به گزارش «نماینده»، دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده روز دوشنبه استراتژی امنیت ملی نوین دولت خود را اعلام کرد. استراتژی یا راهبردی که خواهان توسعه نفوذ آمریکا در سراسر جهان برای ترویج صلح و مقابله با طیفی از تهدیدات ناشی از دشمنانی مانند چین، روسیه و تروریست ها است.
ترامپ در مقدمه سند راهبرد امنیت ملی خطاب به آمریکایی‌ها نوشته است: مردم آمریکا مرا انتخاب کرده‌اند که آمریکا یک بار دیگر عالی شود. من وعده دادم که دولتم امنیت، منافع و رفاه شهروندان ما را در اولویت نخست قرار دهد. وعده دادم که اقتصاد آمریکا احیا خواهد شد، ارتش بازسازی خواهد شد، مرزهای ما مورد حفاظت قرار خواهد گرفت، یکپارچگی ما حفظ خواهد شد و ارزش‌های ما اشاعه خواهد یافت.
وی در این سخنرانی استراتژی را مطرح می کند که بر اساس واقع گرایی اصولی است و چهار ستون آن عبارتند از : حفظ میهن، به حداکثر رساندن نفوذ آمریکا، حفظ صلح از طریق قدرت نظامی و تقویت اقتصاد و تجارت آمریکا. وی از چین و روسیه به عنوان قدرتهای تجدید نظر طلبی یاد می کند که باید با آنها مقابله شود.
جهت بررسی این موضوع خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «فرانک فون هیپل» فیزیکدان معروف هسته ای آمریکا انجام داده که در ادامه می آید.
حوزه تحقیقاتی «فون هیپل» معاون اسبق امنیت ملی کاخ سفید در زمینه علوم و فناوری شامل مواردی چون کنترل تسلیحات اتمی و منع اشاعه هسته ای، انرژی و توازن سیاست گذاری در عرصه های تکنولوژی است.
وی، پیش از پیوستن به دانشگاه «پرینستون»، به مدت ۱۰ سال مشغول تحقیق در زمینه فیزیک نظری ذرات بنیادی بود و به طور خاص به نگارش آثاری با موضوع پایه و اساس فنی منع اشاعه هسته ای و راهکارهای خلع سلاح، آینده انرژی اتمی و بهینه سازی اقتصاد سوخت خودرو علاقه دارد.
هیپل در سال ۱۹۹۳ به پاس تحقیقات ارزشمندش، موفق به دریافت فلوشیپ موسسه «مک آرتور» شد. وی که دارای مدرک دکتری از دانشگاه آکسفورد است، در حال حاضر عضو هیئت مدیره پنل بین المللی درباره مواد شکافت پذیر است.
*استراتژی جدید امنیت ملی آمریکا بر اساس چهار اصل است: حفظ کشور، بهبود ثروت عمومی، حفظ صلح از طریق قدرت نظامی و افزایش نفوذ آمریکا. در این استراتژی تا چه حد به ابزارهای قدرت نرم اشاره شده است؟
دو بخش در استراتژِی امنیت ملی آمریکا وجود دارد که راجع به قدرت نرم این کشور است: « دیپلماسی و کشورداری» و «افزایش نفوذ آمریکا». دیدگاههایی که در این طرح وجود دارد سنتی هستند. متاسفانه رئیس جمهور در عمل به دیپلماسی احترام چندانی نمی گذارد. دولت، بودجه وزارت امور خارجه را کاهش داده این در حالی است که بودجه امور نظامی را افزایش داده است. وی برخی از بهترین دیپلماتهای آمریکایی را به اجبار اخراج کرده و پست های کلیدی آنها هنوز خالی است. رئیس جمهور همچنین از مذاکرات بدون قید و شرط با کره شمالی حمایت نکرده است و به توافق هسته ای ایران، بزرگترین دستاورد دیپلماسی با ایران بعد از گذشت دهه ها که هر دو کشور با یکدیگر به طور مستقیم مذاکره نداشتند، احترام قائل نمی شود.
*برخی از استراتژی جدید انتقاد کرده و بر این باور هستند که در استراتژی جدید، برخی از موضوعات از جمله حقوق بشر و تغییرات آب و هوایی حذف شده است. با توجه به این رویکرد آیا استراتژی جدید آمریکا منجر به صلح و امنیت پایدار خواهد شد؟
در طرح استراتژی امنیت ملی ترامپ، حقوق بشر وجود دارد اما حمایت از تنوع فوق العاده طبیعت و بشریت به طور بسیار خلاصه ذکر شده است آن هم در قسمت «پذیرش تسلط انرژی». بدیهی است که سهامداران زغال سنگ، استخراج نفت و گاز و آنهایی که به آب و هوا به عنوان یک اولویت مهم نگاه می کنند، باعث شده اند این مختصر نیز در طرح استراتژی جدید ذکر شود.
*در استراتژی جدید، بودجه بیشتری به ارتش آمریکا اختصاص خواهد یافت. آیا این بدان معنی است که سیاست خارجی آمریکا بیشتر نظامی خواهد شد و اهمیت دیپلماسی کاهش خواهد یافت؟
در طی دوران ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» اهمیت دیپلماسی کاهش یافته و آمریکا به طور فزاینده منزوی می شود. به نظر می رسد این موضوع به عنوان یک مساله قلمداد شود تا به عنوان نتیجه رهبری آن . من فکر نمی کنم ارتش ما جنگ های بیشتری را دنبال کند اما به دیپلماسی احترام نمی گذارد و دیدگاههای دیگر کشورها خطر جنگ را افزایش می دهد.
*با توجه به اهمیت ارتش آمریکا در استراتژی جدید آیا امکان مداخله نظامی بیشتر آمریکا در نقاط مختلف جهان وجود دارد؟
درست است که یک ژنرال ریاست شورای امنیت ملی را بر عهده دارد اما من فکر نمی کنم این موضوع خطر دخالت های نظامی را افزایش دهد. ژنرال های عاقل هزینه های جنگ را درک کرده و من بیشتر نگران ایدئولوگ ها هستم تا ژنرال ها.
*ترامپ در استراتژی ملی خود روسیه و چین را رقبای خود نه دشمن دانسته و تاکید کرده که آمریکا باید تلاش کند با آنها روابط اقتصادی برقرار کند. علت رویکرد مثبت ترامپ به این دو کشور چیست؟
من فکر می کنم این رویکرد منطقی بوده و ما آن را با دنیا به اشتراک می گذاریم. ما نیاز داریم به طور مسالمت آمیز و سازنده با دیگر کشورها در جهان زندگی کنیم.
*ترامپ از مواضع خود علیه ایران و کره شمالی دفاع کرد. با وجود این مسئله که ترامپ برجام را مورد تایید قرار نداده است سرنوشت این توافق را چگونه پیش بینی می کنید؟
من در مورد برجام نگران هستم. کنگره، نظر ترامپ را مبنی بر اینکه کنگره تا ۱۳ اکتبر وقت دارد به طور یک جانبه برجام را اصلاح کند، رد کرده است. رئیس جمهور تهدید کرده است که اگر کنگره این اقدام را انجام ندهد به برجام پایان خواهد داد. در ژانویه، به علت حفظ انطباق آمریکا با برجام، ترامپ مجبور است از تحریم های مالی مرتبط با برنامه هسته ای ایران تا ۱۲۰ روز دیگر چشم پوشی کند. اگر او این کار را انجام ندهد، او عملا آمریکا را از برجام خارج می کند. من فکر نمی کنم کنگره از تصمیم ترامپ حمایت کند. اما در آمریکا برجام یک توافق اجرایی بوده و رئیس جمهور اوباما آن را امضاء کرده است. بنابراین ترامپ می تواند آن امضاء را پس بگیرد. من باور دارم خروج آمریکا از برجام احمقانه بوده و ما علیه آن مبارزه خواهیم کرد اما ما فقط می توانیم این اقدام را معکوس کنیم آن هم بعد از انتخاب یک رئیس جمهوری جدید در سال ۲۰۲۰. من امیدوارم که همکاران ما در برجام آن را زنده نگه دارند تا رئیس جمهوری بعدی در سال ۲۰۲۱ وارد کاخ سفید شود – مگر اینکه اتهامات علیه ترامپ باعث شود رئیس جمهوری جدید پیش از اتمام دوره ریاست جمهوری وی بر سر کار آید.