به گزارش «نماینده»، فرهاد رهبر در حاشیه برگزاری پانزدهمین گردهمایی سراسری معاونان پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چند درصد از پژوهش های ارائه شده در نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی امسال منطبق با نیاز جامعه و بازار کار است؟ گفت: قاعدتاً همه محصولاتی که امسال در نمایشگاه عرضه شد، منطبق با نیاز بازار است.
وی افزود: اگر هرکدام از این محصولات را تجزیه و تحلیل کنیم، خواهید دید که می تواند برای اشتغال جوانان و صاحبان حرفه مفید باشد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: اشکال اساسی که درباره محصولات دانش بنیان و فعالیت های پژوهشی وجود دارد، این است که بین «پژوهش و محصول تولیدشده» و «تجاری سازی و عرضه به بازار» حلقه مفقوده‌ای وجود دارد. تجاری سازی محصولات نیازمند چند گام است که مهمترین آن مقیاس تولید محصول است و باید بدانیم که هدف از تولید این محصول چیست و بازار عرضه آن بازار داخلی است یا منطقه‌ای و بین‌المللی؟
دکتر فرهاد رهبر با بیان اینکه پرسش دیگر پیش از تولید محصول دانش بنیان، این است که آیا این دانش فنی می تواند برای تولید محصول با سایر تولیدکنندگان مشارکت داشته باشد؟ گفت: اگر پژوهشگر این موارد را مورد بررسی قرار دهد، در می یابد که بازار محصولش کجاست و ما چگونه می توانیم به تجاری سازی و بازاریابی این محصول کمک کنیم.
وی ادامه داد: دومین گامی که برای حمایت از پژوهشگران باید برداشته شود، این است که ریسک پژوهش را کاهش دهیم. برای این کار باید منابع مالی در اختیار مخترعان و محققان محصولات دانش بنیان قرار گیرد تا یک پژوهشگر با کمترین ریسک به فعالیت بپردازد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، گسترش صندوق سرمایه های ریسک پذیر و ایجاد پل ارتباطی بین پژوهشگران و تولیدکنندگان را از عواملی دانست که منجر به حمایت از پژوهشگران و فروش محصولات دانش بنیان می شود.
فرهاد رهبر با بیان اینکه اکنون کارخانه ها و کارگاه های تولیدی با 30درصد ظرفیت خود فعالیت می کنند، گفت: متاسفانه عوامل گوناگون باعث شده 70درصد ظرفیت های تولیدی بلااستفاده بماند بنابراین پژوهش های کاربردی می تواند این ظرفیت بلااستفاده را اشغال کرده و به اشتغالزایی کمک کند.
مدرک‌گرایی تبدیل به یک ضایعه شده است
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پاسخ به سوال دیگری درخصوص حمایت دانشگاه آزاد اسلامی از مخترعان و نخبگان فاقد مدرک دانشگاهی، گفت: حمایت از نخبگان فاقد تحصیلات دانشگاهی، تجربه موفقی در دنیاست اما متاسفانه در کشور ما مدرک‌گرایی تبدیل به یک ضایعه شده و ما را گرفتار کرده است.
وی با بیان اینکه بسیاری از مخترعان فاقد مدرک دانشگاهی کشور فراموش شده اند، گفت: دانشگاه آزاد اسلامی در نظر دارد در پارک علم و فناوری خود از کسانی که صاحب ایده و ابتکار هستند و دانش حرفه ای دارند اما مدرک دانشگاهی ندارند دعوت کند تا در این مجموعه از تجارب آنان برای محتوای آموزشی استفاده شود.
دکتر فرهاد رهبر تاکید کرد: کسانی که صاحب ایده و ابتکار هستند و ایده آنها می تواند به محصول تجاری سازی شده تبدیل شود، قطعاً در پارک علم و فناوری و مراکز رشد مورد حمایت دانشگاه آزاد اسلامی قرار می گیرند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه دنیای امروز از این نوع افراد برای همکاری های علمی دعوت می کند، گفت: به عنوان مثال فردی که صاحب ایده یا حرفه است، در کنار کسی که دانش نگارش می داند، قرار می گیرد و یک تیم تشکیل می شود. در این تیم فرد صاحب ایده یا حرفه، تجارب خود را بیان و آموخته های خود را به صورت عملی نشان می دهد. سپس این تجارب و دانش، مستندسازی می شود و این مستندات به محتوا، پایان نامه یا رساله تبدیل می شود و منطبق با آن مدرک دانشگاهی به فرد می دهند.
فرهاد رهبر به سوال دیگری در خصوص نوع حمایت دانشگاه آزاد اسلامی از دانشجویانی که رویکرد مسئله‌محور دارند، پاسخ داد و گفت: امسال در نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی حدود 160 محصول دانشگاه آزاد اسلامی ارائه شده بود که یکی از این محصولات خودروی برقی است که توسط واحد قزوین تولید شده است. درباره این خودرو مذاکرات زیادی صورت گرفته تا بتواند استانداردهای لازم را کسب کند.
وی افزود: علاوه بر این مذاکرات، با واحدهای تولیدی هم برای تامین قطعات این خودرو و تجاری سازی آن صحبت هایی شده است. قرار است در مرحله ابتدایی 100 دستگاه از این خودرو تولید شود که با توجه به این تعداد، قیمت قطعات خودرو گران تمام می شود و باید مذاکراتی صورت گیرد که از ظرفیت خالی تولیدکنندگان کشور برای تولید قطعات این خودرو استفاده شود تا هزینه های تولید آن کاهش یابد.
فرهاد رهبر اضافه کرد: در نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی برخی از پژوهشگران واحدهای دانشگاهی بودند که در یک حوزه فعالیت می کردند اما از فعالیت های یکدیگر اطلاعی نداشتند که قرار شد این پژوهشگران در کنار یکدیگر ساماندهی شوند تا بتوانند محصولاتشان را ارتقا داده و شرکت دانش بنیان راه اندازی کنند.
وی در پاسخ به سوال خبرنگاری درخصوص نظام آموزشی کشور گفت: فرهنگ آموزش در آموزش باید تغییر کرده و به رویکرد آموزش برای پژوهش تبدیل شود که این موضوع نیازمند عزم ملی و مشارکت همگانی است که با سخنرانی، شدنی نیست.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: سالهاست وضعیتی به وجود آمده است که دانشجوی دکتری فارغ التحصیل می شود تا به عنوان عضو هیات علمی جذب دانشگاه شود در صورتی که اکنون 20هزار فارغ التحصیل بیکار دکتری داریم که منتظر فراخوان جذب هیات علمی هستند.
حذف رشته های موازی در دانشگاه آزاد اسلامی
فرهاد رهبر درخصوص حذف رشته های موازی در دانشگاه آزاد اسلامی گفت: سالهاست وزارت علوم برای آمایش رشته های دانشگاه آزاد اسلامی برنامه ریزی می کند اما تاکنون توفیق کمتری حاصل شده است. ما در دانشگاه آزاد اسلامی برای اجرای این امر مصمم هستیم و طرحی را تحت عنوان «طرح تعامل اساتید در استان ها» تدوین کرده ایم که اگر استادی نتوانست در واحد خود ساعت های موظفی را پر کند، بتوان از او در دیگر واحدهای استان استفاده کرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در کنار این طرح، یک طرح آمایش رشته ای هم داریم که اگر رشته ای در یک واحد دانشگاهی ارائه می شود، در شعاع 30 تا 40 کیلومتری آن واحد، این رشته تدریس نشود.