به گزارش «نماینده» ، مسعود پزشکیان رئیسجمهور در جلسه علنی امروز، یکشنبه، مجلس شورای اسلامی، به تشریح کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ کل کشور پرداخت.
وی طی سخنانی عنوان کرد: لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ کل کشور از حیث منابع و مصارف بالغ بر ۱۴ هزار و ۴۴۱ میلیارد و ۴۱۷ میلیون و ۵۰۵ هزار و ۶۰۰ ریال تنظیم شده است.
رئیسجمهور ادامه داد: منابع و مصارف بودجه عمومی دولت از حیث درآمدها، واگذاری داراییهای سرمایهای و مالی و همچنین هزینهها و تملک داراییهای سرمایهای و مالی، بالغ بر ۵ هزار و ۹۵۰ میلیارد ریال است که از این میزان، منابع عمومی دولت بالغ ۵۲۲۰ میلیارد ریال و درآمد اختصاصی وزارتخانهها و مؤسسات دولتی بالغ بر ۷۳۴ میلیارد ریال پیشبینی شده است.
پزشکیان تأکید کرد: بودجه شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت از لحاظ درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار، بالغ بر ۸ هزار و ۸۹۶ میلیارد و ۶۲۶ میلیون ریال و از حیث هزینهها و سایر مصارف، بالغ بر ۸۸۹۶ میلیارد و ۶۲۶ میلیون و ۹۸۲ هزار و ۳۰۰ ریال برآورد شده است.
وی گفت: بودجه جمعی ـ خرجی بالغ بر ۱۴۸۹ میلیارد و ۲۴۱ میلیون و ۵۲ هزار ریال است که با کسر مبالغ دوباره منظور شده، جمع بودجه کل کشور به مبلغ ۱۸۹۶ میلیارد و ۴۵۰ میلیون و ۵۲ هزار و ۹۰۰ و ۲۰۰ ریال میرسد.
رئیسجمهور افزود: سال جاری از حیث تدوین بودجه یکی از سالهایی بود که تفاوتهای جدی با سایر سالها داشت، چرا که کشور عظیمترین خشکسالی نیمقرن اخیر را پشت سر گذاشت و همزمان قیمت نفت در بازارهای جهانی با کاهش شدید مواجه شد و منابع حاصل از صادرات نفت ایران تقلیل یافت.
وی ادامه داد: دشمنان جمهوری اسلامی ایران تحریمهای خود را افزایش دادند و تلاش کردند هزینههای بیشتری را از نظر اقتصادی به کشور تحمیل کنند و در کنار آن، جنگی بزرگ با شرورترین رژیم و استکبار جهانی به کشور تحمیل شد.
پزشکیان تأکید کرد: همه این شرایط با لطف الهی، انسجام و همراهی مردم، ایثار نظامیان، وفاق مسئولان و هدایتهای داهیانه مقام معظم رهبری پشتسر گذاشته شد و کشور علیرغم مواجهه با طوفانهای مکرر، توانست همه این بحرانها را مدیریت کند.
وی گفت: برای سال آینده نیز قانون بودجه تفاوتهای جدی با قوانین سالهای گذشته پیدا کرده است، بهگونهای که ماده ۱۸۲ قانون آییننامه داخلی مجلس اصلاح شد و بودجه بهصورت یکمرحلهای تنظیم گردید.
پزشکیان افزود: با تصویب قانون الحاق ۳ توسط نمایندگان مجلس، الزامات جدیدی برای تدوین بودجه تعریف شد و مقرر گردید بودجه بدون احکام و تبصرهها به مجلس تقدیم شود.
رئیسجمهور ادامه داد: زمان تقدیم لایحه بودجه تغییر کرد، واحد پولی کشور تغییر یافت و چهار صفر از آن حذف شد و لایحه بودجه سال آینده بر این اساس تنظیم گردید که این موارد، دشواری تدوین بودجه را نسبت به سالهای گذشته افزایش داد.
وی تأکید کرد: دولت تلاش کرد خود را با تمام مقتضیات قانونی جدید منطبق کند و لایحه بودجه را دقیقاً در موعد مقرر تدوین و به مجلس شورای اسلامی تقدیم کند تا وقفهای در امور جاری کشور ایجاد نشود.
پزشکیان گفت: امیدوارم نمایندگان محترم مجلس با توجه به حساسیتهای موجود، با رأی به کلیات و تصویب بهموقع قانون بودجه، کمک کنند تا کشور بتواند امور خود را با نظم و قاعده به پیش ببرد.
رئیس جمهور ادامه داد: این لایحه در حالی تنظیم شد که دولت سعی کرده است بنا به شرایط کشور اولویت را جلوگیری از تورم ناشی از کسری بودجه و بینظمی بانکها قرار دهد؛ بر همین اساس و با وجود تورم بالا، دولت فقط ۲ درصد بودجه جاری خود را افزایش داد، در این زمینه بسیاری از هزینهها و ردیفهای غیرضروری حذف شد و از این به بعد فقط تخصیص منابع بر پایه بودجهریزی عملیاتی انجام خواهد شد. یعنی دستگاهها باید بگویند به دولت چه خدماتی ارائه میکنند تا بودجه دریافت کنند. بودجه انضباطی بدون کسری دولت آتش تورم را کم کرده و گرانیها را تا حدی کنترل میکند.
وی افزود: دولت تلاش کرده است با اعمال بیشترین صرفهجویی و انضباط مالی در درون خود، کمترین فشار به مردم وارد شود و از ایجاد کسری بودجه که منجر به افزایش پایه پولی و تورم میشود، جلوگیری به عمل آید.
پزشکیان ادامه داد: دومین رویکرد، توجه به عدالت بود؛ بهرغم افزایش فقط ۲ درصدی بودجه دولت، حقوق کارکنان ۲۰ درصد افزایش یافت و برای حمایت از معیشت مردم، معافیتهای مالیاتی گسترش پیدا کرد؛ بهگونهای که حقوقبگیران تا سقف ۴۰ میلیون تومان به طور کامل از پرداخت مالیات معاف هستند و حقوقهای ۴۰ تا ۹۳ میلیون تومان مشمول ۱۰ درصد مالیات خواهند بود.
رئیسجمهور با اشاره به وضعیت بازنشستگان تصریح کرد: در سال آینده مرحله سوم متناسبسازی حقوق بازنشستگان اجرا خواهد شد و میانگین رشد حقوق بازنشستگان به ۳۶ درصد میرسد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به هزینههای ارزی کشور گفت: در سال جاری، حدود ۶ میلیارد دلار برای واردات بنزین هزینه شده و در بودجه سال آینده نیز حدود ۸ میلیارد دلار برای ارز ترجیحی پیشبینی شده است، در حالی که قیمت بسیاری از کالاها در بازار عملاً متناسب با نرخ ارز آزاد محاسبه میشود.
پزشکیان در پایان تأکید کرد: مهمترین اولویت دولت معیشت مردم است و با توجه به تأثیر نوسانات نرخ ارز بر قیمتها و سطح زندگی مردم، دولت در هر صورت طرح کالابرگ را اجرا خواهد کرد.
رئیسجمهور با تأکید بر لزوم حفظ معیشت مردم گفت: قیمت اقلامی از کالاهای مصرفی برای اقشار مختلف ثابت نگه داشته میشود و هرچه قیمت این اقلام افزایش یابد، دولت مابهالتفاوت آن را یا خود کالا را با همان قیمت پرداخت خواهد کرد تا تکانههای ارزی بر معیشت مردم اثر نامطلوب نگذارد و سفره مردم کوچکتر نشود.
وی افزود: در کنار این اقدامات، دولت برای ایجاد عدالت پیشبینی کرده است معادل ۱۷۰ همت از محل مالیات بر ارزش افزوده را صرف معیشت مردم کند تا بخشی از فشار گرانی از دوش مردم برداشته شود. ممکن است این سؤال مطرح شود که دریافت مالیات بر ارزش افزوده و پرداخت آن به مردم کمکی به معیشت نخواهد کرد، اما طبق ماده ۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده، بسیاری از خوراک مردم مانند برنج، مرغ، روغن، لبنیات و اقلام دیگر از این مالیات معاف هستند.
پزشکیان تصریح کرد: از سوی دیگر، دهکهای درآمدی بالاتر مصارف بیشتری دارند و دریافت ۲ درصد از مصارف آنها و کمک به اقشار ضعیف میتواند موجب بسط عدالت شود. اساساً مالیات مهمترین ابزار دولت برای ایجاد عدالت در کشور است و دولت تلاش کرده از این ابزار برای تحقق عدالت مالیاتی استفاده کند.
رئیسجمهور ادامه داد: دولت برای افزایش پرداختی به پرسنلی که از بودجه استانی حقوق دریافت میکنند، منابعی را پیشبینی کرده تا فاصله حقوق دریافتی بین استانها و مرکز کاهش یابد. اعتبارات کمیته امداد امام خمینی (ره) ۳۳ درصد رشد خواهد کرد و حمایت از بهزیستی ۳۹ درصد افزایش مییابد.
وی گفت: برای مادرانی که در سال آینده فرزند بهدنیا میآورند، هر ماه دو میلیون تومان به حساب مادر واریز خواهد شد. بودجه حمایت از تغذیه کودکانی که زیر خط فقر هستند ۴۶ درصد افزایش مییابد و بودجه دانشآموزانی که باید تحت پوشش تحصیلی قرار بگیرند، بهویژه در استان سیستان و بلوچستان و سایر استانهای محروم، ۵۰ درصد افزایش پیدا خواهد کرد.
پزشکیان افزود: بودجه تأمین شیر برای دانشآموزان مدارس ۷۷ درصد افزایش خواهد داشت، بودجه ایاب و ذهاب دانشآموزان بهخصوص در مناطق محروم ۴۸ درصد افزایش مییابد و بودجه بخش بهداشت و درمان نیز ۴۶ درصد افزایش خواهد داشت.
رئیسجمهور با اشاره به بخش عمرانی بودجه گفت: دولت از محل بودجه عمومی ۶۰۰ همت برای طرحهای عمرانی پیشبینی کرده است. این رقم معادل بودجه سال جاری است، اما با ابتکارات جدید تلاش شده بودجه عمرانی و توسعه کشور بهطور جدی افزایش یابد. یکی از این راهکارها مولدسازی است.
وی توضیح داد: در روشهای قبلی مولدسازی، دستگاهها انگیزهای برای واگذاری اموال خود نداشتند، اما در این لایحه ۱۳۰ همت به تفکیک دستگاهها پیشبینی شده تا بتوانند اموال مازاد خود را از طریق تهاتر برای اتمام طرحهای نیمهتمام اولویتدار هزینه کنند. بهعنوان مثال، وزارت علوم میتواند خوابگاههای خود را تکمیل کند یا وزارت بهداشت بسیاری از بیمارستانهای خود را به اتمام برساند.
پزشکیان ادامه داد: راهکار دیگر، استفاده از درآمدهای اختصاصی عمرانی است. در سالهای گذشته عمده درآمد اختصاصی دستگاهها صرف هزینههای جاری میشد، اما در این بودجه ۱۶۰ همت از این منابع صرف طرحهای عمرانی و اتمام پروژههای نیمهتمام خواهد شد.
رئیسجمهور افزود: در بودجه سال آینده برای اولینبار ۲۵ همت برای تأمین قیر اختصاص داده شده است. همچنین بر اساس تأکیدات مقام معظم رهبری، ۲ و یکدهم میلیارد دلار از درآمد صادرات نفت برای اتمام طرحهای ریلی و کریدورهای کشور اختصاص خواهد یافت.
وی با اشاره به اهمیت کریدورهای حملونقل گفت: اتصال چابهار به زاهدان و از آنجا به سرخس و بازگشت به چابهار اهمیت فوقالعادهای دارد. باید هرچه سریعتر کریدورهای کشور تکمیل شود تا زمینه تجارت و تبادلات اقتصادی با کشورهای همسایه فراهم شود.
پزشکیان خاطر نشان کرد: با احتساب این ابتکارات، بودجه عمرانی بیش از ۸۰ درصد رشد خواهد داشت. برای افزایش تولید، تأمین انرژی پایدار بسیار مهم است. بخش زیادی از تلاش دولت صرف پروژههای بالادستی نفت و گاز میشود تا گازهای مشعل جمعآوری و در اختیار تولید قرار گیرد و صنایع در زمستان با قطع گاز و در تابستان با قطع برق مواجه نشوند.
وی گفت: در بودجه عمومی و بودجه شرکتهای نفت و گاز، تأمین منابع ارزی و حمایت از این بخش بهطور ویژه دیده شده است. همچنین در سال آینده با شتاب بیشتری به سمت تولید انرژیهای خورشیدی حرکت خواهیم کرد. تأسیس معاونت رئیسجمهور و سازمان بهینهسازی مصرف انرژی نیز گام مهمی در جهت کاهش و بهینهسازی مصرف سوخت است.
رئیسجمهور با تأکید بر انضباط بودجهای گفت: دولت تلاش کرده درآمدهای خود را شفاف کند تا درآمدهای واهی ناشی از صادرات نفت، مولدسازی یا خصوصیسازی در لایحه پیشبینی نشود و کسری بودجه ایجاد نگردد.
وی افزود: موضوعاتی مانند یارانه نان که حدود ۲۹۰ همت است، ارز ترجیحی و واردات بنزین در قالب ردیف جمعی ـ خرجی به مجلس ارائه شده تا در صورت موافقت، این یارانهها مستقیماً به مردم منتقل شود. چرا باید منابع محدود به واسطهها داده شود و چیزی به دست مردم نرسد؟
پزشکیان تأکید کرد: تمام محاسبات کارشناسی در اختیار نمایندگان قرار خواهد گرفت تا با تصمیمگیری مشترک، یارانهها مستقیم به مردم پرداخت شود. با منابع آزادشده میتوان ماهانه چندین میلیون تومان به خانوادهها یارانه پرداخت کرد و نگرانیهای معیشتی را کاهش داد.
وی گفت: این بودجه، بودجه کل کشور است و دولت و مجلس با هم آن را پیش خواهند برد. دولت خود را موظف به اجرای مصوبات مجلس میداند و سازمان برنامه و بودجه نیز برای هرگونه همکاری جهت نهایی شدن بودجهای مناسب اعلام آمادگی کرده است.
رئیسجمهور با اشاره به آیات قرآن کریم گفت: در سوره الحاقه، خداوند بهروشنی حقیقت را بیان میکند و از حکومتهایی چون ثمود و فرعون سخن میگوید؛ حکومتهایی که به دلیل طغیان و سرکشی نابود شدند. قرآن کریم روند حاکمیتهایی را که دچار طغیان شدند توضیح میدهد و علت این سقوط را نیز روشن میسازد.
پزشکیان تصریح کرد: قرآن علت این سرنوشت را روشن بیان میکند؛ این افراد نه به خدا ایمان داشتند و نه به اطعام مسکین توجه میکردند. خداوند میفرماید امروز نه دوستی دارند و نه یاوری. این یعنی حکومتهایی که به مردم نمیرسند و نسبت به محرومان بیتفاوتاند، گرفتار عذاب الهی خواهند شد.
وی تأکید کرد: آفرین به همه ما؛ ما ادعای مسلمانی داریم؛ چه در سطح خانواده، چه حکومت، چه جامعه و چه دین. اگر ما به اسم حکومت، به اسم فرد، به اسم خانواده و به اسم جامعه نتوانیم مشکل معیشت مردم را حل کنیم، روز قیامت در مقابل خداوند هیچ پاسخی برای پاسخگویی نخواهیم داشت. این باور اعتقادی من است و آن چیزی است که از قرآن، کتاب و دین میفهمم.
رئیس قوه مجریه کشورمان افزود: همه این حکومتها، همه این دعواها و همه این ساختارها برای این است که گرهی از کار مردم باز شود. نمیشود در کشوری زندگی کنیم که نفت و گاز دارد، روزانه نزدیک به ۸ میلیون بشکه نفت و گاز مصرف میکند، اما عدهای گرسنه باشند و شب سر بر بالش بگذارند و نان شب نداشته باشند، و بعد بگوییم در حال مدیریت هستیم.
وی تصریح کرد: ما نمیتوانیم در این مملکت اگر نتوانیم این مسائل را مدیریت کنیم، ادعای مدیریت داشته باشیم. امروز کسی که فقط یک خودرو دارد، تنها از یک باک بنزین ماهانه نزدیک به ۸ میلیون تومان یارانه دریافت میکند. این بر اساس مقررات و قوانین تنظیم شده است؛ تازه اگر ۱۶۰ لیتر مصرف کند. اگر مصرف به ۲۰۰ یا ۳۰۰ لیتر برسد، این عدد به ۲۴ میلیون تومان هم میرسد. هرچه مصرف بالاتر میرود، یارانه بیشتری دریافت میشود.
رئیسجمهور افزود: در مورد گازوئیل هم دقیقاً همین وضعیت حاکم است. کسی که مصرف بالاتری دارد، ماهانه ۱۰، ۲۰، ۳۰ و حتی ۴۰ میلیون تومان یارانه دریافت میکند. در مقابل، ما یارانه را به یک عده از طریق بنزین، گاز، برق و آب میدهیم، اما عدهای دیگر با مشکل معیشت، مشکل زندگی، مشکل سلامت و هزاران مشکل دیگر مواجه هستند.
وی ادامه داد: این وضعیت نتیجه تصمیماتی است که دولتها، مجلسها و سیاستگذاران گرفتهاند. ما در همان بخشی که با اموال عمومی سروکار دارد، از مجلس محترم میخواهیم یک روز بهگونهای مسئله را مدیریت کند و چارچوبها را به شکلی بنویسد که اگر هر آنچه به نام بودجه نوشته میشود برای اسلام و اعتقاد است، نباید حتی یک نفر در این مملکت مشکل معیشت داشته باشد؛ این اولویت ماست.
پزشکیان یادآور شد: بنده برای حکومتکردن یا برای اینکه رئیس بمانم هیچ انگیزهای ندارم. اگر نتوانم مشکل مردم و محرومان را حل کنم، چیزی نیست که به آن افتخار کنم. نمیشود حکومت کرد و مردم مشکل داشته باشند و بعد صرفاً درباره بودجه حرف بزنیم؛ بگوییم حقوق کم است، بله کم است؛ بگوییم مالیات زیاد گرفته میشود، بله زیاد گرفته میشود؛ بگوییم حقوق را زیاد کنید، یکنفر به من بگوید که این پول از کجا باید تأمین شود؟
وی ادامه داد: وقتی ما روزانه ۸ میلیون بشکه نفت را هزینه میکنیم، اگر فقط ۱۰ درصد صرفهجویی کنیم، روزانه ۸۰۰ هزار بشکه نفت حفظ میشود. فقط همین ۱۰ درصد. با همین مقدار میتوان حقوق پرداخت کرد، میتوان از امنیت و نیروهای مسلح حمایت کرد، میتوان جاده ساخت و میتوان به معیشت مردم رسید. فقط ۱۰ درصد صرفهجویی.
رئیسجمهور تأکید کرد: اگر قیمتگذاری درست انجام و مصرف مدیریت شود، بسیاری از مشکلات قابل حل است.
رئیس جمهور در بخش پایانی صحبتهای خود با تاکید بر اینکه برای حل مشکلات کنونی نیاز به وحدت و انسجام داریم، گفت: اگر همچنان به روشی که پیش میرویم ادامه دهیم مشکلات باقی میماند و بیتردید این روند فعلی با آیات الهی تطابق ندارد و معلوم نیست چگونه ما بتوانیم پاسخ خدا را بدهیم.
وی تاکید کرد: همه در مقابل معیشت مردم مسئولیم و باید کاری کنیم که شرایط اصلاح شود؛ همچنین در مورد انرژی، گاز و آب نیز باید در گام اول صرفهجویی را مورد توجه قرار دهیم و بعد از آن توزیع را عادلانه کنیم.
پزشکیان تصریح کرد: باید تصمیم بگیریم که برای معیشت مردم چگونه برنامهریزی کنیم و این به همکاری مجلس و دولت وابسته است؛ آن منابعی که ما به عدهای میدهیم و به اکثریت جامعه نمیدهیم باید اصلاح شود و اگر نتوانیم با زبان و نگاه مشترک صحبت کنیم، نخواهیم توانست مشکلات را حل کنیم.
رئیس جمهور گفت: اگر نخواهیم وضعیت موجود را اصلاح کنیم فردا در مقابل خدا پاسخی برای اعمال خود نخواهیم داشت و امیدوارم با وحدت و انسجام و تعامل این مشکلات فعلی را که بر سر راهمان وجود دارد را بتوانیم حل کنیم.