ماهنامه «نماینده» / تکنوکراتها از قدرت چه میخواهند؟ آنها برای رسیدن به قدرت از چه اهداف و برنامههایی استفاده میکنند، چرا به رویکرد و نحوۀ مدیریت «تکنونکراتها» انتقاد وارد است، آیا پیوند ایجاد شده بین تکنوکراتها با دولت، مشکلات مردم تهران را حل خواهد کرد.
برای دستیابی به پرسشهای مطرح شده، سراغ مهدی فضائلی «تحلیلگیر مسائل سیاسی» رفتیم، او در تشریح ظهور و بروز تکنوکراتها در عرصۀ سیاسی کشور به نگاه و برداشت آنها از قدرت اشاره کرد و سپس نسبت به نگاه دولت اعتدال به مدیریت شهری گذشته، نقدهایی ارائه کرد.
مهدی فضائیلی «تحلیلگر مسائل سیاسی» در گفتوگو با «نماینده»، درخصوص نقشآفرینی «تکنوکراتها» در عرصۀ سیاسی کشور، گفت: «تکنوکراتها یا همان فنسالاری عمدتاً به جریانی اطلاق میشود که از دولت هاشمی رفسنجانی با تشکیل حزب کارگزاران سازندگی شروع به فعالیت کردند و بهعنوان جریان سیاسی، وارد عرصه شدند.»
*عدالت در بین تکنوکراتها جایگاهی ندارد
وی نگاه این جریان را ابزاری عنوان کرد و افزود: «آنچه ما بهعنوان ارزش یاد میکنیم در نگاه آنها بهعنوان «تکنوکراتها» خیلی پررنگ نیست که برای نمونه میتوان از «عدالت» نام برد؛ عدالت در بین آنها جایگاه ندارد یا تعریفی از عدالت میکنند که دقیق و مبتنی بر ارزشهای دینی و انسانی نیست. همچنین «تکنوکراتها» خیلی اعتقاد به مسائل فرهنگی و انسانی ندارند چرا که برای آنها رسیدن به هدف و نتیجه با استفاده از ابزار، اهمیت پیدا میکند.»
این تحلیلگر مسائل سیاسی خاطرنشان کرد: «در آن دوران(دوره سازندگی) بحث تولید ثروت برای این جماعت اهمیت داشت اما توزیع ثروت به شکل عادلانه و منصفانه چندان جایگاهی نداشت» و معتقد بودند: «اگر توسعۀ کشور منجر میشود عدهای زیر چرخهای اقتصادی له شوند، این کار باید انجام شود؛ چون این مسئله از منظر آنها مهم نبود.»
فضائلی با بیان این مطلب «همین نگاه و برداشت منجر به ارائه نقدهایی از تکنوکراتها میشود»، اظهارداشت: «باید اذعان داشت چنین نگاههایی وجود داشت و وجود دارد؛ ازاینرو علت نقدی هم که به تکنوکراتها میشود همین است که ارزشهای انسانی و اعتقادی بهشدت تحتالشعاع ارزشهای فنی، تخصصی و تکنیکی است.»
وی به نگاه «تکنوکراتها» برای رسیدن به قدرت اشاره کرد و گفت: «نگاه آنها به مفهوم قدرت است؛ در نظر آنها فارغ از جهتگیریهای ارزشی عمدتاً تولید ثروت مهم است؛ آنها بهدنبال امکانات و رفاه هستند. حال در چه جهت و با چه شکل و کیفیتی برای «تکنوکراتها» خیلی موضوعیت ندارد.»
کارشناس مسائل سیاسی در خصوص پیوند شهرداری با دولت نیز تأکید کرد: «جریان حاکم بر شورای شهر و شهرداری تهران در دورۀ جدید همسویی بیشتری به جهت سیاسی با دولت جناب آقای روحانی پیدا کرده است و همین موضوع سبب گردید دعوت از شهردار تهران که سالها انجام نمیشد در دولت کنونی انجام شود و شهردار تهران سرانجام امکان حضور در جلسات دولت را پیدا کرد.»
فضائلی تصریح کرد: «در همین مقطع اعلام شد حضور شهردار تهران میتواند بخشی از مشکلات تهران را حل کند.» خب در اینجا سؤال بهوجود می آید: «مشکلاتی که در ۱۲ سال گذشته بود و بخشی از آن مربوط به دولت کنونی است، بهواسطۀ عدم حضور شهردار در جلسات هیئت دولت بود.»
*پیوند تکنوکراتها با دولت
وی با بیان اینکه در آن مقطع به شهردار تهران اجازه داده نمیشد در جلسات کابینه شرکت کند، گفت: «همین موضوع باعث شد بعضی از مشکلات مردم تهران حل نشود. سؤال میکنیم باعث آن چه کسی است؟ آیا واقعاً آقای روحانی میتواند پاسخگوی مردم تهران باشد که به دلیل اختلاف سیاسی امکان حضور شهردار تهران در دولت فراهم نشد و ترسیم این نگاه باعث شد بخشی از مشکلات مردم تهران حل نشود.»
کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اینکه «طرح آن سؤال جدّی و مهم است»، ادامه داد: «باید حداقل حسن روحانی در ۴ سال گذشته خود نسبت به این موضوع پاسخگو باشد.»
فضائلی به پیوند ایجاد شده بین شهرداری با دولت دوازدهم پرداخت و گفت: «اکنون همسویی خوبی بین دولت با شهرداری ایجاد شده است. از یک طرف این توقع میرود که مردم تهران شاهد گشایشهای بیشتر و اتفاقات مثبت در سطح شهر تهران به دلیل این همسویی باشند؛ ازاینرو باید منتظر ماند و مشاهده کرد آیا این اتفاق در عمل خواهد افتاد و مردم تهران از همسویی ایجاده شده به لحاظ واقعی بهره خواهند بود؛ باید دید در عمل چه اتفاقی خواهد افتاد.»