به گزارش «نماینده» دونالد ترامپ به عنوان چهل و پنجمین رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا رسما از روز ۲۰ ژانویه کار خود را آغاز کرد.
اظهارات و موضع گیری های دونالد ترامپ در خصوص بسیاری از مسائل جهانی در هفته های گذشته حکایت از آن دارد جهان شاهد شروع فصلی تازه در سیاست خارجی آمریکا خواهد بود.
از موضوعات بین المللی که وی به موضع گیری در خصوص آنها پرداخته و موجبات تردیدهایی را در میان رهبران جهان ایجاد کرده است اظهارات وی درباه برجام، سیاست چین واحد، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) و پیمان تجارت ترانس پاسیفیک(TPP) هستند.
در خصوص این موضوعات گفتگویی با «ریچارد مورفی» سفیر پیشین آمریکا در عربستان و سوریه انجام داده ایم که در ادامه می آید.
مورفی از دیپلمات های کهنه کار آمریکایی است با دهها سال کار در خاورمیانه و کشورهای عربی. وی در سالهای جنگ ایران و عراق سفیر آمریکا در عربستان سعودی و بعد معاون وزیر خارجه در امور خاورمیانه بود.
*ترامپ اعلام کرده است که کشورهای عضو ناتو باید سهم عضویت خود در این سازمان را بپردازند. (در گذشته آمریکا سهم کشورهایی را که نمی توانستند حق عضویت را بپردازند را تقبل می کرد و می پرداخت)، در پاسخ به این درخواست ترامپ، کشورهای اروپایی اعلام کردند پیمان دفاعی خودشان را تشکیل خواهند داد. آیا به نظر شما روابط ناتو و آمریکا در دوران ریاست جمهوری ترامپ با مشکل مواجه خواهد شد؟
ترامپ در خصوص ناتو معتقد است که اعضای این سازمان باید حق عضویت خود را بپردازند. او معتقد است که خود کشورهای عضو، جهت تأمین امنیتشان باید حق عضویت را بپردازند و نباید سهمیه آنها روی دوش مالیات دهندگان آمریکایی باشد.
من معتقد نیستم که ترامپ ناتو را تضعیف کند و از آن خارج شود. ناتو ابزاری برای آمریکاست تا بتواند صلح و امنیت را در اروپا برقرار سازد و آمریکا از حضور در ناتو سود می برد.
لذا صحبتهای ترامپ بیشتر برای تحت فشار قرار دادن کشورهایی از ناتو است که سهمیه خود را نمی پردازند.
*ترامپ اعلام داشته است که آمریکا از پیمان ترانس پاسیفیک (TPP ) خارج خواهد شد. این مسئله موجب نگرانی کشورهایی مثل ژاپن و کره جنوبی شده است بطوریکه موجب شد تا «شینزو آبه» نخست وزیر ژاپن اولین مقام خارجی باشد که با ترامپ دیدار کند. آیا سیاست «چرخش به آسیای» آمریکا در دوره ترامپ رو به زوال خواهد رفت؟ و آیا ترامپ TPP را ترک خواهد کرد؟
ترامپ از پیمان «ترانس پاسیفیک» خارج شد. ترامپ ترجیح می دهد با کشورهای عضو پیمان ترانس پاسیفیک به صورت مجزا در خصوص مسائل تجاری گفتگو داشته باشد.
برخی استدلال می کنند با خروج آمریکا از ترانس پاسیفیک زمینه برای حضور چین در بازارهای این کشورها بیشتر مهیا شد. از آنجا که چین عضو پیمان ترانس پاسیفیک نیست لذا این موضوع می تواند منافع اقتصادی زیادی برای چین به ارمغان بیاورد.
*ترامپ در ابتدا اعلام کرد توافق هسته ای با ایران را لغو خواهد کرد اما بعدا گفت قصد دارد مجددا درباره آن مذاکره کند. به نظر شما موضع وی در قبال برجام چه خواهد بود؟ در صورتیکه وی توافق را لغو کند آیا متحدان و شرکای آمریکا از وی تبعیت خواهند کرد؟
ترامپ در اظهارات خود برجام را به سخره گرفته است و عنوان داشته است که برجام توافق ضعیفی است. اما وی آن سخن ابتدایی خود که برجام را پاره خواهد کرد را بعدها به زبان نیاورد.
اینکه ترامپ در خصوص برجام مذاکره مجدد خواهد کرد یا اینکه تمایل دارد فشار بر همین توافق موجود را بیشتر کند هنوز مشخص نیست.
متحدان آمریکا احتمالاً از ترامپ در صورتی که بخواهد از برجام خارج شود حمایت نخواهند کرد.
*ترامپ با رهبر تایوان تماس تلفنی گرفت. این اقدام وی بسیار چالش برانگیز بود و با این کار به سیاست ۴۰ ساله چین واحد پایان داد. دلیل این رویکرد وی چیست؟ روابط چین و آمریکا در دوره ترامپ چگونه خواهد بود؟
سیاست چین واحد، سیاست ایالات متحده آمریکا باقی خواهد ماند. گفتگوی تلفنی ترامپ با رهبر تایوان در سیاست چین واحد تغییری ایجاد نخواهد کرد. اما گفتگوی تلفنی ترامپ با رهبر تایوان حاوی این پیام به پکن است که رییس جمهور جدیدی در آمریکا سر کار آمده است.