به گزارش «نماینده» وسعت بیکاری به پهنای ٣١استان کشور در سایه کرونا بیداد می‌کند؛ از خرم آباد و سیستان گرفته تا خراسان و گیلان، معضلی که نسل به نسل با اعداد و ارقام بالا و پایین شده و امروزه با شیوع بیماری کرونا اوج گرفته تا جایی که جویندگان کار سکوت اختیار کرده‌اند. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس با بررسی وضعیت اقتصادی کشور که متاثر از بیماری کرونا است؛ تبعات این بیماری تا پایان سال جاری باقی خواهد بود تا جایی که بیکاری دو تا شش میلیون نفر برآورد کرده در این بین تاثیرپذیری دهکهای پایین از این شرایط بیشتر خواهد بود.
علی ربیعی، سخنگوی دولت در یادداشتی می‌گوید: به دلیل شیوع ویروس کرونا در حال حاضر نزدیک به ۳.۳ میلیون نفر از شاغلین رسمی کشور به طور مستقیم در معرض آسیب قرار گرفته‌اند.
دو سنایور برای اقتصاد کشور
شرایط اقتصادی کنونی دو سنایور برای اقتصاد کشور مرور می‌کند، از یکسو اقتصاد کشور دچار بحران‌های داخلی مثل صندوق‌های بازنشستگی و تورم بالای ۴۰ درصدی است که بازار متلاطم ارز بیش از بیش بر تلاطعم آن تاثیر می‌گذارد، سنایور بعدی درگیری تمام حوزه‌ها با بیماری کرونا است که شروعی دیگر برای بیکاری و تحریم اقتصاد در تحریم شده است، که طی ۵ ماه اخیرمنجر به افزایش بیکاری در کل کشور شده است.
با تمام این تفاسیر می‌توانیم بگوییم آنچه وضعیت نابسامان اقتصادی را آشفته‌تر از قبل می‌کند، کاهش تقاضا برای صادرات محصولات کشور است و به طور کلی کاهش تجارت جهانی که تقاضای کل را از طرف تجارت خارجی متأثر می‌کند. در بخش داخلی نیز تقاضای کل هم به‌دلیل کاهش درآمد خانوار و هم کاهش برخی کالاها و خدمات که به شیوع بیشتر ویروس مربوط می‌شوند مشاغلی همچون رستوران و هتلداری، حمل و نقل، پوشاک و ... تحت تأثیر قرار می‌دهد. ازطرف دیگر عرضه کل اقتصاد نیز به‌دلیل اختلال در شبکه تأمین مواد اولیه و محدودیت فعالیت برخی از واحدهای صنفی، با شوک عرضه روبرو شده است.
اشتغال قبل شیوع کرونا
تحریم‌ها و کرونا دو عاملی هستند اشتغال را در رده‌های سنی متفاوت تحت تاثیر قرار داده‌اند. بین سال‌های ۹۴تا ۹۸ را در نظر بگیرید حدود سه میلیون شغل ایجاد شد؛ شغل‌هایی که دولتی و شرکتی نبودند و بیشتر این شغل‌ها ناپایدار بوده و قرارداد و بیمه‌ای از آنها حمایت نکرده در این بین شیوع اپیدمی کرونا معضلی نخ نما شده مثل را بیکاری به گونه‌ای دیگر نشان می‌دهد؛ تا جایی که بیشتر مشاغل و بنگاههای کوچک با شروع کرونا تعطیل شده و کارگران بسیاری که نان را به قیمت روز می‌خورند از نان خوردن جا مانده در این بین رشد پنهان و آشکار بیکاری چهره‌ای دیگر از اقتصاد کشور را نمایان کرد؛ اینبار رشد دست فروشی در میادین و خیابان‌ها، مترو و بازارها و... و. نقشی دیگر از رشد کرونا در کشور را ایفا کرد.
سیدناصر موسوی لارگانی رئیس فراکسیون کارآفرینان مجلس شورای اسلامی در مورد چشم انداز وضعیت اشتغال با تداوم شیوع کرونا به خانه ملت می‌گوید: سال‌های متوالی رهبر انقلاب به تقویت تولید ملی اشاره داشته که زمینه ساز اشتغال‌های پایدار و غیر پایدار است، متاسفانه سنگ اندازی‌هایی از قبیل ورود تولیدات وارداتی خارجی و بی‌توجهی به تولیدات داخلی از جمله عواملی بودند که منجر سقوط بازار تولیدات داخلی بود.
ورود کالای قاچاق ضربه‌ای سنگین به اقتصاد تحریم شده
نماینده مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی در ادامه تاکید می‌کند: وارد کردن کالای قاچاق به کشور یعنی ضربه به اقتصاد تحریم شده و رشد بیش از تصور بیکاری در سایه تعطیلی بنگاههای اقتصادی کوچک و بزرگ؛ در این بین شیوع اپیدمی ویروس کرونا بیش از بیش بر رشد بیکاری در سطح ملی و بین المللی دامن زد تا جایی که نه تنها سلامت جامعه را تحت تاثیر قرار داد بلکه بسیاری از روابط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و حتی فرهنگی را هم دستخوش تغییراتی قرار داد.
باید دولت و مجلس برنامه‌ای در راستای شغل‌های آسیب دیده در پسا کرونا در جهت بهبود شرایط پسا کرونا در نظر بگیرند
موسوی لارگانی در ادامه یاد آور شد: اگر میزان آمار جمعیت شاغل سال گذشته را با امسال مقایسه کنیم، اختلاف میزان اعداد و ارقام نشان از کاهش جمعیت شاغل را می‌دهد. باید دولت و مجلس برنامه‌ای در راستای شغل‌های آسیب دیده در پسا کرونا در جهت بهبود شرایط پسا کرونا در نظر بگیرند.
عضو هیات رئیسه مجلس با اشاره به ارتباط مستقیم اقتصاد و اشتغال به خانه ملت گفت: اقتصاد و اشتغال دو مقوله به هم پیوسته‌اند که در ارتباط مستقیم با هم هستند، اگر یکی از موارد دچار مشکل شود بدون شک دیگری را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با شرایطی که با آن روبرو هستیم دولت تاکنون مشخص نکرده چه آینده‌ای برای اشتغال در پسا کرونا خواهد داشت.
اشتغال در پسا کرونا
نماینده مردم در مجلس یازدهم تصریح می‌کند: دولت و مجلس باید به موضوع اشتغال در حین کرونا و پسا کرونا ورود پیدا کند و برنامه ریزی درستی انجام دهد تا در پسا کرونا تلاش کنیم کمترین آسیب را شاهد باشیم، متاسفانه تا کنون تمهیداتی از طرف دولت برای حمایت از بنگاههای کوچک در نظر گرفته نشده است، به فرض مثال بیشتر صنایع با شیوع کرونا تعطیل شدند و همین عاملی بر رشد بیکاری و تعطیلی بسیاری صنایع تولیدی شده است؛ برای مثال تولیدات صنایع کیف و کفش تا لوازم التحریر جزو لوازم ضروری برای دانش آموزان است و خانواده‌ها با هر مشکلی مجبور به تهیه ملزومات تحصیلی برای دانش آموزان بودند با شیوع کرونا این مشاغل دچار آسیب جدی شده و با چالش روبرو شده‌اند.
کرونا و بیکاری مشاغل
رئیس فراکسیون کارآفرینان مجلس خاطر نشان می‌کند: در زمینه صنایع و شغل‌های آسیب دیده نمایندگان مجلس باید طرحی را ارائه داده طبق موازین شورای نگهبان و یا دولت لایحه‌ای در راستای حمایت از مشاغل آسیب دیده کرونا ارسال کند تا مورد توجه قرار بگیرید، در این بین با توجه به کسری بودجه‌ای که داریم باید متممی به آن اضافه شود تا این ضرر و زیانی که بنگاهها شاهد آن بودند در این دوران سخت تا حدودی جبران شود.
کرونا سبک زندگی را تغییر داد
در ادامه اقبال شاکری نایب رئیس فراکسیون کارآفرینان در مورد اشتغال‌های آسیب دیده در ایام کرونا به خبرنگار خانه ملت می‌گوید: شیوع ویروس کرونا در سطح ملی و جهانی منجر به تغییر سبک زندگی افراد شده است، این ویروس تهدیدی ملی و بین المللی است که اگر بتوانیم آن را به درستی کنترل کنیم بدون شک قابلیت تبدیل شدن به فرصت را خواهد داشت.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی تاکید می‌کند: از تعطیلی مراکز علمی و تفریحی و مراکز تولیدی گرفته تا سینما وتئاتر از دستاوردهای ابتدای این بیماری منحوس بود، ضربه کرونا با تعطیلی بنگاههای اقتصادی کوچک به اصطلاحا(SME) بیشتر از حوزه‌های دیگر در بین مردم نِمود داشت، تعطیلی‌هایی که منجر به کاهش تقاضا از سمت بازار برای محصولات تولیدی داخل کشور شد.
کرونا بیکاری به همراه داشت
شاکری ادامه می‌دهد: مراسم عید نوروز و بازگشایی مدارس، حج عمره و زیارت عتبات عالیات، ماه رمضان، محرم و صفر و... از جمله ایامی هستند هریک در دوره خود متقاضیانی برای بازار محصولات خاصی بودند که امروزه با شیوع کرونا و با کاهش تقاضا از طرف متقاضیان روبرو بود. بر همین اساس بسیاری از این بنگاههای تولیدی کوچک مثل مشاغل خانگی، باشگاههای ورزشی، رستوران‌ها، اماکن تفریحی مثل کافی‌شاپها با کمبود تقاضا روبرو بودند و عرضه خود را متناسب با تقاضا بازار ارائه دادند تا جایی که این کاهش تولید منجر به تعدیل نیروی انسانی شده، ضربه نخستین کرونا قبل از عید نوروز بود که با ادامه‌دار بودن بیماری با تعطیلی این بنگاههای اقتصادی روبرو بودیم در این میان صنایع بزرگ هم کمتر از صنایع کوچک ضربه نخوردند.
تهدید کرونا را به فرصت تبدیل کنید
نماینده مردم در مجلس یازدهم در ادامه می‌افزاید: متاسفانه تا زمانی که کرونا کنترل و درمان نشود این شرایط ادامه خواهد داشت باید ببینیم چگونه می‌توانیم این تهدید را به فرصت تبدیل کنیم و سوال اینجاست دولت چه اندازه توانسته این بیماری را در حوزه اشتغال کنترل کرده و به کمک مشاغل آسیب دیده شتافته و مانع از تعطیلی آنها شده و یا ستاد ملی کرونا طرحی برای حمایت از مشاغل آسیب دیده ارائه داده است؟ و یا این حمایت دولت عاملی برای کاهش آسیب‌های وارده برمیزان اشتغال کشور بوده است یا خیر؟ که متاسفانه در پاسخگویی آماری در این مورد در دست نداریم.
دولت از چه مشاغلی حمایت کرد
نماینده مردم در مجلس یازدهم یادآور شد: دولت باید با توجه به رشد بیکاری در زمان ۵ ماه گزارشی ارائه دهد تا مشخص شود این حمایت‌های دولتی از مشاغل چگونه و چه زمانی بوده که امروزه آمار بیکاری رشد داشته است؛ یا چه کمکی از مشاغل آسیب پذیر تا به امروز در این راستا داشته است.
شاکری در ادامه می‌گوید: یکی از اقداماتی که می‌تواند این تهدید را به فرصت تبدیل کرد ایجاد اشتغال جدید و مناسب با شرایط است، تا حدودی هم این موضوع در جامعه اتفاق افتاده به فرض مثال کارآفرینی به روش‌های دانش بنیان است، دولت باید از آنها به گونه‌ای حمایت کند که بعد از کرونا هم این مشاغل به کار خود ادامه داده و منجر به اشتغالزایی باشد.
در شرایط کنونی صنایع بهداشتی از تولید ماسک تا تجهیزات پزشکی به عنوان یکی از صنایع تولیدی داخلی می‌تواند فرصت بزرگ برای صادرات باشد
عضو کمیسیون عمران در مجلس یازدهم می‌افزاید: در شرایط کنونی صنایع بهداشتی از تولید ماسک تا تجهیزات پزشکی به عنوان یکی از صنایع تولیدی داخلی می‌تواند فرصت بزرگ برای صادرات باشد تا جایی که بتوانیم از سطح ملی به سمت جهانی شدن پیش رویم.
شیوع کرونا منجر به افزایش بیکاری شده است
نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی تاکید می‌کند: شیوع کرونا منجر به افزایش بیکاری شده است، کمیسیون‌های مربوط با جلساتی که با وزارتخانه و سازمان‌ها و نهادهای مربوطه در این راستا داشته‌اند باید بتواند دولت را مجاب به مشارکت لازم جهت حمایت از مشاغل آسیب دیده کنند و همچنین دولت باید پاسخگو باشد تاکنون چگونه توانسته از کسب و کارهای کوچک و آسیب دیده در ایام کرونا حمایت داشته باشد پس از آن بودجه مورد نیاز برای حمایت از مشاغل آسیب دیده مطرح شود.
شاکری ادامه داد: تمام کارفرمایانی که تا کنون در این شرایط سخت به تولید خود ادامه داده و در این اوضاع تعدیل نیرو نداشتند باید در الویت حمایت‌های مادی دولت قرار گرفته و همین انگیزی می‌شود برای کارفرمایان که در این شرایط سخت نسبت به دیگر کارکنان مسئولیت پذیر بودند.
کرونا و بیکاری مشاغل
در پایان می‌توانیم بگوییم؛ شیوع کرونا جدای از مرگ و میر شهروندان هزینه‌های اقتصادی کلانی برای مردمی که تورم بالای ۴۰ درصد را به دوش می‌کشیدند رقم زد در پی آن نگرانی مردم علی الخصوص افرادی که در دهکهای پایین قرار داشتند را به همراه داشت، تاجایی که عده‌ای فردا نیامده را با ابهام و گاهی با ناامیدی نظارگر هستند. تمام گمانه زنی‌ها از موج شیوع بیکاری دیگر خبر می‌دهد به فرض مثال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی کشور اثر شیوع کرونا را بیکاری ۲۰ درصد از شاغلان را برآورد کرده که در قالب تعطیلی یا کاهش فعالیت بنگاههای اقتصادی همراه خواهد بود، زمستان سال گذشته کشور با نرخ بیکاری ۱۰ درصد مواجه بود البته در آمار و ارقام بیان شده که توسط فیش حقوقی و لیست بیمه‌ای که برای کارگران و کارمندان توسط کارفرمایان ارائه شد، در این بین افرادی بودند که نه ثبت بیمه بودند حتی از حمایت‌های دولتی هم بی بهره بودند و هیچگونه سندی مبنی بر بیکاری این افراد نیست. راهکار دولت برای بیکارشدگان دوران کرونا «بیمه بیکاری» بوده است که این راهکار جواب افرادی که بیمه نبودند نیست در این میان وعده و وعید بی‌نتیجه مالی که گاهی کارفرمایان را فقط مجبور به تعدیل نیرو می‌کند