به گزارش «نماینده» این روزها هیچکدام از ما از آسیب های فضای مجازی دور نیستیم و با شدت گرفتن پاندمی کرونا، رعایت فاصله گذاری اجتماعی و کاهش رفت و آمدها و… عموم ارتباطات و تعاملات به این فضا کشیده شده است. متاسفانه در این مدت زمان که دارد به یکسال نزدیک می شود، آموزش هم راهی پیدا نکرد جز اینکه وارد بستر آنلاین و مجازی شود. حالا از بچه ۵ ساله سرشان در گوشی و تبلت است و آموزش ها به صورت جدی وارد بستر مجازی شده است. شاید برای کودکان این سبک جدید زندگی کمتر آسیب رسان باشد چون هنوز با گشت و گذار در فضای مجازی آشنا نیستند، کنجکاوی هایشان محدود است و عموماً برای آموزش یکی از والدین را در کنار خود دارند اما همینکه وارد سن نوجوانی می شویم دیگر کنترل ها کاهش پیدا می کند و از سوی دیگر کنجکاوی و تسلط بر پیچ و خم دنیای مجازی افزایش پیدا می کند. از سوی دیگر این روزها تقریباً کمتر خانواده ای است که بتواند برای استفاده فرزندانش از گوشی و ابزار هوشمند محدودیتی بگذارد. حالا دیگر کلاس های درس هم نیاز به اینترنت پیدا کرده اند.
دانش آموزانی که تا دیروز سر کلاس درس توبیخ می شدند اگر موبایلی به همراه داشتند حالا تنها ابزار ارتباطی شان با کلاس درس همان شده است. در این میان آنچه مورد غفلت جدی است، شناسایی آسیب های مجازی، نحوه آموزش آن به خانواده ها و دانش آموزان است. این پرسش مهمی است که دانش آموزی که با مجوز آموزش و پرورش وارد شبکه شاید و با مجوز مدارس وارد پیام رسان های متعدد و یا بسترهای آموزش مجازی گوناگون می شوند، آیا در مواجهه با انبوه پیام های این دنیای مجازی که در دسترس قرار می گیرد، می دانند باید چه عکس العملی نشان بدهند؟
حسین تاریخی دبیر کل اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزان که این روزها بیشتر فعالیت هایش در بستر اینستاگرام است، در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به پرسشی که در بالا مطرح شد و دیگر پرسش ها گفت: فهم آسیب های دنیا مجازی بسیار استراتژیک است. ما در مواجهه با این فضا بسیار باید هوشمند برخورد کنیم. به این معنا که باید رده بندی نوجوانان مدنظر همه مسئولان باشد. ما همین امروز در فضای مجازی نوجوانانی داریم که تعداد فالوئرهایشان از برخی شخصیت های هنری بیشتر است. ما نمی توانیم به کسی که این میزان درگیر فضای مجازی شده بگوییم نباید وارد این فضاها شوی. او یکی از عناصر بازیگردان این عرصه است. از آن طرف هم نوجوانانی داریم که همچنان گوشی هوشمند ندارند که بخواهند وارد فضای مجازی شوند.
وی ادامه داد: به معنای دیگر ما با یک فضای صفر و صد رو به رو نیستیم. نمی توانیم یک بسته سیاستی مشخص کنیم و لاغیر. چون این روزها برخی آیین نامه های باید و نبایدی داده می شود که به نتیجه نمی رسد.
دانش آموزانی که تا دیروز سر کلاس درس توبیخ می شدند اگر موبایلی به همراه داشتند حالا تنها ابزار ارتباطی‌شان با کلاس درس همان شده است. در این میان آنچه مورد غفلت جدی است، شناسایی آسیب های مجازی، نحوه آموزش آن به خانواده ها و دانش آموزان است. این پرسش مهمی است که دانش آموزی که با مجوز آموزش و پرورش وارد شبکه شاید و با مجوز مدارس وارد پیام رسان های متعدد و یا بسترهای آموزش مجازی گوناگون می شوند، آیا در مواجهه با انبوه پیام های این دنیای مجازی که در دسترس قرار می گیرد، می دانند باید چه عکس العملی نشان بدهند؟ تاریخ بیان کرد: نکته دوم این است که وقتی ما می خواهیم به کسی مجوز بدهیم که سوار خودرو شود باید برود گواهینامه بگیرد که برای گرفتن این گواهینامه باید در امتحان آیین نامه مقررات راهنمایی و رانندگی شرکت کند و دفترچه ای دارد که باید مطالعه کند، بعد باید با خود خودرو و سخت افزاش آشنا باشد و در نهایت هم بلد باشد ان را براند. در صورت موفقیت در انتها ما به او گواهینامه می دهیم. الان کسی که شاد را نصب می کند و می خواهد واردش بشود آیا قبل از ورود ما به او دستورالعملی داده ایم که در مواجهه با فضای مجازی باید چه رفتاری داشته باشد؟ حتی پدرها و مادرها که تقریباً بیشتر بار آموزش این روزها به دوش آنهاست هم در این زمینه که فرزندانشان باید چه آموزشی ببینند یا برای امن کردن فضای گوشی های هوشمند باید چه کنند، آموزش ندیده اند.
دبیر کل اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزان اظهار کرد: ما به والدین هم نگفته ایم که الان که گوشی به دست فرزندت می افتد که قابلیت سرچ دارد باید چگونه گوشی را امن کنی. حتی از سوی خانواده ها هم مطالبه نمی شود. از آن طرف ما مسائل دیگری هم داریم. معلمانی داریم که بسیار متشرع هستند و سوالشان این است که الان تصویر و صوت من برای دانش آموز می رود و پدر بچه هم دسترسی دارد، تکلیف چیست؟
وی ادامه داد: شبهاتی هم برای بچه های کوچکتر هست مثل اینکه وقتی هم کلاسی های من دختر هستند و معلم هم خانم است چرا باید سر کلاس با حجاب کامل باشم و این یعنی او آگاهی ندارد که این بستر قابلیت هایی برای سواستفاده دارد. اگر به او بگویی شاید استرسش برای استفاده از این فضا بالا برود و اگر نگویی دچار ابهام می شود. البته برخی از این مسائل تحت عنوان سواد رسانه ای تدریس می شود اما این موضوع سواد رسانه ای تنها توسط آموزش و پرورش قابل ارتقا نیست. مهم این است که این سواد رسانه ای تا وقتی به فهم کسی نرسید نباید اجازه ورود به بستر فضای مجازی را داشته باشد. تعارفی هم در این میان نباید وجود داشته باشد.
تاریخی در ادامه به مطالبه گری برای آماده سازی زیرساخت اینترنت ملی اشاره کرد و گفت: واقعیت این است برای اینترنت ملی هیچ مطالبه جدی رخ نمی دهد. هر آنچیزی که ما تحت عنوان سواد رسانه ای به دانش اموز بدهیم هم حکم مسکن را دارد. با این هوشمندی دانش آموزان ظرف یک سال نه دو سال به راحتی می توانند به محتواهای خطر آفرین دسترسی پیدا کنند. راه حل اساسی داشتن اینترنت ملی است؛ با هر تعریفی که دوستان در ذهن دارند. الان کشورهای توسعه یافته نیز از این بستر برخوردار هستند. هیچ راه حلی جز این نداریم. ما در انجمن می خواهیم برویم از یک پلت فرم تعاملی استفاده کنیم و ناچار اینستاگرام را انتخاب می کنیم چون انتخاب دیگری نداریم و دانش آموز یکی دو ساعتش در این فضا با ماست و ما نمی دانیم بعد از آن در این فضا چه خواهد کرد و چه بسا من باعث شده باشم آن دانش آموز وارد اینستاگرام شود. می دانم ممکن است آسیبی وارد کنم اما چاره ای هم ندارم چون هیچ تمهیدی اندیشیده نشده است.
وی در پایان گفت: مسئولان دست اندرکار هیچ پاسخ معناداری نمی دهند و واقعاً کوتاهی جدی ای در این زمینه رخ داده است و حتی شعار اینکه در آینده نزدیک این موضوع عملی می شود هم داده نمی شود. مدام می گویند پهنای باند را رایگان می کنیم یا سیم کارت دانش آموزی می دهیم ... به جای اینها باید هزینه شود یک پلت فرمی با امنیت بالا بیاید بالا. این مطالبه باید جدی باشد و مسئولان هم باید پاسخ شفاف بدهند.