رئیس مرکز تحقیقات ایدز گفت: «آخرین آمارهای موجود نشان میدهد که در ایران حدود ۱۵درصد معتادهای تزریقی، HIV مثبت دارند که رقم مذکور در معتادان تزریقی تهران به ۲۵ درصد میرسد. «مینو محرز» در گفتوگو با «نماینده» با بیان اینکه اطلاعات نشان میدهد که هنوز بیشترین راه ابتلا و دلیل مبتلا شدن افراد به ویروس HIV از طریق تزریق است، اظهار کرد: «به عبارتی معتادان تزریقی بیشترین تعداد مبتلایان را دربر میگیرند، هرچند که تا حدی الگوی ابتلا به این بیماری تغییر یافته است و حدود دو سالی میشود که درصد انتقال از طریق ارتباط جنسی افزایش یافته است. با این وجود اگر برنامة کاهش آسیب به صورت دقیق و با کیفیت بهتر اجرایی نشود و به آن بودجة مناسب تخصیص نیابد، دوباره شاهد طغیان در آمار ابتلا به ایدز در جامعه خواهیم بود.»
به گفتة وی تا دوسال قبل، تزریق توسط معتادان بالای ۷۰درصد علت ابتلا به ایدز را شامل میشد، البته این آمار مربوط به افرادی است که شناسایی میشدند. نکتة مهم دیگر این است که معتادان ترزیقی در دسترس بوده و میتوان آنها را از نظر سلامت بررسی کرد، اما در ارتباطات جنسی این امکان برای ما وجود ندارد. حتی خود این افراد نمیدانند که رفتار پرخطر جنسی به چه معناست و آیا چنین رفتارهایی را داشتهاند؟
رئیس مرکز تحقیقات ایدز ادامه داد: «بنابراین در قالب ارائة آزمایش این احتمال را در خود بررسی نمیکنند، این در حالی است که معتادان یا در مراکز نگهداری یا زندان مورد آزمایش قرار میگیرند یا درصورتی که برای درمان به مراکز درمانی مراجعه میکنند از آنها چنین آزمایشهایی گرفته میشود و بیشتر در دسترس هستند.»
محرز تأکید کرد: «براین اساس آخرین آمارهای موجود نشان میدهد که در ایران حدود ۱۵درصد معتادهای تزریقیHIV مثبت دارند ولی مطالعهای که ما سالها قبل در تهران انجام دادیم نشان داد؛ رقم مذکور در معتادان تزریقی این کلانشهر به ۲۵ درصد میرسد. البته نباید فراموش کرد که این اعداد مربوط به سالها قبل است. در حال حاضر آمار جدیدی ارائه نشده است. بنابراین برای دستیابی به درصد دقیق در این زمینه باید تحقیق و پیمایشهای جدید داشت. به عبارتی این بررسیها باید روی گروههای مختلف در معرض خطر تکرار شود.»
وی در پاسخ به اینکه به جز ایدز چه بیماریهای دیگری از طریق تزریق مواد مخدر در میان معتادان میتواند شیوع پیدا کند، اظهار کرد: «امراضی مانند هپاتیت «B» و «C» همچنین سایر ویروسهایی که از طریق خون انتقال مییابند، میتوانند از این طریق از فرد معتاد به فرد دیگری از طریق تزریق ناسالم منتقل شوند.»
رئیس مرکز تحقیقات ایدز دربارة اینکه ارزیابی از اتاق تزریق چیست و چقدر میتواند به کاهش آمار شیوع ایدز در معتادان تزریقی و سایر افراد جلوگیری کند، خاطرنشان کرد: «برای این اقدام باید سرنگ تمیز به فرد داده شود تا از سرنگ مشترک استفاده نکنند، زیرا این اشتراک موجب انتقال بیماری بین تعداد زیادی از معتادان خواهد شد. ولی بهتر از آن این است که الگوی اعتیاد فرد را از قالب تزریق به شکل خوراکی تغییر دهند. همچنین این افراد را تشویق به ترک کنند. البته تعداد محدودی از معتادان ترجیح میدهند تزریق داشته باشند که باید به آنها سرنگ تمیز داد. توجه داشته باشید کاهش آسیب میان این افراد تنها دادن متادون به آنها نیست، بلکه باید سرنگ، سوزن، متادون به آنها داد، زیرا با تغییر الگوی اعتیاد از تزریق به خوراکی خطرات احتمالی که سایر افراد را در جامعه تهدید میکند نیز کاهش مییابد.»
به گفتة محرز در کنار این تدابیر باید برنامههای مربوط به مقابله با رفتارهای پرخطر جنسی را نیز در دستور کار قرار داد، همچنین باید سرمایهگذاری بیشتر روی برنامهها و تدابيری صورت گیرد که منجر به کاهش آسیب میشود. علاوه براین باید در یک برنامهریزی منسجم کیفیت مراکزی که در زمینه کاهش آسیبهای اجتماعی از جمله اعتیاد عمل میکنند نیز افزایش یابد. همچنین باید تمامی معتادان را تشویق به دادن تست HIV کرد ضمن اینکه برنامههای لازم دربارة پیشگیری از راه ارتباط جنسی در افراد مبتلا به ایدز نیز مد نظر قرار داشته باشد.
وی با بیان اینکه ارائة مشاورههای لازم نیز در اختیار این افراد قرار گیرد، تأکید کرد: «به عبارتی اگر کیفیت مراکز «دی.ای.سی» ما بالا رود و سرمایهگذاری خوبی روی کاهش آسیبهای اجتماعی صورت گیرد، به طور قطع از آسیبهای اجتماعی به میزان زیادی کاسته خواهد شد.»
طبق اظهارات وی در اتاقهای تزریق در کشورهایی مانند استرالیا که برای نخستین بار این اقدام را سالها قبل انجام دادند تنها در این فضا به معتادان سرنگ داده میشد و آنها مواد را با خود میبرند، زیرا دادن مواد به این افراد به نحوی تشویق برای ادامة اعتیاد خواهد بود.
رئیس مرکز تحقیقات ایدز تصریح کرد: «به هر حال پیشگیری از اعتیاد نیازمند سرمایهگذاری زیادی است و این موضوع نیز در دراز مدت نتیجه خواهد داد. براین اساس باید آموزش به افراد از دورة تحصیل در مقطع ابتدایی صورت گیرد. البته برنامهریزیها در این زمینه صورت گرفته است اما سرعت اجرایی شدن آنها کند است.»