«نماینده» / مسافرانی در آرزوی دیدن گنبد طلایی بارگاه امام رضا (ع) و بر لب زمزمه دعای «اللهم صل علی علیبن موسیالرضا المرتضی الامام التقی النقی ... » که به یکباره آرزوی خود را در میان شعله های آتش بیتدبیری، سوخته میبینند.
ساعت ۷ و ۴۸ دقیقه صبح روز جمعه بود که در ایستگاه هفتخان سمنان، قطار مسافربری سمنان - مشهد به شماره ۳۲۴ و قطار مسافربری تبریز -مشهد به شماره ۴۸۰ با هم برخورد میکنند و در نتیجه ۴ واگن از ریل خارج شده و ۲ واگن دچار حریق میشوند. طبق گفته وزیر بهداشت جانباختگان این حادثه بین ۳۸ تا ۴۴ نفر هستند.
از دست دادن هموطنانمان در هر حادثهای ناراحتکننده و ناگوار است حال اگر این حادثه به دلیل بیتدبیری و عدم اهتمام مسئولان به توسعه ایمنی حمل و نقل جادهای و ریلی باشد، ناراحتی مضاعفی را به دل همه ما خواهد گذاشت.
این حادثه ریلی و چندی پیش حادثه جادهای که برای سربازان کشورمان رخ داد و حوادث دیگری از این قبیل درحالی رخ میدهد که تنها دغدغه سه سال اخیر آخوندی وزیر راه دولت روحانی خرید هواپیمای اجارهای است؛ آن هم در شرایطی که به گفته کارشناسان استفاده مردم از ناوگان هوایی تنها ۳درصد است. درحالی که بیشرین استفاده آنان یعنی ۹۷ درصد، از شبکه حمل و نقل ریلی و جادهای است اما اهتمام مسئولین به ارتقاء کمی و کیفی این حوزه متناسب با استفاده مردم از آن نیست.
عبدالحمید نقرهکار عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت پیرامون رویکرد دولت در خرید هواپیما گفت: ۳ درصد مردم از حمل و نقل هوایی استفاده میکنند و ۹۷ درصد آن از حمل و نقل جادهای و ریلی استفاده میکنند. خرید هواپیماها تشریفاتی در شرایط امروز کشور، امری غیرلازم است، متأسفانه رویکرد خرید هواپیما از روحیه اشرافیگری و سرمایهداری آقایان نشأت میگیرد که با عدالت اجتماعی و اسلامی سازگار نیست.
در کنار این بیتوجهی، عدم اهتمام و مسئولیتپذیری مسئولان نسبت به پیگیری حادثه برخورد دو قطار مسافربری ناراحتی این حادثه را دوچندان میکند. حضور وزیر راه در استان سمنان پس از گذشت چندین ساعت از حادثه، صدور نامه رئیس جمهور به معاون اول خود برای بررسی علل حادثه آن هم پس از گذشت ۸ ساعت از حادثه نمونهای از این موضوع است.
در این بین دغدغهای که رئیس جمهور در خصوص لغو یک سخنرانی از خود نشان داد و دو وزیر را بصورت مستقیم مسئول پیگیری موضوع کرد در مقایسه با اهتمامی که درخصوص رسیدگی به حادثه برخورد دو قطار مسافربری از خود نشان داد، این احتمال را به ذهن متبادر میکند که گویی برای دولت لغو یک سخنرانی از حساسیت بیشتری نسبت به دیگر امور و مشکلات مردم برخورددار است.
در همین خصوص محمدعلی پورمختار عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس با تأکید بر اینکه نمایندگان مجلس بهراحتی از کنار این اتفاق نخواهند گذشت، گفت: «توقع داریم آقای رئیسجمهور که در زمان لغو سخنرانی آقایی عَلَم عزا به دست میگیرد در این زمینه نیز ورود کرده و با مسببین برخورد کنند».
در کنار این موارد سخن وزیر راه در روز حادثه که عنوان کرد: «همه خانوادهها چه آنهایی که کشته شدهاند و چه آنهایی که مجروح هستند، زیرپوشش بیمه قرار دارند و از این جهت نگرانی خاصی وجود ندارد» بسیار نگران کننده است. و آن نگرانی از باب عدم توجه و تدبیر مسئولان برای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی است. سخن وزیر این خطر را به همراه دارد که گویی اهمیت جان هموطنانمان پایینتر از اهمیت هزینهای است که ممکن است برای دولت بوجود بیاورد.
در کنار این موارد آنچه حسن روحانی از اهداف و اولویتهای حوزه حمل و نقل بیان میکند با آنچه آخوندی در عمل بدان میپردازد، تفاوت اساسی دارد بدین معنی که سیاست اعلامی و اعمالی در این حوزه متفاوت است.
حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان در دوم آبان در بازدید از کارخانه واگن پارس اراک درخصوص توسعه راه آهن و ناوگان ریلی عنوان میکند: «شبکه ریلی باید بار اصلی را در حمل مسافر و بار بر عهده بگیرد». این سخن با رویکردی که از وزارت راه مشاهده میشود همخوانی ندارد چراکه درحال حاضر تنها خرید هواپیما اولویت این وزارتخانه را شکل داده است.
روحانی همچنین در حاشیه مراسم افتتاح مرکز کنترل الکترونیکی راه آهن جنوب گفت: «در آینده باید بار مسئولیت حمل کالا و مسافر را ریل برعهده بگیرد». البته در این بین از وزیر راهِ رئیس جمهوری که معتقد است «ساخت فرودگاه، راهآهن، مسکن و اتوبان بهعهده دولت نیست» نمیتوان انتظار داشت دغدغه اصلی خود را توسعه شبه ریلی کشور بگذارد.
در این شرایط باید به محضر آقای رئیس جمهور برسانیم که اگر میخواهند توسعه راهآهن را شاهد باشند و اینکه شبکه ریلی بتواند بار اصلی حمل مسافر و بار را برعهده بگیرد، با رویکرد فعلی که در وزارت راه وجود دارد، این امر ممکن نیست. خوب است با تغییر رویکرد در وزارتخانهای که تمام دغدغهاش خرید هواپیمای اجارهای برای ۳ درصد مردم است، توسعه شبکه حمل و نقل ریلی و جادهای را در دستور کار خود قرار دهند که ۹۷ درصد مردم را شامل میشود تا از تکرار حوادثی از جمله برخورد دو قطار مسافربری جلوگیری شود. شاید در این بین استعفای آخوندی بخشی از علاج واقعه باشد.
در همین خصوص رضا شیران خراسانی نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی با اعلام این خبر که تعداد امضاهای نمایندگان متقاضی استیضاح عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی به علت سوءمدیریت که موجب حادثه مرگبار ریلی در خط آهن تبریز ـ مشهد شد به ۵۰ رسید، گفت: طرح استیضاح وزیر راه و شهرسازی روز یکشنبه تقدیم هیئترئیسه مجلس شورای اسلامی خواهد شد.
به نظر میرسد اولین قدم در این خصوص استعفای وزیر مربوطه و تغییر رویکرد این وزارتخانه در حوزه ناوگان حمل و نقل باشد تا وزارت راه بتواند در مسیری که رئیس جمهور از آن سخن میگوید و برای کشور ترسیم میکند، حرکت کند تا با اولویت قرار گرفتن توسعه شبکه حمل و نقل ریلی و جادهای دیگر شاهد چنین حوادثی نباشیم.