به گزارش «نماینده»؛ جنگ امروز جهان؛ جنگ قدرت است. قدرتی که به سان جنگهای گذشته با جنگ رو در رو به دست نمیآید؛ بلکه با سلاح و تجهیزات میتوان به آن دسترسی پیدا کرد. یکی از اصلیترین تجهیزات نظامی در جنگهای امروز، موشک است.
در این گزارش به بررسی موشک FROG یا همان "قورباغه کوچک" روس خواهیم پرداخت.
موشکهای FROG
FROG-۷ یک راکت غیر هدایت شونده کوتاه برد با جایگاه متحرک و سوخت جامد است که برای استفاده در میدان جنگ طراحی شده است. FROG نامی است که ناتو بر روی آن گذاشته است که از واژه Free-Rocket-Over-Ground برداشت شده است. طراحی مدل ابتدایی فراگ از سال ۱۹۵۰ آغاز گردید و حداقل ۶ مدل مختلف از این موشک قبل از جایگزینی با موشکهای SS-۲۱ تولید گردید. اگرچه اعتقاد بر این است که موشک FROG-۷ مشغول به خدمت میباشد.
فراگ یک موشک غیر هدایت شونده است، در اصل یک سیستم توپخانه دور برد می باشد. زاویه و مسیر پرتاب برای اصابت راکت به هدف مورد نظر از همان ابتدای پرتاب بر اساس یک سری معادلات ریاضی تعیین می شود. سیستمهای راکت در مدلهای اولیه سیستمهای بی ثباتی بودند، دقت آنها بسیار کم بود و تنها استفاده از کلاهک هستهای می توانست این دقت کم را تا حدودی جبران نماید. برد موشک در مدلهای اولیه فراگ برای درگیری با اهداف استراتژیک کافی نبود؛ در نتیجه پیادهنظام مجبور بود برای قرارگیری اهداف در برد جنگ افزار لانچرها را به خطوط دشمن نزدیک نماید.
راکتهای فراگ به عنوان یک سلاح تاکتیکی نیمه هستهای به شمار می رود. یکی از دلایل طراحی این موشکها، مستقر کردن آنها هنگام مبارزه در برابر اهداف نظامی اروپایی بود.
در هنگام کشمکش نظامی شوروی و ناتو، متوسل شدن به استفاده از سلاحهای هستهای تاکتیکال میتوانست جریان جنگ را دگرگون سازد. در این سناریو، اتحاد جماهیر شوروی میتوانست موشکهای فراگ مسلح شده به کلاهک هستهای را به سوی نیروهای متمرکز دشمن پرتاب کند.
برد انواع فراگ
FROG ۱ دارای برد ۲۵ کیلومتر (۱۶ miles) و کلاهک ۱۲۰۰ کیلوگرمی مجهز به یک سر جنگی هستهای با قدرت احتمالی ۳۰ الی ۵۰ کیلو تن در این برد بود. فراگ ۱ دارای ۱۰.۳۷ متر طول، قطر ۰.۶۱ متر و وزن پرتاب ۴۹۳۰ کیلو گرم بود و از طریق لانچرهایی که بر روی شاسی تانک نصب شده بود پرتاب میشد.
FROG ۲ دارای برد ۱۸ کیلومتر (۱۱ miles) و کلاهک ۵۶۵ کیلوگرمی مجهز به یک سر جنگی هستهای ضعیف شده بود. فراگ ۲ دارای ۹.۰۴ متر طول، قطر ۰.۳۲ متر و وزن پرتاب ۱۷۶۰ کیلو گرم بود.
FROG ۳ دارای برد ۴۵ کیلومتر (۲۸ miles) و کلاهک ۳۵۸ کیلوگرمی تجهیز شده با یک سر جنگی با ماده منفجره شدید (HE) بود. فراگ ۳ دارای ۹.۱ متر طول، قطر ۰.۴۲متر و وزن پرتاب ۲۱۷۵ کیلو گرم بود.
FROG ۵ دارای برد ۳۲ کیلومتر (۲۰ miles) و کلاهک ۵۰۳ کیلوگرمی مجز به یک سر جنگی هستهای بود. اعتقاد بر این است که ای سرجنگی میتوانسته قدرتی بین ۲۰ الی ۱۰۰ کیلو تن را داشته باشد. فراگ ۵ دارای طول ۱۰.۶ متر، قطر ۰.۵۴ متر و وزن پرتاب ۲۲۸۷ کیلو گرم بود.
FROG ۷ آخرین مدل سری موشکهای فراگ بود که در سال ۱۹۶۵ وارد خدمت در نیروی نظامی شوروی گردید. این موشک دارای برد ۶۸ کیلومتر (۴۲ miles) و دارای یک کلاهک در ۶ مدل مختلف بود. کلاهکهای AA-۲۲ و AA-۳۸ کلاهک هستهای بودند که قدرتی بین ۳ الی ۵ کیلو تن را برای موشک فراهم میساختند. کلاهک AA-۵۳ میتوانست قدرتی بین ۵ تا ۲۰۰ کیلو تن را فراهم سازد. علاوه بر این، فراگ ۷ میتوانست کلاهکهای خوشهای و شیمیایی را حمل نماید. فراگ ۷ دارای طول ۹.۴ متر، قطر ۰.۵۴ متر بود. وزن پرتاب آن با توجه به نوع کلاهک آن بین ۲۴۵۰ الی ۲۴۸۵ کیلو گرم متغیر است.
بر اساس گزارشاتی در سال ۱۹۹۴، تقریبا ۳۵۰ لانچر متحرک به همراه ۱۴۵۰ موشک فراگ ۷ در حالت عملیاتی قرار داشتند. از این راکت تعداد زیادی صادر گردید و هماکنون در مالکیت تعداد زیادی از کشورها قرار دارد. از این جمله میتوان کشورهای افغانستان، الجزایر، آنگولا، کوبا، مصر، عراق، کره شمالی، لیبی، صربیا، سوریه و یمن اشاره کرد.
مشخصات
كشور: فدراسیون روسیه
نام ثبت شده: R-۶۵/۷۰، Luna، FROG-۷
گروه بندی: BSRBM
زمان ورود به خدمت: ۱۹۶۵
جايگاه: متحرک
طول: ۹.۴۰ متر
قطر: ۰.۵۴ متر
وزن پرتاب: ۲۴۸۵ كيلوگرم
تعداد کلاهک: ۱ عدد، ۲۰۰ - ۴۵۷ کیلوگرم
سر جنگي: Nuclear ۳-۲۰۰ kT , HE , chemical , submunitions
برد: ۶۸ کیلومتر
پيشرانه: ۱ مرحلهای سوخت جامد
وضعیت: عملیاتی
موارد استفاده از FROG
اعتقاد بر این است که FROG-۷ توسط مصر در سال ۱۹۷۳، علیه ایران توسط عراق در سال ۱۹۸۰، توسط عراق در جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱، در افغانستان ۱۹۸۴-۱۹۹۹، در طول جنگ داخلی در یمن در سال ۱۹۹۴ مورد استفاده قرار گرفت، نیروهای صرب در ۱۹۹۳- ۱۹۹۴ و روسها در جنگ چچن از سال ۱۹۹۶ تا سال ۱۹۹۹ و جنگ سوریه در سال ۲۰۱۲.
خاطرهای جالب از یکی از خلبانان غیور ارتش جمهوری اسلامی ایران در مورد موشک فراگ
مدتی بود که عراق شهر دزفول را هر شب مورد اصابت موشکهای "فراگ" قرار می داد. آنچه مسلم بود این موشکها از داخل عراق شلیک نمیشدند، بلکه این شلیکهای از نقطه نزدیکتری انجام میگرفت. آرزو داشتم خدا توفیقی به من بدهد تا بتوانم پایگاه موشکی عراق را منهدم کنم. ولی از قرار معلوم عراقیها پایگاه ثابتی نداشتند و هر از چند گاهی از نقطهای شهر دزفول را میزدند.
یک روز به من ابلاغ شد با شهید "محمد رضا نمکی" برای انجام مأموریتی به اطراف دزفول اعزام شویم. بلافاصله برای انجام مأموریت به نقطه مورد نظر به پرواز درآمدیم. در راه چشمم به یک کامیون افتاد. کامیون مشکوک به نظر میرسید. خود را به کامیون نزدیک کردم.
خدمههای آن از کامیون پیاده شده و شروع به فرار کردند. این وضع مرا بیشتر به شک انداخت. خود را به خدمه در حال فرار نزدیک کردم، آنها یونیفورم نظامی عراقی به تن داشتند. بلافاصله آنها را به رگبار بستم. پس از آن دوری زده و کامیون مزبور را مورد هدف قرار دادم. راکت به کامیون اصابت کرد ولی انفجاری رخ نداد. با توجه به اینکه مهماتمان را برای مأموریت ابلاغی لازم داشتیم لذا صرف نظر کرده و به راه خود ادامه دادیم.
پس از انجام مأموریت وقتی به پایگاه برگشتیم گزارش مأموریت و زدن کامیون را با هم دادیم. مسئولان عملیات با شنیدن موضوع کامیون بلافاصله عکسهایی برای من آوردند. من با دیدن عکسها و تطبیق ذهنی کامیونی که دیده بودم، تأیید کردم که دقیقاً همان کامیون بوده است. مسئول عملیات بلافاصله با ستاد شهید چمران صحبت کرد و از آنها خواست که هر چه سریعتر برای تخلیه کامیون مورد نظر بروند.
از صحبت های افسر عملیات متوجه شدم کامیون مورد نظر سکوی سیار پرتاب موشک فراگ است که هر شب توسط آن شهر دزفول را نشانه می رفتند. از اینکه این توفیق اتفاقی نصیب من شده بود، شکر خدا را بجای آوردم.
مسئول عملیات گفت: حسین آقا! اگر موشک شما بر روی کامیون منفجر میشد احتمال داشت موشک فراگ آن به طرف دزفول شلیک بشه و حتی ممکن بود خود شما هم آسیب ببینید. با شنیدن حرفهای او متوجه شدم که از یک خطر حتمی نجات یافته بودم، لذا نذر کردم دو رکعت نماز شکر بجای آورم.