ماهنامه «نماینده»: «مهدی کیایی» از مدیران ارشد و جوان مجلس است که علیرغم سن کمتر از ۴۰ سال، عمر مدیریتش بر «اداره کل فرهنگی و روابطعمومی مجلس» به هفت سال و نیم میرسد. او که علاوهبر تحصیلات دانشگاهی، مقاطعی از دروس حوزوی را نیز طی کرده، در واقع از سازمان صداوسیما مأمور به خدمت در مجلس شده است. در ادامه، مشروح گفتوگوی «نماینده» با «مدیرکل فرهنگی و روابطعمومی مجلس» را میخوانید:
* دربارۀ کلیت کاری که توسط اداره کل فرهنگی و روابطعمومی مجلس صورت میگیرد، توضیح کوتاهی میدهید؟
اداره کل فرهنگی و روابطعمومی مجلس، عهدهدار امور فرهنگی مجلس است و در زیرمجموعۀ خودش شامل ادارات تبلیغات، فرهنگی، ادارۀ اخبار، ادارۀ روابطعمومی و سایر بخشها میشود.
* با توجه به موضوع گفتوگوی ما که بررسی کیفیت تعامل رسانهها و مجلس است، سؤالاتم را به حوزۀ خبر و رسانه محدود میکنم؛ لطفاً توضیح دهید که نقش روابطعمومی در این حوزه چیست؟
ادارۀ اخبار مجلس ـ که زیرمجموعۀ اداره کل روابطعمومی است ـ امور رسانهای مجلس را سامان میدهد و حضور خبرنگاران و اصحاب رسانه در مجلس و ارتباطشان با نمایندگان مجلس، پوشش اخبار جلسات علنی، کمیسیونها و سایر برنامههای خبری مجلس شورای اسلامی را عهدهدار است.
چون جلسات مجلس شورای اسلامی معمولاً علنی برگزار میشود و طبق قانون اساسی باید از صداوسیما بهصورت زنده و مستقیم پخش شود، اینها بیانگر این است که قانونگذار از ابتدا مقصود و منظورش این بوده که مردم بهعنوان موکل بر عملکرد وکلایشان نظارت داشته باشند و اگر قانونی در موردشان از تصویب نمایندگان گذشت، بتوانند در کوتاهترین زمان ممکن از قوانین مطلع شوند.
* چه رسانههایی امکان حضور در مجلس را دارند؟
وظیفۀ مجلس قانونگذاری و نظارت است، به همین جهت مجموعۀ مجلس شورای اسلامی ارتباط بسیار نزدیک، حسنه و خوبی با رسانهها داشته که کیفیت این ارتباط با هیچیک از نهادهای دیگر قابل مقایسه نیست. خبرنگاران شبکههای مختلف صداوسیما، رسانههای خارجی، خبرگزاریها و وبسایتها، روزنامهها و حتی نشریات استانی امکان حضور و پوشش اخبار مجلس شورای اسلامی را دارند.
درواقع براساس آییننامهای که نحوۀ تردد خبرنگاران را مشخص کرده است، همۀ رسانههایی که مجوز فعالیت در کشور را دارند و از نهادهای ذیربط اجازۀ انتشار دارند، این امکان فراهم است که بتوانند در مجلس شورای اسلامی حضور داشته و با نمایندگان گفتوگو کرده و نظرات آنها را منعکس نموده و جلسات مجلس را پوشش خبری و تصویری بدهند.
* بین رسانهها تفاوتی از نظر میزان ارتباطشان با نمایندگان لحاظ شده است؟
ممکن است تعداد دفعات حضور یا تعداد خبرنگارانی که لازم است یک ماهنامه در مجلس داشته باشد به اندازۀ تعداد خبرنگاران یک خبرگزاری نباشد. مثلاً ممکن است صداوسیما نیاز به تعداد خبرنگار بیشتری در مجلس داشته باشد؛ اما در نهایت امکان حضور برای همۀ رسانهها وجود دارد. ضمن اینکه اخیراً روند حضور خبرنگاران تسهیل شده است و ما گزینش هم نمیکنیم، همۀ رسانههایی که دارای مجوز هستند و در کشور اجازۀ فعالیت دارند، اعم از اینکه ماهنامه، هفتهنامه یا خبرگزاری باشند میتوانند حضور پیدا کنند.
* تا کنون با موردی از پرتوقعی رسانهها مثلاً برای افزایش تعداد خبرنگارانشان یا حضور در محدودههای خاص برخورد کردهاید؟
خوشبختانه ارتباط ادارۀ اخبار مجلس با رسانهها بسیار حسنه است و دوستان ما در رسانهها برای پوشش اخبار مجلس، نظرات نمایندگان و انعکاس دیدگاه مجلس تلاشی وافر و همکاری بسیار شایستهای دارند. مشکل خاصی ازاینجهت وجود ندارد.
* نمایندگان هم گلایهای از رسانهها را پیش شما میآورند؟
همۀ نمایندگان مجلس موافق حضور خبرنگاران در مجلس و انعکاس اخبار هستند، اما گاهی اوقات برخی نمایندگان گلایههایی دارند از این جنس که بهتر است رسانهها بهجای برجسته کردن اخبار حاشیهای، به اخبار اصلی توجه بیشتری کنند. در ایام اخیر هم اتفاقاتی افتاد و حواشی برخی رویدادها بیشتر از خود آن رویداد مورد توجه قرار گرفت که شایسته نبود و بعضاً گلایههایی را برانگیخت.
هرچند بهطور طبیعی در همۀ دنیا اخبار حاشیهای جذاب است و مخاطبین رسانهها هم انتظار دارند این خبرها پوشش داده شوند؛ اما شایسته است در رویدادهای بزرگ و ملی و در تصمیمات کلان و اصلی نظام، اصل موضوعات تحتالشعاع قرار نگیرد.
مثالی که الآن در ذهن دارم مربوط به اتفاقاتی است که در تحلیف دورۀ دوازدهم ریاستجمهوری رخ داد. توجه دارید که وجود یک چنین نظام مردمسالار دینی در کشورمان بین تمام کشورهای منطقه بینظیر است، کاندیداها یک رقابت خیلی جدی داشتند و انتخاباتی باشکوه با حضور ۴۱ میلیون نفر از ایرانیان برگزار شد؛ در مراسم تحلیف رئیسجمهور منتخب ـ که یک رویداد ملی بهشمار میرود ـ نمایندگان عالیرتبۀ بیش از ۱۰۰ کشور جهان اعم از اروپا، آمریکا، آفریقا و آسیا در جمهوری اسلامی حضور پیدا کردند؛ در شرایطی که حضور مهمانان در این سطح نشاندهندۀ جایگاه والای جمهوری اسلامی در دنیاست، ما نباید اجازه بدهیم چند اتفاق معمول که طبیعتاً حواشی این برنامه بود، اصل برگزاری چنین اجلاسی که با شکوه و نظم بالا برگزار شد را تحتالشعاع چند عکس سلفی یا موضوعات شبیه به آن قرار بدهد یا مثلاً همین ایام رأی اعتماد، نمایندگان روزانه حدود ۱۰ تا ۱۳ ساعت در جلسات علنی و کمیسیونها مشغول بررسی صلاحیت وزرا بودند و طبیعی است در این روزهای طولانی اگر قرار باشد تعداد زیادی عکاس و خبرنگار فقط مترصد شکار لحظات باشند، گلایههایی هم از جانب برخی نمایندگان به وجود میآید.
درمجموع ارتباط بین نمایندگان مردم و اصحاب رسانه بسیار خوب است و نمایندگان، اصحاب رسانه را همراهان خودشان برای پوشش و انعکاس عملکرد خوب مجلس میدانند؛ به همین جهت حامی حضور خبرنگاران در پارلمان هستند؛ البته انتظار میرود رسانهها موضوعات اصلی را از موضوعات فرعی بیشتر تفکیک کنند.
* پس از درخواست برخی نمایندگان برای محدودیت عکاسان، واکنشی از جانب روابطعمومی مجلس ابراز شد؛ آن موضع که بر محدود نکردن رسانهها تأکید داشت، نظر شخص شما بود یا هیئت رئیسۀ مجلس چنین نظری داشت؟
البته آن یک مصاحبۀ کوتاه بود که انجام شد. هم هیئت رئیسۀ مجلس و هم بخش رسانهای مجلس مخالف محدودیت برای خبرنگاران هستند و معتقدیم حضور خبرنگاران میتواند در بهبود اطلاعرسانی به مردم و آنچه دربارۀ آنها و کشور تصمیمگیری و قانونگذاری میشود مطلع شوند و هیچ راهی جز حضور مناسب و مؤثر نمایندگان افکارعمومی و اصحاب رسانه وجود ندارد.
* مراسمهای دیگری همچون تحلیف که مجلس میزبانی باشد و شما عهدهدار امور رسانهای آن هستید را مثال میزنید؟
مجلس یکی از مراکز اصلی نظام است و بهطور طبیعی بسیاری از رویدادهای مهم در مجلس شورای اسلامی رقم میخورد؛ مثلاً افتتاحیۀ مجلس، تحلیف رئیسجمهور، جلسات رأی اعتماد به وزرا و کنفرانس بینالمللی حمایت از انتفاضۀ فلسطین که بهطور معمول در هر دورۀ مجلس برگزار میشوند.