«نماینده» - در یک سال گذشته به خصوص در ماههای قبل و بعد برجام شاهد حضور هیاتهای تجاری متعددی در ایران بودیم. در این بین چند تن از هیاتهای تجاری کشورمان هم توانستهاند چند سفر به کشورهای اروپایی داشته باشند. این سفرها این ذهنیت را در مردم تقویت میکند که دستاورد بسیار بزرگی برای اقتصاد کشور پدیده آمده و قراردادهای متعدد تجاری و اقتصادی در این مدت به امضا رسیده است.
اما به نظر می رسد که واقعیت متفاوت با آن چیزی باشد که مردم تصور میکنند. تفاهمنامههایی که در این مدت در جلوی دوربینهای رسانهها به تصویر کشیده شده هیچ شباهتی به قراردادهای قطعی ندارد و تنها در حد همان تفاهمنامههایی است که تضمین اجرا ندارد. با این وجود دولتمردان همچنان با افتخار به سفرهای صورت گرفته و امضای تفاهنامه با کشورهای دیگر مدعی هستند که این سفرها تاثیرات بسیار فراوانی بر اقتصاد کشور گذاشته است. چندی پیش حسن روحانی رئیس جمهور در نشست خبری خود مدعی شد که بنا بر آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت بعد از برجام ۱۰۲ قرارداد تجاری منعقد شده است. ادعایی که از سوی بسیاری از فعالان اقتصادی تکذیب شد. همچنین روحانی در سفر خود به سمنان هم در پاسخ به منتقدینی که معتقد بودند بعد از برجام هیچ دستاورد اقتصادی به دست نیامده، اعلام کرد که مگر میشود این همه هیات تجاری با پرداخت هزینههای متعدد به ایران بیاید ولی هیچ قراردادی امضا نشود!
چندی پیش رهبر معظم انقلاب اسلامی هم نسبت به موضع سفرهای متعدد هیات تجاری واکنش نشان دادند. ایشان در دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری در اسفند ماه سال گذشته تصریح کردند که "این رفت و آمدهایی که الان هست، هیچ معنای مثبتی تاکنون برای ما نداشته و باید اثر آنها روی زمین معلوم باشد و روی کاغذ فایدهای ندارد که بنشینید مذاکره کنید. "
در حال حاضر به نظر می رسد بنگاههای اقتصادی بزرگ دنیا با وجود وصل نشدن سوئیفت و ال سی و مشکلات بانکی که در این خصوص وجود دارد از ترس آمریکا حاضر به انعقاد قرارداد رسمی با ایران نیستند. نمونه این رفتار را می توان در سفر رئیس جمهور به پاریس دانست که طی آن تفاهمنامه ای بین وزیر راه شهرسازی ایران و مدیرعامل ایرباس برای خرید هواپیمای مسافربری امضا شد. با وجود این تفاهمنامه متاسفانه طرف فرانسوی هنوز حاضر نشده حتی یک هواپیما هم به ایران بدهد. مسئولان وزارت راه هم در توجیه این تاخیر ایرباس اعلام کرده اند که قرارداد نهایی ایران و ایرباس در خرداد ماه امضا می شود. سفرهای بی دستاورد هیاتهای تجاری مختلف دنیا به ایران، که به گفته سازمان توسعه و تجارت در سال گذشته به ۱۵۰ هیات تجاری رسیده است بهانه ای شد تا «نسیم آنلاین» به سراغ ۲۱ فعالان اقتصادی برود و صحت و سقم انعقاد این قراردادها را از آنها جویا شود.