مارک فیتزپاتریک -مدیر "برنامه عدم اشاعه و خلع سلاح موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک IISS"- که در لندن مستقر است نیز به تمجید روند مذاکرات می‎پردازد: "تاکنون، خوب بوده است. به توافق موقت احترام گذاشته شده و گفتگوها بر سر معامله نهایی فضای مثبتی را به وجود آورده است."

وی می‎‌افزاید: "تمام طرف‎ها، مسئولانه برخورد می‎کنند."

هیبز همچنین خاطر نشان می‎کند که از ابتدا "به این دلیل که یکی از چالش‎های بزرگ، کمبود اعتماد بود، از آغاز مسیر راه بر اساس اقدامات اعتمادساز طراحی شده بود که هر کدام میوه‎های سطح پایینی را به بار بیاورند."

وی تاکید می‎کند: "آنها درحال چیدنشان هستند. اما شاید سخت‎ترین قسمت، آخرین بخش باشد و مسائلی در پیش رو وجود دارد که ممکن است باعث توقف در روند شوند."

این کارشناس اندیشکده کارنگی مدعی می‎شود که مذاکره کنندگان باید با مسائلی که از گذشته درباره برنامه هسته‎ای ایران وجود داشته است و در گزارش‎های آژانس بین‎المللی انرژی (IAEA) درج شده بود، مواجه شوند.

هیبز می‎گوید: "باید توافق کنند که بالاخره برنامه هسته‎ای ایران به چه نحو باشد و تا چه زمانی باید محدود باشد و حذف تحریم‎ها چگونه متناظر با گام‎های باقی مانده برای ایران، برنامه ریزی شود."

مسائل پیش رو

هیبز می‎گوید: "مذاکرات به نقطه‎ای رسیده است که ایران آمادگی باز کردن تاریخچه هسته‎ای خود برای IAEA است" و معتقد است این اتفاق بی‎سابقه است. 

"ایران در مسیری قرار دارد که در باره فعالیت‎های خود در زمینه تهیه اورانیوم پاسخگو باشد. در زمینه تحقیقات و توسعه بحث چاشنی‎های انفجاری الکتریکی توضیح دهد."

ایران بارها تاکید کرده است هدف از رآکتور آب سنگین اراک، تولید برق است اما غربی‎ها نسبت به بازفرآوری پلوتونیوم ابراز نگرانی کرده‎اند.

کارشناس آمریکایی در ادامه می‎گوید: "بخش عمده‎ای از اتهاماتی که درباره تحقیقات مرتبط با سلاح هسته‎ای وجود دارد، این که در انتها ایران چند سانتریفوژ می‎تواند داشته باشد، آیا ایران می‎تواند تحقیقات خود را در زمینه تحقیق و توسعه سانتریفوژهای پیشرفته‎تر و تکنولوژی غنی‎سازی از طریق لیزر و اینکه آیا ایران با نظام نظارتی شدیدتری که تاکنون بر هیچ کشوری که سلاح هسته‎ای ندارد اعمال نشده است؛ هنوز مطرح نشده‎اند."

تمدید گفتگو‎ها

از سوی دیگر، فیتزپاتریک اعتقاد دارد که به دلیل موارد باقی مانده در مذاکرات، گفتگوها فراتر از ماه ژوئیه ادامه خواهد داشت.

وی می‎گوید: "من کاهش اختلافات در زمینه مسائلی همچون میزان برنامه غنی‎سازی، انتقال سانتریفیوژهای اضافی و مدت زمان اعمال محدودیت‎ها را شاهد نیستم."

مدیر اندیشکده انگلیسی می‎افزاید: "بسیار بعید است طرف‎ها بتوانند این مسائل شدیداً اختلاف برانگیز را تا ۲۰ ژوئیه حل کنند. احتمال بیشتر می‌رود، فراتر از زمان کنونی توافق شش ماهه، ادامه یابد."

اما فیتزپاتریک می‎گوید هنوز برای صحبت از تمدید زمانی، زود است: "به درستی، تمرکز مذاکره کنندگان بر رسیدن به این توافق جامع است. برای آنها، صحبت از تمدید اقدامات موقتی که وجود داشته است، باعث شکستِ مذاکرات خواهد شد. اما بالاخره زمانی مجبور به این کار خواهند شد.

کارشناسان فوق اعتقاد دارند که همین بحث تمدید نیز می‎تواند چالش برانگیز باشد، زیرا که اقداماتی که دو طرف باید انجام دهند نیز مورد سوال است: در خواست ایران برای کاهش بیشتر تحریم‎ها چه خواهد بود و ما به ازای آن، درخواست غرب چه خواهد بود؟

با این حال اکثر آنها قبول دارند که تمدید مذاکرات در مجموع مثبت خواهد بود زیرا نشانه پیشروی مذاکرات و امیدواری نسبت به حل مسائل فیمابین خواهد بود.