«نماینده» ؛ حجت‌الاسلام محمدناصر سقای بی‌ریا*/تعریفی که از جهاد اکبر و اصغر وجود دارد به لحاظ ارزشی متفاوت بوده و جهاد اکبر بر جهاد اصغر مقدم است یعنی اگر جهاد اکبر را انجام ندهیم، جهاد اصغر مفید و مؤثر واقع نمی‌شود. در همین ارتباط پیامبر اسلام(صلي‌الله‌عليه‌وآله) فرموده‌اند: «شما جهاد اصغر را تمام کردید و باقی ماند بر شما جهاد اکبر»، این سخن پیامبر(صلي‌الله‌عليه‌وآله) نشان می‌دهد جهاد اکبر مداوم است و تحت هیچ شرایطی نباید از آن دست کشید هرچند که کشور ما هیچ‌گاه از جهاد اصغر هم خالی نبوده و ما همواره در این جهاد حضور و شرکت داشته‌ایم، مصداق این امر حضور رزمندگان در بیرون مرزها و دفاع از کشور سوریه و عراق است.
قطعاً در آموزه‌های اسلام، جهاد اکبر مهمتر از جهاد اصغر است زیرا همان طور که به آن پرداخته شد، جهاد اکبر بر اصغر مقدم است چون انسان تا بر نفس و درون خود پیروز نشود، نخواهد توانست در بیرون و در جبهة جنگ پیروز میدان باشد. البته باید به این نکته هم اذعان کرد که ما در این میان گاهی شاهد افت اعتقادات در میان مسئولان هستیم و بعضاً مشاهده می‌کنیم «موضوع گذشتن از اعتقادات و آرمان‌ها در سطح جامعه به منظور رسیدن به توسعه، تبلیغ و ترویج می‌شود» در حالی که این قضیه باطل بوده و از اساس غلط است، اعتقاد، آرمان و تکیه بر جهاد اکبر و اصغر و جهاد کبیر هیچ گاه مانعی بر سر راه توسعه نبوده و نیست.
از سوی دیگر وقتی مقام معظم رهبری بارها تأکید می‌کنند که باید در مسیر جهاد کبیر حرکت کرد و در برابر دشمن ایستادگی و مقاومت داشت یعنی اینکه برخی مسئولین دغدغة لازم را برای مقاومت در برابر دشمن و اطاعت نکردن از مستکبران ندارند، به همین علت رهبر معظم انقلاب مدام پیرامون مسئلة نفوذ دشمن در کشور و نفوذ و رخنة عوامل نفوذی در میان تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیرندگان حوزه‌های مختلف نظام هشدار داده و تأکید می‌کنند.
بدون شک تذکرات مقام معظم رهبری حاکی از این است که چنین دغدغه‌ای در بین برخی از مسئولان ما وجود ندارد و همین مسئله نگرانی‌هایی را در سطح وسیع در پی داشته و سبب شده تا رهبرانقلاب در اغلب موارد نسبت به این مسائل هشدار بدهند. سخنان معظم‌له طی چند روز گذشته هم به خاطر همین امر بود.
ایشان فرمودند: «در همة عرصه‌ها، به‌جای تبعیت از جبهة کافران و مشرکان، باید از برنامة کاری اسلام و قرآن تبعیت کرد.»
به هر حال دشمن برای تأثیرگذاری بر روی نیروهای نظام و مسئولان برنامه‌ریزی کرده و هدف‌گذاری انجام داده است، این مسئله را زمانی به خوبی دریافتیم که رهبر انقلاب نسبت به آن هشدار دادند. اکنون ما شاهد هستیم که آمریکایی‌ها می‌گویند ما پول ایران را نمی‌دهیم ولی با وجود این مسئله باز هم برخی مسئولان ما به عمد تمایل دارند به سمت آمریکا دست دراز کرده و ارتباط و تعامل خود را با این کشور قوی‌تر و مستحکم‌تر سازند و هر چه بیشتر ناز سردمداران این کشور را بکشند، در حالی که بر مبنای منشور جهاد کبیر و فرموده‌های مقام معظم رهبری ما نباید اینگونه عمل کنیم. اما متأسفانه برخی مسئولان نظام نه به شکل مستقیم بلکه بر پایة حرف و حدیث‌ها و اشاراتی که مطرح می‌کنند، مشخص است که خواهان چراغ سبز نشان دادن به دشمن هستند و مدام از رفتن به سراغ کدخدا حرف می‌زنند و در این میان نویسندگان و سیاستمداران همراه با آنها نیز همین مسیر را انتخاب کرده و در نوشته‌هایشان از ارتباط و تعامل گسترده با غرب و آمریکا سخن می‌گویند. این اقدامات به خودی خود تهدید جدی و یک خسارت بزرگ است و با ادامة این روند(بی‌توجهی به جهاد کبیر)، قدرت انقلاب و نظام ما به شدت کاهش می‌یابد و دستاوردهای ۳۷ سالة ما نابود می‌شود.
در صورتی که باید پذیرفت قطعاً با جهاد کبیر ما می‌توانیم بساط توطئه و نفوذ دشمن را جمع کرده و به مقابله با جنگ نرم دشمن بپردازیم. معتقدم ما در برخی حوزه‌ها گاهی بر مبنای تفکر و حرکت انقلابی قدم برنداشته‌ایم و به مقولة جهاد کبیر هم در این زمینه بی‌توجه بوده‌ایم. گاهی تصور کرده‌ایم که نسخة نجات اقتصاد ما در تعامل با غرب و آزادسازی روابط خلاصه می‌شود و در عرصة سیاست هم گاه دارای چنین اندیشه و رویکردی بوده‌ایم و از دشمن و سیاست‌های او تبعیت کرده‌ایم و اگر رهنمودها و هشدارهای به موقع رهبر انقلاب نبود، اکنون کار از کار گذشته بود.
نکتة دیگر «نگاه دشمن به ما و توجه به ارزش و آرمان‌ها است»، نباید در هیچ مقطع زمانی فراموش کنیم خواست دشمن نابودی ماست بنابراین تنها راه بقای نظام اسلامی، پیروی از آرمان‌ها است. بی‌شک اگر مسئولان ما به دنبال منافع فردی و گروهی خود باشند، هر روز از آرمان‌ها و ایدئولوژی انقلاب اسلامی فاصله می‌گیرند به همین جهت ضرورت دارد برای حرکتی هوشمندانه در مسیر جهاد کبیر، بی‌گدار به آب نزده و به مقولة جهاد اکبر، اصغر و سپس جهاد کبیر توجه ویژه و حتی محوری داشته باشیم. باید اذعان داشت: «این جهادها و حرکت در مسیر آنها همان آرمان‌ها و ایدئولوژی‌هایی است که نباید از آنها غافل شد و فراموش کرد اگر فراموش کنیم، خسارت می‌بینیم.»
عضو هیئت علمی مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)