ماهنامه «نماینده»/ اگر نگاهی به فرمایشات گوهربار مقام معظم رهبری داشته باشیم، متوجه میشویم که رسالت و وظیفهای برعهدۀ مجلس است که بتواند بستر را برای دولت در جهت خدمت به مردم آماده کند یا به تعبیری مسیر را برای دولت ریلگذاری کند. در این یکسال و چند ماه از عمر مجلس دهم، مواردی که دغدغۀ مقام معظم رهبری بوده، اعم از ظلمستیزی، مبارزه با مشکلاتی که در سطح کلان جامعه وجود دارد خصوصاً در حوزۀ اقتصادی، شاهد سه اتفاق مهم در مجلس بودهایم.
بهنظرم مجلس وقت خیلی خوبی گذاشته است. ابتدا برنامۀ توسعۀ ششم را داشتیم که وقت زیادی از مجلس گرفت و طی حدود 2 ماه در 3 شیفت کاری فعالیت و بررسی شد و بعد هم لایحۀ بودجۀ سال 96 بود و بعد از آن هم، بحث انتخاب کابینه بود که بررسی دقیقی انجام شد.
همۀ اینها در یک بازۀ زمانی یک ساله اتفاق افتاد که شاید در برخی جهات مجلس نتوانست با جدیت ورود کند؛ مثلاً در بحث حقوقهای نجومی حرکت خوبی انجام شد ولی استمرار نداشت و میطلبید بیشتر بر روی این قضایا تمرکز شود. هر چند این نکته هم وجود دارد که ما در بحث قانونگذاری، جزو کشورهایی هستیم که قانونهای زیادی در طی 110 سال تاریخ قانونگذاری کشورمان تصویب کردهایم و شاید اینکه بعضاً قوانین مشابه و موازی وجود دارد یا بعضیها از آن قوانین سوءاستفاده میکنند، شاید یکی از دلایلش همین کثرت قانون باشد که عمدۀ اینها طی 38-39 سال بعد از انقلاب اتفاق افتاده است.
شاید یکی از رسالتهایی که ما داریم و بر روی آن عهد بستهایم و سوگند خوردهایم که پایبند به ارزشهای نظام و دفاع از حقوق مردم باشیم، بازنگری و اصلاح قوانین باشد که در این قضیه فرصت نشد و من این را جزو نقاط ضعف مجلس میدانم.
باید مجلس شورای اسلامی، معاونت قوانین، مرکز پزوهشها یک ورود جدی بر روی این قضیه داشته باشند تا بتوانیم بازنگری در قوانین صورت دهیم. خیلی از دستگاههای اجرایی میتوانند با دستورالعمل، بخشنامه و آئیننامه کار خود را انجام دهند ولی در جایی که قانون تصویب شد، آن دیگر قطعی و لازمالاجراست، عدول از آن مجازاتهای خاص خود را دارد. در این قسمت که اعتقاد دارم جزو دغدغههای مقام معظم رهبری هم هست، مجلس فرصت نکرده است ورود پیدا کند. البته یکی از مواردی که در برنامۀ کاری داریم، همین است. در بحث انتخاب کابینۀ دوازدهم هم شاهد این بودیم که رأی اعتمادی که مجلس به کابینه داد، رأی بیسابقهای با میانگین 220 رأی به هر وزیر بود. آن هم دقیقاً در جهت حمایت از دولت بود که بهانهای برای کار نکردن نداشته باشد. مجلس در این مرحله با دولت راه آمد، رأی خوبی به وزرای کابینه داد تا کار کنند و وقت بگذارند. تعارف هم با کابینه و دولت نداریم. در جایی که نتوانند ورود پیدا کنند طرح سؤال میشود. کمااینکه اخیراً در طرح سؤال از آقای «ربیعی» وزیر کار، نمایندگان قانع نشدند و کارت زرد دادند و این اتفاق دربارۀ وزیر کشور هم افتاد.
معتقدم مجلس زبان گویای مردم است و باید پیگیر مطالبات آنها باشد، ولی این را هم باید گفت که ما از دولت پرسشگر هستیم، اما خیلی از موارد را مردم از ما میخواهند. یعنی آن چیزهایی که باید دولتیها جواب دهند، ما باید نقش دولت را ایفا کنیم و پاسخگوی مردم باشیم، یکی از دلایل این مسئله، اعتمادی است که مردم به نمایندگان خود دارند. البته در کنار اشکالات و نقاط ضعف، باید به نقاط قوت مجلس هم اشاره کرد. یکی از نقاط قوت مجلس، رأی بیسابقهای بود که به طرح مقابله با اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا داد و در واقع، مقابله به مثل با کنگرۀ آمریکا بود. بهطوریکه تقریباً تمام کسانی که آن روز در صحن مجلس حضور داشتند، یک دست به این طرح که برای مقابله با مصوبۀ کنگرۀ آمریکا و مبارزه با دولت ایالاتمتحده بود، رأی دادند. این نشاندهندۀ عزم جدی مجلس برای مبارزه با آمریکا و تهدیدهای آن و حمایت از ساخت درونی کشور و اقتصاد داخلی بوده است.
در مسائلی مانند اقتصاد مقاومتی، مبارزه با قاچاق کالا، جلوگیری از ریخت و پاش و کارهای غیرضروری نیز مجلس باید ورود کند، البته بخشی از این کارها از جمله در موضوع قاچاق کالا به دولت باز میگردد که باید با جدیت ورود کند، وگرنه مجلس قانونگذاری کرده و قوانین مشخص و واضح هم هستند. اما وقتی بحث حمایت از تولیدات داخلی را مطرح میکنیم، از آن طرف اقلامی وارد کشور میشود که اصلاً ضرورتی ندارد، مثلاً در تولید البسه یا پوشاک نوزاد که در درون کشور به بهترین شکل میتوانیم تولید کنیم، دلیلی ندارد که این اقلام از خارج کشور وارد شود. البته بخشی از مشکل به ضعف نظارت مجلس و تعارف بیش از حد با دولت برمیگردد، اما بدون تعارف بدنه و کلیت مجلس باید خودش را آماده کند که نظارت دقیقتری در این عرصهها داشته باشد و با جدیت وارد شود تا بتوانیم در جهت خدمت به مردم قدمهای خوب و مؤثرتری را برداریم.
گذشته از همۀ نقاط ضعف و قوت مجلس دهم و اینکه چقدر تا بهحال انقلابی عمل کرده است، اگر بخواهیم یک عرصه را بهعنوان عرصۀ اقدام فوری و انقلابی مجلس مطرح کنیم، این است که مجلس باید دولت را در زمینۀ ایجاد شغل برای نسل جوان کمک کند؛ این حوزه، واقعاً نیاز به حرکت انقلابی، عزم انقلابی و جهادی دارد. اگر کار را به بچههای خودمان بسپاریم و به اقتصاد مقاومتی باور داشته باشیم، قطعاً جواب میدهد اما این نیاز به عزم جهادی دولت و مجلس دارد.