نرخ تورم نقطه به نقطه در ادبیات اقتصاد سیاسی ایران شکل گرفته و به نظر می‌رسید که دولت یازدهم تصمیم به برداشتن این نرخ «من در آوردی و اختراعی احمدی‌نژاد» از میان آمارهای اقتصادی کند، اما این روزها روند کاهشی نرخ تورم نقطه به نقطه تبدیل به افتخارات دولت یازدهم شده است.
به گزارش «نماینده»، هفته گذشته مرکز آمار ایران از تک‌رقمی شدن تورم نقطه به نقطه خبر داد؛ به طوری که این نرخ در آذرماه امسال به زیر ۱۰ درصد، یعنی ۹.۹ درصد کاهش یافت.
این در شرایطی است که مردم در مقابل این آمارها، معترضند که هیچ‌گونه کاهش قیمتی را در سبد مصرفی کالایی خود احساس نمی‌کنند و حتی هر ماهه شاهد گرانی کالاها هستند. شاید دلیل اصلی این موضوع این باشد که نرخی که موجب میشود جامعه تورم را حس کند، نرخ تورم سالانه است و نه نرخ تورم نقطه به نقطه؛ زیرا در اصل تورم یک کمیت و شاخص دوره‌ای است و به همین دلیل، محاسبه ایستای این شاخص فقط در یک نقطه هیچ معنایی ندارد.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که «تورم نقطه به نقطه یک اسم جعلی و غیرواقعی است و در هیچ کتاب اقتصادی چنین اصطلاحی نداریم.»
تورم نقطه به نقطه صرفا یک عملیات ریاضی بر روی شاخص بین المللی تورم است که هیچ مفهوم و کاربردی در علم اقتصاد ندارد. در هیچ رفرنس علمی مطرح نشده است و حتی تیم اقتصادی دولت که همه آنها از اساتید دانشگاه هستند، چنین شاخصی را در دانشگاه تدریس نکرده و نمی کنند!
اما چرا این شاخص مورد علاقه دولت احمدی نژاد و دولت روحانی است!؟
جواب این پرسش را در اثر روانی اعداد بر ذهن مخاطبان باید جستجو کرد. تیم اقتصادی احمدی نژاد پی برده بود که مردم از اعداد یک مفهومی در ذهن دارند که متفاوت از شاخص های مالی و اقتصادی است.
یعنی مردم برای مثال عدد ۹ را کمتر از ۱۰ میدانند. خب این موضوع تا وقتی این اعداد بدون شاخص یا بدون واحد باشند قابل قبول است اما وقتی مثلا واحد گرم و مثقال را کنار این اعداد بگذاریم دیگر ۹ مثقال از ۱۰ گرم کمتر نخواهد بود.
دقیقا در تورم نقطه به نقطه از این طرفند برای فریب افکارعمومی استفاده می شود. در حالی که در اقتصاد های جهانی شاخص تورم با تعریف، فرمول و نحوه محاسبه استاندارد اندازه گیری میشود در ایران از شاخص "من درآوردی" تورم نقطه به نقطه استفاده می شود مردم تصور کنند تورم کاهش یافته است!
دولت تدبیر و امید با وجود انتقاد به دولت احمدی نژاد همچنان از ترفندهای نادرست آن برای اهداف سیاسی استفاده می کند.
با این حال، به نظر می‌رسد همچنان دستکاری در آمارهای اقتصادی ادامه دارد و سیاستمداران نرخ‌ها را به نحوی اعلام و تفسیر می‌کنند که به نفع خودشان باشد؛ این در حالی است که دولت یازدهم همواره روی شفاف‌سازی آمارها تاکید داشته است.