ماهنامه «نماینده» / «حسینعلی حاجی‌دلیگانی» عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس در گفت‌وگو با «نماینده»، دیوان محاسبات را بازوی نظارتی سازماندهی شدۀ مجلس توصیف کرد که با حضور کارشناسان دائمی و همچنین کارشناسانی که در موقعیت‌های مختلف به کار گرفته می‌شوند، پس از ارائه اعتبارات دولتی به هر دستگاهی، بر چگونگی مصرف آن اعتبارات به صورت مستمر نظارت می‌کند.
* وظیفۀ دیوان در مراقبت از حیف‌ومیل یا جابه‌جایی بودجه
نمایندۀ مردم شاهین‌شهر یکی از ابزارهای مهم برای سوءاستفاده توسط برخی افراد و مدیران را اعتبارات دولتی دانست که اگر درست پیگیری و به‌جا مصرف شود، مشکل آن‌چنانی در روند کاری دستگاه‌ها کمتر دیده می‌شود و پیش نمی‌آید؛ در عین حال اغلب مشکلاتی که در دستگاه‌ها به وجود می‌آید، از سوءاستفاده‌های مالی یا جابه‌جایی اعتبارات برخلاف قانون است که انجام می‌شود.
وی با اشاره به اینکه «مصوبات بودجه‌ای مجلس براساس یک هدف‌گذاری مبتنی بر اسناد بالادستی و ضرورت جامعه است.» تصریح کرد: «اگر بودجه‌ای جابه جا شود یا خدای ناکرده حیف‌ومیل شود، طبیعی است کسی که باید مراقب باشد و کار خود را به دقت انجام بدهد، دیوان محاسبات است.»
* دیوان محاسبات دست‌خوش مسائل سیاسی شده است
حاجی‌دلیگانی با وجود اینکه «ساختار کارشناسی دیوان را براساس قواعد و مرسومات سایر کشورها می‌داند» اما معتقد است: «در یک سال گذشته شاهدیم که نه‌تنها استفادۀ درستی از این ابزار نمی‌شود، بلکه دست‌خوش مسائل سیاسی و سلیقه‌های سیاسی خاصی به‌خصوص در پروندۀ حقوق‌های نجومی شده است.»
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه افزود: «ظاهراً دیوان محاسبات پیش‌قدم شد تا دغدغۀ مقام معظم رهبری را حل کند، ولی عملکردش به‌نحوی بود که ای کاش این کار را انجام نمی‌داد، زیرا با نوع ورودش به این مسئله، موضوع را لوث کرد.»
حاجی‌دلیگانی عملکرد دیوان را به رفتار کسانی تشبیه کرد که با مشاهدۀ عده‌ای دزد به‌جای اینکه با مراقبت آنها را محاصره و دستگیر کنند، بیشتر سروصدا ایجاد کردند تا دزدها متوجه شوند و فرار کنند.
* جمع شدن حواس دانه‌درشت‌ها با سروصدای دیوان
وی خاطرنشان کرد: «دیوان محاسبات در رسیدگی به حقوق‌های نجومی سروصدای بزرگی را به راه انداخت و تمام دانه‌درشت‌ها را متوجه کرد و از طرفی از آنهایی که مورد شناسایی قرار گرفته بودند، دعوت کرد تا پول‌هایشان را پس بگیرند و برخلاف رویۀ قانونی، عمل کرد.»
نمایندۀ شاهین‌شهر ادامه داد: «در دیوان محاسبات هیچ سابقۀ محکومیت یا عمل خلاف قانون برای برداشتن این پول‌ها از جیب مردم ثبت نشده و وجود ندارد؛ حتی لیستی هم به دستگاه‌های دیگر ارسال نشده است.»
وی در همین زمینه توضیح داد: «اگر درحال حاضر از حجم حقوق نجومی بگیران استعلامی از وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی، دادسرا یا دیگر مراجع بگیرید، مشاهده خواهید کرد که هیچ سابقۀ خلافی از جمله درخصوص برداشت‌های نجومی در پروندۀ آنها ثبت نشده است؛ این اقدام، کار خلافی بود که دیوان محاسبات انجام داد.»
* ضعف دیوان در اقدامات پیشگیرانه
حاجی‌دلیگانی علاوه‌بر اینکه به عملکرد اشتباه دیوان در پروندۀ حقوق‌های نجومی تصریح دارد، گناه این قصور و تقصیر را بیشتر می‌داند چون معتقد است: «براساس قانون، دیوان محاسبات باید با ارائه آموزش‌ها، شناسایی کانال‌های زرد، قوانین ضعیف یا مسیرهایی که از آن سوءاستفاده می‌شود و انعکاس آن به‌مراجع بالادستی و کمیسیون‌های مجلس، مانع سوءاستفاده برخی افراد از این کانال‌ها می‌شد.»
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در توضیح عملکرد ناقص دیوان در این حوزه خاطرنشان کرد: «تا زمانی که یک خبرنگار این فیش‌های نجومی را منتشر نکرد، سروصدا هم در کشور وجود نداشت؛ این درحالی‌است که دیوان محاسبات باید به‌عنوان چشم ناظر، کارشناس و تیزبین مجلس به صورت مرتب و به‌روز مسائل را دنبال می‌کرد، که متأسفانه در این رابطه هیچ اقدامی را انجام نداد.»
نمایندۀ مردم شاهین‌شهر در واکنش به اظهارنظری از معاون اول رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه «اگر یک مدیر از حکم دیوان و سازمان بازرسی بترسد به درد نمی‌خورد.» تصریح کرد: «درست است که مدیر بایستی شجاعت داشته، توانمند باشد، رشادت به خرج بدهد و تصمیم‌گیر باشد، اما اینکه بخواهد خلاف بَیِّن قانون عمل کند، طبیعی است نمی‌توان گفت فرد توانمند و شجاعی بوده، چون به کاری که خلاف قانون است نمی‌توان مجوز اجرایی شدن داد. اگر قانون ایراد دارد، بایستی اصلاح آن را پیشنهاد بدهند چون دست دولت باز است؛ می‌تواند لایحه‌ای بیاورد و قانون را اصلاح کند.»
* مدیران از دیوان حساب می‌بردند
وی در ادامه خاطرنشان کرد: «تنها مجموعه‌ای که مدیران مقداری از آن حساب می‌بردند و جلوی تخلفات گرفته می‌شد، دیوان محاسبات بود. متأسفانه با این نوع رفتار و بدعتی که اخیراً دیوان محاسبات در نحوۀ رسیدگی حقوق‌های نجومی برجای گذاشت، باعث شد که این ترس هم ریخته شود و با این جملۀ آقای جهانگیری هم برخی افراد سوءاستفاده‌های بیشتری خواهند کرد.»
از این نمایندۀ مجلس دهم از تداوم اصرارش برای برکناری رئیس دیوان محاسبات پرسیدیم که تصریح کرد: «به نظر بنده مجلس و کمیسیون برنامه و بودجه‌ای که به رئیس دیوان محاسبات رأی اعتماد داده است، می‌تواند رأی اعتمادش را پس بگیرد و رأی را برگرداند؛ این اقدام فرآیند درستی است، مشکلی ندارد و ما هم بر آن اصرار داریم.»
حاجی‌دلیگانی در پاسخ به سؤال «نماینده» درخصوص اعتراف رئیس سابق دیوان محاسبات به ضعف رسانه‌ای این نهاد، اظهار داشت: «اگر شفاف‌سازی برای مردم صورت بگیرد، می‌توان جلوی اتفاق های بعد را گرفت.»