به گزارش «نماینده»، الله‌وردی دهقانی، نماینده مردم ورزقان و عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی به تشریح تعیین سازوکار از سوی مجلس برای جلوگیری از خام فروشی در جریان برنامه هفتم توسعه پرداخت و دراین‌باره اظهارکرد: ایران در زمره ۱۰ کشور فعال حوزه معدنی دنیا قرار دارد و چنانچه دراین مسیر از خام فروشی جلوگیری شود و ارزش‌افزوده بیش‌تری رقم بخورد، جایگاهمان تقویت خواهد شد. متأسفانه در شرایط فعلی بسیاری از موادهای اولیه به‌صورت خام صادر می‌شود؛ اغلب کشورها درصدد آن‌اند تا این مواد اولیه را به‌صورت خام دریافت کنند و به مواد موردنیاز نهایی خود تبدیل کنند تا ارزش‌افزوده حاصل از فرآوری مواد و همچنین سهم اشتغال سهمشان شود.
وی بابیان اینکه صادرات مواد خام و نیمه‌خام، سهم اشتغال کشور را کاهش خواهد داد، افزود: مادامی‌که یک ماده خام یا نیمه‌خام صادر می‌شود، خلق ثروت، ارزش‌افزوده و سهم اشتغال نیز صادر می‌گردد. پیش‌تر قوانین متعددی دراین حوزه وجود داشت و مجلس یازدهم نیز درصدد مصوب کردن و عملیاتی شدن قوانین اصلاح‌شده برآمد. براین اساس مقرر شد عوارض صادراتی برای محصولات نهایی کاهش پیدا کند. عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی درخصوص عوارض صادراتی محصولات خام، نیمه‌خام و نهایی تصریح کرد: مطابق تصمیم مجلس؛ محصول صادراتی به‌صورت خام یا نیمه‌خام عوارض بالاتری خواهد داشت. در قانون برنامه هفتم توسعه نیز این مسئله وجود دارد و سازوکارهای مختلفی به‌منظور جلوگیری از خام فروشی اندیشیده شده است.
دراین راستا تولید مواد مختلف معدنی هدف‌گذاری شده‌اند؛ به‌عنوان‌مثال تبیین شده تا سالانه به چه اندازه عناصر مهم فلزی همچون فولاد، مس، آلومینیوم و زغال‌سنگ تولید شود و محصولات نهایی‌شان به دست آید. نماینده مردم ورزقان در مجلس یازدهم درباره نقش و اثرات جلوگیری از خام فروشی بر اقتصاد کشور همچنین خاطرنشان کرد: چنانچه سازوکار تعیین‌شده از سوی مجلس برای جلوگیری از خام فروشی در جریان برنامه هفتم توسعه به‌درستی اجرا شود، شاهد اشتغال آفرینی و توسعه فناوری‌های فرآوری مواد خواهیم بود. وی با تأکید بر ضرورت جلوگیری از خام فروشی برای رقم خوردن ارزش‌افزوده اقتصادی متذکر شد: به طورحتم جلوگیری از خام فروشی موجب خلق ثروت و ارزش‌افزوده قابل‌توجه برای کشور خواهد شد.
وی در پایان این گفت‌وگو با اشاره به‌ضرورت تقویت رشد صنایع پایین‌دستی یادآور شد: جلوگیری از خام فروشی و ایجاد ارزش‌افزوده با تکمیل زنجیره ارزش همواره موردتوجه دولت و مجلس قرار دارد. مقام معظم رهبری نیز در بیانات خود تذکرات لازم را عنوان فرموده‌اند. امیدواریم با عملیاتی شدن مصوبات و قوانین موجود، شکوفایی صنایع پایین‌دستی رقم بخورد.