین اقداماتش توجیه شود چرا که مخالف طرف طرح آتش بس تل آویو نبوده است.
مصر تلاش دارد که حماس را در تنگنا قرار دهد
DW عربی: آیا رد طرح از سوی حماس با هدف در تنگنا قرار دادن مصر بود؟
فهمی هویدی: فلسطینیان نمی خواهند مصر را در تنگنا قرار دهند، بلکه گفتم برعکس آن درست است؛ این مصر است که تلاش کرد حماس را در تنگنا قرار دهد، مصر در طول سالیان گذشته همواره تلاش کرده بود تا تصویری مخدوش از جنبش مقاومت اسلامی حماس را به جهانیان نشان دهد، حتی اتهام دست داشتن حماس در انقلاب ۲۵ ژوئن را مطرح کرد، این درحالی است که هنوز هیچ دلیل و مدرکی دال بر نقش داشتن حماس در تحولات مصر دیده نشده است، بلکه باید گفت این ما بودیم که بدون گرفتن مشورت از آنها سعی کردیم طرح آتش بسی را را مطرح سازیم که در آن به صورت غیر مستقیم گفته ایم شما را حتی در نظر نگرفتیم، حتی تضمینی را هم برای عملی شدن این طرح به حماس و مقاومت فلسطینی ارائه ندادیم، از این رو این اقدامات نشان می دهد ما نمی خواهیم اوضاع بهبود یابد بلکه خواست ما این است که وضع به روال قبل باز گردد و تمام ویرانی ها باز می گردد این درحالی است که فلسطینیان تاکنون بهای سنگینی پرداخته‌اند و اکنون مصر از مقاومت فلسطینی می خواهد در کنار اسرائیل به گونه ای بنشید که گویی تاکنون هیچ اتفاقی نیفتاده است.
ائتلاف حماس، ترکیه و قطر برای به شکست کشاندن طرح مصر معقولانه نیست
DW عربی: سامح شکری وزیر خارجه مصر محور حماس- ترکیه و قطر را مسئول شکست طرح آتش بس مصر در منطقه دانسته است شما این اظهارنظر را چگونه ارزیابی می کنید؟
فهمی هویدی: این سخنان کمی تندتر از حد معقول است چرا که مخالفت حماس و مقاومت فلسطینی با این طرح پیش از تماس مقامات مقاومت با قطر صورت گرفته است حتی باید گفت جهاد اسلامی پیش از این که حماس مخالفت خود را با آن بیان کند مطرح کرده بود، از این رو بعد از آن بود که مصری‌ها برای این مساله به دنبال هم پیمانانی برای حماس گشتند، باید بدانیم همیشه تایید یک موضع به مثابه وجود ائتلاف برای آن مساله نیست، باید همیشه بتوانیم بین یک تاکتیک و فرع و یک راهبرد و اصل تفاوت قائل شویم.
عباس نماینده همه ملت فلسطین نیست
DW عربی: آیا نظام حاکم در مصر در این باره با محمود عباس به عنوان رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینیان مشورت نکرده بود؟
فهمی هویدی: محمود عباس اصلاً با مقاومت ارتباطی ندارد، و تجربه مصری در این باره حتی در دوره حسنی مبارک هم به گونه‌ای بود که همیشه نظر مقاومت را جویا می شد، این نخستین باری است که بدون در نظر گرفتن رای مقاومت و حماس در خصوص طرحی اقدام می شود، در دوره حسنی مبارک و عمر سلیمان این دو نفر همواره نظر حماس و مقاومت فلسطینی را جویا می شدند، این مشورت ها به صورت مستقیم انجام می گرفت، سپس بعد از این که توافق حاصل می‌شد محمود عباس می آمد و این توافق را پوشش می داد، نقش ابومازن در این بین افتخاری و پروتکلی بود، نظام مصر به خوبی می داند که ابومازن کلاً با مقاومت مخالف است از این رو با وی مسائل را در جریان گذاشت و ابومازن هم نماینده تمام ملت فلسطین نیست چرا که ملت مقاومت را نمایندگی نمی‌کند.
مصر باید پیش از طرح آتش بس با مقاومت مشورت می‌کرد
DW عربی: شامح شکری گفته است اگر مقاومت از همان ابتدا با طرح موافقت می کرد این میزان از تلفات را شاهد نمی بودیم نظر شما در این باره چیست؟
فهمی هویدی: این سخن شما اشتباهی بزرگ است و برعکس آن درست است، چرا که اگر مصر با مقاومت فلسطینی مشورت می‌کرد پیش از این که طرح آتش بس را علنی کند، اوضاع بسیار بهتر می بود، اشتباه در اساس از مصر بود، چرا که آغاز این کارش درست و سالم نبود، وحتی از نظر تاریخی هم مصر هرگز تابحال در این باره یعنی در خصوص مذاکرات آتش بس این چنین اقدام نکرده بود.
باید طرح پیشنهادی مصر اصلاح شود
DW عربی: رمضان عبدالله شلح دبیرکل جنبش جهاد اسلامی فلسطین به صراحت اعلام کرده بود، این جنگ بدون نقش مصر در این باره متوقف نخواهد شد، چه راه حلی را می توان مطرح کرد در حالی که بین حماس و قاهره اختلاف نظر و دشمنی وجود دارد؟
فهمی هویدی: به گفته خواننده معروف مصری " کسی که ما را گرفتار هم کرد باید ما را ازهم رها سازد" باید طرح پیشنهادی مصر اصلاح شود، باید این اصلاح در آن صورت گیرد، ابومازن اکنون دور خود می چرخد و می چرخد ولی در نهایت امر باید در کنار خالد مشعل در دوحه بنشیند، مصر می توان طرح پیشنهادی خود را اصلاح کند و در پایان نیز باید تضمین عملی برای آن ارائه دهد، توب در این باره هنوز در زمین مصر است، این مصر است که مسئول اصلاح این طرح است باید به گونه ای طرح تدوین شود که از هر دو طرف درگیر در یک فاصله قرار گیرد، این طرح در یک صورت قابل قبول می شود نخست این که اجازه داده شود زخمی های فلسطینی وارد بیمارستان های مصری شوند و دوم هم باید به کاروان های حامل کمک های بشر دوستانه اجازه داده شود وارد غزه شوند و بعد از آن می توان به فکر اصلاح این طرح بود.
نقش مصر به گذرگاه رفح محدود شد/ قاهره به دنبال تامین منافع تل‌آویو است
DW عربی: مصر در این بین چه نقشی می تواند برای پایان دادن به بحران ایفا کند، آیا در این بین اهرم‌های اعمال فشار هم دارد؟
فهمی هویدی: نقش مصر در این سال های اخیر در خصوص مساله فلسطین تنها به موضوع گذرگاه رفح خلاصه شده است و این نادیده گرفتن نقشی است که مصر می تواند در این باره ایفا کند، ما نیازمند این هستیم که موضعی موازی و صحیح داشته باشیم، ما به دنبال دشمنی با اسرائیل نیستیم اما در مقابل هم می خواهیم روابط به صورت معقول باشد آن چه اکنون می بینیم این است که مصر جانبداری خود را از اسرائیل بیشتر کرده است و اگر هم قاهره فشاری وارد می آورد این فشار با هدف تامین منافع اسرائیل است، آرزو داشتم کاروان حامل کمک های بشر دوستانه وارد غزه می شد و گفته می شد که ملت مصر در کنار ملت فلسطین هستند منظورم حماس نیست باید اوضاع را بهبود بخشید، حال که سخنان نرمی از جانب رهبران حماس در خصوص مصر شنیدیم بهتر است از سوی مقامات مصری هم در قبال حماس مطالب نرمی شنیده شود.
• فهمی هویدی : اندیشمند اسلامی و روزنامه نگار ملی گرای عربی که دارنده تالیفات بسیاری است که مهم ترین این تالیف ها کتاب " اسلام و دمکراسی " است که در سال ۱۹۹۳ منتشر شده است وی به صورت پیوسته مقاله هایی از خود را در نشریه ها و پایگاه های خبری منتشر می کند.