«نماینده» - نگارش کتاب ۶۰۰۰ صفحهای درباره تاریخ و وقایع انقلاب اسلامی از او مورخ تیزبینی ساخته که به خوبی میتواند وقایع امروز را موشکافانه تحلیل کند؛ وی که موسس مرکز اسناد انقلاب اسلامی است، کتابی چهار جلدی درباره تاریخ انقلاب و نهضت امام خمینی(ره) نگاشته است.
عضو دفتر امام خمینی(ره) در زمان تبعید ایشان به نجف اکنون «رئیس بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی» و روحانی صریحاللفظی است که بدون تعارف به تحلیل مسائل روز و شعارها و ادعاهای برخی شخصیتها میپردازد.
با سید حمید روحانی درباره انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی، عملکرد دولت آقای روحانی در دوره سه ساله ریاستش، مهمترین دغدغههای معیشتی مردم و همچنین موضوع دشمنشناسی به گفتوگو نشستهایم.
آنچه میخوانید مشروح گفتوگوی ما با حمید روحانی است که در ادامه میآید:
آقای روحانی به عنوان سوال اول مهمترین شاخصه دهمین دوره انتخابات مجلس را چه میدانید؟
روحانی: مسئلهای که در این انتخابات برگزار شد و بسیار هم حائز اهمیت است و در طول ۳۷ سال گذشته بسیار مایه دلگرمی و افتخار بوده حضور مردم در صحنه به شمار میرود که نشان میدهد مردم از همه اقشار نسبت به نظام جمهوری اسلامی کاملاً وفادار هستند و به انقلاب و نظامشان علاقهمندند چه آنهایی که از نیروهای انقلابی و حزباللهی هستند و چه آنهایی که شاید قدری نسبت به مسائل سیاسی یا اعتقادی بیتفاوتند اما این انتخابات نشان داد نسبت به اصل نظام و انقلاب کاملاً وفادارند.
این وفاداری و حضور پرشور مردم تنها در راهپیماییها هم نیست بلکه مردم در انتخاباتها هم با رأیی که میدهند نشان میدهند که انقلابشان را کاملاً میخواهند.
حضور پرشور مردم مهمترین ویژگی انتخابات مجلس دهم
این در حالی است که در زمان شاه نه خود ما و نه آبا و اجدادمان محال بود پای صندوقهای رأی بروند، شاه رفراندوم انجام میداد اما معلوم بود نتیجه چه میشود و مردم چون رژیم را قبول نداشتند و مشروعیت هم نداشت، هیچوقت پای صندوق رأی نمیرفتند، اما امروز مردم با این گستردگی پای صندوق رأی میآیند و رأی میدهند و به دنیا نشان میدهند علیرغم مشکلاتی که از نظر اقتصادی و اجتماعی ممکن است داشته باشند، اما به نظامشان پایبندند و مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ایران در این مسائل کاملاً محرز میشود.
در انتخابات دهمین دوره مجلس نیز حضور مردم در صحنه بار دیگر ثابت کرد نظام اسلامی و انقلاب اسلامی ریشه در قلب مردم دارد و زوالناپذیر است چون ریشه در اسلام دارد و تا اسلام در این کشور هست، انقلاب اسلامی هم پابرجاست.
برخی به دنبال این فضاسازی هستند که طیف خاصی در این انتخابات پیروز شده، این در حالی است که دولت و مجموعه اصلاحات تمام ظرفیت و سرمایههای استانی خود را به صحنه آوردند، اما باز نتوانستند مجلس را به دست بگیرند، حتی اصلاحطلبان قبل از انتخابات میگفتند ما کاندیدا نداریم، اما الان ادعای پیروزی میکنند، نظر شما در خصوص این ادعا چیست؟
روحانی: یک نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که ملت ایران به نظام و انقلاب پایبندند، یک سری مشکلات مثل مشکل اقتصادی، مسکن، ازدواج، کار و شغل دارند و دنبال این هستند کسی در رأس کار بیاید که این مشکلات را حل کند.
مزدم در هر دورهای به یک کسی دل خوش کرده و امید دارند که مشکلشان را حل کند اما وقتی میبینند او نتوانست در این زمینه کاری انجام دهد و دردی از مردم دوا کند، به فرد دیگری روی میآورند؛ آقای هاشمی در یک دورهای آمد اما مردم دیدند که فقط شعار داد، به احمدینژاد روی آوردند دیدند نتوانست مشکل مردم را حل کند و بعد به روحانی روی آوردند.
مردم دنبال این هستند کسی برای این مشکلشان ناجی باشد و مشکلشان را حل کند لذا در هر مقطع و فرصت به کسانی که ادعای این را دارند که ما میتوانیم مشکلات را حل کنیم، روی میآورند.
کسانی که ریزش میکنند ماهیتشان برای مردم برملا میشود
البته در اینجا یک حسن وجود دارد این است افراد مدعی که میآیند در صحنه آزمایش میشوند وقتی مردم میبینند آن فرد آنهمه ادعا داشت، در صحنه آمد ولی نتوانست به آن چیزی که قول و وعده داده عمل کند متوجه میشوند دروغ گفته است؛ این مسئله در طول سالهای گذشته نیز وجود داشت.
گاهی از ما درباره ریزش برخی افراد در این انقلاب سوال میشود که باید گفت آنها ماهیتشان برملا و نادرستیشان برای مردم آشکار شد که این نعمت است چراکه انقلاب اسلامی ریشه در اسلام دارد و انقلاب اسلامی با خون شهدا عجین شده است.
کسانی که خواستند سوءاستفاده از این انقلاب کنند، خداوند آنها را رسوا میکند، مگر اینکه کسی واقعاً با صداقت بیاید، کسانی که با وعده دروغ و با گزافهگویی سعی میکنند مردم را به نحوی فریب دهند، خود را فریب دادهاند و در طول این ۳۷ سال خیلیها رسوا شدند.
دولت یازدهم به فکر حل مشکل مردم نیست بلکه به فکر حل مشکلاتش با آمریکاست
به نظر شما دولت یاردهم تا چه اندازه در رفع مطالبات مردم به ویژه در زمینه رفع مشکلات اقتصادی مثل بیکاری، مسکن موفق بوده است؟
روحانی: «چیزی که عیان است چه حاجت به بیان است» باید سؤال کرد آیا این دولت کشور را به عقب برده یا خیر؟ آیا توانسته سنگ روی سنگ بگذارد و مشکلی از مشکلات جوانان و بیکاران ما را حل کند یا اینکه امروز آنگونه که اعلام میشود بیکاری چندمیلیونی در کشور هست؛ تورم را که میبینید چگونه است و گرانی هم که روزبهروز جهشی بالاتر میرود.
در طول این سه سال که از ریاستجمهوری آقای روحانی میگذرد، میبینیم که ارزاق عمومی وحشتناک از ۴۰ و ۳۰ برابر بالاتر رفته و هیچ مشکلی از مشکلات مردم حل نشده است.
اصولاً این دولت در اندیشه حل مشکلات مردم نیست، بلکه به دنبال این است که مشکلات خود را با آمریکا حل کند و از آنجاییکه میداند در میان ملت ایران پایگاه و جایگاهی ندارد سعی میکند وابستگیاش را بیشتر کند و آمریکا را به این کشور بکشاند از این رو چراغ سبز به آمریکا نشان میدهد.
زمانی که آمریکا اجازه حل کوچکترین مشکل اقتصادی ما را نمیدهد دائماً از برجام ستایش میکنند
در حال حاضر در بیشتر سخنرانیهایی که از سوی دولتمردان میشود موضوع برجام در اولویت بوده و میگویند زندگی و دنیای ما قبل از برجام با بعد از آن تفاوت کرده است؟ آیا واقعاً اینطور است؟
روحانی: در همان مقطعی که با برجام انرژی هستهای ما بهطورکلی تعطیل، راکتور اتمی ما با سیمان و بتون بسته شد و زحمات دانشمندان هستهای ما به هدر رفت و در مقطعی که دشمن قسمخورده ملت ایران، شیطان بزرگ حتی اجازه نداد کوچکترین مشکل از مشکلات اقتصادی ما حل شود، در چنین شرایطی دائماً از برجام ستایش شده و دستور میدهند در مدارس برجام، بازگو و تدریس شود.
انتظار کمک از دشمن خلاف عقل است
این در حالی است که اصولاً اینکه انسان از دشمن انتظار کمک داشته باشد خلاق عقل و خرد است؛ آمریکا از ایران سیلی خورده، نه تنها از ایران بلکه از دنیا سیلی خورده، راه انقلاب ایران ملتها را آگاه ساخت و بیداری اسلامی به وجود آورد.
خود کارشناسان غربی صریحاً نه یکبار بلکه چندین بار اذعان کردهاند آینده غرب از آن اسلام است، در چنین شرایطی که آمریکا را وحشت فرا گرفته و ناگزیر شده برای پیشگیری از پیشرفت اسلام، داعش و القاعده را به وجود آورد و تروریستهای آدمخوار تربیت کند تا جلوی پیشرفت اسلام را بگیرد آنگاه انسان از این دشمن غداری که سراپایش را از پیشرفت اسلام وحشت گرفته انتظار داشته باشد به ما کمک کند؟
اینکه امام(ره) بهطورکلی هرگونه مذاکره با آمریکا را رد میکردند و مقام معظم رهبری هرگونه مذاکره با آمریکا را بیهوده میدانند، این موضوع هم با موازین عقلی تطبیق میکند و هم با دستور قرآن که قرآن کریم صریحاً میگوید، دشمنان خود را دوست نپندارید.
برخی که از روی سادهلوحی تصور میکردند مذاکره با آمریکا مشکلات را حل میکند در عمل خلاف آن را دیدند
از این رو کسانی که از روی سادهلوحی فکر میکردند اگر ما با آمریکا وارد مذاکره شویم، نتیجهای دارد و مشکل ما حل میشود در عمل دریافتند که اینگونه نیست و این دشمن هیچوقت با ما راه دوستی در پیش نمیگیرد، چون هرگونه کمک به ایران و کوتاه آمدن در مقابل ایران و حل مشکلات ایران مساوی با نابودی خود آمریکاست.
برخی رجال سیاسی دشمنشناس نیستند
آمریکا در شرایطی میتواند جهانخواری و فزونخواهیاش را ادامه دهد که ملتهایی مانند ایران در مقابلش نایستند و تسلیم باشند و کرنش کنند نکتهای که اینجا باید یادآوری کنم، این است که متأسفانه بسیاری از اشخاص در میان رجال سیاسی، دشمنشناسی ندارند و دشمنشناس نیستند.
یکی از بزرگترین ویژگیهای امام(ره)، دشمنشناسی بود، امام (ره) آن روزی که نهضت را آغاز کرد میدانست دشمن کیست و میگفت دشمن یعنی شاه و آمریکا؛ آن هم در شرایطی که گروههای سیاسی مانند جبهه ملی، نهضت آزادی و گروههای سیاسی که به اصطلاح موی سرشان را در سیاست سفید کرده بودند و نسبت به شاه وفادار بودند و شاه را به یک نحوی تأیید میکردند و میگفتند باید شاه سلطنت کند و با اینکه آمریکا کودتای ۲۸ مرداد را به راه انداخته و آن ضربه سنگین را به مصدقیها زده بود اما به آمریکا وفادار و طبق سیاست او حرکت میکردند.
در سال ۵۷ که مرگ بر شاه در همه ایران طنینانداز بود اما بازرگان با امام ملاقات کرد تا ایشان را قانع کند شاه را بیرون نکنند
حتی در سال ۱۳۵۷ که شعار مرگ بر شاه در سراسر کشور ایران طنینانداز شده بود، میبینیم که بازرگان در نوفللوشاتو با امام(ره) ملاقات میکند که ایشان را قانع کند شاه را بیرون نکنند و ثانیاً به امام(ره) نامه مینویسد که میگوید با آمریکا نجنگید.
حتی بعد از پیروزی انقلاب هم وقتی بازرگان به اتفاق ابراهیم یزدی به الجزایر رفتند و با برژینسکی مشاور کارتر ملاقات کردند، زمانی که امام(ره) اعتراض کردند جوابشان این بود که ما بدون آمریکا نمیتوانیم زندگی کنیم یعنی هنوز دشمن را نشناختند از این رو دشمنشناسی خیلی مهم است.
وقتی امام(ره) گفتند آمریکا شیطان بزرگ است، بازرگان گفت اگر آمریکا شیطان بزرگ است شوروی شیطان اکبر است، نکته دیگر از نظر مکتبی، این بود که از نظر اکثر روشنفکران و روحانیون خطر کمونیستها بودند اما امام(ره) برعکس آنها معتقد بودند خطر لیبرالیسم است، چراکه کمونیستها قدرت ندارند.
علت گرایش برخی که وابستگی است و برخی هم که وابسته نیستند عدم دشمنشناسی باعث میشود که نتوانند درک کنند آمریکا دشمن بشریت و دشمن انقلاب است و اگر هرگونه کمکی که آمریکا به ایران کند، در حقیقت انتحار کرده و هیچوقت این کار را نمیکند.
برجام جز حقارت رهآوردی نداشت
برجام جز حقارت چیزی برای ملت به همراه نداشت، ولی برخی مسئولان دولتی به خاطر اینکه غرورشان شکسته نشود، روی حرف خود میایستند، اما درواقع خود را رسوا میکنند چراکه تعطیل کردن مراکز هستهای واقعاً جبرانناپذیر است.
اگر ما در عصر مشروطه شیخ ابراهیم زنجانی داشتیم که این ننگ را تا ابد برای خود خرید و حاج فضلالله نوری را محاکمه و حکم اعدام او را صادر و اعدامش کرد، امروز شیخ ابراهیم زنجانیهایی داریم که به ریشه اسلام ضربه میزنند، اما مسلماً نمیتوانند انقلاب، آرمانهای امام(ره) و خط ولایت را به انزوا بکشانند بلکه خودشان را رسوا میکنند و این روسیاهی برای همیشه برای آنها خواهد ماند.
دولت یازدهم دیگر با اقبال مردمی روبهرو نخواهد بود
با توجه به اینکه گفتید تا کنون مشکل خاصی را این دولت حل نکرده اقبال مردمی نسبت به این دولت را در آینده چگونه ارزیابی میکنید؟
روحانی: این دولت دیگر با اقبال مردمی روبهرو نخواهد بود، ۳۷ سال تجربه نشان داده مردم وقتی اعتماد میکنند اما میبینند که یک گروه و جریان نتوانست کارش را به خوبی انجام دهد، به گروه دیگر روی میآورند.
مردم دنبال این هستند کسانی بیایند که مشکلشان را حل کند، البته همین مردم اگر احساس کنند حل مشکلات اقتصادیشان منوط به این است که اسلام و انقلاب ضربه بخورد حاضرند سر گرسنه به بالین بگذارند، اما اصولشان خدشهدار نشده و زیر سؤال نرود و در واقع میخواهند با حفظ اصول انقلاب و شأن کرامت ملت، مشکلشان حل شود.
مردم دیگر وعده دروغ را باور نمیکنند
اینگونه نیست شخصی که به آنها خیانت کرد یا مشکلشان را حل نکرد، باز به او روی بیاورند، حالا آقایان فکر کنند فقط بیایند دروغ بگویند و وعدههای دروغ بگویند، مردم باور میکنند، اینگونه نیست چراکه مردم بصیرت و آگاهی دارند و میفهمند و هرچه بیشتر کسی دست و پا بزند و بخواهد خود را تبرئه کند، بدتر زیر سؤال میرود «مشک آن است که خود بگوید نه آنکه عطار بگوید».
اینکه در هر سخنرانی گفته شود تورم یکرقمی شد، فردی که در کوچه و بازار قدرت خرید ندارد و زیر فشار گرانی خم میشود و جوانی که میبیند آینده کاریاش تأمین نشده کاهش تورم را اصلا نمیتواند درک کند.
حضور اصلاحطلبان در انتخابات مجلس نشان داد تقلب نشده و از روی قدرتطلبی آقایان به نظام خیانت کردند
اصلاحطلبان با حضور در انتخابات دروغ بزرگ تقلب سال ۸۸ را آشکار کردند و این یک شکست برای این جریان بود؛ جمهوری اسلامی بدون دادن هزینهای جریان دوم خرداد را به دامن نظام برگرداند و حتی بزرگان این جریان پای صندوق رای آمدند، تحلیل شما در این زمینه چیست؟
روحانی: این امر کاملاً نشان داد که این آقایان که آمدند در انتخابات دهمین دوره مجلس رأی دادند آن زمان هم میدانستند تقلب نشده ولی روی همان قدرتطلبی، شهرت و مقام به اسلام، مردم و رهبری خیانت کردند و آن دروغ را رواج و ضربه جبرانناپذیری زدند که شیرینی انتخابات را در کام مردم تلخ کرد.
فتنهگران حاضر بودند ایران ویرانه شود ولی آنها به قدرت برسند
در انتخابات دهمین دوره ریاست مجلس، وقتی این افراد سازشکار رأی نیاوردند، حاضر بودند ایران به ویرانهای تبدیل شود و حمام خون به راه بیفتد تا اینها به قدرت برسند.
کسانی که در این دوره نیاوردند نشان دادند فرهنگ اسلامی آنها را جاهطلبی مصون میدارد
اما در این مرحله آنهایی که رأی نیاوردند چون که واقعاً پایبند به انقلاب بودند و کشور و ملتشان را دوست داشتند، حاضر نشدند شلوغ و اغتشاش کنند و نتیجه انتخابات را پذیرفته و نشان دادند فرهنگ اسلامی آنها را از هرگونه جاهطلبی و جاروجنجال مصون میدارد.
اما آنهایی که آنگونه بلوا به راه انداختند، نشان دادند که به اسلام، وطن و ملتشان وفادار نیستند، چراکه اگر وفادار بودند شاید اینگونه راحت مردم را فریب نمیدادند.
رئیسجمهور هم اگر واقعاً به مردم وفادار است، امروز میآمد بهجای این همه اغراقگویی و حرفهای خلافواقع میگفت مردم من از شما معذرت میخواهم نتوانستم برای شما کاری کنم.
سه سال گذشت اما وعده ۱۰۰ روزه محقق نشد
در وعدههای آقای روحانی این بود که طی ۱۰۰ روز مشکلات را حل میکند اما در این سه سال نتوانستند مشکلات را حل کنند، شاید منظورشان ۱۰۰ سال بوده است.
اگر در انتخابات سال آینده ریاستجمهوری روحانی و احمدینژاد شرکت پیدا کردند به نظر شما مردم به این دو گرایشی خواهند داشت یا نیاز به یک چهره جدید است؟
روحانی: مسلماً مردم دنبال این هستند کسی بیاید که واقعاً دلسوز مردم باشد و کار مردم را انجام دهد؛ برخی مثل آقایان هاشمی و خاتمی دلسوز مردم نبودند از روز اول به فکر این بودند که قدرتشان را تثبیت کنند برای دوره دوم.
دوره دوم که میرسد اگر بتوانند سعی میکنند یک حرکت مادامالعمر برای خود درست کند و اگر آن را نتوانند استفاده کنند سعی میکنند از باند و گروه خود کسی را بگذارند.
کسی که فکرش ماندن در قدرت است نمیتواند به فکر مردم باشد
کسی که فکرش ماندن در قدرت است و میخواهد آن را حفظ کند نمیتواند به فکر مردم و دلسوز مردم باشد. همین آقای رئیسجمهور که صحبت میکند انسان میفهمد که برای انتخابات بعد زمینهسازی میکند، دولت آقای احمدینژاد هم همین طور او هم مشکلات را حل نکرد.
باید کسی بیاید که به فکر مردم باشد، کسی که برای مردم فعالیت و کوشش میکند معلوم است کسی هم که فقط شعار میدهد کاملاً مشخص است، اینهایی که با اغراقگویی و وعدههای دروغ میخواهند مشکل مردم را حل کنند فقط به فکر این هستند از مردم سوءاستفاده کنند.
از خردادماه، مجلس جدید آغاز به کار خواهد کرد و در حالی که اولویت کار این مجلس باید مسائل اقتصادی باشد اما به نظر میرسد برخی نمایندگان به ویژه از منتخبان تهران به دنیال سیاسی کردن این مجلس هستند، آیا بهتر نیست منتخبان مردم بیشتر به دنبال رفع مشکلات اقتصادی مردم باشند؟
روحانی: این مسائلی که امروز یک دفعه مطرح و دنبال میشود مثل مسئله رفع حصر و یا حضور فلان خانم در اصفهان در مجلس که صلاحیتش تأیید نشده یا مسائل دیگر و هر روز یک موجی ایجاد میکند، به نظر دلیلش این است که طرفداران دولت با این روش و حاشیهسازی میخواهند مسئله برجام را تحتالشعاع قرار دهند، تا افکار مردم به آن سو جلب شود تا نادرستی و عدم کارآیی برجام برملا نشود.
نمایندگان وکیلالدله نشوند
مسئله دوم همین کشاندن موضوع به جریانهای سیاسی است و دنبال این هستند که نگذارند آنهایی که مسئولیت دارند و میخواهند وارد مجلس شوند به فکر مردم باشند و از اکنون جو را بهگونهای میسازند به همان نحوی که امروز رئیسجمهور این مملکت به فکر حفظ و تثبیت قدرت خود است، نمایندگانی که به مجلس میآیند در همین جهت حرکت میکنند و دیگر فریاد نمیزنند آقای رئیسجمهور در این ۳ سال برای مردم چه کار کردید؟ و در واقع میخواهند کسی به ضعفها، کاستیها و نادرستی آنها پی نبرد.
بنده به کسانی که بهعنوان نماینده ملت راه پیدا کردهاند و از مردم رأی گرفتهاند به آنها هشدار میدهم که مراقب باشند و به جریانهای سیاسی و باندی کشیده نشوند و به فکر مردم باشند.
درواقع وکیلالدوله نباشند؟
روحانی: این جور نباشد که دولتمردان بتوانند آنها را آلت دست خود کنند و اینها بهجای اینکه وکیل ملت باشند، وکیلالدوله باشند، نمایندگان باید سعی کنند راه خود را از راه امام(ره)، رهبری و مردم جدا نکنند و پیرو ولایت باشند تا این کشور از خطرات و لغزشها مصون بماند.
سعی کنند به گونهای کار کنند که وقتی دورهشان تمام میشود روسفید باشند هم پیش خدا و هم خلق خدا و این امکان ندارد مگر اینکه از باند بازی دوری کنند و از شعارهای دروغ و خودنمایی بپرهیزند.
حرف پایانی؟
روحانی:تنها نکتهای که لازم است یادآوری کنم این است که امروز احساس میکنم کسانی که راهشان از راه امام(ره) و رهبری جداست با شگرد جدیدی به صحنه آمدند، در گذشته کسانی که راه امام(ره) و انقلاب را قبول نداشتند میآمدند مقابله میکردند و در میان ملت ایران ضایع شده و ماهیتشان برملا میشد و مردم آنها را کنار میزنند اما امروز با تجربهای که از گذشته دارند، سعی میکنند با نام رهبری و ولایت مقاصد خود را جلو ببرند، این خطر بزرگی است در طول تاریخ هم همیشه آنهایی توانستند به اسلام ضربه بزنند که نام اسلام داشتند، اسلام از کسانی لطمه خورد که خود را مسلمان و پیرو رسول میدانستند.
امروز نیروهای انقلابی و حزباللهی نباید اجازه دهند کسانی با نام ولایت و امام و رهبر راه آمریکا را دنبال کنند و خط آمریکا را در ایران پابرجا سازند و ملت امروز باید عمارگونه حرکت کند.